5 – 10 Ιούνη: «Ο Πόλεμος των 6 Ημερών»

Η περιοχή της Παλαιστίνης, από το 1923, βρισκόταν υπό Βρετανική διοίκηση με εντολή της Κοινωνίας των Εθνών. Μετά τη λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, το 1947, ο ΟΗΕ ανέλαβε τον έλεγχο της Παλαιστίνης, όπου κατοικούσαν 590.000 Εβραίοι και 1.320.000 Άραβες. Στις 29 Νοεμβρίου 1947, ο ΟΗΕ αποφάσισε να δημιουργηθεί κράτος του Ισραήλ και να χωριστεί η Παλαιστίνη σε δύο κράτη, το Ισραηλινό με 55,5% του εδάφους και το Αραβικό με 45,5% του εδάφους. Το Εβραϊκό κράτος ανακηρύσσεται στις 14 Μαΐου 1948 (ημέρα που οι Παλαιστίνιοι την ονομάζουν «Ημέρα της Καταστροφής» – «Nakba»).

ΠΡΩΤΟΣ ΑΡΑΒΟΪΣΡΑΗΛΙΝΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ

Την επόμενη μέρα πέντε αραβικές χώρες (Αίγυπτος, Ιορδανία, Συρία, Λίβανος και Ιράκ) εισέβαλαν με την συμμετοχή στρατευμάτων και από την Υεμένη και τη Σαουδική Αραβία, στα εδάφη του Ισραήλ (1ος Αραβοϊσραηλινός πόλεμος). Τα Αραβικά κράτη ήταν αντίθετα με τη δημιουργία Ισραηλινού κράτους. Η Αίγυπτος προσάρτησε το Σινά και τη Γάζα και η Ιορδανία τη Δυτική Όχθη. Αλλά και το Ισραήλ πήρε εδάφη περισσότερα από όσα του έδινε ο ΟΗΕ το 1947, μαζί και τη μισή Ιερουσαλήμ. Μετά από ένα χρόνο εχθροπραξιών, κι αφού το Ισραήλ δεν νικήθηκε, υπεγράφη ανακωχή. Εκείνο που… δεν «εμφανίστηκε» πουθενά, ήταν το κράτος των Παλαιστινίων με το «45,5%» που είχε πει η απόφαση του ΟΗΕ.

ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΑΡΑΒΟΙΣΡΑΗΛΙΝΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ

Οι Αραβοϊσραηλινοί πόλεμοι, συνεχίστηκαν το 1956 με την «κρίση του Σουέζ» (2ος Αραβοϊσραηλινός πόλεμος). Η Αίγυπτος (του Νάσερ) διεκδικεί τη διώρυγα από τους Άγγλους και Γάλλους που την κατείχαν μέχρι τότε και προχωρά σε εθνικοποίησή της. Τον Οκτώβριο του 1956 Βρετανία, Γαλλίας και Ισραήλ συμφωνούν για συντονισμένη επίθεση κατά της Αιγύπτου. Στις 29 Οκτωβρίου, το Ισραήλ εισβάλλει στη Λωρίδα της Γάζας και πολύ σύντομα, ελέγχει όλη την περιοχή της διώρυγας και των στενών του Σουέζ, σε συνδυασμό με απόβαση 90.000 Βρετανών και Γάλλων στρατιωτών στο Πορτ Σάιντ. Όμως ΟΗΕ, ΗΠΑ και ΕΣΣΔ, (πρώτη και μοναδική φορά με κοινή γραμμή κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου), καταδίκασαν απερίφραστα την επέμβαση αυτή κι άσκησαν τέτοιες πιέσεις που στις 22 Δεκεμβρίου τα Βρετανικά, Γαλλικά και Ισραηλινά στρατεύματα αναγκάζονται να αποχωρήσουν από την περιοχή. Η διώρυγα του Σουέζ και το Σινά ανήκουν στην Αίγυπτο.

ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΠΟΛΕΜΟ ΤΩΝ 6 ΗΜΕΡΩΝ

Από τις αρχές του 1967 διάφορα μεθοριακά επεισόδια στα σύνορα με τη Συρία και την Αίγυπτο, ανεβάζουν το θερμόμετρο και προϊδεάζουν για τον επερχόμενο πόλεμο. Στην παρέλαση της Ημέρας Ανεξαρτησίας του Ισραήλ, στις 15 Μαΐου 1967, δεν πήραν μέρος άρματα μάχης. Οι Αιγυπτιακές αρχές θεώρησαν ότι αυτό είναι προάγγελος επίθεσης. Η Αίγυπτος, θέτει σε γενικό συναγερμό της στρατιωτικές δυνάμεις της χώρας, το ίδιο συμβαίνει και στην Συρία καθώς και στην Ιορδανία και λίγο αργότερα στο Ιράκ και στο Κουβέιτ. Οι Άραβες απαιτούν από τον ΟΗΕ να αποσύρει τις δυνάμεις του από το Σινά, ώστε να τοποθετηθούν στην θέση τους Αιγυπτιακές δυνάμεις. Η Αίγυπτος κλείνει τα στενά του Τιράν, που ελέγχουν τον κόλπο της Ακάμπα και περιορίζουν τη δυνατότητα μετακίνησης Ισραηλιτικών ναυτικών δυνάμεων. Το Ισραήλ το θεωρεί αιτία πολέμου. Στις 4 Ιουνίου, συγκροτείται συμμαχία Αιγύπτου, Ιορδανίας, Συρίας, Ιράκ. Παρ’ όλη αυτή τη συσπείρωση το Ισραήλ, το επόμενο πρωί, χτυπάει πρώτο.

Η ΠΡΩΤΗ ΜΕΡΑ

Από νωρίς το πρωί, η Ισραηλινή αεροπορία επιτίθεται εναντίον των περισσότερων αεροδρομίων των 4 αραβικών χωρών. Πετώντας χαμηλά, ώστε να μη τα πιάνουν τα ραντάρ και διαθέτοντας τηλεκατευθυνόμενες βόμβες, καταστρέφουν πάνω από 400 αεροπλάνα των Αράβων στο έδαφος. Για να επιτεθούν στην Αίγυπτο κάνουν ολόκληρο κύκλο πάνω από τη Μεσόγειο και επιτίθενται από τα δυτικά, δηλαδή από κει που δεν τους περιμένουν. 16 Αιγυπτιακές βάσεις και άλλες 9 στις άλλες Αραβικές χώρες, δε μπορούν πια να παίξουν ρόλο στον πόλεμο. Η απόλυτη κυριαρχία του Ισραήλ στον αέρα, ήταν καθοριστικός παράγοντας στην γρήγορη επικράτησή του από κει και μετά. Συγχρόνως ο στρατός τους καταλαμβάνει τη λωρίδα της Γάζας και προελαύνει στη χερσόνησο του Σινά. Στην πλευρά της Ιορδανίας, οι δυνάμεις της Ιορδανίας καταλαμβάνουν την Ιερουσαλήμ και βομβαρδίζουν τον ισραηλινό τομέα της πόλης.

Η ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΕΡΑ

Οι Ισραηλινοί προωθούνται στην χερσόνησο του Σινά. Τα άρματά τους έχουν πλήρη αεροπορική κάλυψη, που οι αντίπαλοί τους δεν έχουν. Καταλαμβάνουν όλη τη Γάζα και σημαντικές θέσεις στη χερσόνησο του Σινά. Στο μέτωπο της Ιορδανίας οι Ισραηλινοί αντεπιτίθενται, καταλαμβάνουν σημαντικές θέσεις των Ιορδανών και περικυκλώνουν την Ιερουσαλήμ.

ΤΡΙΤΗ ΜΕΡΑ

Ολόκληρη η χερσόνησος του Σινά πέφτει στα χέρια των Ισραηλινών. Το αιγυπτιακό μέτωπο καταρρέει και παραδίνεται. Ένας ισραηλινός σχηματισμός τεθωρακισμένων, με την υποστήριξη της αεροπορίας που δεν έχει αντίπαλο, διασχίζει μέσα σε 18 ώρες ολόκληρη την χερσόνησο. Άλλοι σχηματισμοί τεθωρακισμένων από τη στεριά, αλεξιπτωτιστών και αποβατικών  δυνάμεων, καταλαμβάνουν όλα τα στρατηγικά σημεία και τις πόλεις του Σινά. Οι Ισραηλινοί είναι έτοιμοι να καταλάβουν τη διώρυγα του Σουέζ. Στο ανατολικό μέτωπο (Ιορδανία) οι Ισραηλινοί καταλαμβάνουν την ανατολική Ιερουσαλήμ μετά από οδομαχίες. Καταλαμβάνουν και τη στρατηγική Ναμπλούς, που αποτελεί το τελευταίο στήριγμα της Ιορδανικής προώθησης. Το ίδιο βράδυ η Ιορδανία συνθηκολογεί κι αποσύρεται από τον πόλεμο. Όλη η δυτική όχθη του Ιορδάνη είναι υπό Ισραηλινό έλεγχο.

ΤΕΤΑΡΤΗ ΜΕΡΑ

Την 8η Ιουνίου γίνεται μαζική αντεπίθεση των Αιγυπτιακών δυνάμεων στο Σινά, σε μια προσπάθειά τους να απεγκλωβίσουν 7 μεραρχίες τους που ήταν περικυκλωμένες στο κέντρο της χερσονήσου. Όμως η αντεπίθεση συντρίβεται και το Ισραήλ καθαρίζει και ελέγχει όλο το Σινά. Το ίδιο βράδυ η Αίγυπτος καταθέτει τα όπλα.

ΠΕΜΠΤΗ ΜΕΡΑ

Με την Ιορδανία και την Αίγυπτο εκτός παιχνιδιού, η μέρα ξεκινά με Ισραηλινούς βομβαρδισμούς στις θέσεις του Συριακού πυροβολικού στα υψώματα του Γκολάν και με μαζικές αεροπορικές επιθέσεις στις Συριακές θέσεις, που οι Ισραηλινοί τις διασπούν και προωθούνται στο Συριακό έδαφος.

ΕΚΤΗ ΜΕΡΑ

10 Ιούνη και οι δυνάμεις του Ισραήλ καταλαμβάνουν ολοκληρωτικά τα υψώματα του Γκολάν και φτάνουν 65 χιλιόμετρα από τη Δαμασκό. H Συρία συνθηκολογεί. Ο πόλεμος των «6 ημερών», για την ακρίβεια κράτησε 132,5 ώρες.

ΟΙ ΑΠΩΛΕΙΕΣ

Οι δυνάμεις του Ισραήλ που μπήκαν στον πόλεμο ήταν 100.000 από τις 270.000 άνδρες που διέθετε, 300 αεροπλάνα, 800 άρματα μάχης. Όλοι οι Άραβες μαζί, είχαν αναπτύξει 240.000 άνδρες από τους 550.000 άνδρες που διέθεταν, 850 αεροπλάνα και 1.400 άρματα μάχης.

Το Ισραήλ στον πόλεμο είχε γύρω στους 900 νεκρούς, 4.500 τραυματίες, 15 αιχμάλωτους, 400 κατεστραμμένα άρματα μάχης και 46 κατεστραμμένα αεροπλάνα. Οι Άραβες είχαν περίπου 22.000 νεκρούς, 45.000 τραυματίες και πολλές χιλιάδες αιχμαλώτους. Ο Ερυθρός Σταυρός μάζευε χαμένους κι εξαντλημένους Αιγύπτιους στρατιώτες στη χερσόνησο του Σινά, αρκετές ακόμα μέρες μετά τη λήξη του πολέμου, με μια μαζική επιχείρηση σωτηρίας που οργάνωσε. Οι Άραβες είχαν πάνω από 450 κατεστραμμένα αεροπλάνα και αρκετές εκατοντάδες άρματα μάχης.

ΤΑ ΠΡΟΣΩΠΑ

Στον «Πόλεμο των Έξι Ημερών» έλαβαν μέρος στρατιωτικοί, που πρωταγωνίστησαν στις κατοπινές πολιτικές εξελίξεις, ιδιαίτερα στο Ισραήλ. Αρχηγός του γενικού επιτελείου του Ισραήλ τότε ήταν ο Γιτζάκ Ράμπιν, μετέπειτα πρωθυπουργός. Επικεφαλής της επίθεσης των Ισραηλινών στο Σινά, ήταν ο Αριέλ Σαρόν, κι αυτός μετέπειτα πρωθυπουργός. Των Συριακών δυνάμεων ηγήθηκε ο Χαφέζ Αλ Άσαντ, πρόεδρος της Συρίας ως το θάνατό του το 2000. Το όνομα όμως που ακούστηκε τότε σ’ όλον τον κόσμο περισσότερο από κάθε άλλο, ήταν αυτό του μονόφθαλμου Ισραηλινού στρατηγού Μοσέ Νταγιάν, που ήταν διοικητής των τεθωρακισμένων που κατέλαβαν το Σινά στον πόλεμο του 1948, πρώην αρχηγού του γενικού επιτελείου του στρατού του Ισραήλ. Πριν τον πόλεμο των 6 ημερών ανακλήθηκε στην υπηρεσία κι έγινε υπουργός άμυνας τις μέρες του πολέμου, όπου έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην έκβασή του.

ΟΙ ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΟ ΧΑΡΤΗ

Το συμβούλιο ασφαλείας του ΟΗΕ, στις 22 Νοέμβρη του 1967, κάλεσε το Ισραήλ να αποχωρήσει από τα κατεχόμενα Αραβικά εδάφη, μέχρι τις γραμμές που ίσχυαν στις 5 Ιούνη του 1967. Η κυβέρνηση του Ισραήλ αρνήθηκε. Το Ισραήλ σαν αποτέλεσμα αυτού του πολέμου τετραπλασίασε την έκτασή του. Από αυτό τον πόλεμο ξεκινά η Ισραηλινή κατοχή στην Ανατολική Ιερουσαλήμ, στη Δυτική όχθη του Ιορδάνη, στη λωρίδα της Γάζας και στα άλλα Παλαιστινιακά εδάφη. Οι Ισραηλινοί έχουν ενσωματώσει από τότε στο κράτος τους τα υψώματα του Γκολάν, ενώ επέστρεψαν τη χερσόνησο του Σινά στην Αίγυπτο. Σ’ όλα αυτά έχουν ακολουθήσει πολιτική εποικισμού. Ο χάρτης των εξωτερικών συνόρων του Ισραήλ διαμορφώθηκε εκείνες τις περίφημες ιστορικές 6 μέρες.