«Στο ξερονήσι αυτό εβλάστησε η Ελλάς ωραιοτέρα από κάθε άλλη φορά» – Μακρόνησος, Μάης 1947
Οι ναζί ουδέποτε ύμνησαν τα δικά τους στρατόπεδα συγκέντρωσης, το Νταχάου, το Αουσβιτς κλπ., σε αντίθεση με τους Έλληνες μαθητές τους που ύμνησαν τη Μακρόνησο κι όσα διαπράχθηκαν εκεί…
«Η «υποδοχή» μας, στις πύλες του Α.Ε.Τ.Ο. Ε.Σ.Α.Ι. Οι χωροφύλακες αμίλητοι. Μας μετράνε, παραδίνουν τους καταλόγους κι απομακρύνονται βιαστικοί.
Από σήμερα σας παραλαμβάνει ο στρατός! βρυχάται το μεγάφωνο. Θα περάσετε καλά…
(…) Πλάι σε ρασοφόρο, ο διοικητής Βασιλόπουλος. Ο λόγος του σύντομος, ειρωνικός: Δεν είναι Νταχάου εδώ, όπως σας είπανε… Για όσους θα γίνουνε Έλληνες. Κοιτάει το ρολόι του: Έχετε πέντε λεπτά να σκεφθείτε.
Μετά κάποιος μιλάει, ο παπάς νομίζω, για τις «ανοιχτές αγκαλιές της πατρίδος», την «εθνικήν κολυμβήθραν», για μας, τα «παραστρατημένα παιδιά», για το «σκληρό τιμωρό χέρι». Το μεγάφωνο, ξερό, μεταλλικό, ξερνά ανάκατα απειλές κι υποσχέσεις…
(…) Οι αλφαμίτες να εκτελέσουν το καθήκον που τους ανέθεσε η πατρίδα. Οι άσπρες ζώνες κινήθηκαν σε παράταξη μάχης.
Όπλα τους, κασμαδόξυλα, μπαμπού, σιδηρογωνιές. Οι πρώτοι χτυπημένοι, το πρώτο αίμα. Η μάζα πισωγυρίζει κατά τη θάλασσα. Σιγά στην αρχή, σφιχτοδεμένη. Μετά σπάει, ξεχύνεται αγριεμένο κοπάδι.
(…) Τρέχεις, πηδάς, σαν τ’ αγρίμι, πέρα-δώθε. Πάν’ απ’ τα βράχια, τα πεσμένα κορμιά.
Για πόσο; Πιάστηκε η ανάσα, τα πόδια κόπηκαν. Κι άξαφνα, συνειδητοποιείς τρομερή την αλήθεια: Έμεινες μόνος! Από τώρα και μπρος νιώθεις την ευθύνη να σε βαραίνει προσωπικά. Θα την αντιμετωπίσεις σαν άτομο, φάτσα με φάτσα.
(…) Τα χτυπήματα βαριά, στο κορμί, στο κεφάλι. Δεν πονάνε, ζαλίζουν. Ένα, δύο, τρία. Ένα κόκκινο σύννεφο.
(…) Πλάι μου κι άλλοι, ακίνητοι, αραδιασμένοι στο μήκος του δρόμου.
(…) Δοκιμάζουν μ’ αναμμένο τσιγάρο, στραμπουλάνε τα χέρια, μερικές στα πόδια, στα πλευρά. Να διαπιστώσουν αν ζω. Μετά κάπου με σέρνουν απ’ τα ποδάρια. Συνέρχομαι στο καμιόνι. Φίσκα από κορμιά, στοιβαγμένα ανάκατα.
Μες στον ιδρώτα, τη σκόνη, το αίμα. Μπρούμυτα κι ανάσκελα, σπαρταράνε ή μένουν ακίνητα ή βογκάν ή σωπαίνουν. Και συ, ένα μαζί τους, στην «Εθνικήν Κολυμβήθραν!…»
Γιώργου Φαρσακίδη: «Μακρόνησος», εκδ. Σκυτάλη
***
Τέτοιες μέρες, Μάη του 1947, ανοίγει το κολαστήριο της Μακρονήσου. Μια μακρόστενη λουρίδα γης μέσα στη θάλασσα, απέναντι απ’ το Λαύριο, έγινε ο μεγαλύτερος τόπος μαρτυρίου, φυσικής και ψυχικής εξόντωσης του αστικού κράτους, για χιλιάδες αγωνιστές και ταυτόχρονα θυσίας και ηρωισμού των αλύγιστων της ταξικής πάλης που δεν πρόδωσαν τις ιδέες και τα ιδανικά τους.
Εθνική κολυμβήθρα και σύγχρονος Παρθενώνας ονομάστηκε η Μακρόνησος από την ντόπια αντίδραση. «Το έργον της Μακρονήσου – έλεγε ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος – αναγνωριζόμενον ήδη διεθνώς ως παράδειγμα και πρότυπον άξιον μιμήσεως εις όλας τας ελευθέρας χώρας του κόσμου, αποτελεί τίτλο τιμής δι’ όλους οι οποίοι συνέβαλαν και συμβάλλουν εις την πραγματοποίησίν του»”. Στον ίδιο άνθρωπο ανήκει επίσης η δήλωση ότι «στο ξερονήσι αυτό εβλάστησε η Ελλάς ωραιοτέρα από κάθε άλλη φορά»…
Στη Μακρόνησο «φιλοξενήθηκαν» περισσότεροι από εκατό χιλιάδες «επικίνδυνοι» φαντάροι και αξιωματικοί, καθώς και πολίτες, κομμουνιστές και αγωνιστές της Εαμικής Αντίστασης ή και συγγενείς τους.
Είναι δύσκολο να πει κανείς με ακρίβεια πόσοι πέρασαν από αυτό το κολαστήριο. Κι ακόμη πιο δύσκολο είναι να περιγράψει τα βασανιστήρια που υπέστησαν όσοι βρέθηκαν εκεί. Αναμφισβήτητα όμως, επρόκειτο για ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης που δεν είχε σε τίποτα να ζηλέψει απ’ αυτά των ναζί. Το πιο φρικιαστικό όμως είναι ότι οι ναζί ουδέποτε ύμνησαν τα δικά τους στρατόπεδα συγκέντρωσης, το Νταχάου, το Αουσβιτς κλπ., σε αντίθεση με τους Έλληνες μαθητές τους που ύμνησαν τη Μακρόνησο κι όσα διαπράχθηκαν εκεί.
Ακολουθούν, ενδεικτικά, μερικές χαρακτηριστικές αναρτήσεις του περιοδικού για το κολαστήριο της Μακρονήσου (και στο τέλος σύνδεσμος που οδηγεί σε όλες τις σχετικές αναρτήσεις):
Μάρκος Γεωργιλάκης: «Πρέπει να γνωρίζουμε τι έχει γίνει σ’ αυτό τον τόπο»
Μακρόνησος – Γιώργος Φαρσακίδης: “Όσο ποτέ άλλοτε, νιώθεις τούτη την ώρα την έννοια Σύντροφος…”
«Φιλοξενήθηκαν προς αναμόρφωσιν…» – 5 βιβλία για την αλήθεια της Μακρονήσου
Σπύρος Χαλβατζής: Στον ατιμωτικό πάσσαλο της ιστορίας οι βασανιστές της Μακρονήσου
Κυριακή πρωί μ’ ένα ποίημα – Ποίημα του Μάνου Κατράκη για τη Μακρόνησο
Θανάσης Βέγγος – «Το λιγότερο που φοβήθηκε ήταν η Μακρόνησος…»
Πατώντας εδώ μπορείτε να περιηγηθείτε σε όλες (100+) τις πολύ ενδιαφέρουσες αναρτήσεις του περιοδικού για τη Μακρόνησο.