«Ο Στάλιν του Τάσσου και του Νίτσου βρήκε τη θέση που του έπρεπε: Το ΚΚ Ελλάδας…» – Άγνωστο χαρακτικό του Τάσσου στο Αρχείο του ΚΚΕ

Ένα άγνωστο στο κοινό χαρακτικό του σπουδαίου κομμουνιστή χαράκτη Α. Τάσσου που απεικονίζει τη μορφή του ηγέτη της ΕΣΣΔ και του ΚΚΣΕ, Ιωσήφ Στάλιν, βρίσκεται πια στο Αρχείο του ΚΚΕ, διαβάζουμε στο σημερινό Ριζοσπάστη. Το παρέδωσε στον ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Δημήτρη Κουτσούμπα, η γνωστή, εξαίρετη ηθοποιός Έφη Ροδίτη – Νίτσου, σύζυγος του αείμνηστου δημοσιογράφου, αντιστασιακού και δημιουργού του σπουδαίου περιοδικού «Θέατρο», Κώστα Νίτσου.

Η Έφη Ροδίτη – Νίτσου

Σε επιστολή της που συνοδεύει την προσφορά και δημοσιεύεται στο σημερινό φύλλο του Ριζοσπάστη (ακολουθεί ολόκληρη πιο κάτω), η Έφη Ροδίτη – Νίτσου περιγράφει την ιστορία της δημιουργίας και της διάσωσης του πρώτου και μοναδικού αυτού αντίτυπου. Ο Τάσσος χάραξε παραμονές του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου τον Στάλιν σε μια ξύλινη πλάκα, η οποία, μετά από μια μεγάλη περιπέτεια, ξαναβρέθηκε στα χέρια του δημιουργού της. Μ’ αυτήν την πλάκα, ο Τάσσος δημιούργησε ένα και μοναδικό αντίτυπο, το οποίο εμπιστεύτηκε στον Κώστα Νίτσο.

Ακολουθεί η συγκινητική, συγκλονιστική εξιστόρηση της Έφης Ροδίτη – Νίτσου:

«Αγαπητέ κύριε Κουτσούμπα,

Είμαι η γυναίκα του Κώστα Νίτσου. Ο Τάσσος με τον Νίτσο ήταν φίλοι από παλιά. Για το παγκόσμια αναγνωρισμένο περιοδικό “Θέατρο” που έβγαζε ο Νίτσος, ο Τάσσος είχε χαράξει θαυμαστά εξώφυλλα κι αφίσες. Κάποτε, λοιπόν, του είπε: “Βρε Κώστα, έχω χαράξει έναν Στάλιν που θα ‘θελα πολύ να έβλεπες. Εχω σκάσει. Δεν τον βρίσκω πουθενά”.

“Ε, πού θα πάει, θα τον βρεις”, τον παρηγορούσε ο Νίτσος.

Ο Τάσσος έκανε τον Στάλιν το 1939 με 1940. Γίνονται τα Δεκεμβριανά. Μπαίνουν οι φασίστες στον “Ριζοσπάστη”, που ήταν στη Σταδίου και Αμερικής και τα κάνουν γυαλιά – καρφιά. Και το ξύλο του Στάλιν που έψαχνε ο Τάσσος ήταν εκεί. Το πετάνε στα σκουπίδια. Το βλέπει ένας αστυνομικός, του κάνει εντύπωση. Ζωγραφιστόν άνθρωπο σε ξύλο δεν είχε ξαναδεί. Αυτόν, κάπου, σαν να τον ξέρει, σαν να του έχουν πει: “Αυτόν που βλέπεις, ένα να ξέρεις: Δεν τον ξέρεις”.

Γύρω του χαμός. Φωτιές, φωνές, πιστολιές. Τι να κάνει; Τον αρπάζει και τον χώνει στα γρήγορα στην τσέπη του. Γιατί το κάνει; Ούτε αυτός ξέρει. Το μόνο που ξέρει είναι ότι πρέπει να το σώσει. Τον φυλάει για χρόνια και χρόνια. Τον πάει και τον δείχνει στον Ραγιά, τον εκδότη της “Μέλισσας” και κείνος του λέει: “Να τον πας στον Σπύρο Καραχρήστο, βοηθό του Τάσσου”. Ετσι κι έγινε.

Ο Τάσσος, απ’ αυτό το ξύλο με τον Στάλιν έκανε ένα αντίτυπο. Το μόνο και μοναδικό. Το εμπιστεύτηκε στον Νίτσο. “Αυτό, Κώστα, καλού – κακού να το έχεις εσύ”. Ο Νίτσος το φύλαξε, μ’ ευλάβεια.

Αυτά για την ιστορία.

Το άγνωστο χαρακτικό με τη μορφή του Σοβιετικού ηγέτη Ιωσήφ Στάλιν. Δίπλα το ντοσιέ μέσα στο οποίο «επέζησε» τόσα χρόνια το χαρακτικό του Τάσσου, με το ιδιόχειρο μήνυμα στον Κώστα Νίτσο

Τώρα αναρωτιόμαστε: Γιατί, τι τον έκανε αυτόν τον αστυνομικό, που δεν είχε ιδέα από Τέχνη, να θέλει να σώσει, και σώζει αυτό το ξύλο με το ζωγραφιστό πρόσωπο; Ο,τι και να πούμε, το γιατί δεν θα το βρούμε. Εχουμε την παροιμία μας που τα λέει καλά: “Τα ρούχα δεν κάνουν τον άνθρωπο, ο άνθρωπος κάνει τα ρούχα”. Ετσι και με τον αστυνομικό μας. Η στολή του έκρυβε άνθρωπο.

Ο καλύτερος Στάλιν, σε ξύλο, είναι αυτός που έκανε ο Τάσσος. Ο αστυνομικός το έσωσε. Ο Τάσσος το χάραξε. Ο Νίτσος το φύλαξε. Ο Τάσσος και ο Νίτσος είναι ήσυχοι. Ο Στάλιν τους βρήκε τη θέση που του έπρεπε: Το ΚΚ Ελλάδας.

Με εκτίμηση,

Έφη Ροδίτη – Νίτσου».

Σε τηλεφωνική επικοινωνία μαζί της ο ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Δημήτρης Κουτσούμπας,  ευχαρίστησε θερμά την Έφη Ροδίτη – Νίτσου για την προσφορά της.