«Ο Κάλτσεφ έρχεται ως αρχηγός μας. Θα προσαρτηθούμε στην Βουλγαρία. Έλληνες θα δείτε τι θα πάθετε!» – Σελίδες απ’ την Εθνική Αντίσταση και τον ΔΣΕ

Ο Δημήτρης Ζυγούρας (Παλαιολόγος) γεννήθηκε το 1914 στο χωριό Μπουχωρίνα της επαρχίας Βοΐου του νομού Kοζάνης. Σπούδασε στο Διδασκαλείο Κοζάvns κι εργάστηκε δάσκαλος στα μέρη της γενέτειράς του.

Το 1937 διορίστηκε στο χωριό Πυλωροί του νομού Γρεβενών.

Κατά τη διάρκεια του ελληνοϊταλικού πολέμου 1940-1941 πολέμησε ως δόκιμος αξιωματικός πεζικού. Μετά τη γερμανική εισβολή στην Ελλάδα επανήλθε στην οργανική του θέση και λίγο αργότερα μυήθηκε στις απελευθερωτικές ιδέες του ΕΑΜ.

Συμμετείχε ενεργά στην Εθνική Αντίσταση, όπου και διετέλεσε αξιωματικός του ΕΛΑΣ (διοικητής τάγματος), ενώ στον Εμφύλιο Πόλεμο πολέμησε ως διοικητής της 16ns Ταξιαρχίας του ΔΣΕ και στη συνέχεια ως διοικητής (υποστράτηγος) της 9ns Μεραρχίας.

Μετά το τέλος του εμφυλίου βρέθηκε για ένα διάστημα στην Τασκένδη, ύστερα στο Βουκουρέστι, όπου πέρασε το μεγαλύτερο διάστημα της εξόριστης ζωής του. Στο Βουκουρέστι εργάστηκε ως βοηθός τοπογράφου και ήταν αναπληρωματικό μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ από το 1950. Με τη διάσπαση του ΚΚΕ εντάχθηκε στις γραμμές του “ΚΚΕ (εσωτερικού)”. Το 1979 επέστρεψε στην Ελλάδα.

Έφυγε από τη ζωή στις 28 του Φλεβάρη 1999, από ανίατη ασθένεια.

Ακολουθεί ένα απόσπασμα από το βιβλίο του «Ένα μεγάλο ταξίδι – Εθνική Αντίσταση, Εμφύλιος Πόλεμος, Πολιτική προσφυγιά» (εκδ. Θεμέλιο, Αθήνα 2012).

Ο Κάλτσεφ καταγόταν από το χωριό Σπήλαιο Καστοριάς. Έπειτα από την υπογραφή της Συνθήκης του Νεϊγύ το 1919 και της σύμβασης εκούσιας μετανάστευσης Ελλήνων και Βουλγάρων, η οικογένειά του εγκαταστάθηκε στη Βουλγαρία. Η βουλγαρική κυβέρνηση τον έστειλε με υποτροφία για σπουδές στη Γερμανία. Εκεί σπούδασε πολιτικές και κοινωνικές επιστήμες και έγινε πράκτορας της ΟΧΡΑΝΑ. Μετά την εισβολή των Γερμανών και των Ιταλών στη χώρα μας, η οργάνωσή του τον έστειλε, τον Αύγουστο του 1941, ως σύνδεσμο του βουλγαρικού εθνικιστικού κομιτάτου στους νομούς Φλώρινας, Καστοριάς και Πέλλας, με έδρα τη Φλώρινα.

Η αποστολή που του ανέθεσε η ΟΧΡΑΝΑ ήταν κατασκοπεία εις βάρος των Ελλήνων, δίωξη κάθε Έλληνα πατριώτη που συνεργάζεται με τις εθνικοαπελευθερωτικές οργανώσεις ή με τους Άγγλους της διασυμμαχικής αποστολής, διατήρηση μιας κατάστασης συνεχούς τρομοκρατίας στις πόλεις και στην ύπαιθρο, διάδοση της βουλγαρικής φασιστικής εθνικιστικής προπαγάνδας στο σλαβόφωνο ελληνικό πληθυσμό της περιοχής, δημιουργία ένοπλων ομάδων που, σε συνεργασία με τους Γερμανούς και τους Ιταλούς, έπρεπε να αναπτύσσουν δράση εναντίον των εθνικοαπελευθερωτικών οργανώσεων.

Τέλη Οκτωβρίου με αρχές Νοεμβρίου 1941 πρωτοεμφανίζεται στο νομό Καστοριάς. Επισκέπτεται τα χωριά Σπήλαιο, Λακκώματα, Πετροπουλάκι και άλλα, και στους συγκεντρωμένους σλαβόφωνους χωρικούς βγάζει λόγους: «Θα τους κάνουμε τους Έλληνες», έλεγε «να πεινάσουν, να υποφέρουν». Οργανώνει δίκτυο πρακτόρων. Οι κομιτατζήδες τον υποδέχονται σαν αρχηγό και προστάτη τους, φιλούν το χέρι του και τον προσκυνούν. Ο Κάλτσεφ αναπτύσσει εξαιρετική δραστηριότητα ενάντια στον εθνικοαπελευθερωτικό μας αγώνα. Στην Καστοριά διανέμει βουλγαρικές ταυτότητες, μοιράζει βουλγαρικές εφημερίδες που δημοσίευαν πύρινα άρθρα ενάντια στη Σοβιετική Ένωση και στους Συμμάχους. Μοιράζει φωτογραφίες του Χίτλερ και του Βόριδος. Στις γιορτές των Γερμανοϊταλών παίρνει μέρος επικεφαλής ένοπλων κομιτατζήδων. Διακηρύττει και προπαγανδίζει τον ερχομό τού βουλγαρικού στρατού και στους νομούς Φλώρινας, Καστοριάς και Έδεσσας.

Σε όσους παρασύρει και τον ακολουθούν, κουβαλάει και μοιράζει καλαμπόκι και άλλα τρόφιμα. Οργανώνει τους πράκτορές του, τους τρομοκράτες και εκτελεστές, οι οποίοι ξεχύνονται στα χωριά σαν πεινασμένοι λύκοι σε κοπάδια και σκορπούν την καταστροφή των νοικοκυριών και το θάνατο των Ελλήνων πατριωτών. Οι ένοπλοι κομιτατζήδες, με εντολή του Κάλτσεφ, έμπαιναν στα χωριά και, αφού λεηλατούσαν και λήστευαν πολλά σπίτια, τελικά έβαζαν φωτιά και τα έκαιγαν. Στο νομό Καστοριάς έκαψαν το Κωσταράζι, τη Γέρμα, την Πεντάβρυσο, το Μελάνθιο, τον Άγιο Κοσμά, την Αγία Άννα, το Άργος Ορεστικό, το Βογιατσικό, την Κορομηλιά, την Αγία Παρασκευή, τη Λάγκα, τα Κρύα Νερά, το Λέχοβο,την Αυγή, το Καστανόφυτο, το Βράχο, την Κορησσό, το Καλοχώρι, τη Βίτσιστα και άλλα. Οι κομιτατζήδες του Κάλτσεφ συνέλαβαν και εκτέλεσαν εν ψυχρώ εκατοντάδες Έλληνες πατριώτες στην Καστοριά και στην περιοχή της.

Όταν ο Μουσολίνι ανατράπηκε και το καθεστώς του κατέρρευσε τον Ιούλιο του 1943, ο Κάλτσεφ πηγαίνει και εγκαθίσταται μόνιμα στην Καστοριά και γίνεται αρχηγός του κομιτατζίδικου φρουραρχείου. Οι Οχρανίτες είχαν προαναγγείλει το γεγονός με αλαλαγμούς. «Ο Κάλτσεφ έρχεται ως αρχηγός μας. Θα προσαρτηθούμε στην Βουλγαρία. Έλληνες θα δείτε τι θα πάθετε!». Στο φρουραρχείο οι κομιτατζήδες βασάνιζαν με τα χειρότερα βασανιστήρια τους συλληφθέντες πατριώτες, πολλές δε γυναίκες και κοπέλες τις βίαζαν.

Ως φρούραρχος, ο Κάλτσεφ επιδίδεται σε εντατική δράση και προπαγάνδα, προσπαθώντας να μεταστρέψει τον ελληνικό πληθυσμό της περιοχής Καστοριάς-Φλώρινας και να τον κάνει να αποκτήσει βουλγαρική συνείδηση. Για να επιτύχει το στόχο του ζήτησε από τους ανωτέρους Βούλγαρους αξιωματούχους να μεσολαβήσουν στις γερμανικές αρχές, ώστε να του σταλεί βουλγαρική αστυνομία για να τον βοηθήσει στο έργο του. Η γερμανική στρατιωτική αρχή όμως αρνήθηκε και ο Κάλτσεφ, για να εξαναγκάσει τη Γερμανία να επιτρέψει την εγκατάσταση βουλγαρικού στρατού και αστυνομίας στη Δυτική Μακεδονία, οργανώνει «δημοψήφισμα» στην περιοχή Βασιλειάδας και Βέργας, ώστε να υποστηρίξει τον ισχυρισμό, ότι η πλειοψηφία του πληθυσμού είναι βουλγαρική. Για το σκοπό αυτό εξαπέλυσε 250 ένοπλους κομιτατζήδες που απειλούσαν τους Έλληνες, ότι θα τους σκοτώσουν αν δε δηλώσουν πως είναι Βούλγαροι. Οι Γερμανοί, όμως, που είχαν, βεβαίως, τη δυνατότητα να γνωρίζουν τους πραγματικούς σκοπούς του Κάλτσεφ, διέταξαν να σταματήσει το «δημοψήφισμα» εκείνο.

Στα χωριά της Έδεσσας, Φωτεινή, Φλαμουριά, Πλατάνη, Μεσημέρι και μερικά άλλα, ο Κάλτσεφ, αφού εξόπλισε κομιτατζήδες, σε επίσημη τελετή που έγινε με τις γερμανικές και ελληνικές κατοχικές αρχές, μίλησε για «Μεγάλη Βουλγαρία» με προσάρτηση σε αυτήν και της Μακεδονίας μέχρι τον Αλιάκμονα.

Ο Κάλτσεφ δεν μπόρεσε τελικά να αποφύγει το τιμωρό χέρι του ελληνικού λαού. Συνελήφθη από τον ΕΛΑΣ και μετά τη Συμφωνία της Βάρκιζας παραδόθηκε στις επίσημες ελληνικές αρχές. Πέρασε από στρατοδικείο και καταδικάστηκε σε θάνατο για την προσπάθεια εκρίζωσης του εθνικού φρονήματος των Ελλήνων της Καστοριάς, για τους βιασμούς που έγιναν από τους κομιτατζήδες, για τις λεηλασίες, τους εμπρησμούς και τις εκτελέσεις πατριωτών, για τη βία και τρομοκρατία εις βάρος του ελληνικού λαού.

«Σελίδες απ’ την Εθνική Αντίσταση και τον ΔΣΕ». Η στήλη παρουσιάζει πτυχές από γνωστά και λιγότερο γνωστά γεγονότα, φιλοξενεί αναμνήσεις αγωνιστών και καταγράφει μικρές και μεγάλες στιγμές, που χαράχτηκαν με αγώνες και αίμα στις χρυσές σελίδες της Εθνικής μας Αντίστασης και του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας.

Σελίδες απ’ την Εθνική Αντίσταση και τον ΔΣΕ: Δείτε τις όλες εδώ.