Δώρα Χρυσικού: Όσοι καλλιτέχνες κώφευαν στις ανάγκες της κοινωνίας οφείλουν τώρα μια συγγνώμη στο κοινό!

Πολύς λόγος γίνεται για την επόμενη μέρα , μετά της καραντίνας εποχή, για τον κλάδο των καλλιτεχνών, η οποία φαίνεται ζοφερή και τρομακτική , αφού επι της ουσίας τα μέτρα της κυβέρνησης αγνοούν τον κλάδο καταδικάζοντας τον σε αργό θάνατο με τους καλλιτέχνες να αντιμετωπίζουν πρωτοφανή κίνδυνο πλέον να μην μπορούν να επιβιώσουν. Όλοι καταλαβαίνουν μέχρι και οι πιο αδαείς πως οι καλλιτέχνες ανήκουν στις πλέον επισφαλείς κατηγορίες επαγγελματιών. Δεν έχουν μονιμότητα, συχνά δεν πληρώνονται ή πληρώνονται με μισθούς πείνας , δεν έχουν ασφάλιση και γενικώς καλούνται να δουλέψουν σε συνθήκες και πλαίσια που δεν εξασφαλίζουν κανενός είδους επαγγελματική ηρεμία και ασφάλεια.

Από τον καιρό των μνημονίων και της λιτότητας ο καλλιτεχνικός χώρος ήταν ο πρώτος που επλήγη, με τις σειρές στην τηλεόραση σχεδόν ανύπαρκτες ή σε όσους εξ ημών είχαν δουλειά σε αυτό το μέσο να πληρώνονται ποσά που ντρέπεσαι και να αναφέρεις, και ένα “νέο φρούτο” που άνθισε από το 2008 και μετά στο θέατρο , αυτό των ποσοστών , να γίνεται η πάγια τακτική μισθολογικής κατάστασης για τους ηθοποιούς.

Μιλάω για τον χώρο τον δικό μου γιατί αυτόν γνωρίζω αλλά φαντάζομαι πως και στους υπόλοιπους χώρους καλλιτεχνικής δραστηριότητας τα πράγματα δεν είναι πολύ διαφορετικά.

Να πω εδώ πως κάνω αυτή τη δουλειά απο το 1998 , και πάντα βιοποριζόμουν απ’ αυτήν , άλλοτε δύσκολα άλλοτε με μεγαλύτερη άνεση, και ποτέ δεν έκανα κάτι άλλο και θεωρούμαι τυχερή. Απο το 2009 όμως και μετά αυτό κατέστη αδύνατο και αναγκάστηκα να αρχίσω να δουλεύω στο φαρμακείο της μητέρας μου. Πάλι τυχερή θεωρούμαι γιατί δούλεψα σε οικογενειακή επιχείριση με καλές συνθήκες και ευελιξία ωραρίου που μου εξασφάλιζε ελευθερία να συνεχίσω να κάνω αυτό που αγαπώ , δηλαδή θέατρο. Όλα αυτά τα λέω για να καταδείξω πως δεν είμαι έξω απ τον χορό.

Μέχρι εδώ καλά, όπως καλά και δίκαια είναι και τα αιτήματα των καλλιτεχνών, και σε μια ευνομούμενη και σύγχρονη χώρα που σέβεται τον πολιτισμό και την παιδεία της , η στήριξη αυτών των ανθρώπων θα ηταν αυτονόητη και γενναιόδωρη και δεν θα αποτελούσε αίτημα.

Οι καλλιτέχνες όμως εκτός απ τη στήριξη της πολιτείας ζητάμε και την στήριξη τη δική σας, του κόσμου, αυτού που εμείς αποκαλούμε κοινό. Εκεί υπάρχει όμως κατά τη γνώμη μου πρόβλημα. Γιατί δυστυχώς μεγάλη μερίδα των καλλιτεχνών ή αυτού που τέλος πάντων θεωρείται πνευματική ελίτ, όλα αυτά τα χρόνια που η χώρα μάτωνε κώφευαν και κρατούσαν σιγή ιχθύος για τα τεράστια κοινωνικά προβλήματα του τόπου. Σαν σε άλλο κόσμο και σε συννεφάκι ροζ, αγνοούσαν επιδεικτικά την φτώχεια, την ανεργία, την άνοδο του φασισμού, την προκλητικότητα της αστυνομίας, την αναλγησία των δικαστικών λειτουργών απέναντι στους ανίσχυρους, την απελπισία των προσφύγων, και πολλά άλλα που ταλανίζουν την καθημερινότητα μας.

Πότε άρθρωσαν λόγο θάρρους, πότε όρθωσαν ανάστημα, πότε έσκυψαν με συμπόνοια απέναντι στα προβλήματα του κοσμάκη; Μια συνεχής απολιτίκ σιωπή και ελιτίστικη στάση απλώθηκε πάνω από τη χώρα όλα αυτά τα χρόνια. Μη σπάσουμε αυγά, μη δυσαρεστήσουμε την εκάστοτε εξουσία, να κοιτάμε τη δουλειά μας , τι δουλειά έχουμε εμείς με τα κοινά εμείς είμαστε διασκεδαστές, κλίκες, παρέες και εμείς οι ξεχωριστοί και ένα μέτρο πιο κάτω παιδιά λιποθυμούσαν απ την πείνα, άνθρωποι πηδούσαν απ τα μπαλκόνια απ την απελπισία , φασίστες σκότωναν , προπηλάκιζαν, έσπερναν τον φόβο στις γειτονιές, συνταξιούχοι, δάσκαλοι έτρωγαν χημικά στος πορείες, αθώοι μπήκαν φυλακή με το έτσι θέλω κι η λίστα δεν έχει τελειωμό.

Αλήθεια εμείς που ήμασταν σε όλα αυτά; Πίσω απο κάμερες , κλεισμένοι σε καμαρίνια. Κι αυτή η παθητική στάση , η ανυπαρξία, αυτή η αταραξία για ό, τι συμβαίνει βαραίνει ως επι το πλείστον τα βαριά ονόματα, τους σελέμπριτις που λέμε, αυτούς που ο κόσμος ακολουθεί, αυτούς που ενδεχομένως θα είχαν επιρροή και που ο λόγος τους θα ακουγόταν.

Τι ειρωνεία! Γιατί στον αντίποδα όλων αυτών, των τρανών και διασήμων, υπήρχαν συνάδελφοι που πάντα ήταν σε επαγρύπνηση, που κατέβηκαν σε πορείες, που προσέφεραν εργατοώρες εθελοντικά για κοινοφελείς σκοπούς, που δεν με αγνόησαν ποτέ όταν τους βομβάρδιζα με κείμενα και καταγγελίες για να υπογράψουν και πάντα το έκαναν, που μου έφεραν τρόφιμα για τους πρόσφυγες στο λιμάνι, που πάντα στάθηκαν στο ύψος των περιστάσεων. Κοινωνικά ευαίσθητοι και θαρραλέοι. Κι αυτοί οι συνάδελφοι δεν είχαν τίποτα να κερδίσουν , είχαν όμως πολλά να χάσουν γιατί εκτέθηκαν και ίσως δυσαρέστησαν κάποιους.

Κι όμως ήταν παρόντες στη φωτιά του τόπου, «των άλλων». Και θα έχουν πάντα την ευγνωμοσύνη και τον σεβασμό μου. Ξέρω και κάποιους που τη στάση τους την πλήρωσαν , έχασαν δουλειές, το σύστημα τους τιμώρησε γιατί δεν αρκέστηκαν στο ρόλο του διασκεδαστή , γιατί μίλησαν πολύ και είπαν αλήθειες, γιατί διεκδίκησαν πράγματα για τους εαυτούς και τον κλάδο, γιατί δεν συμμορφώθηκαν με τις επιταγές του κάνω την πάπια.

Τώρα όμως ζητάμε αλληλεγγύη, σας ζητάμε να μας στηρίξετε. Περιμένω απ όλους αυτούς που τόσα χρόνια εσάς δεν σας στήριξαν να σας ζητήσουν συγνώμη. Ξέρω πως δεν θα το κάνουν , ίσως όμως τώρα καταλάβουν αλληλεγγύη τι θα πεί…Για όλους τους υπόλοιπους καλό μας κουράγιο!

Δώρα Χρυσικού, ηθοποιός.