Το “φιλοσοβιετικό χαρτί” του Ανδρέα κι η εναέρια καρατόμηση του Α. Φωτήλα
Ο Ανδρέας Παπανδρέου απέλυσε εν πτήσει το Φωτήλα για την πρωτοβουλία του στο Πολωνικό ζήτημα και προχωρούσε σε μια εντυπωσιακή κίνηση που θα αποδεικνυόταν απλώς κίνηση εντυπωσιασμού κι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα για το πόσο επιδέξια έπαιζε το “φιλοσοβιετικό χαρτί”, σκορπίζοντας συγχύσεις για το ρόλο του σε πολλές προοδευτικές συνειδήσεις/
Στις 3 Γενάρη του 1982, η νεοεκλεγμένη κυβέρνηση της Αλλαγής είχε την πρώτη της απώλεια (αναδόμηση θα το βάφτιζαν αργότερα) με την καρατόμηση του υφυπουργού Εξωτερικών, Ασημάκη Φωτήλα, που έγινε όσο αυτός βρισκόταν στο αεροπλάνο της επιστροφής από τις Βρυξέλλες, και την πληροφορήθηκε όταν έφτασε στο αεροδρόμιο του Ελληνικού και δε βρήκε το υπουργικό αυτοκίνητο να τον περιμένει. Με άλλα λόγια, επιβιβάστηκε στο αεροπλάνο ως υπουργός κι όταν αποβιβάστηκε ήταν απλός βουλευτής. Ο προϊστάμενός του, Ι. Χαραλαμπόπουλος, πληροφορήθηκε την εξέλιξη για τη… “συλλογική απόφαση” με εξίσου απρόσμενο τρόπο, καθώς φημολογείται πως κλήθηκε να παρακολουθήσει το δελτίο ειδήσεων της ΕΡΤ, για να μάθει μια είδηση που θα τον ενδιέφερε…
Το πιο εντυπωσιακό όμως ήταν ο λόγος της εναέριας απόλυσης, καθώς ο Α. Φωτήλας πήρε μια διπλωματική πρωτοβουλία αποκλίνοντας από τη γραμμή του ΠΑΣΟΚ κι αποδεχόμενος μια ανακοίνωση της ΕΟΚ για το πολωνικό ζήτημα, που είχε επικριτικό τόνο για το Γιαρουζέλσκι και τις αρχές της χώρας.
Ο Ανδρέας Παπανδρέου προχωρούσε σε μια εντυπωσιακή κίνηση που θα αποδεικνυόταν απλώς κίνηση εντυπωσιασμού. Κι ήταν ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα για το πώς μπορούσε να αξιοποιήσει το διεθνή συσχετισμό, παίζοντας επιδέξια το “φιλοσοβιετικό χαρτί” που σκόρπιζε συγχύσεις για το ρόλο του κι εγκλώβιζε αρκετές προοδευτικές συνειδήσεις που εκπλήσσονταν κι εκτιμούσαν τις επιμέρους διαφοροποιήσεις του. Ήταν αυτό που έμεινε ως φράση ότι “ο Ανδρέας (τουλάχιστον) ήξερε να λέει και κάνα όχι”, χωρίς να εξετάζουν βέβαια σε ποιο γενικό, διεθνές πλαίσιο συνέβαιναν όλα αυτά (κι ότι δε θα μπορούσαν να γίνουν σε άλλες συνθήκες).
Όσο για τον Α. Φωτήλα, δεν πήγε χαμένος. Αρχικά αποκαταστάθηκε σε καίρια κυβερνητική θέση, ως υφυπουργός Προεδρίας, ενώ αργότερα προσχώρησε στη ΝΔ του Μητσοτάκη, με την οποία ωστόσο δεν κατάφερε να εκλεγεί βουλευτής. Μια ιστορία που επανήλθε στο προσκήνιο πρόσφατα, με τη μεταπήδηση του γιου του, Ιάσωνα Φωτήλα, από το Ποτάμι στη Νέα Δημοκρατία. Η ιστορία επαναλαμβάνεται ως φάρσα ή ως τραγωδία -όπως ακριβώς και με τα περήφανα “ΟΧΙ” του Ανδρέα…