Εξαφανίζοντας τα ίχνη της ιστορίας – Η απίθανη σύμπτωση που δένει Μπελογιάννη και Πλουμπίδη (ΦΩΤΟ)

Δεν είναι υπερβολή, ούτε ευσεβείς πόθοι. Σε αυτόν τον τόπο, όποια πέτρα κι αν σηκώσεις, θα βρεις κάτω της σημάδια από τους αγώνες που έδωσε ο λαός και η τάξη μας. Αυτά τα κόκκινα σημάδια στους τοίχους μπορεί να ‘ναι και από αίμα. Κι αυτές οι τρύπες, πιο δίπλα, μπορεί να έγιναν από σφαίρες στην Κατοχή και τα Δεκεμβριανά -όπως στο ναό του Ηφαίστου, στην Αρχαία Αγορά.

Το αστικό τοπίο αλλάζει ραγδαία, χτίζει τσιμεντένια κουτιά χωρίς τύπο και αποτυπώματα, γκρεμίζει αναμνήσεις, θέατρα ιστορικών στιγμών. Κι είναι πολύ δύσκολο πια η φαντασία να νικήσει τη σύγχρονη μονοτονία, να αφαιρέσει τα νεότερα στρώματα του χρόνου και να αναπλάσει νοερά το ιστορικό σκηνικό. Μπορείς να σκεφτείς πώς θα ήταν η πλατεία Συντάγματος με τα Γραφεία του ΚΚΕ στην Όθωνος; Τρία κόκκινα γράμματα (μόνο φωτίζουν)…

Η ανοικοδόμηση καταπίνει τις παλιές γειτονιές, το σπιτάκι του Αντωνάκη και της κ. Κοκοβίκου στην Πλάκα -αν κι αυτό υπάρχει ακόμα στην οδό Τριπόδων 32- και μαζί τα ιστορικά κειμήλια της πόλης, λες και θέλει να τα ξεχάσει. Κι αυτή είναι η “καλή εκδοχή”. Το κεντρώο σύνθημα της ιστορικής “λήθης”, ενάντια στην χοντροκομμένη, ακροδεξιά διαστρέβλωση των πραγμάτων. Μόνο που η δεύτερη έχει για στήριγμά της την πρώτη, “πατώντας πάνω στην ανεμελιά σου” και την άγνοια.

Αυτή η ιστορική μάχη δεν είναι καταγραμμένη σε κάποιο βιβλίο, αποτυπώνεται όμως στις γιορτές, τις τιμητικές επετείους και τα ονόματα των οδών, καθώς και σε πολλές μικρές “λεπτομέρειες” -όπου κρύβεται ο διάβολος. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η λεπτομέρεια που εξετάζουμε σήμερα και το κόκκινο (εκ των πραγμάτων) νήμα που συνδέει τις συλλήψεις δύο ηρωικών μορφών: του Νίκου Μπελογιάννη και του Νίκου Πλουμπίδη.

Ο Νίκος Μπελογιάννης συλλαμβάνεται στις 20 Δεκέμβρη του 1950, έξι μόλις μήνες αφού ήρθε στην Αθήνα, με σκοπό να ανασυγκροτήσει τις παράνομες οργανώσεις του ΚΚΕ. Σε ένα σχετικό αφιέρωμα του Ριζοσπάστη, διαβάζουμε:

Η σύλληψη του Μπελογιάννη έγινε στις 20 Δεκεμβρίου του 1950, αλλά η Ασφάλεια έδωσε στη δημοσιότητα το γεγονός μισό μήνα αργότερα, στις 5 Ιανουαρίου 1951. Μια μέρα πριν, με απόφαση του Συμβουλίου Εφετών, κλείστηκε ο «Δημοκρατικός», η πρώτη νόμιμη αριστερή εφημερίδα, που βγήκε μετά τον Εμφύλιο με την αμέριστη στήριξη του ΚΚΕ, για να καλύψει το κενό της έλλειψης νόμιμου κομματικού Τύπου. Τις επόμενες μέρες ανακοινώθηκαν οι συλλήψεις και άλλων κομμουνιστών και λίγους μήνες αργότερα οργανώθηκε και πραγματοποιήθηκε η πρώτη δίκη του Ν. Μπελογιάννη και 92 ακόμη συντρόφων του.

Η σύλληψή του γίνεται στο σπίτι της οδού Πλαπούτα, στον αριθμό 30. Την επόμενη ημέρα, συλλαμβάνεται στο ίδιο σπίτι η Έλλη Παππά, που αναζητούσε τον σύντροφό της. Στον φάκελο της Ασφάλειας, αναγράφεται με την χαρακτηριστική χωροφυλακίστικη διάλεκτο:

Εν Αθήναις σήμερον την 20ήν του μηνός Δεκεμβρίου του έτους 1950, ημέραν Τετάρτην και ώραν 1.30’ Μ.Μ. και εν τοις γραφείοις της Υποδ/νσεως Γεν. Ασφαλείας Αθηνών, ημείς ο Αστυνόμος Α’ Κροντήρης Ιωάννης της ανωτέρω Υποδ/νσεως, επί παρουσία και του Υπαστυνόμου Β’ Κουρή Νικολάου της αυτής υπηρεσίας, ενεργήσαντες σωματικήν έρευναν επί του προ ολίγου συλληφθέντος εις την επί της οδού Πλαπούτα αριθ. 30 οικίαν και προσαχθέντος ημίν Μπελογιάννη Νικολάου του Γεωργίου και της Βασιλικής, εξ Αμαλιάδος, ως και έρευναν επί ενός δερματίνου χαρτοφύλακος, ον έφερεν ούτος μεθ’ εαυτού, ανεύρομεν τα εξής: (…)

Η οδός Πλαπούτα βρίσκεται στα Εξάρχεια (και όχι στους Αμπελόκηπους, όπως αναφέρουν λανθασμένα κάποιες πηγές), ξεκινάει από την Καλλιδρομίου, διασχίζει διαγώνια μια περιοχή κοντά στο λόφο του Στρέφη και καταλήγει στη Λεωφόρο Αλεξάνδρας. Αν όμως προσπαθήσει κανείς να δει τι υπάρχει σήμερα στον αριθμό 30, θα δει απλά ότι… δεν υπάρχει! Η αρίθμηση στα ζυγά πηγαίνει κατευθείαν από το 28 στο 32-34. Το σπίτι στο οποίο έγινε πριν από 70 και πλέον χρόνια η σύλληψη, προφανώς γκρεμίστηκε, για να χτιστεί κάποια πολυκατοικία, στο ίδιο σημείο, ενώ το 30 δεν έχει συντμηθεί απλώς, αλλά απαλείφθηκε εντελώς από την αρίθμηση του δρόμου, με τον ίδιο τρόπο που κάνουν κάποια ξενοδοχεία, αεροπλάνα κτλ με το 13, που το θεωρούν γρουσούζικο…

Αυτό φαίνεται και από τις παρακάτω φωτογραφίες.

Εδώ βλέπουμε την πολυκατοικία που βρίσκεται στο νούμερο 28.

Ενώ στη συνέχεια, η αρίθμηση περνάει κατευθείαν στο 32-34.

Χωρίς να υπάρχχει τίποτα άλλο στο ενδιάμεσο…

Κι έτσι το 30, φαίνεται να είναι ένα σπίτι-φάντασμα, σαν το κτίσμα-ερείπιο, που βρίσκεται πίσω από αυτές τις πολυκατοικίες, στην οδό Αυτ. Αγγέλων.

Όλα αυτά μπορεί να φαίνονται -και να είναι- συμπτωματικά. Αξίζει όμως να δούμε μία ακόμα τέτοια σύμπτωση (;) που αφορά τη σύλληψη του Νίκου Πλουμπίδη, τον Νοέμβρη του 1952 -μερικούς μήνες μετά από την εκτέλεση του Μπελογιάννη και των συντρόφων του. Ο Νίκος Πλουμπίδης βρισκόταν απομονωμένος, χωρίς επαφή με τον κομματικό μηχανισμό και σε στενό κλοιό από την Ασφάλεια, που επιχείρησε να αξιοποιήσει τη σύλληψή του με δόλιο τρόπο. Σε μια σχετική αναφορά του Ριζοσπάστη, διαβάζουμε τα εξής:

Η τελευταία δημόσια εμφάνιση του Πλουμπίδη, μέχρι τη σύλληψή του από την Ασφάλεια, έγινε με την επιστολή του για τον Νίκο Μπελογιάννη, το Μάρτη του ’52. Από κει και μετά τα ίχνη του χάνονται. Ούτε ο κομματικός ραδιοσταθμός κάνει καμιά αναφορά σ’ αυτόν. Μόνο στον Τύπο εμφανίζονται κατά καιρούς δημοσιεύματα – υποβολιμαία από τις Υπηρεσίες Δίωξης του κομμουνισμού και ενταγμένα στα πλαίσια του ψυχολογικού πολέμου – που λένε ότι εθεάθη σε διάφορα σημεία της πρωτεύουσας. Στην πραγματικότητα ο άνθρωπος αυτός περνούσε τις πιο δύσκολες στιγμές της παράνομης επαναστατικής του ζωής. Ο κομματικός μηχανισμός που καθοδηγούσε είχε συντριβεί. Επαφή με το Κόμμα, στο εξωτερικό, δεν είχε. Τα μέσα συντήρησής του είχαν εκμηδενιστεί και οι χώροι διαμονής του είχαν περιοριστεί σε σημείο απελπισίας. Σύντροφός του, μόνιμος, η αρρώστεια που του κατέτρωγε τα σωθικά. Και δίπλα σ’ αυτήν είχε προστεθεί η αδράνεια, που είναι θάνατος για έναν άνθρωπο ο οποίος σ’ όλη του τη ζωή μόνο δρούσε.

Τελικά ο Ν. Πλουμπίδης θα συλληφθεί στις 25 Νοέμβρη 1952, σύμφωνα με τις επίσημες ανακοινώσεις των αρχών, στο σπίτι που διέμενε, στην οδό Πρεβέζης 14, στον Κολωνό. Οι εφημερίδες ανακοινώνουν το γεγονός αυθημερόν με έκτακτα παραρτήματα. Το ίδιο και το ραδιόφωνο. Την επομένη, 26 Νοέμβρη η είδηση της σύλληψης θα κοσμεί τις πρώτες σελίδες του Τύπου, ενώ τα ρεπορτάζ θα είναι αναλυτικότερα. Ο συλληφθείς εμφανίζεται στα δημοσιεύματα ως εκπρόσωπος της ηγεσίας του ΚΚΕ στην Ελλάδα.

Το σπίτι όπου συλλαμβάνεται ο Πλουμπίδης βρισκοταν πολύ κοντά στο λόφο του Κολωνού. Όποιος επιχειρήσει, όμως, να επισκεφτεί σήμερα τη συγκεκριμένη διεύθυνση (Πρεβέζης 14), θα βρεθεί στο ίδιο αδιέξοδο και θα διαπιστώσει ότι… δεν υπάρχει! Η αρίθμηση φαίνεται να κάνει άλμα από το 12 στο 16, χωρίς να αναφέρεται πουθενά το 14, συγχωνευμένο έστω με το προηγούμενο ή το επόμενο σπίτι (12-14 ή 14-16). Αυτό πιστοποιούν και οι φωτογραφίες στη συνέχεια.

Μπορεί η σήμανση να μας βεβαιώνει πως το τετράγωνο φτάνει ως το 14…

Κάτι τέτοιο όμως δε φαίνεται πουθενά, αφού το τελευταίο σπίτι του τετραγώνου ως τη γωνία είναι το 12.

Και στη συνέχεια δεν υπάρχει κανένα ίχνος από το 14.

Ούτε κάποιο άλλο σπίτι, αφού το γωνιακό φαίνεται να έχει την είσοδό του στην οδό Ερυμάνθου…

Ενώ στο επόμενο τετράγωνο, η αρίθμηση συνεχίζεται “κανονικά” με το 16…

Λένε πως σύμπτωση που επαναλαμβάνεται, παύει να νοείται ως τέτοια. Έχουμε να κάνουμε λοιπόν με μια σατανική σύμπτωση ή με κάποια συνειδητή επιλογή -πχ από τους ιδιοκτήτες, που δεν ήθελαν να συνδεθεί η οικία τους με αυτά τα γεγονότα; Το ερώτημα παραμένει ανοιχτό, μέχρι νεωτέρας…