Για τη διάσωση του Ιτζεδίν και της ιστορίας του – Ανοιχτή επιστολή προς το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Χανίων

Προς το Δημοτικό Συμβούλιο Δήμου Χανίων

29/1/2020

Από τη δεκαετία του 1870, όταν ξεκινά η κατασκευή του, το κάστρο του Ιτζεδίν γίνεται μάρτυρας όλων των ιστορικών γεγονότων που βλέπει ο τόπος μας.

Κατά την τελευταία περίοδο της λειτουργίας του ως Εγκληματικές Φυλακές Καλαμίου, πίσω από τα κάγκελα των κελιών του βρέθηκαν, οι πολιτικοί κρατούμενοι του Εμφυλίου και της μακράς μετεμφυλιακής περιόδου μέχρι το 1971, που έπαψε να λειτουργεί.

Πάνω στις πέτρες των τοίχων του, χάραξαν οι άνθρωποι τις υπογραφές τους, με την πεποίθηση ότι οι πέτρες αυτές θα στέκουν στους αιώνες και θα θυμίζουν σε κάθε νέα γενιά, ότι η ελευθερία και η ανθρωπιά κατακτώνται με αγώνες και θυσίες.

Ένα κάστρο, αρχικά, αφιερωμένο στον γιο του σουλτάνου της εποχής, από τον οποίο πήρε το όνομά του,

βαφτίστηκε στο αίμα του λαού μας και έγινε κάστρο δικό μας, κάστρο των αγωνιστών του ελληνικού λαού.

Έγινε το κάστρο των ανήλικων πολιτικών κρατούμενων του κολαστηρίου της Κηφισιάς, που μεταφέρθηκαν στο Ιτζεδίν και μέσα εκεί βρήκαν το θάρρος να καταγγείλουν στην κοινή γνώμη τα βασανιστήρια που τους επέβαλλαν οι δεσμοφύλακες.

Έγινε το κάστρο εκείνων των γυναικών και των παιδιών που στάθηκαν μουδιασμένα μπροστά από τη σιδερένια του πύλη περιμένοντας να συναντήσουν, μετά από χρόνια εγκλεισμού και εξορίας, τον πατέρα, τον άντρα, τον αδερφό.

Χρόνια τώρα το κτιριακό συγκρότημα των φυλακών Καλαμίου είναι αφημένο στη μοίρα της εγκατάλειψης.

Μαζί με τους τοίχους που καταρρέουν, γκρεμίζεται και η μνήμη του λαού μας.

Για πρώτη φορά φέτος ο χώρος δεν άνοιξε ούτε την ημέρα της γιορτής του Αγίου Ελευθερίου, όπου πάντα λειτουργούνταν το εκκλησάκι που έχτισαν οι ίδιοι οι πολιτικοί κρατούμενοι το 1953.

Η επίσημη αιτιολόγηση ήταν ότι οι δομικές φθορές που έχει υποστεί ο χώρος καθιστούν επικίνδυνη την επίσκεψή του.

Ταυτόχρονα όμως, δεν υπήρξε καμία αιτιολόγηση γιατί έχει αφεθεί ο χώρος να περιέλθει σε τέτοια κατάσταση.

Η οροφή του κεντρικού κτηρίου όπου βρίσκονταν οι θάλαμοι των κρατουμένων, έχει υποστεί μεγάλες φθορές από τα νερά της βροχής και τμήματά της έχουν καταρρεύσει. Αντίστοιχη είναι η κατάσταση στο ισόγειο, ενώ τμήμα της κεντρικής πύλης είναι έτοιμο να αποκολληθεί.

Στους θόλους, εκεί που στεγάζονταν η πυριτιδαποθήκη του φρουρίου, η υγρασία έχει προκαλέσει ανυπολόγιστη καταστροφή διαβρώνοντας σημαντικά σκαλίσματα και μαρτυρίες των κρατουμένων στους τοίχους, που χρονολογούνται από το 1903.

Ο εξωτερικός τοίχος της φυλακής έχει καταρρεύσει σε πολλά τμήματά του, ενώ ο προμαχώνας στη βόρεια πλευρά σταδιακά γκρεμίζεται. Τον Φεβρουάριο του 2019, τμήμα του εσωτερικού διαχωριστικού τοίχου του περιαύλιου χώρου παρασύρθηκε από τις πλημμύρες που έπληξαν τον νομό Η φυσική φθορά του χρόνου είναι αναπόφευκτη, αλλά δεν μπορεί να εξομοιώνεται με την έλλειψη μέριμνας μιας πολιτισμένης κοινωνίας που θέλει να έχει ιστορική συνέχεια.

Η εγκατάλειψη των φυλακών Καλαμίου, δε συνιστά μόνο εγκατάλειψη ενός ιστορικού χώρου, αλλά συμβολίζει την εγκατάλειψη της μνήμης, αφήνοντας ανοιχτό το πεδίο σε εκείνους που προσπαθούν να ξαναγράψουν την Ιστορία του τόπου και των ανθρώπων μας.

Εμείς, ως απόγονοι των πολιτικών κρατουμένων των φυλακών, αγωνιζόμαστε και αγωνιούμε, προσπαθώντας να καταστήσουμε αυτόν τον χώρο κέντρο πολιτισμού και διάδοσης της σύγχρονης ιστορίας μας.

Τόπο εκπαιδευτικής, επιστημονικής και πολιτιστικής δραστηριότητας που θα αναδεικνύει τόσο τους αγώνες του λαού μας όσο και τον τόπο μας

Θα πρέπει το φρούριο Ιτζεδίν να φύγει «οριστικά και αμετάκλητα» από το Υπερταμείο και να αποκατασταθεί άμεσα με ευθύνη του κράτους, ώστε να αναδειχθεί ως ιστορικό μνημείο και να δοθεί στην τοπική κοινωνία, για να μπορεί να αξιοποιείται για την ανάδειξη της ιστορίας του λαϊκού κινήματος του τόπου.για τη διάσωση, την ανάδειξη και τη μετατροπή του σε χώρο πολιτισμού και διδασκαλίας της σύγχρονης Ιστορίας του τόπου μας.

Έναν χώρο ανοιχτό και επισκέψιμο καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου, ο οποίος θα μπορούσε να λειτουργήσει ως μουσείο, αλλά και να φιλοξενήσει συνέδρια, εκθέσεις και ποικίλες εκδηλώσεις εκπαιδευτικές και πολιτιστικές.

Τα αρχεία των φυλακών του Ιτζεδίν τα οποία φυλάσσονται αυτήν τη στιγμή στις φυλακές τις Αγιάς, να μεταφερθουν αμεσα στα Ιστορικό Αρχείο Κρήτης: ΓΑΚ ΧΑΝΙΩΝ να ψηφιοποιηθουν για να διασωθουν αλλα και να αξιοποιθουν.

Να υπάρχει ελεύθερη πρόσβαση από όποιον ενδιαφέρεται

Ας νοιαστούμε για να κρατήσουμε ζωντανή την ιστορική μνήμη στους καιρούς των μεγάλων εκπτώσεων, που η πολιτισμική και εθνική μας ταυτότητα δοκιμάζονται με κίνδυνο την παρακμή και την εξαφάνιση κάθε στοιχείου που μας χαρακτηρίζει ως λαό.

Εμείς, οι φυσικοί απόγονοι,των Πολιτικών Κρατούμενων των Φυλακών Καλαμίου τιμούμε την μνήμη τους και τους αγώνες τους.

Εμπνεόμαστε από τα πάθη και τα ιδανικά τους και καλούμε όλους να προστατεύσουν το Ιτζεδίν και την Ιστορία του.

29/1/2020

Σύλλογος “Ιτζεδίν απόγονοι πολιτικών κρατούμενων των Φυλακών Καλαμίου”