«Δεν θα κερδίζαμε εμείς τον πόλεμο αν δεν υπήρχε η ατσαλένια δύναμή μας, το Κόμμα» – 78 χρόνια από την Αντιφασιστική Νίκη των Λαών
Όσο μελάνι και αν χύσουν τα αστικά επιτελεία, η αλήθεια δεν μπορεί να παραγραφεί. Τα λόγια του Ερνστ Χέμινγουεϊ είναι αδιάψευστος μάρτυρας και για τις μελλοντικές γενιές… «Κάθε άνθρωπος που αγαπά την ελευθερία, χρωστάει στον Κόκκινο Στρατό περισσότερα από ό,τι μπορεί ποτέ να πληρώσει».
«Ωρα 12 ακριβώς μπήκαμε στην αίθουσα. Αρχιζε η 9 Μαΐου 1945…
Στα στενόμακρα τραπέζια της αίθουσας, που ήταν καλυμμένα με πράσινη τσόχα, κάθισαν οι στρατηγοί του Κόκκινου Στρατού, τα στρατεύματα των οποίων συνέτριψαν σε συντομότατο χρονικό διάστημα την άμυνα του Βερολίνου και ανάγκασαν τον εχθρό να καταθέσει τα όπλα. Εδώ παραβρίσκονταν πολυάριθμοι Σοβιετικοί και ξένοι δημοσιογράφοι και φωτορεπόρτερ.
– Εμείς, οι αντιπρόσωποι της Ανωτάτης Διοίκησης των Σοβιετικών Ενόπλων Δυνάμεων και της Ανωτάτης Διοίκησης των συμμαχικών στρατευμάτων, είπα, ανοίγοντας τη συνεδρίαση, είμεθα εξουσιοδοτημένοι από τις κυβερνήσεις του αντιχιτλερικού συνασπισμού να δεχτούμε την άνευ όρων παράδοση της Γερμανίας από τη Γερμανική Στρατιωτική Διοίκηση. Καλέσατε στην αίθουσα τους αντιπροσώπους της Γερμανικής Γενικής Διοίκησης…
Στις 9 Μαΐου 1945 ώρα 0.43′, η υπογραφή της πράξης για την άνευ όρων παράδοση της Γερμανίας είχε τελειώσει…».
Τα παραπάνω λόγια ανήκουν στον Σοβιετικό στρατάρχη Γκεόργκι Ζούκοφ, ο οποίος περιγράφει όσα έγιναν την 9η Μάη, τη μέρα που η ναζιστική Γερμανία συνθηκολόγησε άνευ όρων κάτω από τα χτυπήματα του ηρωικού Κόκκινου Στρατού, ο οποίος είχε συντρίψει τον κύριο όγκο των φερόμενων ως ανίκητων ναζιστικών στρατευμάτων, ενώ λίγες μέρες νωρίτερα η κόκκινη σημαία με το σφυροδρέπανο υψώθηκε θριαμβευτικά πάνω από το βομβαρδισμένο Ράιχσταγκ. Η 9η Μάη θα μείνει στις μεγάλες λαϊκές εποποιίες και, δίκαια, χαρακτηρίστηκε Μέρα Αντιφασιστικής Νίκης των Λαών.
Την ίδια στιγμή στην ΕΣΣΔ, τη χώρα που σήκωσε το κύριο βάρος του πολέμου με βαρύ φορτίο απωλειών σε ανθρώπους και παραγωγικές δυνάμεις, πόλεις και χωριά που ισοπεδώθηκαν, μια λέξη μόνο κυριαρχούσε, «που σαν αέρας απλώθηκε πάνω απ’ την τεράστια πλατεία: Νικήσαμε…», όπως γράφει ο Ι. Ερενμπουργκ στη «Θύελλα» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Σύγχρονη Εποχή». Και συνεχίζει…
«Στην Κόκκινη Πλατεία είχε κιόλας μαζευτεί πολύς κόσμος. Ολοι φαίνονταν να περπατούν ζαλισμένοι από τη μεγάλη χαρά τους. Δεν ακούγονταν ούτε τραγούδια ούτε φωνές, βασίλευε μια μεγάλη κατανυκτική ησυχία…
Εδώ ήταν οι γεφυροποιοί που θύμιζαν τον Βόλγα, οι παρτιζάνοι στα δάση του Μπριάνσκ, του Ναλιμπόκ. Πέρασε μια παρασημοφορεμένη κοπέλα. Πέρασε ο υπολοχαγός Σαζάνοφ του παρτιζάνικου αποσπάσματος “Εκδικητής”. Είχε το ένα του χέρι δεμένο. Οταν ο κόσμος τον σήκωσε στα χέρια έλεγε: Γιατί εμένα; Δεν έκανα τίποτα ξεχωριστό… Η Μαρία Μιχαΐλοβνα Μινάγιεβα τον ρωτούσε αυστηρά: Τον Χίτλερ βρε τον πιάσατε; Είχε βάλει τα καλά της ρούχα για τη γιορτή και έλεγε δεξιά και αριστερά: Ο Μίτια μου είναι στο Βερολίνο. Πέρασε ένας τυφλός φαντάρος, που τον κρατούσε από το χέρι μια κοπέλα, κοίταζε με τα τυφλά μάτια του και χαμογελούσε – έβλεπε τη νίκη. Πέρασε μια γριά γυναίκα βαστώντας μια φωτογραφία και έλεγε: Θέλω να δει ο Βάνια μου τη γιορτή – ο γιος της είχε σκοτωθεί στη Βουδαπέστη. Και ήταν τόσο πλατύ, βαθυστόχαστο το ξεφάντωμα, τόσο ήρεμα τα δάκρυα, τόσο σιωπηλός ο ενθουσιασμός, που τα πρόσωπα, τα λόγια, τα πεπρωμένα διαλύονταν, εξαφανίζονταν…».
Η ήττα των φασιστικών και ναζιστικών δυνάμεων και η νίκη της ΕΣΣΔ επιτεύχθηκαν χάρη στον ρόλο της εργατικής σοβιετικής εξουσίας, στη δημιουργία ενός αξιόμαχου λαϊκού στρατού, στην οργάνωση της αμυντικής θωράκισής της. Ηταν τα πλεονεκτήματα που προσέφεραν η κοινωνικοποίηση των μέσων παραγωγής και ο κεντρικός σχεδιασμός της οικονομίας, αποδεικνύοντας στην πράξη την ανωτερότητα του σοσιαλιστικού συστήματος.
Η νίκη επιτεύχθηκε από τον πρωταγωνιστικό ρόλο των λαϊκών μαζών με ηγέτιδα δύναμη την εργατική τάξη και καθοδηγητή το Κομμουνιστικό Κόμμα της ΕΣΣΔ με ηγέτη τον Ι. Στάλιν. «Δεν θα κερδίζαμε εμείς τον πόλεμο και η μοίρα της πατρίδας μας θα διαμορφωνόταν αλλιώς εάν δεν υπήρχε η ατσαλένια δύναμή μας, το Κόμμα. Τα πιο δύσκολα και υπεύθυνα καθήκοντα του πολέμου πρωτίστως πέφτανε στις πλάτες των κομμουνιστών», σημείωσε σε συνέντευξή του το 1970 ο Ζούκοφ.
Αξίζει μόνο να αναλογιστεί κανείς ότι προς το τέλος του πολέμου υπηρετούσαν, σύμφωνα με τη Μεγάλη Σοβιετική Εγκυκλοπαίδεια, στις Ενοπλες Δυνάμεις της ΕΣΣΔ πάνω από 3,3 εκατομμύρια κομμουνιστές, που αποτελούσαν το 60% της συνολικής δύναμης του Κόμματος και ότι στα μέτωπα σκοτώθηκαν πάνω από 3 εκατομμύρια κομμουνιστές.
Η ιστορία του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και της Αντιφασιστικής Νίκης των Λαών αποδεικνύει περίτρανα ότι ο ναζισμός – φασισμός είναι γέννημα – θρέμμα του ίδιου του καπιταλιστικού συστήματος. Αλλωστε και ο Χίτλερ αναρριχήθηκε στην εξουσία με τη στήριξη γερμανικών και άλλων μονοπωλίων. Πως μόνο το εργατικό – λαϊκό κίνημα μπορεί να αντιμετωπίσει ουσιαστικά και να ξεριζώσει τον φασισμό, παλεύοντας ενάντια στο σύστημα που τον γεννά.
Τα παραπάνω γίνονται φανερά από την επομένη κιόλας του πολέμου. Τα καπιταλιστικά κράτη – από κοινού νικητές και ηττημένοι – στράφηκαν με κάθε μέσο ενάντια στις χώρες που οικοδομούσαν τον σοσιαλισμό και γενικότερα ενάντια στο λαϊκό, κομμουνιστικό κίνημα, ενώ πρώην ναζί αξιοποιήθηκαν στους κρατικούς μηχανισμούς.
Η Μεγάλη Αντιφασιστική Νίκη εμπνέει τους λαούς, διδάσκει πίστη στη δύναμή τους. Αυτήν τη δύναμη μπορούν και πρέπει, ειδικά σήμερα, να δοκιμάσουν, σε μια περίοδο που ο πόλεμος ΝΑΤΟ – Ρωσίας στα εδάφη της Ουκρανίας φέρνει στο προσκήνιο πιο επιθετικά τις αντιθέσεις των ιμπεριαλιστικών στρατοπέδων, εγκυμονώντας ακόμα μεγαλύτερους κινδύνους για τους λαούς.
Η προσφορά της ΕΣΣΔ και του Κόκκινου Στρατού έχει καταγραφεί οριστικά και αμετάκλητα ως αθάνατη εποποιία, όσο κι αν η αστική τάξη προσπαθεί να ξαναγράψει την Ιστορία και να ξελασπώσει τη δικτατορία της.
Ετσι, καθιερώθηκε η 9η Μάη ως «Μέρα της Ευρώπης» απαλείφοντας τη μέρα της Νίκης των Λαών, ενώ καταγράφεται μια συστηματική, αισχρή προσπάθεια για το ξαναγράψιμο της Ιστορίας. Η εκδίωξη των γερμανικών στρατευμάτων από τον Κόκκινο Στρατό και η απελευθέρωση των χωρών της Ανατολικής Ευρώπης «βαφτίζονται» κατοχή. Ονόματα δρόμων, αγάλματα και μνημεία που «κρατάνε» ζωντανή στη μνήμη την περίοδο καταστρέφονται. Κομμουνιστικά Κόμματα και σύμβολα απαγορεύονται σε μια σειρά από χώρες, αγωνιστές διώκονται, ενώ την ίδια στιγμή αποκαθίστανται οι ναζιστές, τα Ες-Ες.
Ομως, όσο μελάνι και αν χύσουν τα αστικά επιτελεία, η αλήθεια δεν μπορεί να παραγραφεί. Τα λόγια του Ερνστ Χέμινγουεϊ είναι αδιάψευστος μάρτυρας και για τις μελλοντικές γενιές… «Κάθε άνθρωπος που αγαπά την ελευθερία, χρωστάει στον Κόκκινο Στρατό περισσότερα από ό,τι μπορεί ποτέ να πληρώσει».
Φωτογραφία: Βερολίνο, Μάης 1945. Σοβιετικοί στρατιώτες μπροστά από το Ράιχσταγκ