«Για να παραδώσετε τα όπλα»…

26/12/1944._ Στο υπουργείο Εξωτερικών υπό την προεδρία του αρχιεπισκόπου Δαμασκηνού πραγματοποιείται διάσκεψη με τη συμμετοχή αντιπροσώπων του ΕΑΜ- ΕΛΑΣ, των αστικών κομμάτων, της κυβέρνησης Παπανδρέου, του πρωθυπουργού της Βρετανίας Ου. Τσόρτσιλ, κ.α. Μετά από μια σύντομη τοποθέτηση του Τσόρτσιλ και του στρατάρχη Αλεξάντερ, οι ξένοι εκπρόσωποι αποχώρησαν από την αίθουσα της διάσκεψης.

Όταν ο Γ. Σιάντος (Γραμματέας της ΚΕ του ΚΚΕ και εκπρόσωπος του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ στη διάσκεψη) ρώτησε τον προεδρεύοντα Δαμασκηνό για το αντικείμενο των συζητήσεων εκείνος του απάντησε: «Για να παραδώσετε τα όπλα». Και ο Σιάντος του αποκρίθηκε: «Αν μας καλέσατε γι’ αυτό, ελάτε να τα πάρετε. Νέο Λίβανο δεν πρόκειται να’ χουμε». Στη συνέχεια ο Σιάντος αναφέρθηκε στις θυσίες και υποχωρήσεις που έκαμαν το ΕΑΜ και το ΚΚΕ για να εξασφαλισθεί η ομαλή δημοκρατική εξέλιξη, σημειώνοντας ότι τίποτε δεν πραγματοποιήθηκε απ’ όσα είχαν συμφωνηθεί: Ο κρατικός μηχανισμός παρέμενε όπως ήταν επί κατοχής, κανείς δωσίλογος δεν δικάστηκε, ενώ την ίδια ώρα που απαιτούσαν να αφοπλιστεί ο ΕΛΑΣ, μετέφεραν όπλα και εξόπλιζαν την 5η Φάλαγγα. Ακόμη, απηύθυνε δριμύ κατηγορητήριο εναντίον του Παπανδρέου και καυτηρίασε την επέμβαση των Άγγλων και τις ωμότητες που διέπρατταν σε βάρος του ελληνικού λαού.

Ο Γιώργης Σιάντος

«Ο αγώνας μας», υπογράμμισε, «είναι απόλυτα δίκαιος…Νομίζουμε ότι πρέπει να δοθεί λύση στη σημερινή κατάσταση, αρκεί να έχουμε τη διάθεση γι’ αυτό. Δύο είναι τα σημεία που πρέπει να αποτελέσουν τη βάση της συμφωνίας. Δημοκρατία και Ανεξαρτησία. Η διαλλακτικότητα αυτή δεν πρέπει να θεωρηθεί αδυναμία. Είμαστε αποφασισμένοι να συνεχίσουμε τον αγώνα για τη Δημοκρατία και την Ανεξαρτησία και έχουμε όλη την Ελλάδα μαζί μας. Σε καμιά περίπτωση δεν πρόκειται να υποταχθούμε».

27/12/1944._Οι διαβουλεύσεις μεταξύ του ΕΑΜ – ΕΛΑΣ και εκπροσώπων του αστικού πολιτικού κόσμου συνεχίζονται για δεύτερη μέρα. Ο Γ. Σιάντος επανέλαβε τη θέση του ΕΑΜ για συγκρότηση κυβέρνησης «πραγματικής εθνικής ενότητας» με πρωθυπουργό «κοινής εμπιστοσύνης», στην οποία ο ΕΛΑΣ θα παρέδιδε τον οπλισμό του. Απαραίτητος όρος, η υιοθέτηση προγράμματος από τη νέα κυβέρνηση, που θα περιελάμβανε: την τιμωρία των δοσιλόγων, την εκκαθάριση του κρατικού μηχανισμού, τη διάλυση της Χωροφυλακής, την αποστράτευση όλων των εθελοντικών στρατιωτικών σχηματισμών και τη συγκρότηση εθνικού στρατού. Όσον αφορά τη σύνθεση της κυβέρνησης το ΕΑΜ ζητούσε συμμετοχή σε ποσοστό 40-50%, τα υπουργεία Εσωτερικών και Δικαιοσύνης, καθώς και τα υφυπουργεία Στρατιωτικών και Εξωτερικών. Τέλος, πρότεινε να διενεργηθούν εθνικές εκλογές τον Απρίλη του 1945 και δημοψήφισμα για το πολιτειακό δύο μήνες πριν.

Τσώρτσιλ – Δαμασκηνός

Οι Ράλλης, Θεοτόκης και Τσαλδάρης αποχώρησαν από τη διάσκεψη με τη δήλωση του πρώτου ότι οι προτάσεις του ΕΑΜ σημαίνουν κομμουνιστικοποίηση του κράτους! Κατηγορηματικά αντίθετος υπήρξε επίσης ο Πλαστήρας, κ.α. Τελικά, μετά από διάφορες ενστάσεις και αντεγκλήσεις, αποφασίστηκε η αναβολή της διάσκεψης για άλλη μέρα (όπως αποδείχθηκε σύντομα, επ’ αόριστον). Ο Τσόρτσιλ συναντήθηκε με τον Δαμασκηνό και του ανακοίνωσε την πρόθεσή του να ζητήσει από το βασιλιά Γεώργιο να τον ορίσει αντιβασιλέα. Ο Δαμασκηνός δέχτηκε, υποσχόμενος πως «θα επιχειρήσει το σχηματισμό κυβερνήσεως χωρίς τη συμμετοχή σ’ αυτήν κομμουνιστών». Το βράδυ, ο Τσόρτσιλ δήλωσε στον Τύπο: «Είμεθα απολύτως αποφασισμένοι, όπως ολόκληρος η περιοχή αυτή εκκαθαριστεί από ενόπλους, οι οποίοι δεν βρίσκονται υπό τον έλεγχο οποιασδήποτε αναγνωρισμένης κυβερνήσεως…Θα χρησιμοποιήσωμεν οσαδήποτε δυνάμεις χρειασθώσι προς τούτο δια να επιτύχωμεν τον αντικειμενικόν μας αυτόν σκοπόν».

Στα μέτωπα των μαχών, σε αντίθεση με τη σχετική ανάπαυλα της προηγούμενης μέρας, σημειώθηκε γενικευμένη επίθεση κατά του ΕΛΑΣ. Οι επιχειρήσεις σε Νέα Σμύρνη, Μπραχάμι, Άη Σώστη και Κατσιπόδι αναχαιτίστηκαν με επιτυχία. Το ίδιο και στη Δραπετσώνα. Οι Χίτες, που είχαν καταλάβει θέσεις στο Μοσχάτο, αναγκάστηκαν αυθημερόν να τις εγκαταλείψουν. Η ΙΙ Μεραρχία του ΕΛΑΣ ενήργησε επιδρομή κατά του αεροδρομίου του Χασανίου. Οι Βρετανοί κατέλαβαν το Ψυρρή, περικυκλώνοντας τους μαχητές του ΕΛΑΣ, που συνέχισαν την ηρωική τους αντίσταση μη εγκαταλείποντας τις θέσεις τους.

(Από το “Σαν σήμερα” του 902.gr)