Δεν χωράνε ανεμογεννήτριες στη μαρτυρική Γυάρο! Να παραμείνει τόπος ιστορικής μνήμης για τις επερχόμενες γενιές

«Η Γιούρα είναι ο τόπος του μαρτυρίου, βασανιστηρίων και της εξόντωσης χιλιάδων αγωνιστών της Εθνικής Αντιστάσεως. Είναι η μελετημένη προσπάθεια να “μείνουν τα κόκαλά μας” εκεί και να μη γυρίσει πίσω κανείς. Η πείνα, η δίψα, οι πρωτάκουστοι ξυλοδαρμοί, η μέχρι λιποθυμίας καταναγκαστική δουλειά, η εγκατάλειψη στο έλεος του κρύου, της σκόνης, της ζέστης και της αρρώστιας ήταν τα μέσα που χρησιμοποιήθηκαν. Οι χαράδρες της Γιούρας είναι γιομάτες από αίμα και φρίκη».

(Από κείμενο κρατουμένων της Γυάρου)

Σε αυτό το νησί που είναι ακόμα «στοιχειωμένο» από τα συστηματικά και μελετημένα βασανιστήρια, από τον πόνο, το αίμα, αλλά και την αντοχή των χιλιάδων κρατουμένων κομμουνιστών και άλλων αγωνιστών του λαού σε αυτά τα 21 χρόνια που λειτούργησε ως τόπος φυλάκισης και εξορίας σχεδιάζεται να εγκατασταθούν ανεμογεννήτριες, προσβάλλοντας βάναυσα τον ιστορικό τόπο.

***

Είκοσι χρόνια έχουν περάσει από τότε που η Γυάρος κηρύχθηκε ιστορικός τόπος και τα κτίριά της διατηρητέα, καθώς «αποτελεί σημαντικό χώρο ιστορικής μνήμης που έχει αναπόσπαστα συνδεθεί με την Ιστορία της νεότερης Ελλάδας». Και όμως αυτά τα είκοσι χρόνια δεν έχει υπάρξει καμιά μέριμνα με ευθύνη όλων διαδοχικά των κυβερνήσεων για το πώς θα προστατευθεί και θα αναδειχθεί η Ιστορία του τόπου, αφού τα κτίρια των φυλακών και άλλες εγκαταστάσεις έχουν αφεθεί στη φθορά του χρόνου, στις διάφορες λεηλασίες και έχουν υποστεί πολλαπλές καταστροφές ακόμα και από βολές του Πολεμικού Ναυτικού.

Σε αυτήν την εγκληματική αδιαφορία και εγκατάλειψη έρχεται να προστεθεί το αίτημα που κατέθεσε, πρόσφατα, η εταιρεία «Αιολική Ολύμπου Εύβοιας ΑΕ», μέλος του ομίλου «Ελλάκτωρ» προς την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αιγαίου για την εγκατάσταση ενός ανεμομετρητικού ιστού ύψους 80μ. στη θέση Προφήτης Ηλίας της Γυάρου, στο πλαίσιο υλοποίησης έργου παραγωγής αιολικής ενέργειας, επικαλούμενη τις δύο άδειες παραγωγής Ενέργειας που έχει εξασφαλίσει από τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας.

Ομως, η εγκατάσταση του ανεμομετρητικού ιστού στο ψηλότερο σημείο του νησιού, που ζητά σήμερα η εταιρεία, και στη συνέχεια η τοποθέτηση αγνώστου αριθμού ανεμογεννητριών, μαζί με την κατασκευή έργων εξυπηρέτησης της επιχειρηματικής εκμετάλλευσης, π.χ. διάνοιξη δρόμων για πρόσβαση στην κορυφογραμμή, κατασκευή εγκαταστάσεων, θα επιφέρει ανεπανόρθωτη καταστροφή και αλλοίωση του φυσικού περιβάλλοντος του νησιού, αποσπώντας το από την Ιστορία του. Αλλωστε, έρχεται σε αντίθεση και με γνωμάτευση Ειδικής Επιστημονικής Επιτροπής που υπογραμμίζει ότι στο νησί δεν γίνεται να υπάρχει «οποιαδήποτε επιχειρηματική – οικονομική εκμετάλλευση», καθώς και ότι επιβάλλεται «αποφυγή κάθε “εξωραϊσμού” του χώρου. Διατήρηση μόνο της τοπικής πανίδας και χλωρίδας και διατήρηση της αγριότητας του τοπίου».

Δεν είναι, όμως, η πρώτη φορά που γίνονται απόπειρες να αποχαρακτηριστεί η Γυάρος και να εγκατασταθούν ανεμογεννήτριες. Η Γυάρος εξαιτίας του αιολικού δυναμικού της και της σχετικά μικρής απόστασης από την ηπειρωτική Ελλάδα θεωρείται «φιλέτο» από τις εταιρείες των αιολικών. Από το 2005 υπήρχαν αιτήσεις για την εγκατάσταση αιολικών στο νησί, τόσο από την «Ελλάκτωρ» όσο και από την «Τέρνα». Το 2011 με απόφαση του Κεντρικού Συμβουλίου Νεοτέρων Μνημείων «οριοθετείται» ο ιστορικός τόπος στα κτίρια των φυλακών και στις εγκαταστάσεις και κατασκευές που βρίσκονται στους πέντε όρμους. Εκείνη την εποχή βλέπουν το φως της δημοσιότητας σχέδια για εγκατάσταση μεγάλου αιολικού πάρκου στη Γυάρο. Μάλιστα, δημοσιεύματα του αστικού Τύπου της εποχής κάνουν λόγο για το αν «η κυβέρνηση θα κάνει το τελικό, τολμηρό βήμα ή εάν θα στείλει τις επενδύσεις… στην εξορία», αφενός στηρίζοντας την επιχειρηματική δραστηριότητα και αφετέρου χλευάζοντας την Ιστορία του νησιού.

***

Ολες αυτές οι μεθοδεύσεις, λοιπόν, έχουν ανοίξει διάπλατα τον δρόμο για σχεδιασμούς και ενέργειες επιχειρηματικών ομίλων, με τη στήριξη και της σημερινής κυβέρνησης, για να μετατραπεί η Γυάρος σε πεδίο κερδοφορίας για το κεφάλαιο.

Σε αυτά τα σχέδια, όμως, δεν υπολογίζουν τις αντιδράσεις που θα συναντήσουν από τον λαό και τη νεολαία, την ίδια τη δύναμη της Ιστορίας… Σε αυτόν τον μαρτυρικό τόπο έχουν βασανιστεί, έχουν υποφέρει, έχουν πονέσει, έχουν ονειρευτεί, έχουν ατσαλωθεί πάνω από 25.000 αγωνιστές. Εκεί, στέκει ακόμα το κτίριο των φυλακών, το μεγαλύτερο κτίριο των Κυκλάδων, που χτίστηκε από την προσωπική εργασία των κρατουμένων μέσα από καταναγκαστικά έργα και φριχτά βασανιστήρια. Εκεί, βρίσκεται, ακόμα, η συκιά, όπου «κρεμούσαν τους κρατούμενους από τους αγκώνες, νύχτες ολόκληρες, και το πρωί δερνόταν εκεί πάνω το παραλυμένο κορμί, μέχρι που παρέλυε…». Εκεί, βρίσκεται και το νεκροταφείο των κρατουμένων με τους «φαγωμένους», από τον αέρα και την αλμύρα, σταυρούς. Σε αυτούς τους 5 όρμους που αποτυπώθηκαν σε σκαρίφημα από τους κρατούμενους και στάλθηκαν κρυφά «έξω», οι σύντροφοί μας με την οργάνωση, την αλληλεγγύη και την πίστη στα ιδανικά του αγώνα νίκησαν την κρατική βία και τρομοκρατία.

Σε αυτό το νησί, λοιπόν, δεν χωράνε οι «κερδοφόρες επενδύσεις» τους, μόνο ο σεβασμός σε αυτούς που φυλακίστηκαν και εξορίστηκαν και η υπόσχεση ότι η θυσία τους δεν πήγε χαμένη. Το ΚΚΕ και αντιστασιακοί φορείς δεκαετίες τώρα, μέσα από παρεμβάσεις, προτάσεις, διεκδικούν και απαιτούν από τα αρμόδια υπουργεία να πραγματοποιηθούν σωστικές παρεμβάσεις, αναστήλωση κτιρίων και να δημιουργηθεί προβλήτα, για να καταστεί το νησί επισκέψιμο.

Το Μνημείο που έστησε το Κόμμα στη Γυάρο το υπενθυμίζει καθημερινά. Στέκει εκεί, ως φόρος τιμής και φάρος για το μέλλον, κρατώντας άσβεστη τη μνήμη… Γιατί, όπως είχε αναφέρει και ο ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Δημήτρης Κουτσούμπας, στην εκδήλωση για τα αποκαλυπτήρια του Μνημείου: «Δεν ξεχνάμε, λοιπόν, γιατί λαός χωρίς μνήμη, είναι λαός χωρίς μέλλον. Η Ιστορία που διδάσκονται σήμερα τα παιδιά στην Τρίτη Γυμνασίου, δηλαδή στην τελευταία τάξη της υποχρεωτικής εκπαίδευσης, σταματά στο 1870, στον Τρικούπη. Δηλαδή εκατόν πενήντα χρόνια εγκληματικής δράσης του καπιταλισμού – ιμπεριαλισμού, γίνεται συστηματική προσπάθεια να διαγραφούν από τη συλλογική μνήμη. Αντιστεκόμαστε σ’ αυτήν τη “λήθη”. Είναι αντιδραστικός στόχος. Η Ιστορία της κοινωνίας των ανθρώπων είναι η Ιστορία της ταξικής πάλης. Αυτή θέλουν να κρύψουν εκείνοι. Αυτή θέλουμε να προβάλλουμε διαρκώς εμείς. Κόντρα στη μοιρολατρία, στην απογοήτευση, στην υποταγή, προβάλλουμε τους αλύγιστους…».

Να παραμείνει τόπος ιστορικής μνήμης για τις επερχόμενες γενιές

Να σταματήσει η κυβέρνηση εδώ και τώρα τις ενέργειες για την εγκατάσταση ανεμογεννητριών στον ιστορικό τόπο της Γυάρου, απαιτεί η Πανελλήνια Ενωση Αγωνιστών Εθνικής Αντίστασης – ΔΣΕ, η οποία, σε ανακοίνωσή της, εκφράσει την αγανάκτησή της για την «προσπάθεια μεγάλων οικονομικών συμφερόντων “να πατήσουν πόδι” στη Γυάρο, που ονομάστηκε από τους κρατούμενους αγωνιστές “Θανατονήσι” για τους άθλιους όρους κράτησης, των ανείπωτων βασανιστηρίων και των θανάτων κρατούμενων αγωνιστών».

Ο Σύνδεσμος Φυλακισθέντων Εξορισθέντων Αντιστασιακών 1967 – 1974 καταγγέλλει «τις μέχρι τώρα κυβερνητικές ενέργειες και μεθοδεύσεις που υπηρετούν τα συμφέροντα των επιχειρηματικών ομίλων που δραστηριοποιούνται στην εκμετάλλευση της αιολικής ενέργειας και στοχεύουν στην άμβλυνση και τον εξοστρακισμό της ιστορικής μνήμης». Καλεί τα μέλη του συνδέσμου, τους αγωνιστές που πέρασαν από τη Γυάρο, τους συγγενείς τους, τους μαζικούς φορείς, τους εργαζόμενους και τη νεολαία να αντιταχθούν στην προσπάθεια αλλοίωσης της ιστορικής μνήμης, τονίζοντας πως η Γυάρος πρέπει να παραμείνει «τόπος ιστορικής μνήμης για τις επερχόμενες γενιές».

Και η Κομματική Οργάνωση Σύρου εκφράζει την αντίθεσή της, υπογραμμίζοντας ότι οι σχεδιασμοί για εκμετάλλευση του νησιού στο όνομα της κερδοφορίας των μονοπωλίων της Ενέργειας θα βρουν απέναντί τους όχι μόνο τα μέλη και τους φίλους του ΚΚΕ αλλά και κάθε πολίτη που τιμά την ιστορική μνήμη.

Ακόμα, με πρωτοβουλία της «Λαϊκής Συσπείρωσης» τέθηκε ως θέμα στο Περιφερειακό Συμβούλιο Νότιου Αιγαίου η λήψη απόφασης για να μην τοποθετηθεί ο ανεμομετρητικός ιστός στη Γυάρο, που επιβάλλεται, όπως σημείωσαν οι εκλεγμένοι σύμβουλοι της «Λαϊκής Συσπείρωσης», από τον «χαρακτηρισμό της Γυάρου και μέσα στο Περιφερειακό Χωροταξικό Πλαίσιο της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου ως “Πόλος με ειδικό εθνικό ρόλο, στον τομέα της Σύγχρονης Πολιτικής Ιστορίας”, όπως επίσης και στη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων του Περιφερειακού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης στη σελ. 288, που αναφέρεται η εξειδικευμένη πολιτική σ’ αυτές τις περιοχές με “Προγράμματα προστασίας και ανάδειξης νησιών και τόπων συνδεδεμένων με την πρόσφατη πολιτική Ιστορία της χώρας – διατήρηση του αυστηρού καθεστώτος προστασίας από ασύμβατες δραστηριότητες και χρήσεις γης (όπου υφίσταται) και ανάλογη πρόνοια σε μελλοντικές θεσμοθετήσεις”». Το Περιφερειακό Συμβούλιο, εκτός του εκπροσώπου της Ελληνικής Αυγής, εξέφρασε την αντίθεσή του στην τοποθέτηση ανεμομετρητικού ιστού και ζητά τη διακοπή κάθε δραστηριότητας.

Ριζοσπάστης