Ο αφανισμός από τους ναζί του χωριού Λιγκιάδες Ιωαννίνων, στις 3 Οκτώβρη 1943

Τον Οκτώβρη του 1943, για τους χιτλερικούς, τα μαντάτα απ’ όλα τα μέτωπα ήταν άσχημα. Στο σοβιετικό μέτωπο οι επίλεκτες γερμανικές στρατιές αποδεκατίζονταν η μία μετά την άλλη. Στο ιταλικό μέτωπο οι Αγγλοαμερικάνοι είχαν σταθεροποιήσει τις θέσεις τους και προχωρούσαν έστω κι αργά, ενώ η Ιταλία μετά τη συνθηκολόγησή της είχε περάσει με το μέρος των Συμμάχων. Στην ίδια την πατρίδα μας σε κάθε βήμα τους οι χιτλερικοί συναντούσαν όλο και πιο σκληρή την αντίσταση του λαού. Ο εχθρός λυσσομανούσε. Και η λύσσα του ξέσπαγε στους αμάχους.

Ένα πρωί, στις 3 του Οκτώβρη 1943, μια γερμανική διλοχία ξεκινώντας από τα Γιάννινα ανηφόριζε στο βουνό Μιτσικέλι τραβώντας για το χωριό Λιγκιάδες, που είναι σκαρφαλωμένο ψηλά. Το εχθρικό πυροβολικό από τους στρατώνες του Ακραίου σφυροκοπούσε τα υψώματα, για να τους διευκολύνει και να εμποδίσει το φευγιό των κατοίκων του χωριού. Όταν οι βάρβαροι έφτασαν στην θέση «Πύργος», απέναντι από το χωριό, έστησαν τους όλμους και βομβάρδιζαν τα σπίτια, ενώ βιαστικά το κύκλωσαν απ’ όλα τα σημεία. Με βρισιές, κλοτσιές και χτυπήματα, άρχισαν να συγκεντρώνουν τους κατοίκους στο σχολείο, ενώ ταυτόχρονα είχαν ριχτεί στο πλιάτσικο. Κατόπιν, έβαλαν φωτιά στα λεηλατημένα σπίτια, σε πολλές περιπτώσεις μαζί με τους ενοίκους τους, γέρους και μωρά.

Ταυτόχρονα, όποιον συναντούσαν μπροστά τους τον σκότωναν χωρίς διάκριση. Η βαρβαρότητα και ο κανιβαλισμός τους έφτασε ως το σημείο ν’ αρπάζουν μωρά από τις αγκαλιές των μανάδων και να τα ρίχνουν στις φλόγες των σπιτιών που καίγονταν. Κι όπου η αντίσταση των μανάδων δεν μπορούσε να κατανικηθεί κόβανε με τις ξιφολόγχες τα χέρια των μωρών που σφίγγονταν στα ρούχα τους. Ήταν τόσα τα καμένα ανθρώπινα κορμιά που η τσίκνα μαζί με τους καπνούς μεταφέρθηκε με τον αέρα στα γύρω χωριά προκαλώντας φοβερή ανησυχία, φρίκη και οργή. Στόχος της γερμανικής διοίκησης ήταν ο πλήρης αφανισμός των Λιγκιάδων και των κατοίκων τους. Γι’ αυτό και την ώρα που διαπραττόταν αυτό το κακούργημα, γερμανικό αεροπλάνο πετούσε πάνω από το μαρτυρικό χωριό για να ελέγχει την κατάσταση και την πορεία της καταστροφής του.

Απερίγραπτη οδύνη, οργή και φρίκη δοκίμασαν οι επιζώντες που πρώτοι αντίκρυσαν τη βιβλική καταστροφή και τον αφανισμό των προσφιλών συγγενών και συγχωριανών τους. Στη μνήμη των αθώων γυναικόπαιδων η κοινότητα Λιγκιάδων έχει αναγείρει μνημείο στο κέντρο του χωριού και κάνει κάθε χρόνο, στις 3 Οκτώβρη, μνημόσυνο για να τιμήσει τη μνήμη των συγχωριανών τους μαρτύρων της λευτεριάς.