«Είναι αυτοί που τινάξαν στον αγέρα γερμανικά καράβια και σιδηροδρόμους, αυτοί που αφήσανε δουλειές και φαμίλιες, και ολάκερα χρόνια νηστικοί, κουρελιάρηδες, γυμνοπόδαροι, χύναν το αίμα τους πολεμώντας για τη λευτεριά. Είναι τα παιδιά της Αντίστασης. Τα παιδιά του λαού, τα παιδιά μας.»
Οι οκτώ συλλογές διηγημάτων της Αλεξίου καλύπτουν χρονικά όλη την ενεργή – δημιουργική συγγραφική της περίοδο και αποτελούν ένα ιδιαίτερα σημαντικό μέρος της πεζογραφίας της – Από τις εκδόσεις «Καστανιώτη»
Βλέπεις κατά πως σου ’λεγα, τον οχτρό τον πολεμάς και με χωρίς πόδια. Φτάνει να ‘χεις μέσα σου τον πόθο της λευτεριάς σα φλόγα, να σ’ οδηγάει στα μεγάλα…Ο λοχαγός Νίκος Τσαμαδός, ήταν ένας από κεινούς που τα ’δωσε όλα. Σιγά-σιγά…
Όταν κατέβασαν το σεντόνι, οι δυο γυναίκες έβαλαν πάλι τις φωνές. Ήταν ίδιος ο παππούς του ο Γιώργης, όταν τον ξεθάψαν από τον τάφο στα τρία χρόνια. Μόνο μαύρο δέρμα και κόκκαλα, ίδιος λείψανο αγίου.
Υπάρχει ελπίδα άραγε, σαν λαός να σκύψουμε σήμερα πάνω σε τούτη την εξαίσια, τη μοναδική γλώσσα; Βεβαίως η ερώτηση είναι ρητορική με τόσα… «κοινωνικά εμπόδια δικτύωσης» στους καιρούς μας.
Προχωρήσαμε κάμποσο σιωπηλοί. Ούτε ταβέρνα ούτε χορό ούτε τίποτα. Αυτή η αδερφή τα χαλνούσε όλα…
Ο λυτρωμός βρίσκεται στην ομορφιά της σκέψης! Κι η σκέψη είναι το πρόσκαιρο παιδί της αιώνιας ιδέας, που είναι μια κι αθάνατη. Ενώστε τις σκέψεις σας, αδέρφια, κι ομπρός, να γίνει μια σκέψη, που θα ’ναι η ίδια η ιδέα της Ομορφιάς, της Αιωνιότητας και της Αλήθειας!…
Ξαφνικά κάτι λαμπυρίζει. Αντιδρά άμεσα και όλοι οι δύτες μαζί σπεύδουν προς το μέρος του θησαυρού. Συντονισμένοι και ψύχραιμοι σ’ αυτήν την ακραία συνθήκη, καταφέρνουν και σταματούν τη βύθιση του 37χρονου άντρα και τον φέρνουν ξανά στην επιφάνεια. Ο παλμός του ακούγεται ξανά και τα φώτα στο μόνιτορ παύουν ν’ αναναβοσβήνουν. Το μόνο που επιτρέπουν οι δύτες στον εαυτό τους πριν ξαναβουτήξουν είναι μια βαθιά ανάσα.
«Μα δε δίνω πεντάρα τι θα σκεφτεί ο κόσμος…» – Το «ακατάλληλο» στην Ελλάδα του 1962 «Τρίτο στεφάνι» καθιέρωσε τον Κώστα Ταχτσή στο χώρο της μεταπολεμικής ελληνικής λογοτεχνίας
Φυλάξτε τα βιβλία σας. Αύριο, μεθαύριο, σ’ ένα μήνα, σ’ ένα χρόνο και εφ’ όσον θα έχετε κινήσει, φτάσει και δε θα έχετε κομματιαστεί σ’ έναν πόλεμο, με τα βιβλία θα αρχίσετε να ξαναζείτε. Μην ξεγελιέστε, ο άνθρωπος δεν πεθαίνει μονάχα μια φορά…
