Δήμος Πατρέων: Έχουμε ιστορία, έχουμε αγώνες και θυσίες. Ποτέ πια φασισμός! – 74 χρόνια από την απελευθέρωση της Πάτρας

Ο Δήμος Πατρέων διοργανώνει και φέτος, για τέταρτη συνεχόμενη χρονιά, πολύμορφες εκδηλώσεις για τα 74 χρόνια από την απελευθέρωση της Πάτρας από την γερμανική κατοχή. Τιμά τους αγώνες του πατραϊκού λαού που αντιστάθηκε μέσα από τις γραμμές του ΕΑΜ και των ανταρτών του 12ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ, που μπήκαν ελευθερωτές στην πόλη, μετά από σκληρές μάχες με την γερμανική φρουρά και τους ντόπιους συνεργάτες τους, δοσίλογους και ταγματασφαλίτες.

Από την αρχή της θητείας της η σημερινή Δημοτική Αρχή ανέδειξε τη σημαντική ιστορική επέτειο της απελευθέρωσης της Πάτρας, πρωτεύουσας του Μοριά, που πρώτος απελευθερώθηκε από το γερμανικό ζυγό.

Μια επέτειος που συνειδητά είχε υποβαθμιστεί από το κράτος και τις προηγούμενες Δημοτικές Αρχές, μια επέτειος που τα επίσημα ιστορικά βιβλία που διδάσκονται στα σχολεία την αποσιωπούν.

Όπως αναφέρει ο Ηλίας Παπαστεριόπουλος στο βιβλίο του «Η απελευθέρωση της Πάτρας»: «Ήταν το 12ο Σύνταγμα του ΕΛΑΣ που έδωσε όλες τις μάχες και χρειάστηκαν σκληροί και διαρκείς αγώνες για να εξουδετερωθούν οι κατακτητές και οι ταγματασφαλίτες στην Αχαΐα και να φτάσουν οι δυνάμεις των ανταρτών να δώσουν την τελική μάχη μέσα στην πόλη. Κύριο μέλημα του ΕΛΑΣ, αναφέρει, «ήταν η απελευθέρωση χωρίς θυσίες και καταστροφές της πόλης, αναίμακτα», γι’ αυτό, όλο το Σεπτέμβρη του ‘44 βρισκόταν σε διαπραγματεύσεις για να αποχωρήσουν οι Γερμανοί, χωρίς σφαγή και χωρίς την ανατίναξη του λιμανιού. Ζήτησε από τα Τάγματα Ασφαλείας να παραδοθούν στην αγγλική δύναμη».

Η ιστορία και οι ιστορικοί της πόλης έχουν δώσει με κάθε λεπτομέρεια το ιστορικό των τελευταίων ημερών για την απελευθέρωση της Πάτρας.

Την 1η Οκτώβρη το 12ο Σύνταγμα του ΕΛΑΣ με διοικητή τον Χρ. Γαλανόπουλο αρχίζει την επιχείρηση κατάληψης της Πάτρας. Ύστερα από σκληρές μάχες μέσα στην πόλη, στις 4 Οκτώβρη 1944, στις 6 το πρωί, οι καμπάνες αναγγέλλουν τη λευτεριά, και το τέλος της σκλαβιάς. Οι απελευθερωτές, τα τμήματα του ΕΛΑΣ, παρελαύνουν στην ελεύθερη Πάτρα και  οι κάτοικοι, που γέμισαν τους δρόμους, υποδέχονται με λουλούδια και εκδηλώνουν τα αισθήματά τους προς τους ταλαιπωρημένους αγωνιστές των βουνών. Στις μάχες για την απελευθέρωση της Πάτρας, έπεσαν ο ΕΛΑΣίτης λοχίας Γιώργος Ράμμος, στη διασταύρωση Γερμανού και Ηλείας και ο ΕΠΟΝίτης Ορέστης Βασιλακόπουλος.

Ο πατραϊκός λαός, σε όλη τη διάρκεια της κατοχής, δεν σταμάτησε ούτε στιγμή να αγωνίζεται ενάντια στο φασισμό και το ναζισμό, παρά τις μεγάλες θυσίες, όπως ο απαγχονισμός των 11 αγωνιστών του ΕΑΜ στα Ψηλά Αλώνια, το Μπλόκο των Προσφυγικών και τις εκτελέσεις στο κτήμα Μουρτζούχου,  τις φυλακίσεις αγωνιστών στο σημερινό 11ο Δημοτικό Σχολείο, τις φυλακές Μαργαρίτη κάτω από το παλιό Δημοτικό Νοσοκομείο και το κολαστήριο των SS (Κανακάρη και Βότση).

Οι φετινές εκδηλώσεις με διοργανωτή τον Πολιτιστικό Οργανισμό, περιλαμβάνουν:

Τετάρτη 3 Οκτώβρη, 6-8 μ.μ., στην Achaia Clauss, εκδήλωση- περιήγηση στα υπόγεια, που έμειναν την παραμονή αντάρτες του ΕΛΑΣ, με τίτλο: «Νυχτερινή Περίπολος», η προηγούμενη μέρα της απελευθέρωσης της Πάτρας και χαιρετισμό από τον Πρόεδρο του Πολιτιστικού Οργανισμού, Τάκη Πετρόπουλο.

Η οινοποιία παραχωρώντας πολύτιμο αρχειακό υλικό στηρίζει τη διοργάνωση της εκδήλωσης.

(Αναχώρηση λεωφορείων 5.45 μ.μ. από Πλατεία Γεωργίου).

Πέμπτη 4 Οκτώβρη

-10.00 π.μ., Δοξολογία στη Μητρόπολη με συμμετοχή Σχολικών Τμημάτων.

-11.00 π.μ., Κατάθεση στεφάνων στα Ψηλά Αλώνια, στο Μνημείο των 11 απαγχονισθέντων αγωνιστών και ομιλία από τη Πρόεδρο του Δημοτικού Συμβουλίου, Κατερίνα Γεροπαναγιώτη.

-8.00 μ.μ., εκδήλωση στην Πλατεία Γεωργίου με ομιλία από τον Δήμαρχο, Κώστα Πελετίδη και μουσική παράσταση από την «χορωδία ΑΝΤΗΧΩ», το Χορευτικό Τμήμα του Πολιτιστικού Οργανισμού και τη Λαϊκή Ορχήστρα του.

ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΚΟΙ ΠΕΡΙΠΑΤΟΙ

Παράλληλα, ο Δήμος Πατρέων, σε συνεργασία με την Περιφερειακή Διεύθυνση Εκπαίδευσης Δυτικής Ελλάδας προγραμματίζει σειρά δράσεων στο πλαίσιο του εορτασμού για την απελευθέρωση της Πάτρας, για να ενημερωθούν οι μαθητές και οι μαθήτριες και να γνωρίσουν τα γεγονότα της περιόδου της γερμανικής κατοχής και της απελευθέρωσης. Έχουν προγραμματιστεί για το διάστημα από 8 έως 12 Οκτώβρη εκδηλώσεις στο χώρο των σχολείων, με παρουσίαση ντοκουμέντων με κείμενα, χρονικό και οπτικοακουστικό υλικό για την απελευθέρωση.

Από την Παρασκευή 5 έως και την Παρασκευή 12 Οκτώβρη, διοργανώνονται ιστορικοί περίπατοι των μαθητών και μαθητριών σε χώρους όπου διαδραματίστηκαν τα γεγονότα και οι μάχες για την απελευθέρωση της πόλης:

-Κτήμα Μουρτζούχου, βίλα Λυμπερόπουλου, Παντοκράτορας, Γερμανού και Ηλείας, όπου έπεσε ο λοχίας του ΕΛΑΣ, Γιώργος Ράμος.

-Κάστρο, εποπτεία λιμανιού, Παντοκράτορας, Ψηλά Αλώνια.

-Σχολικό συγκρότημα Δροσιάς, Προσφυγικά, Ψηλά Αλώνια, Δημαρχείο, πλατεία Γεωργίου.