Κάποιο άγαλμα που μ’ είδε, καταρρίφθηκε

Εν μέσω οιμωγών (ή ειρωνειών, για τους ντεμέκ υπεράνω) μετωπολογικάριων, φανερών φασιστών και συριζαίων για το άγαλμα του Τρούμαν, που τόλμησαν να αγγίξουν οι κομμουνιστές, κάνουμε μια μικρή αναδρομή στο άγαλμα του Φέλιξ Γουέλντον που δεν ήθελε κανείς, πλην ορκισμένων του “ανήκομεν εις την Δύσιν”. Ούτε καν ο Δήμος Αθηναίων, που μάλιστα δε ρωτήθηκε κατά την ανέγερση του το 1963, επί προδικτατορικής περιόδου του εθνάρχου Καραμανλή.

Ο Κ. Καραμανλής στα αποκαλυπτήρια του αγάλματος, 1963

Θα περίμενε κανείς ότι το άγαλμα ενός καλού προέδρου που σκότωσε μόνο 200.000 με την ατομική βόμβα, κι όχι μερικά τετράκις εκατομμύρια όπως ο Στάλιν, του ανθρώπου που έσωσε τα άγια τούτα χώματα από τον κομμουνισμό, θα ανήκε στα μνημεία που με περηφάνια θα αγκάλιαζαν οι κάτοικοι της πρωτεύουσας αλλά και κάθε Έλληνας έκτοτε. Ουδείς αγνωμονέστερος του ευεργετηθέντος όμως, κι έτσι το γλυπτό του 33ου προέδρου των ΗΠΑ στη συμβολή των οδών βασιλέως Κωνσταντίνου και Βασιλέως Γεωργίου στο Παγκράτι έγινε σάκος του μποξ απάτριδων συμμοριτών πάσης απόχρωσης. Η αρχή έγινε επί εθνοσωτηρίου επταετίας, όταν το άγαλμα αποτέλεσε στόχο βομβιστικής επίθεσης δύο φορές, τη δεύτερη μάλιστα το 1971 με θύμα έναν αστυφύλακα που πλησίασε τη βόμβα καθώς περίμενε τους πυροτεχνουργούς.

Η αποκαθήλωση του γλυπτού το 2006

Το 1986, μετά την τρίτη βόμβα που σώριασε καταγής το άγαλμα, η ΑΧΕΠΑ ζήτησε την άμεση επισκευή κι επανατοποθέτησή του, αίτημα στο οποίο ο τότε δήμαρχος Δημήτρης Μπέης, σε μια επιχείρηση τήρησης άψογων πασοκικών ισορροπιών, αντιπρότεινε την τοποθέτηση αγάλματος του πιο “οιυδέτερου” Λίνκολν, προσβλέποντας σε κατά το δυνατόν αποσώβηση μελλοντικών αντιδράσεων. Το άγαλμα εν τέλει επανατοποθετήθηκε ως είχε, για να ανατιναχθεί ξανά από τον ΕΛΑ ένα χρόνο αργότερα, που έριξε πάνω του και μπογιές. Μια δεκαετία αργότερα το άγαλμα πριονίστηκε στα πόδια και έπεσε εκ νέου στο έδαφος. Δυο χρόνια μετά, στα πλαίσια διαδήλωσης κατά του πολέμου στη Σερβία, δυο κνίτες ανέβηκαν στο άγαλμα και το έριξαν τραβώντας το με συρματόσκοινο, για να αναγερθεί πάλι ενόψει της επίσκεψης Κλίντον στην Αθήνα το Νοέμβρη της ίδιας χρονιάς. Επόμενο χτύπημα ήταν το “πακετάρισμά του” με αντιπολεμικά συνθήματα το Μάρτη του 2003, στη διάρκεια πορείας κατά της αμερικανικής επέμβασης στο Ιράκ. Το πιπεράτο της ιστορίας ήταν πως στην ενέργεια αυτή πρωταγωνίστησε το “Ελληνικό Κοινωνικό Φόρουμ”, οργάνωση στην οποία συμμετείχε και ο Συνασπισμός, βασική συνιστώσα του μετέπειτα Σύριζα, αλλά ποιος θέλει να θυμάται τα νεανικά του παραστρατήματα. Σειρά είχε το ΠΑΜΕ το 2006, την περίοδο του πολέμου του συμμάχου των ΗΠΑ Ισραήλ κατά του Λιβάνου, ρίχνοντας κάτω τον ανδριάντα με σκοινιά.  Τέλος, ροζ και κόκκινες μπογιές στόλισαν το άγαλμα και το 2013. Να σημειωθεί ότι είναι η ενδεχομένως η πρώτη φορά, μετά τη χούντα τουλάχιστον, που η αστυνομία αντιδρά με τόσο έντονο τρόπο (με χημικά, πρόκληση τραυματισμών και συλλήψεις) σε προσπάθεια αποκαθήλωσης του μισητού ιμπεριαλιστικού συμβόλου, παρότι και το 2006 είχε υπάρξει εισαγγελική παρέμβαση. Για να παραφράσουμε και μια παλιά παρουσιάστρια του συγχωρεμένου Μέγκα “και τι φταίμε εμείς που όλες οι κοινωνικές ομάδες δε θέλουν το άγαλμα το Χάρυ μας”;

Εικαστική παρέμβαση του Ελληνικού Κοινωνικού Φόρουμ, στο οποίο συμμετείχε ο τότε Συνασπισμός, το 2003. Περασμένα, ξεχασμένα…