Ο ρόλος της εργατικής τάξης στην πάλη του Δεκέμβρη το 1944

Μια σημαντική, αλλά ίσως λιγότερο προβεβλημένη πτυχή του Δεκέμβρη, ήταν ο ρόλος και η στάση της εργατικής τάξης , που όχι μόνο υπήρξε αιμοδότης του ΕΛΑΣ στα Δεκεμβριανά, αλλά στήριξε με κάθε δυνατό τρόπο την πάλη του κατά των βρετανικών και κυβερνητικών δυνάμεων με διάφορα μέσα. Σε αυτή την πτυχή αναφέρεται ο τότε γραμματέας της ΚΟΑ Βασίλης Μπαρτζιώτας, στο βιβλίο του “Η Εθνική Αντίσταση στην Αδούλωτη Αθήνα”, που είχε κυκλοφορήσει από τη Σύγχρονη Εποχή:

Ο ρόλος της εργατιάς της Αθήνας – Πειραιά στην αντίσταση του Δεκέμβρη είναι αποφασιστικός, πρωτοποριακός. Η εργατιά μας, που πρωτοστάτησε στους εθνικοαπελευθερωτικούς αγώνες της Κατοχής, αυτή έδοσε πάλι το σύνθημα της παλλαϊκής, ένοπλης αντίστασης της Αθήνας – Πειραιά. Τις παραμονές του Δεκέμβρη, μετά την παραίτηση των Εαμικών υπουργών από την κυβέρνηση, το Εργατικό Κέντρο της Αθήνας οργάνωσε μεγάλη διαδήλωση εργατών έξω από το Πολιτικό Γραφείο του πρωθυπουργού. Σκοπός των εργατών ήταν να ζητήσουν ικανοποίηση στα ζητήματά τους, αλλά και να προειδοποιήσουν τον πρωθυπουργό Γ. Παπανδρέου ότι η εργατική τάξη δε θα επιτρέψει σε κανένα να ξαναφέρει τη χώρα μας πίσω, σε καθεστώς όμοιο με εκείνο του Μεταξά. Στο συλλαλητήριο της Κυριακής της 3/12/44, οι εργάτες ήταν η εμπροσθοφυλακή και έσπασαν την απαγόρευση της αστυνομίας. Η γενική απεργία στις 4 του Δεκέμβρη, όπου οι εργάτες έδοσαν τον τόνο με το σταμάτημα του εργοστασίου ηλεκτρικής παραγωγής, των τραμ, των αυτοκινήτων, των εργοστασίων, ανέβασε τη μαχητική αντίσταση του λαού και έδεσε πιο γερά μαζί της τους υπαλλήλους, τους επαγγελματίες, τους διανοούμενους. Τα ροζιασμένα εργατικά χέρια κρατούσαν ακόμα από την κατοχή τα δοξασμένα όπλα κι αυτά έδοσαν, κυρίως, τις νικηφόρες μάχες. Καισαριανή – Καλλιθέα – Μεταξουργείο – Ψυρρή – Περιστέρι – Ν. Ιωνία – Δραπετσώνα – Κοκκινιά ήταν τα γερά φρούρια του Δεκέμβρη, που τα κρατούσε και τα εμψύχωνε το προλεταριάτο της Αθήνας – Πειραιά.

Το Εργατικό Κέντρο της Αθήνας που βρισκόταν στην καρδιά των μαχών – στην οδό Αγησιλάου- έμεινε 16 μέρες ανοιχτό κι από εκεί γινόταν η καθοδήγηση της γενικής απεργίας. Ήταν φανερό πως μόλις άρχισαν οι στρατιωτικές επιχειρήσεις, έπρεπε να σταματήσει η απεργία στις περιοχές – συνοικίες, όπου κυριαρχούσε ο ΕΛΑΣ και να συνεχιστεί στο βασίλειο του Σκόμπυ. Στην προκήρυξη, που έβγαλε το ΕΚΑ για το σταμάτημα της απεργίας στις περιοχές τις δικές μας, αφού καλούσε τους εργάτες να συνεχίσουν την απεργία στο κράτος του Σκόμπυ, ανάμεσα στα άλλα έγραφε: “Η απεργία, που νεκρώνει τα πάντα στο κράτος του Παπανδρέου, πρέπει να μετατραπεί στην Ελεύθερη Αθήνα μας σε ένα οργασμό δουλιάς για τη ζωή και την αντίσταση”. Και πραγματικά άρχισαν να δουλεύουν οι εργάτες και μπήκαν στην υπηρεσία του μαχόμενου ΕΛΑΣ. Έγιναν συνεργεία από τους τσαγκαράδες που έφτιαχναν αρβύλες για τους Ελασίτες μας. Οι τηλεφωνητές έκαναν τις συνδέσεις των στρατιωτικών μας μονάδων. Τα εργοστάσια καπνοβιομηχανίας έδιναν τα τσιγάρα τους στον ΕΛΑΣ και το λαό της Αθήνας – Πειραιά. Οι αρτεργάτες έφτιαχναν το ψωμί για το λαϊκό στρατό. Οι αυτοκινητιστές κρατούσαν το μεγάλο βάρος της μεταφοράς των πυρομαχικών και των τροφίμων. Οι εργάτες της Ούλεν έδοσαν πάντα ένα σκληρό μάθημα στο Κολωνάκι και στους σκόμπυδες. Έδειξαν σε αυτούς πως, όταν δε δουλεύει η εργατιά, θα μένουν χωρίς νερό. Η αγγλική αεροπορία και το πυροβολικό χτυπούσα νύχτα – μέρα τα εργοστάσια και τα έκαιγαν, όμως οι εργάτες εξακολουθούσαν τη δουλιά. Οι εργάτες έπαιρναν τη θέση των νεκρών και των τραυματιών του ΕΛΑΣ και στο τέλος όλα τα μέλη του Κόμματος, της πρώτης Εργατικής Αχτίδας, πέρασαν στον ΕΛΑΣ.

Οι εργάτες μας πολεμούσαν το Δεκέμβρη σε όλα τα μέτωπα, μα έβρισκαν τον τρόπο να διαφωτίζουν το λαό. Π.χ. η οργάνωση των τροχιοδρομικών στις πρώτες 20 μέρες του Δεκέμβρη έβγαζε κάθε μέρα αυτοκίνητο με 10 χωνιά και διαφώτιζε το λαό των συνοικιών.