65 χρόνια από την επίθεση στη Μονκάδα- Το εναρκτήριο λάκτισμα της Κουβανικής Επανάστασης
Παρά την αποτυχία της επιχείρησης, ο δρόμος για την ανατροπή του δικτάτορα Μπατίστα είχε πλέον ανεπίστρεπτα ανοίξει.
Σαν σήμερα πριν 65 χρόνια με την ανεπιτυχή επίθεση στο στρατώνα της Μονκάδα ξεκινά ουσιαστικά η Κουβανική Επανάσταση, που λίγα μετά θα οδηγούσε στην ανατροπή του δικτάτορα Μπατίστα και την εδραίωση ενός καθεστώτος που σύντομα θα ξεκινούσε τη σοσιαλιστική οικοδόμηση στο μαλακό υπογάστριο των ΗΠΑ.
H ιδέα ανήκε στο νεαρό δικηγόρο Φιντέλ Κάστρο, που ανήκε στο λεγόμενο “Ορθόδοξο Κόμμα”, αφότου είχαν εξαντληθεί όλα τα νομικά μέσα κατά της απόφασης του δικτάτορα Μπατίστα να μην προχωρήσει στις εκλογές που είχε ο ίδιος υποσχεθεί για το 1952. Στις 26 Ιούλη 1953 μαζί με τους συναγωνιστές του, 135 άντρες και γυναίκες, επιτέθηκαν στο στρατώνα που φυλασσόταν από 400 βαριά οπλισμένους στρατιώτες, με στόχο την απόσπαση οπλισμού για τη συνέχιση του αντιδικτατορικού αγώνα.
Η απόπειρα απέτυχε, εκτόξευσε ωστόσο τη φήμη του Κάστρο σε όλη τη χώρα. Ο στρατός του Μπατίστα εξαπέλυσε κυνηγητό κατά όσων επέζησαν της επίθεσης για να εκδικηθούν το θάνατο 19 στρατιωτών. Παράλληλα το καθεστώς διοχέτευσε αστήρικτες φήμες για σφαγές ασθενών από τους επαναστάτες στο νοσοκομείο απέναντι από το στρατώνα. Πολλοί από τους συλληφθέντες εκτελέστηκαν επιτόπου ενώ άλλοι βασανίστηκαν. Εκτός από τους έξι αγωνιστές που έχασαν τη ζωή τους τη στιγμή της επίθεσης, συνολικά 55 σκοτώθηκαν το επόμενο διάστημα, προκαλώντας ακόμα και την παρέμβαση του αρχιεπισκόπου του Σαντιάγο, που ζήτησε να σταματήσει η σφαγή και οι συλληφθέντες να υποβληθούν σε δίκη. Λίγο καιρό αργότερα ο Φιντέλ πιάστηκε στο κρησφύγετό του με επτά ακόμα συντρόφους του. Στις 16 Οκτώβρη 1953 ξεκίνησε η δίκη του στο Σαντιάγο. Ο Φιντέλ καταδικάστηκε ως κύριος υπεύθυνος σε 15 χρόνια φυλάκισης στο νησί Ίσλα ντε Πίνος, ο αδερφός του Ραούλ σε 13. Διάσημη έγινε η απολογία του Φιντέλ, με την κατακλείδα “Η ιστορία θα με δικαιώσει”, όπου εξαπέλυσε δριμύ κατηγορώ κατά της δικτατορίας, ζητώντας επαναφορά του συντάγματος του 1940 και ένα ευρύ πρόγραμμα κοινωνικών μεταρρυθμίσεων.
Μετά από μια μαζική εκστρατεία απελευθέρωσης των κρατουμένων ο Μπατίστα έδωσε το Μάη του 1955 γενική αμνηστία σε όλους τους πολιτικούς κρατούμενους, περιλαμβανομένων των εξεγερμένων της Μονκάδα.
Λίγο μετά την απελευθέρωσή τους, οι οπαδοί του Κάστρο συσπειρώθηκαν γύρω του ιδρύοντας το κίνημα της 26 Ιούλη (M-26-7). H τακτική που οργάνωσαν οι επαναστάτες αφορούσε τη διασπορά του ένοπλου αγώνα σε μικρές ομάδες σε όλη τη χώρα. Ο Κάστρο απελάθηκε αρχικά μαζί με το Ραούλ στο Μεξικό, όπου έφτασε τον Ιούλη του 1955. Ενάμιση χρόνο αργότερα, στις 2 Δεκέμρβη 1956 επέστρεψε μαζί με τον Αργεντινό επαναστάτη Τσε Γκεβάρα κι 82 ακόμα συναγωνιστές τους στο θρυλικό πλοίο Γκράνμα στην Κούβα, εγκαινιάζοντας τη δεύτερη, επιτυχημένη περίοδο της επανάστασης, που επισφραγίστηκε με την είσοδο των επαναστατών στην Αβάνα το Γενάρη του 1959.