Ελισαίος Βαγενάς: Όταν ο Λένιν ενοχλεί περισσότερο από τον Στάλιν
Ο Λένιν σήμερα στοχοποιείται από τους εκπροσώπους της ρωσικής αστικής τάξης πρώτα απ’ όλα γιατί αποτελεί το σύμβολο της κοινωνικής ανατροπής του καπιταλισμού, της επανάστασης, της αναπόφευκτης κοινωνικής εξέλιξης, της οικοδόμησης της νέας σοσιαλιστικής – κομμουνιστικής κοινωνίας, που προϋποθέτει την εξάλειψή τους ως τάξης.
Στις 23 Αυγούστου, η ΕΕ, για μια ακόμη φορά, θα διοργανώσει αντικομμουνιστική διεθνή διάσκεψη «στο όνομα της μνήμης των θυμάτων ολοκληρωτικών καθεστώτων».
Πρόκειται για την ετήσια αντικομμουνιστική φιέστα, που επιχειρεί ανιστόρητα και προκλητικά να ταυτίσει τον κομμουνισμό με τον φασισμό. Ετσι, έχει επιλεγεί η επέτειος υπογραφής του σοβιετο-γερμανικού Συμφώνου μη επίθεσης, το γνωστό Σύμφωνο Μόλοτοφ – Ρίμπεντροπ (23/8/1939). Η επιχείρηση αυτή επιδεικτικά αποσιωπά πως το συγκεκριμένο Σύμφωνο επήλθε μετά τη Συμφωνία του Μονάχου του 1938 (μεταξύ Γερμανίας, Ιταλίας, Βρετανίας, Γαλλίας), που «έσπρωχνε» τον Χίτλερ προς Ανατολάς και αφού οι αλλεπάλληλες προσπάθειες της ΕΣΣΔ για τη συγκρότηση μετώπου κατά της επιθετικότητας του φασισμού είχαν αποτύχει. Αποσιωπά πως το Σύμφωνο Μόλοτοφ – Ρίμπεντροπ εξασφάλισε πολύτιμο χρόνο στην ΕΣΣΔ (21 μήνες), που αποδείχτηκαν ανεκτίμητοι στην πολεμική της προετοιμασία ενόψει της αναπόφευκτης ναζιστικής επίθεσης.
Η ανιστόρητη γραμμή, που έχει χαράξει η ΕΕ περί ταύτισης κομμουνισμού – φασισμού, δεν είναι «ευρωπαϊκό φαινόμενο». Πρόκειται για κύρια «γραμμή» της αντικομμουνιστικής ιδεολογικής επίθεσης, με κύρια αιχμή το πρόσωπο του Στάλιν, την περίοδο που ήταν επικεφαλής του σοβιετικού κράτους. Ενοχλεί τον καπιταλιστικό κόσμο και τους εκπροσώπους του η περίοδος που τέθηκαν οι βάσεις της σοσιαλιστικής οικοδόμησης. Εξαίρεση, ωστόσο, θα μπορούσε να θεωρηθεί η Ρωσία, όπου όλο και συχνότερα η αντικομμουνιστική επίθεση μέσα από την Ιστορία επικεντρώνεται στο πρόσωπο του Λένιν.
Η σημερινή καπιταλιστική Ρωσία εξακολουθεί να καταδικάζει επίσημα «τα εγκλήματα του Στάλιν», αλλά την ίδια ώρα υπάρχει έντονη και μια διαφοροποίηση. Αυτή έγκειται στο γεγονός πως όλο και συχνότερα η ιστορική φυσιογνωμία του Στάλιν έντεχνα διαχωρίζεται. Από τη μια εμφανίζεται ο Στάλιν ως «μεγαλοφυής κρατικός ηγέτης», που «μεγάλωσε τη χώρα», ο «πατριώτης Στάλιν», που διαχωρίζεται από τον «μπολσεβίκο Στάλιν», ο οποίος βαρύνεται για τα «εγκλήματα».
Μάλιστα, με νομοθετική ρύθμιση, που υπέγραψε φέτος ο Πρόεδρος, Βλ. Πούτιν, απαγορεύεται η ταύτιση της ΕΣΣΔ με τη ναζιστική Γερμανία. Επίσης, από το 2013 ισχύει νόμος με τον οποίο για 9 μέρες τον χρόνο η πόλη του Βόλγκογκραντ μετονομάζεται με την παλιά ονομασία της, Στάλινγκραντ. Πρόκειται για την 9η Μάη, Μέρα της Αντιφασιστικής Νίκης και ορισμένες ακόμη επετειακές ημερομηνίες.
Θα μπορούσε κάποιος να χαιρετίσει αυτές τις κινήσεις, που έρχονται σε αντίθεση με την κύρια «γραμμή», που ακολουθεί ο ευρωατλαντικός ιμπεριαλισμός. Ωστόσο, κάτι τέτοιο δεν θα λάμβανε υπόψη του δύο άλλους παράγοντες:
α) Οτι το «φιλτράρισμα» της πολιτικής φυσιογνωμίας του Στάλιν από το αστικό επιτελείο της Ρωσίας όχι μόνο «αποστειρώνει» τον Σοβιετικό ηγέτη από την επαναστατική ιδεολογία και δράση του αλλά και επιδιώκει την αξιοποίησή του στους σχεδιασμούς καπιταλιστικής ενοποίησης των εδαφών της πρώην ΕΣΣΔ.
β) Οτι η αστική τάξη της Ρωσίας κάθε άλλο παρά έχει παραιτηθεί από το εργαλείο του αντικομμουνισμού. Χαρακτηριστικό είναι πως την επόμενη μέρα της φετινής επετείου της Αντιφασιστικής Νίκης στο κρατικό τηλεοπτικό κανάλι ξεκινούσε αντικομμουνιστικό ιστορικό σίριαλ, που αναφερόταν στην εποχή του Στάλιν. Ούτε πρέπει να αγνοήσουμε πως τα επιτελεία της αστικής τάξης της Ρωσίας στρέφουν τα βασικά «βέλη» τους ενάντια στον ηγέτη της Οκτωβριανής Επανάστασης, στον ιδρυτή του πρώτου εργατικού κράτους, ενάντια στον Λένιν. Κι αυτό, μάλιστα, το παρουσιάζουν ως «αποκατάσταση της ιστορικής αλήθειας».
Σε αντίθεση με τον Στάλιν, ο Λένιν παρουσιάζεται από τα σύγχρονα επιτελεία της ρωσικής αστικής τάξης ως ο «καταστροφέας» της μεγαλειώδους Ρωσικής Αυτοκρατορίας. Μάλιστα, ο Λένιν δαιμονοποιείται, σε αντίθεση με την αγιοποίηση του τελευταίου τσάρου, Νικόλαου Β’, που μετά την καταστολή της Επανάστασης του 1905 αποκαλούνταν «αιματοσταγής», ενώ σήμερα θεωρείται «άγιος» από τη Ρωσική Εκκλησία. Ο Λένιν παρουσιάζεται, ούτε λίγο ούτε πολύ, ως «πληρωμένος συνωμότης ξένων δυνάμεων», που είχαν στόχο τη διάλυση της «Αγίας Ρωσίας», κάνοντας τη χώρα «προσάναμμα για την παγκόσμια επανάσταση».
Βεβαίως, οι παραπάνω κατηγορίες, που τα τελευταία χρόνια ακούγονται από τα πιο επίσημα χείλη της ρωσικής ηγεσίας, δεν αντέχουν στην κριτική. Αλλωστε, πώς μπορούν στ’ αλήθεια να σταθούν τέτοιες κατηγορίες από τους ιδεολογικούς απογόνους της ρωσικής αντίδρασης, εκείνων που προσκάλεσαν στη χώρα ξένες δυνάμεις για την κατάπνιξη της νεαρής Σοβιετικής Ρωσίας, εκείνων που επανέφεραν ως επίσημη σημαία της χώρας αυτή που χρησιμοποίησαν οι δυνάμεις του λεγόμενου «Ρωσικού Απελευθερωτικού Στρατού», που είχαν συγκροτήσει οι Γερμανοί φασίστες στη διάρκεια του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου…
Δεν θα σταθούμε στις παραπάνω κατηγορίες κατά του Λένιν αλλά σε όσα γράφει ο Πρόεδρος της Ρωσικής Ομοσπονδίας, Βλ. Πούτιν, σε άρθρο του, που καταπιάνεται με τις σχέσεις Ρωσίας – Ουκρανίας και δημοσίευσε στις 12/7/2021. Να θυμίσουμε πως το 2005 ο Βλ. Πούτιν είχε χαρακτηρίσει τη διάλυση της ΕΣΣΔ τη «μεγαλύτερη γεωπολιτική καταστροφή». Στο πρόσφατο άρθρο ευθέως εκτιμά πως για τη διάλυση της ΕΣΣΔ ευθύνονται ο Λένιν και οι μπολσεβίκοι, που δήθεν τοποθέτησαν στα «θεμέλιά» της μια «πυρηνική βόμβα». Η «πυρηνική βόμβα» ήταν, σύμφωνα με τον Πούτιν, η αναγνώριση του δικαιώματος των Σοβιετικών Δημοκρατιών να αποχωρήσουν από την ΕΣΣΔ. Μόλις εξαφανίστηκε ο «μηχανισμός ασφαλείας», που ήταν ο ρόλος που έπαιζε το ΚΚΣΕ, τότε η ΕΣΣΔ διαλύθηκε.
Να θυμίσουμε πως η ΕΣΣΔ συγκροτήθηκε ως ισότιμη Ενωση των Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών, που εμφανίστηκαν σε τμήμα των εδαφών της τσαρικής αυτοκρατορίας στα 1922, αρχικά από 4 Σοβιετικές Δημοκρατίες, οι οποίες στην πορεία μετασχηματίστηκαν και έγιναν 15.
Ο Βλ. Πούτιν επιμελώς αποσιωπά το πώς συγκροτήθηκε η ΕΣΣΔ. Το γεγονός, δηλαδή, πως αυτή προέκυψε μετά από 2 επαναστάσεις, την αστικοδημοκρατική (Φλεβάρης 1917) και την προλεταριακή (Οκτώβρης 1917), που γκρέμισαν την Τσαρική Αυτοκρατορία, η οποία βαρυνόταν με σωρεία εγκλημάτων σε βάρος των λαών που ζούσαν στα εδάφη της. Οχι τυχαία η Τσαρική Αυτοκρατορία είχε χαρακτηριστεί «φυλακή των λαών», ο δε τσάρος «δεσμοφύλακας του 1/3 του κόσμου». Η ίδρυση της ΕΣΣΔ ως ένωση ισότιμων εργατικών κρατικών σχηματισμών (Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών) έδινε τη δυνατότητα στους λαούς που ζούσαν στα εδάφη της πρώην Τσαρικής Αυτοκρατορίας να ενωθούν χωρίς εθνική καταπίεση, χωρίς φυλετικές διακρίσεις, οικοδομώντας μια νέα κοινωνία, χωρίς την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, τη σοσιαλιστική – κομμουνιστική κοινωνία.
Να τι έγραφε στα 1917 ο Λένιν στο άρθρο του «Η Ουκρανία»: «Δεν είμαστε υπέρ των μικρών κρατών. Είμαστε υπέρ της πιο στενής συμμαχίας ανάμεσα στους εργάτες όλων των χωρών, που να στρέφεται τόσο ενάντια στους “δικούς” μας καπιταλιστές, όσο και ενάντια στους καπιταλιστές όλων των χωρών γενικά. Ακριβώς όμως για να είναι η συμμαχία αυτή εθελοντική, ο Ρώσος εργάτης, χωρίς να έχει εμπιστοσύνη σε τίποτε και ούτε για μια στιγμή ούτε στη ρωσική αστική τάξη ούτε στην ουκρανική αστική τάξη, κηρύσσεται σήμερα υπέρ του δικαιώματος αποχωρισμού των Ουκρανών, χωρίς να τους επιβάλλει τη φιλία του, αλλά κατακτώντας την με τη συμπεριφορά του σαν ίσος προς ίσο, σαν σε σύμμαχο και αδελφό στον αγώνα για τον σοσιαλισμό».
Κι ακόμη έγραφε: «Κανένας δημοκράτης δεν μπορεί επίσης να αρνηθεί το δικαίωμα της Ουκρανίας για ελεύθερο αποχωρισμό από τη Ρωσία: Μόνο η ανεπιφύλακτη αναγνώριση αυτού του δικαιώματος δίνει τη δυνατότητα να κάνει κανείς προπαγάνδα υπέρ της ελεύθερης ένωσης των Ουκρανών και των μεγαλορώσων, υπέρ της προαιρετικής συνένωσης των δύο λαών σ’ ένα κράτος. Μόνο η ανεπιφύλακτη αναγνώριση αυτού του δικαιώματος αποτελεί έμπρακτη, αμετάκλητη, ολοκληρωτική ρήξη με το καταραμένο τσαρικό παρελθόν που έκανε το παν για την αμοιβαία αποξένωση λαών, τόσο συγγενικών και ως προς τη γλώσσα, και ως προς τον τόπο διαμονής, το χαρακτήρα και την ιστορία τους. Ο καταραμένος τσαρισμός μετέτρεπε τους μεγαλορώσους σε δημίους του ουκρανικού λαού και καλλιεργούσε στον ουκρανικό λαό με κάθε τρόπο το μίσος σε εκείνους που απαγόρευαν ακόμη και στα Ουκρανόπουλα να μιλάνε και να σπουδάζουν στη μητρική τους γλώσσα.
Η επαναστατική δημοκρατία της Ρωσίας, αν θέλει να είναι πραγματικά επαναστατική, πραγματική δημοκρατία, πρέπει να ξεκόψει απ’ αυτό το παρελθόν, πρέπει να ξανακερδίσει για τον εαυτό της, για τους εργάτες και τους αγρότες της Ρωσίας, την αδελφική εμπιστοσύνη των εργατών και των αγροτών της Ουκρανίας. Αυτό δεν μπορεί να γίνει χωρίς την πλήρη αναγνώριση των δικαιωμάτων της Ουκρανίας, μαζί και του δικαιώματος για ελεύθερο αποχωρισμό»*.
Αυτά γράφτηκαν πριν από τη νίκη της Επανάστασης του Οκτώβρη και 5 χρόνια πριν από τη δημιουργία της ΕΣΣΔ. Πράγματι, η Σοβιετική Ενωση δημιουργήθηκε με βάση αυτές τις αρχές της ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ και ΙΣΟΤΙΜΗΣ ΕΝΩΣΗΣ, με το ΔΙΚΑΙΩΜΑ της ελεύθερης εξόδου των ΣΟΣΙΑΛΙΣΤΙΚΩΝ, ΣΟΒΙΕΤΙΚΩΝ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΩΝ. Εκεί βρισκόταν και η δύναμή της!
Οσο η χώρα βασιζόταν σε αυτές τις αρχές, όσο οι λαοί της επιδίωκαν να οικοδομήσουν μια νέα σοσιαλιστική – κομμουνιστική κοινωνία, αυτή άντεχε στις δοκιμασίες, συμπεριλαμβανομένης της μάχης με τον φασισμό, που ήταν σάρκα από τη σάρκα του καπιταλισμού. Οταν αυτές οι αρχές αναθεωρήθηκαν και τελικά ανατράπηκαν, έπαψαν και οι όροι συγκρότησής της.
Ο Λένιν σήμερα στοχοποιείται από τους εκπροσώπους της ρωσικής αστικής τάξης πρώτα απ’ όλα γιατί αποτελεί το σύμβολο της κοινωνικής ανατροπής του καπιταλισμού, της επανάστασης, της αναπόφευκτης κοινωνικής εξέλιξης, της οικοδόμησης της νέας σοσιαλιστικής – κομμουνιστικής κοινωνίας, που προϋποθέτει την εξάλειψή τους ως τάξης.
Επιπλέον, στην 30ή επέτειο της διάλυσης της ΕΣΣΔ, κατηγορώντας τον Λένιν και τους μπολσεβίκους, επιδιώκεται να κρυφτούν οι ευθύνες εκείνων που ήταν οι πραγματικοί καταστροφείς της χώρας, πολλοί από τους οποίους εξακολουθούν να κρατούν τα «ηνία» της σημερινής Ρωσίας.
Παραπομπή
* Β. Ι. Λένιν , Απαντα, τόμος 32, «Η Ουκρανία», σελ. 341 – 342
Ο Ελισαίος Βαγενάς είναι μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ, υπεύθυνος του Τμήματος Διεθνών Σχέσεων της ΚΕ