Όχι άλλο κάρβουνο! – Ο Τσιτσιπάς και ο δικομματισμός του διαδικτύου

Κι αν είσαι Τσιτσιπάς, με την αράδα σου θα πας. Δεν μπορείς να πάρεις τη σειρά του Τζόκοβιτς που περίμενε τόσα χρόνια να εκθρονίσει τον Ναδάλ από το χώμα. Κάτι σου λείπει ακόμα, για να γίνεις εσύ βασιλιάς, πάνω από την αγία τριάδα των κλασικών του τένις.

Ο Τσιτσιπάς έφτασε ένα βήμα από τη βρύση με το νέκταρ, σαμπάνια ή ό,τι άλλο πίνουν εκεί στο Μονακό, αλλά έμεινε κάπου από καύσιμα. Σε πλήρη αντίθεση δηλαδή με τη συζήτηση για όσα λέει και όσα κάνει εντός και εκτός γηπέδων, που δεν ξεμένει ποτέ. Όχι άλλο κάρβουνο μωρέ…

Αν υποστήριζες αυθόρμητα χτες τον Τσιτσιπά, δε σημαίνει ότι ξύπνησες εθνικιστής και ότι συντάσσεσαι με το εθνικό αφήγημα της αριστείας με το μπαλάκι. Αν πάλι σου βγαίνει αυθόρμητα να πας με τον αντίπαλο, δε σημαίνει πως είσαι ένα είδος εθνοπροδότη. Και η περίπτωση του τένις προσφέρεται για μερικά γενικότερα συμπεράσματα.

Ο επαγγελματικός αθλητισμός δεν έχει καμία σχέση με εθνικά ιδεώδη. Για την ακρίβεια, έτσι και αλλιώς, ο αθλητισμός δεν έχει καμία σχέση με εθνικούς θριάμβους και καταστροφές -ακόμα και αν υποθέταμε πως το έθνος είναι κάτι ενιαίο, χωρίς αντίπαλες κοινωνικές τάξεις. Πόσο μάλλον όταν μιλάμε για έναν επαγγελματία αθλητή, που βγάζει εκατομμύρια ταξιδεύοντας στις γειτονιές του κόσμου και δηλώνει ως μόνιμη κατοικία το Μονακό.

Οι επιτυχίες του Τσιτσιπά, θα μπορούσαν να έχουν κάποια αντανάκλαση στη χώρα ως σύνολο, μόνο αν ήταν άμεσο προϊόν του ελληνικού αθλητισμού, των υποδομών και της αναπτυξιακής διαδικασίας της αντίστοιχης Ομοσπονδίας (αντισφαίρισης). Στην πραγματικότητα, όλες οι αθλητικές Ομοσπονδίες φυτοζωούν τα τελευταία πολλά χρόνια, για να γίνει ακόμα χειρότερο το πράγμα στην περίοδο των μνημονίων, οπότε έφτασαν στα πρόθυρα της διάλυσης.

Κατά συνέπεια, η παραλίγο διπλή παρουσία Τσιτσιπά και Σάκκαρη στους τελικούς του Ρολάν Γκαρός είναι προσωπική τους επιτυχία και δε δείχνει τίποτα απολύτως για τον αθλητισμό στη χώρα μας και το μαύρο χάλι του -ούτε μπορεί να το κρύψει κάτω από το κόκκινο χαλάκι της όποιας ατομικής διάκρισης – επιτυχίας.

Αλλά αν το προαιώνιο ερώτημα “με ποιον είμαστε” και τα προσωπικά “ηθικά διλήμματα” έχουν ένα ενδιαφέρον, αυτό που δεν έχει πλάκα είναι το προαιώνιο δίλημμα “Σκύλλα ή Χάρυβδη” και οι συμπληγάδες του δικομματισμού. Ο καλός ο μύλος της αντίδρασης όλα τα αλέθει, από τον Μιθριδάτη ως τον Τσιτσιπά, και τα φέρνει στα μέτρα του και στο είδος της αντιπαράθεσης που τον βολεύει.

Ναι, ο Τσιτσιπάς έχει σοβιετικά γονίδια -και έχει πάντα πλάκα να το υπενθυμίζεις σε όσους κάνουν πως το ξεχνάνε. Αλλά τη συνείδηση την διαμορφώνει το είναι και οι μεγάλες απολαβές ενός επαγγελματία τενίστα της αφρόκρεμας. Τα κορονο-ταξίδια στα Εμιράτα και οι ανοησίες για τα Χάροντς, ήρθαν σαν φυσικό επακόλουθο. Δικαίως τον περιέλαβαν τα ΜΚΔ και η δική του αντίδραση στις όποιες υπερβολές λέει πολύ περισσότερα για τον ίδιο παρά για τους επικριτές του. Το ίδιο γλαφυρή είναι και η υπερασπιστική γραμμή όσων τον δικαιολόγησαν, σχεδόν με ταξική αλληλεγγύη απέναντι στην πλέμπα του διαδικτύου…

Κουτσομπολεύω άρα υπάρχω.

— Stefanos Tsitsipas (@steftsitsipas) January 14, 2021

Οι μεγάλοι αθλητές υπηρετούν το αφήγημα της αριστείας, των λίγων εκλεκτών που θριαμβεύουν και ξεχωρίζουν με τις δικές τους δυνάμεις. Τα μετάλλια έχουν λάμψη και οι κυβερνώντες ψάχνουν δανεική τέτοια. Αλλά ό,τι λάμπει δεν είναι χρυσός. Οι πρωταθλητές δεν έχουν πάντα “χρυσή ψυχή” ασορτί με το κύπελλο και οι επιτυχίες δε σημαίνουν κάτι για τη χώρα και τον λαό της, ούτε καν σε γενική αθλητική κλίμακα. Ακόμα και η κλασική συνταγή “άρτος και θεάματα” προσαρμόζεται στα νέα δεδομένα και έτσι τα θεάματα “τρέφουν” και αποχαυνώνουν τις μάζες, όσο περισσότερο λιγοστεύει ο άρτος για το κοινό…

Με τη Σάκκαρη το πράγμα ήταν ακόμα πιο καθαρό, αφού υπήρχε στη μέση το ειδύλλιο με τον υιό Μητσοτάκη και τα κοντινά πλάνα σε κάθε πόντο, για να δούμε πώς πανηγύριζε. Αναρωτιόταν κανείς αν η Σάκκαρη κέρδιζε δημοσιότητα για τις αθλητικές νίκες ή για τον δεσμό της. Κι όσο να πεις: σε πιάνει μια αηδία… -που λέει και μια ψυχή.

Αλλά αν είναι λογικό να τα αποστρέφεσαι όλα αυτά… Αν δεν μπορείς να βλέπεις παντού τη φάτσα του Στέφανου (σε αγώνες τένις, στάσεις λεωφορείων, διαφημίσεις στην τηλεόραση και το διαδίκτυο κοκ) και σκέφτεσαι πως παράγουμε περισσότερο Τσιτσιπά από όσο μπορούμε να καταναλώσουμε… τότε πού κολλάει ο δικομματισμός και η βολική αντιπαράθεση; Στο ότι ο αντι-Τσιτσιπισμός ή κι ο αντι-τενισμός ευρύτερα γίνεται ο “σοσιαλισμός των ηλιθίων”.

Όχι, αν χαίρεσαι με τους πόντους του Τσιτσιπά, δεν είσαι με την κυβέρνηση. Και αντιστοίχως, αν χάρηκες με τη νίκη του Τζόκοβιτς- μαγκιά σου- δεν της κάνεις αντιπολίτευση. Αυτό που (νομίζουν ότι) κάνουν δηλαδή μια σειρά τρολ στο διαδίκτυο, εντοπίζοντας το κύριο και βασικό, σε μια βδομάδα που ψηφίζεται η μεγαλύτερη αντεργατική ανατροπή των πολλών τελευταίων ετών-δεκαετιών.

Δηλαδή, δεν έχει κανείς δικαίωμα να μην του αρέσει το τένις; Ναι, προφανώς. Μπορεί να μην τον συγκινούν τα ατομικά αθλήματα και ο κάπως αριστοκρατικός χαρακτήρας του -ο οποίος πάντως με τον καιρό αλλάζει. Μπορεί να μην αντέχει το ακριβό περιτύλιγμα, τα βραβεία, την πίεση και τα αυστηρά πρωτόκολλα που πέταξαν πχ έξω την Οσάκα. Αυτό όμως δεν αφορά ακριβώς την ουσία και το περιεχόμενο -όπως οι χορηγοί δεν είναι η ουσία του λαοφιλέστερου αθλήματος: του ποδοσφαίρου.

Για όσους είναι φίλαθλοι, είναι ζήτημα πώς γίνεται να βλέπουν ασυγκίνητοι τέτοιες τιτανομαχίες, την κατάθεση ψυχής των δύο αντιπάλων, τις εκρήξεις και τα συναισήματα, τις εναλλαγές στην πλοκή του αγώνα, τη σκηνοθεσία της ζωής στους πόντους, τον συμβολισμό του φιλέ που αποτύπωσε ο Γ. Άλεν στο Matchpoint -ένα αθλητικό ισοδύναμο της επαναστατικής κατάστασης, που μπορεί όμως να γυρίσει μπούμερανγκ- και μια σειρά άλλους κινηματογραφικούς συνειρμούς που παραπέμπουν σε αριστουργήματα.

Αλλά αν ως σινεφίλ ταυτίζεσαι με τους ήρωες και τα πάθη τους, αν στο σινεμά δε σου λείπουν οι κοινωνικές τάξεις, το συλλογικό υποκείμενο και η προοπτική, γιατί τα αναζητάς ξαφνικά σε έναν αγώνα τένις; Και αν το κάνουμε στον αθλητισμό και αναζητούμε έστω ένα “συλλογικό άλλοθι” για όσα βλέπουμε, δε θα είχε μια αξία να εφαρμόσουμε αντίστοιχα κριτήρια στο σινεμά και σε άλλες πτυχές της ζωής μας; Ρητορικό ερώτημα…