Επιχείρηση Gladio – Ένας λύκος με “κόκκινη προβιά”

Συμπληρώνονται σήμερα 28 χρόνια από τη μέρα που ο τότε Ιταλός πρωθυπουργός, Τζούλιο Αντρεότι, προχωρούσε σε μια αποκάλυψη στην Ιταλική Βουλή που θα συντάραζε όλη τη Δυτική Ευρώπη. Οι αποκαλύψεις αφορούσαν της Gladio, μιας παράνομης υπηρεσίας πληροφοριών, που είχε συσταθεί με τη βοήθεια της CIA και βρετανών πρακτόρων, με στόχο την αποτροπή “σοβιετικής επίθεσης” ή “ανατρεπτικής δραστηριότητας”. Όλα ξεκίνησαν από την επιμονή του δικαστή Φελίτσε Κασόν να ρίξει φως στην τρομοκρατική επίθεση της Γκαρίτσα το 1972, με θύματα τρεις Ιταλούς αστυνομικούς. Αρχικά οι έρευνες στράφηκαν σε οργανώσεις της εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς, αργότερα όμως συνελήφθησαν νεοφασίστες όπως ο Βιτσέντσο Βιτσινγκουέρα, ο οποίος το 1984, στη διάρκεια της δίκης εξήγησε πως στην πράξη τον είχαν βοηθήσει οι ιταλικές μυστικές υπηρεσίες και ότι διέφυγε στην Ισπανία του Φράνκο μετά την τρομοκρατική ενέργεια. Ο Κασόν, ερευνώντας την πηγή οπλισμού των τρομοκρατών, ανακάλυψε το 1990 ως το όπλο προερχόταν από την αποθήκη μιας οργάνωσης με την επωνυμία “Gladio”.

Μόνο τότε ο Αντρεότι, που αργότερα καταδικάστηκε για συνεργασία με τη Μαφία, ομολόγησε δημοσίως την ύπαρξη του δικτύου. Η Gladio μάλιστα δεν ήταν παρά μόνο ένα μέρος ενός τεράστιου αντικομμουνιστικού δικτύου, με  χρηματοδότηση από τη CIA και τίτλο Stay Behind ,που δρούσε με διάφορα ονόματα, σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες του ΝΑΤΟ αλλά και τη Γιουγκοσλαβία. Στην Ελλάδα η επιχείρηση είχε την κωδική ονομασία “Κόκκινη Προβιά”, στη Δ. Γερμανία “Schwert” (σπαθί), στο Βέλγιο “Catena”, ενώ σε κάποιες χώρες, όπως η Γαλλία και η Ισπανία, μέχρι σήμερα δεν έχουν αποκαλυφθεί οι επιμέρους ονομασίες.

Η Ιταλία βρέθηκε στο επίκεντρο του Stay Behind λόγω της παρουσίας του ισχυρότερου ΚΚ επί εδάφους της. Η παρουσία του δικτύου χρονολογείται από το 1949 με την επωνυμία Duca, ενώ την ο ο Ασία Gladio έλαβε το 1956 με την υπογραφή συμφωνίας μεταξύ των ιταλικών και αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών. Στοχος ηταν η δημιουργια ένοπλων πυρήνων ικανών να οργανώσουν αντάρτικο σε περίπτωση σοβιετικής εισβολής ή επικράτησης “ανατρεπτικών δυνάμεων”, δηλ του ΚΚ. Η Gladio πειλαμβανε 1.100 με 1.200 άτομα στον πυρήνα της, ανάμεσά τους και πολλούς εγκληματίες του κοινού ποινικού δικαίου, ενώ διατηρούσε στενές σχέσεις με τη διαβόητη μασονική στοά Ρ2.

Μέχρι σήμερα δεν έχει αποδειχτεί επίσημα η σχέση της Gladio με τη “στρατηγική της έντασης” που απέληξε σε σειρά δολοφονιών πολιτικών (μεταξύ των οποίων ο Άλντο Μότο, που είχε αναφερθεί στο δίκτυο στις σημειώσεις που κράτησε στη διάρκεια της απαγωγής του), αστυνομικών και δημοσιογράφων, όπως και σε πολύνεκρες τρομοκρατικές επιθέσεις, όπως εκείνη στο σιδηροδρομικό σταθμό της Μπολόνια το 1980, με 85 νεκρούς και 200 τραυματίες. Είναι όμως σαφείς οι ενδείξεις πως η Gladio κρύβεται πίσω από το μεγαλύτερο τουλάχιστον μέρος αυτού του κύκλου αίματος που στην Ιταλική ιστορία έμεινε γνωστός ως μολυβένια χρόνια (anni di piombo ).

Σημαντική υπήρξε η παράδοση του ηγετικού πρώην στελέχους της ιταλικής αντικατασκοπίας Τζαναντέλο Μαλέτι (καταδικασμένου σε 4 χρόνια φυλάκισης για υποβοήθηση τρομοκρατών) πως η CIA ήταν σε θέση να προωθήσει την τρομοκρατία στην Ιταλία. Ο ίδιος επανέλαβε τις αιτιάσεις του σε συνέντευξη, προσθέτοντας πως οι ΗΠΑ θα έκαναν τα πάντα για να μην έρθει η Αριστερά στην εξουσία κι ότι παρόμοιες επιχειρήσεις υπήρξαν σε άλλες χώρες. Οι δηλώσεις Μαλέτι προκάλεσαν μάλιστα επίσημη διάψευση από πλευράς CIA.

Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, το σκάνδαλο που είχε ξεσπάσει στην Ιταλία ανάγκασε τον τότε Υπουργό Άμυνας της ΝΔ Γιάννη Βαρβιτσιώτη να ομολογήσει πως υπήρχε βραχίονας του δικτύου στην Ελλάδα με τίτλο “Κόκκινη Προβιά”, που δημιουργήθηκε το 1955 από τη CIA και τα ΛΟΚ, στοχεύοντας σε ένοπλη αντίσταση κατά “οποιουδήποτε κομμουνιστή εισβολέα”. Αργότερα, το 1990 ο Α. Παπανδρέου συνέδεσε την Κόκκινη Προβιά με τη συμφωνία εγκατάστασης των αμερικανικών βάσεων στην Ελλάδα. Εν τέλει ούτε οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ ούτε εκείνες της ΝΔ έριξαν ποτέ φως στην υπόθεση, και μέχρι σήμερα η έκταση των δραστηριοτήτων της παραμένει άγνωστη. Οι βασικότερες υποθέσεις για τις οποίες υπάρχει υποψία ανάμιξης είναι η δολοφονία Λαμπράκη και η έκρηξη νάρκης στο Γοργοπόταμο το 1964, που σκότωσε 13 ανθρώπους, κυρίως οπαδούς της ΕΔΑ.

Δύσκολες Νύχτες