«Tora, tora, tora»: Πέρλ Χάρμπορ, 7 Δεκεμβρίου 1941. Ήξεραν οι Αμερικάνοι για την επίθεση των Γιαπωνέζων; Πώς μπορεί να μην ήξεραν;

Όσες φορές συζητιέται το θέμα της επίθεσης στο Πέρλ Χάρμπορ, αναφέρεται ακόμα κι από τους εγκυρότερους αναλυτές, ότι: «Η αμερικάνικη κυβέρνηση ήξερε, αλλά δεν έκανε τίποτα για να το σταματήσει».

ΤΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΕΙΝΑΙ ΓΝΩΣΤΑ

Ο Γιαπωνέζικος στόλος διασχίζει «απαρατήρητος» όλο τον Ειρηνικό ωκεανό. Έξι αεροπλανοφόρα, με υποστήριξη υποβρυχίων και πολεμικών πλοίων, έφυγαν κρυφά από τις Κουρίλες Νήσους, με προορισμό το Περλ Χάρμπορ. Δώδεκα μέρες μετά, το πρωί της 7/12/41, τα βομβαρδιστικά του, 450 αεροπλάνα και τορπιλοπλάνα, επιτίθενται στον αμέριμνο Αμερικάνικο στόλο που είναι αγκυροβολημένος στη βάση του στο Πέρλ Χάρμπορ της Χαβάης. «Tora. Tora. Tora» ήταν το σύνθημα κι η διαταγή της επίθεσης.

Τα ανθυποβρυχιακά δίκτυα δεν είναι τοποθετημένα και δεν απλώνεται επάνω από τη βάση το φράγμα αεροστάτων για παρεμπόδιση αεροπλάνων. Τα σκάφη, όπως συνηθίζεται, είναι ελλιμενισμένα το Σαββατοκύριακο, ώστε να μη στερηθούν οι Αμερικανοί ναύτες την έξοδό τους. Η αντιαεροπορική άμυνα δεν ενισχύεται, ούτε καμουφλάρονται οι εγκαταστάσεις της βάσης, τα αεροδρόμια ή οι δεξαμενές καυσίμων. Οι Γιαπωνέζοι χτυπάνε ανενόχλητοι το λιμάνι, τη ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη, τα αεροδρόμια και κάθε άλλη Αμερικάνικη εγκατάσταση στα νησιά.

Τεράστιες απώλειες των Αμερικάνων. 8 θωρηκτά, 3 καταδρομικά, 4 αντιτορπιλικά και όλα τα βοηθητικά σκάφη και σκάφη συνοδείας που βρίσκονταν στο Περλ Χάρμπορ, βυθίστηκαν, ανατράπηκαν ή έπαθαν σοβαρές ζημιές. Ο στόλος του Ειρηνικού δεν υπήρχε πια. Καταστράφηκαν επίσης επί του εδάφους 92 αεροσκάφη του αμερικανικού ναυτικού, 31 έπαθαν ζημιές, ενώ καταστράφηκαν και 77 αεροσκάφη του αμερικανικού στρατού και άλλα 128 υπέστησαν ζημίες. Ουσιαστικά, η αεροπορική δύναμη στον Ειρηνικό είχε απομείνει με ελάχιστες δυνάμεις, που απέτρεπαν τη συμμετοχή της σε μεγάλες επιχειρήσεις.

Σε ανθρώπινες ζωές, οι ΗΠΑ θρήνησαν 2.500 περίπου νεκρούς και είχαν, επίσης, περισσότερους από 1.000 τραυματίες. Οι Ιάπωνες είχαν συνολικά 64 νεκρούς (55 αεροπόρους και εννέα από τα υποβρύχια τσέπης). Οι Γιαπωνέζοι είχαν ελάχιστες απώλειες, λιγότερες κι από αυτές που είχαν προϋπολογίσει. Ο αιφνιδιασμός ήταν απόλυτος.

ΑΠΟΚΛΕΙΕΤΑΙ ΝΑ ΜΗΝ ΗΞΕΡΑΝ ΟΙ ΑΜΕΡΙΚΑΝΟΙ

Κι όμως:

• -Οι Αμερικάνοι είχαν από καιρό «σπάσει» τον κώδικα του Γιαπωνέζικου στόλου και μπορούσαν εύκολα και γρήγορα να αποκρυπτογραφήσουν κάθε απόρρητο σήμα τους.
• -Οι Αμερικάνοι είχαν ήδη ανακαλύψει και χρησιμοποιούσαν το ραντάρ.
• 
• -Ακόμα κι όταν οι ναύτες απ’ το ραντάρ της βάσης του Πέρλ Χάρμπορ είπαν στον υπεύθυνο αξιωματικό πως το ραντάρ γέμισε «μαύρα στίγματα», τα χαράματα της 7/12/41, εκείνος τους απαντά: «ξεχάστε τα».
• -Πολλοί διπλωμάτες και κατάσκοποι, είχαν προειδοποιήσει την κυβέρνηση των ΗΠΑ για τη σχεδιαζόμενη επίθεση.
• -Ο βρετανός διπλός πράκτορας Ντούσκο Ποπόφ, όταν έλαβε μια ατελή και ασαφή αναφορά των γεγονότων, βρισκόμενος εν πλω, υπέθεσε ότι οι Αμερικάνοι είχαν ετοιμαστεί για την ιαπωνική επίθεση αφού ο ίδιος είχε δώσει στο FBI τα σχέδια της αεροπορικής επιδρομής. Ο Ποπόφ δήλωσε: «Ήμουν σίγουρος ότι ο αμερικάνικος στόλος είχε πετύχει μια μεγάλη νίκη επί των Ιαπώνων. Ήμουν πολύ περήφανος που τους έδωσα την προειδοποίηση τέσσερις μήνες νωρίτερα και αγωνιούσα να δω τι υποδοχή τους είχαν ετοιμάσει.»
• 
• -Ο Γουίλιαμ Φρίντμαν, αναλυτής που συμμετείχε στην αποκωδικοποίηση του «Μοβ Κώδικα» της ιαπωνικής διπλωματίας, είπε μόλις έγινε γνωστή η επίθεση: «Το ήξεραν, το ήξεραν!»
• -Στη Σιγκαπούρη, την επομένη της επίθεσης, ο αναλυτής του Βρετανικού Βασιλικού Ναυτικού Τόμι Γουίσντεν δήλωσε απορημένος: «Πώς τους έπιασαν ανέτοιμους με τόσες πληροφορίες που τους δώσαμε;»
• -Η κυβέρνηση γνώριζε ή έστω υποπτεύονταν γενικά μια επίθεση στον Ειρηνικό ή μια επίθεση συγκεκριμένα στο Περλ Χάρμπορ και στις 7 Δεκεμβρίου. Οι πιο παλιοί ιστορικοί ήταν πεπεισμένοι ότι η κυβέρνηση γνώριζε εκ των προτέρων ότι θα γινόταν επίθεση σε αμερικανοβρετανικούς στόχους του Ειρηνικού. Θα έπρεπε να έχουν κάθε λόγο να εικάζουν ότι το Περλ Χάρμπορ ήταν η πιο πιθανή τοποθεσία για κάτι τέτοιο.
• 
• -Το 1982, ο Τζον Τόλαντ, ένας από τους κορυφαίους Αμερικάνους ιστορικούς εξέδωσε το βιβλίο “Pearl Harbor and Its Aftermath” όπου σημειώνει: «Η διαδοχή λαθών την 6η και 7η Δεκεμβρίου είναι απίστευτη. Το μόνο λογικό είναι ότι ο Ρούσβελτ και ο στενός του κύκλος ήξεραν για την επίθεση». Ο Τόλαντ πιστεύει ότι ο Ρούσβελτ ήξερε και τον τόπο και το χρόνο της επίθεσης. Η κυβέρνηση των ΗΠΑ πρέπει να είχε στη διάθεσή της πληροφορίες που να υποδεικνύουν τις λεπτομέρειες της επίθεσης και δεν έκαναν τίποτα για να ειδοποιήσουν την ηγεσία του ναυτικού. Οι διοικητές του στόλου στο Περλ Χάρμπορ, που αργότερα έγιναν αποδιοπομπαίοι τράγοι, αρνήθηκαν κατηγορηματικά ότι διέθεταν ανάλογες πληροφορίες που θα τους οδηγούσαν στη λήψη επιπλέον μέτρων ασφαλείας.
• -Επιπλέον, οι ΗΠΑ ήξεραν σίγουρα τις προθέσεις των Ιαπώνων αφού ήταν ένα βήμα μπροστά στην παρεμβολή και αποκρυπτογράφηση των ιαπωνικών τηλεπικοινωνιών. Τα πιο εμφανή δείγματα ήταν ένα γιαπωνέζικο μήνυμα που αφορούσε τη διαίρεση του Περλ Χάρμπορ σε τομείς (“bomb plot” message, 9/10/41) και μια ειδοποίηση για επικείμενη επίθεση (“winds execute” message, 4/12/41). Κανένα από αυτά τα μηνύματα δεν προωθήθηκαν εγκαίρως στους διοικητές του στόλου και όταν τελικά προωθήθηκαν αυτό έγινε με την ταχυδρομική υπηρεσία της Western Union. Όταν τα τηλεγραφήματα έφτασαν στη Χαβάη, η επίθεση ήταν ήδη σε εξέλιξη.
• 
• -Το τηλεγράφημα για κήρυξη συναγερμού στη Χαβάη, ενώ είχε γραφτεί 24 τουλάχιστον ώρες νωρίτερα, έφτασε στη Χαβάη λίγες ώρες μετά την επίθεση.
• -Πάντως οι Αμερικάνοι, είχαν φροντίσει να απομακρύνουν έγκαιρα από το Πέρλ Χάρμπορ όλα τα αεροπλανοφόρα του στόλου τους, τα Σαρατόγκα, Λέξιγκτον και Εντερπράιζ, που ήταν και ο κύριος στόχος της επίθεσης. Μάλιστα οι Γιαπωνέζοι όταν το έμαθαν, σκέφτηκαν μέχρι και να ματαιώσουν την επίθεση.
• -7η Δεκεμβρίου ακολούθησε μια μαζική επιχείρηση συγκάλυψης όταν ο αρχηγός του αμερικανικού επιτελείου -σύμφωνα με κάποιο αξιωματούχο πολύ κοντά στο στρατηγό Μάρσαλ- διέταξε: «Να μη βγει τίποτα προς τα έξω. Αυτό θα πρέπει να πάει στον τάφο μαζί μας.»
• 

ΤΟΤΕ ΓΙΑΤΙ;

Η ερμηνεία είναι ότι τελικά ο βομβαρδισμός αυτός δεν ήταν τόσο αιφνίδιος, αλλά αντίθετα μεθοδεύτηκε κατά ένα μέρος και από τις ίδιες τις υπηρεσίες των ΗΠΑ (στρατιωτικές και πολιτικές) προκειμένου να “παγιδευτεί” η Ιαπωνία και να δοθεί το αναζητούμενο άλλοθι της άμεσης εξόδου στον πόλεμο.

Την επόμενη μέρα ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Φραγκλίνος Ρούσβελτ στον ιστορικό του λόγο “περίλυπος” χαρακτήρισε την 7η Δεκεμβρίου “ημέρα ντροπής” (για τις ΗΠΑ) και κήρυξε τον πολέμου εναντίον της Ιαπωνίας. Στις 11 Δεκεμβρίου, κήρυξε τον πόλεμο κι εναντίον της ναζιστικής Γερμανίας και της φασιστικής Ιταλίας, για να «εξασφαλίσουν έναν κόσμο θριάμβου των δυνάμεων του δικαίου και του καλού πάνω στις δυνάμεις της αγριότητας και της βαρβαρότητας».

Η Αμερικάνικη κυβέρνηση από την αρχή είχε δυσκολίες να βγει στον πόλεμο, αφού μέχρι εκείνη τη μέρα όλοι οι Αμερικάνοι ήταν υπέρ της ουδετερότητας. Ο Ρούσβελτ είχε εκλεγεί το 1940 με σύνθημα «Δε θα στείλω τα παιδιά μας σε ξένους πολέμους». Τα γιαπωνέζικα αεροπλάνα βομβάρδισαν και την κοινή γνώμη. Αυτόματα ο αμερικάνικος λαός έγινε έξαλλος υπέρ του πολέμου και η απόφαση πάρθηκε στο Κογκρέσο ομόφωνα (πλην μιας ψήφου). Ήταν η τελευταία φορά που οι ΗΠΑ δέχτηκαν επίθεση στο έδαφός τους.

Όταν άρχισε η επίθεση, ο Γιαπωνέζος ναύαρχος έστειλε στο επιτελείο το συνθηματικό μήνυμα «Τόρα, Τόρα, Τόρα». Τόρα στα Γιαπωνέζικα σημαίνει Τίγρης.

Μάνος Δούκας