«Ο Τζόνι πήρε το όπλο του» – Από 30 Σεπτέμβρη στο Θέατρο Επί Κολωνώ

Το αντιπολεμικό αριστούργημα του Ντάλτον Τράμπο με τη μορφή θεατρικού μονόλογου και τον Τάσο Ιορδανίδη στον ρόλο του Τζο ενός νεαρού στρατιώτη θύματος της πολεμικής βίας.  

Μετά τα ανοιχτά θέατρα της χώρας και την επίσημη συμμετοχή της στο διεθνές φεστιβάλ Ανατολικής Ευρώπης στην Τυφλίδα της Γεωργίας η παράσταση συνεχίζει την πορεία της στο θέατρο Επί Κολωνώ.

Πόσο επίκαιρο είναι σήμερα το έργο του Τράμπο;

Αρκεί να ρίξει κανείς μια ματιά γύρω του με προσοχή, σε όλες τις εστίες πολέμου στον πλανήτη.

«Ο Τζόνι πήρε το όπλο του», μια αμείλικτη κριτική στον μιλιταρισμό και τον πόλεμο, κέρδισε το Εθνικό Βραβείο Βιβλίου των ΗΠΑ, ενώ η ταινία, που σκηνοθέτησε ο συγγραφέας, πήρε το Διεθνές Βραβείο του Κινηματογραφικού Φεστιβάλ Καννών.

Ο Τζο, ένας νεαρός Αμερικανός στρατιώτης, τραυματίζεται φρικτά κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου από μια οβίδα. Ακρωτηριασμένος στα χέρια και τα πόδια, χωρίς όραση και ακοή, με διαλυμένο πρόσωπο και, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των γιατρών, με κατεστραμμένο εγκέφαλο, μεταφέρεται στο νοσοκομείο, με την προοπτική να χρησιμοποιηθεί ως πειραματόζωο. Ωστόσο, ο Τζο, καταδικασμένος σε μια ολοκληρωτική σιωπή, αρχίζει ξαφνικά να σκέφτεται, να αισθάνεται, να ονειρεύεται και να θυμάται, διαψεύδοντας τις εκτιμήσεις της επιστήμης…

—

Ο Τζέιμς Ντάλτον Τράμπο, γεννήθηκε στο Μοντρόουζ του Κολοράντο στις 9 Δεκεμβρίου του 1905. Στα μέσα της δεκαετίας του ’30 προσλήφθηκε στη Warner Bros, για να διαβάζει σενάρια πριν την τελική έγκρισή τους και το 1937 προήχθη σε σεναριογράφο. Το 1940 έλαβε την πρώτη υποψηφιότητα για Όσκαρ, για το διασκευασμένο σενάριο της ταινίας «Kitty Foyle» (Το δράμα μιας γυναίκας – 1940), σε σκηνοθεσία του Sam Wood.

Το 1947 κλήθηκε στο Κογκρέσο για να καταθέσει ενώπιον της Επιτροπής Αντιαμερικανικών Δραστηριοτήτων. Μαζί με εννέα ακόμα σεναριογράφους και σκηνοθέτες, γνωστοί ως οι «Δέκα του Χόλιγουντ», ο Τράμπο παρουσιάστηκε αλλά αρνήθηκε να καταθέσει, υποστηρίζοντας ότι τέτοιες διαδικασίες καταστρατηγούσαν τη συνταγματικά κατοχυρωμένη ελευθερία συνείδησης. Οι «Δέκα» απολύθηκαν αμέσως από τις εργασίες τους, και διαγράφηκαν από το Screen Writers Guild, το οποίο σήμαινε πως δεν θα μπορούσαν να εργαστούν ξανά στο Χόλιγουντ. Ο Τράμπο φυκακίστηκε για 11 μήνες. Για τα επόμενα δεκατρία χρόνια, όλα τα μεγάλα στούντιο του Χόλιγουντ αρνούνται να προσλάβουν τον Τράμπο, από φόβο μήπως συνδεθούν με τις ριζοσπαστικές πολιτικές του αντιλήψεις.

Αυτοεξορίζεται στο Μεξικό όπου έζησε περίπου μια δεκαετία γράφοντας σενάρια για την εταιρεία King Brothers Productions και υπογράφοντας με ψευδώνυμο. Μια από αυτές τις ταινίες, το «The Brave One» του χαρίζει το πρώτο του Όσκαρ για πρωτότυπο σενάριο το 1957. Στην απονομή, κανένας… Ρόμπερτ Ριτς δεν εμφανίζεται για να το παραλάβει και ο Τύπος οργιάζει. Από τη στιγμή που αποκαλύπτεται ότι το όνομα ανήκει σε μικρό ανιψιό του παραγωγού του φιλμ, οι δημοσιογράφοι και η φανατική αντικομμουνίστρια Χέντα Χόπερ, ξεκινούν κούρσα αναζήτησης του πραγματικού σεναριογράφου της ταινίας. Στο Χόλιγουντ είναι πια κοινό μυστικό πως οι διωγμένοι δημιουργοί έχουν αρχίσει να δουλεύουν με ψευδώνυμα.

Με την υποχώρηση του Μακαρθισμού και της Μαύρης Λίστας, ο Τράμπο επέστρεψε στις Ηνωμένες Πολιτείες και ξανάπιασε δουλειά σε υπερπαραγωγές όπως ο «Σπάρτακος» (Spartacus – 1960) του Stanley Kubrick και ο «Πεταλούδας» (Papillon – 1973) του Franklin J. Schaffner. Το 1971 πραγματοποίησε και το σκηνοθετικό του ντεμπούτο, μεταφέροντας στην μεγάλη οθόνη το ομώνυμο βιβλίο του: «Ο Τζόνι πήρε το όπλο του».

Στην καριέρα του κέρδισε δυο Όσκαρ, για το φιλμ The Brave One του 1956, σε σκηνοθεσία του Irving Rapper και ένα για το έργο Roman Holiday του 1953, σε σκηνοθεσία του William Wyler, το οποίο τελικά του απονεμήθηκε μετά θάνατον, αφού το είχε υπογράψει ο Ian McLellan Hunter. Πέθανε από καρδιακή προσβολή στο Λος Άντζελες στις 10 Σεπτεμβρίου του 1976.

ΚΡΙΤΙΚΕΣ

“Η Σοφία Αδαμίδου γράφει έναν αντιπολεμικό μονόλογο στηριγμένη στην ομώνυμη νουβέλα του Ντάλτον Τράμπο και δίνει το υλικό στον Τάσο Ιορδανίδη για μια ερμηνεία-άθλος που καθηλώνει.”

-Τώνια Καράογλου, Αθηνόραμα

“Η μεταφορά της Σοφίας Αδαμίδου είναι απολύτως μελετημένη. Η μελέτη και η δόμηση του ήρωα γίνεται σταδιακά, όσο και η συνειδητοποίηση της απόλυτης αναπηρίας του από τον ίδιο. Έτσι σταδιακά γίνεται και η φόρτιση του ήρωα , του ηθοποιού και μοιραία του θεατή ως την τραγική κορύφωση.”

”Ο Τάσος Ιορδανίδης στο ρόλο του καθηλωμένου Τζο  υπερβαίνει κάθε όριο, μαζί και ο θεατής, πλήρως σαγηνευμένος από την συγκλονιστική ερμηνεία του ηθοποιού.”

-Μαρία Μαρή-Thearomania.gr

“Ο Τζόνι του Ιορδανίδη είναι το αντιπολεμικό μήνυμα που ο Τράμπο είχε στο νου του όταν έγραψε το έργο.”

-Μάνος Δασκαλογιάννης-TETRAGWNO.GR

“Ο Τάσος Ιορδανίδης σε μια παράσταση σταθμό για την καριέρα του,έναν εκρηκτικό μονόλογο, ξεπέρασε τον εαυτό του.Ταυτισμένος, βυθισμένος μέσα στο σκηνικό ετούτο,ισορροπώντας ανάμεσα στην ανυπαρξία και την πραγματικότητα,κερδίζει την αιωνιότητα.Μια υπέροχη αντιπολεμική παράσταση που δεν πρέπει να χάσει κανείς.”

-Βασίλης Κοκκώνης, FREESUNDAY

“Ο Τάσος Ιορδανίδης είναι ο ερμηνευτής, σε ένα κορυφαίο αντιπολεμικό μονόλογο γροθιά. Ο τρόπος που ερμηνεύει τον Τζόνι είναι ανατριχιαστικός. Η κραυγή του γίνεται και δική μας, οι σκέψεις του μιλούν με τις δικές μας. Ταυτιζόμαστε μαζί του και δεν είναι λίγες οι φορές κατά τη διάρκεια της παράστασης, όπου θυμός και κλάμα ενώνονται.

Για εβδομήντα λεπτά «πιέζει» το σώμα του και το μυαλό του και αποδίδει το μέγιστο των δυνατοτήτων του. Τον έχω δει σε αρκετούς ρόλους, αλλά εδώ με εντυπωσίασε ακόμα περισσότερο.Πραγματικά είναι μια παράσταση σταθμός και εύχομαι να συνεχιστεί και δεύτερη και τρίτη και τέταρτη σεζόν.”

-Μαίρη Ζαρακοβίτη, Noizy.gr

“Πρόκειται για σπουδαίο υποκριτικό άθλο, σωματικό, ψυχικό και πνευματικό που συμπαρασύρει της θεατές από το πρώτο δευτερόλεπτο μέχρι το φινάλε, καθώς κατορθώνει να φτάσει στα όρια της τελειότητας πυροδοτώντας το ενεργειακό πεδίο του έργου. Είναι απερίγραπτα καθηλωτικός, σπαραχτικός με ερμηνεία που σε ταρακουνά, σε τσακίζει, σε στροβιλίζει, σε κάνει να τη σκέφτεσαι ώρες μετά. Σπεύσατε όλοι να χαρείτε αληθινό, ουσιαστικό θέατρο.”

-Ντίνα Καρρά,Θέατρο.gr

“Είναι σπάνια εμπειρία να δεις τον Τζόνι.Πως εξάλλου να αναμετρηθείς με ένα σπασμένο λευκό άγαλμα;Μία παράσταση που μέτα το τέλος του κύκλου της,ο Τάσος Ιορδανίδης αποκλείεται να είναι ξανά ο ίδιος.”

-Τάσος Θεοδωρόπουλος, Cosmopoliti.gr 

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ

Θεατρική διασκευή και απόδοση κειμένου: Σοφία Αδαμίδου
Σκηνοθεσία: Θάλεια Ματίκα
Φωτισμοί: Σάκης Μπιρμπίλης
Σκηνογραφία-Κοστούμι: Ηλένια Δουλαδήρη
Μουσική: Τάσος Σωτηράκης

Στον ρόλο του Τζο ο Τάσος Ιορδανίδης

ΗΜΕΡΕΣ ΚΑΙ ΩΡΕΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΩΝ

Κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 21:00

ΠΡΟΠΩΛΗΣΗ ΕΙΣΙΤΗΡΩΝ

• Viva.gr: https://www.viva.gr/tickets/theater/theatro–epi–kolono/o–tzoni–pire–to–oplo–tou/ (ΙΣΧΥΕΙ ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΠΡΟΠΩΛΗΣΗΣ ΕΩΣ ΤΙΣ 30 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ | ΤΙΜΗ ΕΙΣΙΤΗΡΙΟΥ:8€)
• Και στο ταμείο του θεάτρου Επί Κολωνώ

ΘΕΑΤΡΟ “EΠΙ ΚΟΛΩΝΩ”

Ναυπλίου 12|| Αθήνα 104 44||Τηλέφωνο: 21 0513 8067