Μια βραδιά στο Βελιγράδι
(Πολύ) μικρό χρονικό από μια (πολύ) μεγάλη αποστολή
Το Σάββατο 26 Μάρτη έγινε μια σημαντική παρέμβαση στο Βελιγράδι, με πρωτοβουλία της ΤΟ Εκπαιδευτικών και Καλλιτεχνών της ΚΟΑ του ΚΚΕ. Μέλη και φίλοι του Κόμματος, εκπαιδευτικοί και καλλιτέχνες ως επί το πλείστον, έκαναν ένα μακρύ ταξίδι στα Βαλκάνια, για να φτάσουν στο Πάρκο Finansijski, απέναντι ακριβώς από το βομβαρδισμένο κτίριο του Υπουργείο Εθνικής Άμυνας, απομεινάρι της ιμπεριαλιστικής επέμβασης για το διαμελισμό της Γιουγκοσλαβίας. Η εκδήλωση που συνδιοργανώθηκε με το Νέο Κομμουνιστικό Κόμμα Γιουγκοσλαβίας, 23 χρόνια μετά από εκείνο το έγκλημα των 78 ημερών, κάθε άλλο παρά επετειακή ήταν. Ο βομβαρδισμός της Γιουγκοσλαβίας αποτέλεσε άλλο ένα κρίκο στην αλυσίδα των γεγονότων που οδήγησαν στην επέμβαση της Ρωσίας στην Ουκρανία. Κι αυτή η αλυσίδα δεν έχει ολοκληρωθεί. Αντιθέτως είναι σε πλήρη εξέλιξη η ανάπτυξή της, με τις εστίες πολέμου να ανοίγουν η μία πίσω από την άλλη για το ξαναμοίρασμα των αγορών του κόσμου.
Με αυτήν την έννοια, η καταδίκη της Ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία κάτω από το βομβαρδισμένο από το ΝΑΤΟ κτίριο αποκτά ένα περιεχόμενο που συμφέρει τους λαούς των Βαλκανίων, όλους τους λαούς.
Η αποστολή των μελών και φίλων του ΚΚΕ στο Βελιγράδι ήταν μια ωραία, ζωντανή αποστολή. Όλες οι ηλικίες, όλες οι αγωνίες, όλα τα κουράγια και όλη η δίψα για μια καλύτερη ζωή. Ένα σώμα τόσο πλήρες και ανθεκτικό, όσο πειθαρχημένο και αποφασισμένο. Εκ των υστέρων, σκέφτομαι ότι η απουσία και της παραμικρής γκρίνιας σε ένα τόσο απαιτητικό ταξίδι – 18 ωρών πήγαινε και 18 ωρών έλα – είναι από μόνη της αξιοσημείωτη.
Η παρέμβαση της αποστολής το πρωί έγινε στο βομβαρδισμένο κτίριο. Με εκκωφαντική σιωπή παρακολουθήσαμε τις ομιλίες που έγιναν κάτω από τη βουή των διερχόμενων αυτοκινήτων. Με την ίδια δύναμη, δόνησαν οι φωνές μας την ατμόσφαιρα με αυτά τα συνθήματα που έχουν επιβεβαιωθεί στην πράξη, τα συνθήματα που περικλείουν περισσότερη ανάλυση από ένα τόμο αστικής ιστορίας.
“Οι ιμπεριαλιστές τη γη ξαναμοιράζουν, με των λαών το αίμα τα σύνορα χαράζουν”.
Από πίσω μας, ένα τεράστιο πανό κρύβει την είσοδο του πυραύλου στο κτίριο. Πρόκειται για μια γιγάντια χορηγία πατριωτισμού από τις μεγάλες σέρβικες καπιταλιστικές επιχειρήσεις που υπογράφουν από κάτω. Στην εθνικιστική γιγαντοαφίσα δεσπόζει η γυναίκα στρατιωτικός που φαίνεται και το μεγαλόστομο ρητό ενός αστού: “Όποιος δεν φοβάται προχωράει, όποιος θέλει τα καταφέρνει” ή κάτι τέτοιο. Εύκολα καταλαβαίνει τι σημαίνει αυτό για τη μεγάλη πλειοψηφία των Σέρβων που παίρνουν συντάξεις των 100-150 ευρώ με ένα κόστος ζωής πολύ κοντινό στο δικό μας. Μια απροκάλυπτη “ατομική ευθύνη” ντυμένη στο χακί, κάτω από τις σημαίες του ντόπιου κεφαλαίου. Ωραίος ο συμβολισμός της φωτογραφίας μας, που γυρνάμε την πλάτη στις ξένες σημαίες και στεκόμαστε με τις δικές μας, κόκκινες, σημαίες, τις σημαίες της τάξης μας.
Το βράδυ, η παρέμβαση συνεχίστηκε στο πάρκο Kalemegdan. Ο κόσμος συνέρρεε σιγά-σιγά εκεί που σε λίγο θα στηνόταν ένα μεγάλο γλέντι, μια μουσικο-θετρικο-χορευτική διαδρομή από τα περισσότερα είδη ελληνικής μουσικής, μια διαδρομή που χάνεται στα βάθη του χρόνου και του χώρου. Παραδοσιακά, ρεμπέτικα, ροκ, λαϊκά, νέο κύμα, “έντεχνα”, πολιτικά – οι εναλλαγές έρχονταν αυθόρμητα στο σταυροδρόμι του Δούναβη με το Σάββα, στα σύνορα της Ανατολής με τη Δύση, με τον ίδιο αυθορμητισμό που αναμίχθηκαν οι λαοί των Βαλκανίων. Το πρόγραμμα πραγματικά άνοιξε τη βεντάλια της καλλιτεχνικής παρέμβασης, με τους συντρόφους να εναλλάσσονται στο τραγούδι, τη χορωδία και το χορό. Η ευκολία με την οποία στήθηκε, εξελίχθηκε και ολοκληρώθηκε αυτό το γλέντι αντανακλά το ταλέντο και την εμπειρία του δυναμικού που είχε μαζευτεί εκεί.
Με τέτοιους συντρόφους, μπορεί κανείς να ατενίζει το μαύρο μέλλον με την αισιοδοξία ότι τη Μάχη θα τη δώσουμε με αξιοπρέπεια και με καλές προοπτικές.
ΥΓ. Το μεγάλο πάρκο Kalemegdan, η καρδιά του Βελιγραδίου, έσφυζε από ζωή την γλυκιά βραδιά του Σαββάτου και υπήρχαν κι άλλες παρέες με τις κιθάρες τους. Όταν φύγαμε βέβαια δεν υπήρχε πια ψυχή. Ούτε ο φύλακας που είχε ενσωματωθεί στην παρέα μας.
Μνημείο του στρατοπέδου συγκέντρωσης Sajmište στο Βελιγράδι.