Όταν η Ιστορία τους διαψεύδει

«Όλβιος όστις ιστορίης έσχε μάθησιν» συμφώνως με τη ρήση του παππού Ευριπίδη αλλά ποιος να τον ακούσει στον 21ο αιώνα. Μειδιάζοντας προκλητικά οι μηδίζοντες του καιρού μας αναμασούν βλακωδώς,  αναπαράγουν με περίσσια αμετροέπεια και προπαγανδίζουν δουλοπρεπώς ρήσεις των  αφεντικών τους όπως: «Είμαστε στη σωστή πλευρά της Ιστορίας»!  Όμως ποιας Ιστορίας;  Της δική μας ή της δικής τους, δηλαδή των πολλών ή των «εκλεκτών», των λαών ή των καταπιεστών τους; Οπότε η σωστή πλευρά της Ιστορίας γίνεται η Ιστορία της «σωστής» πλευράς, δηλαδή της δικής τους κοινωνικής τάξης, της τάξης των από πάνω. Εν ολίγοις ιστορίες για αφελείς και αγρίους καθώς  παρακολουθούμε αποσβολωμένοι τη μαμή βία να παραστέκεται  στις  ωδίνες της Ιστορίας στην Ουκρανία.  Και ανατριχιάζουμε. Πλην όσων σπεύδουν να επιδώσουν γη και ύδωρ ερήμην μας στις πάλαι ποτέ προστάτιδες Δυνάμεις. Τρομάρα τους και τρομάρα μας! Διότι κάθε άλλο παρά (θέλουν να) ξέρουν τη σωστή για τους πολλούς πλευρά της Ιστορίας. 

Για να το συγκεκριμενοποιήσουμε ας δούμε δύο μόνο  παραδείγματα. Το 1919 η Ελλάδα κατ’ εντολή του πρωθυπουργού Ελευθέριου Βενιζέλου παίρνει μέρος στην εκστρατεία των Δυτικών στην Κριμαία ενάντια στους Μπολσεβίκους, ικανοποιώντας το αίτημα των Γάλλων, και ανοίγοντας δρόμο για τη Μικρά Ασία μέσω της Ρωσίας.  Υψηλόβαθμος στρατιωτικός τότε ο Αλέξανδρος Παπάγος, το είχε συνοψίσει στη φράση: «Ο δρόμος για τη Μικρά Ασία περνάει από τη Ρωσία». Τρεις ολόκληρες μεραρχίες με επικεφαλής τον υποστράτηγο Κωνσταντίνο Νίδερ αποβιβάζονται στο λιμάνι της Οδησσού. Από τις 70.000 άνδρες συνολικά του εκστρατευτικού σώματος, από δεκατέσσερις χώρες, οι 27.000 ήταν Έλληνες! Η αντεπίθεση των κόκκινων ήταν σφοδρή και οι μάχες γύρω από την Οδησσό και την Κριμαία (ξανα)βγάλανε τους άμαχους στο δρόμο της προσφυγιάς. Τι και αν οι Μπολσεβίκοι προειδοποιούσαν: «Ελληνες αξιωματικοί και οπλίτες! Δεν γνωρίζομεν να εγένετο καμιά εχθρική πράξις εκ μέρους του ρωσικού λαού εναντίον της χώρας σας. Για αυτό σας καλούμε να μην προδώσετε τας παραδόσεις σας και σας προειδοποιούμε ότι εάν πολεμήσετε εναντίον μας, η τιμωρία σας θα είναι σκληρή».

Η ήττα των δυτικών δυνάμεων, η αναδίπλωση τους και η ανακωχή δύο μήνες μετά επιταχύνουν τις εξελίξεις και οδηγούν σε αναγκαστική μετανάστευση  δεκάδες χιλιάδες Έλληνες, αυτόχθονες και εποίκους στις ακμάζουσες παροικίες της Μαύρης Θάλασσας και της Κριμαίας.

Η κυβέρνηση Βενιζέλου στέλνει τον Γενικό Γραμματέα  του Υπουργείου Περιθάλψεως, Νίκο Καζαντζάκη να φροντίσει για τον επαναπατρισμό των Ελλήνων Καυκάσιων. Μάλιστα οι αντιβενιζελικοί εκτοξεύανε κατηγορίες πως θα τους έφερνε στην Ελλάδα για να τους εμποδίσει να προσχωρήσουν στους Μπολσεβίκους. Τότε υπολογιζόταν ότι ο αριθμός τους θα ξεπερνούσε τις εκατόν πενήντα χιλιάδες.  

Σαράντα χρόνια μετά, πασίγνωστος πια λογοτέχνης, εκείνος ο εικοσιεπτάχρονος τότε νεαρός απεσταλμένος, ο Νίκος Καζαντζάκης, θα γράψει: «Tο βαπόρι ήταν γεμάτο ψυχές που ξεριζώθηκαν από τα χώματά τους και πήγαινα να τις φυτέψω στην Ελλάδα. Ανθρώποι, αλόγατα, βόδια, σκάφες, κούνιες, στρώματα, αξίνες, άγια κονίσματα, Βαγγέλια, τσάπες έφευγαν απ’ τους μπολσεβίκους και τους Κούρδους και δρόμωναν κατά τη λεύτερη Ελλάδα». (*Καζαντζάκης Αναφορά στον Γκρέκο, κεφ. ΚΖ΄, “Καύκασος”).

Την ίδια χρονιά, τον Μάιο του 1919, γίνεται η απόβαση ελληνικών στρατευμάτων στη Σμύρνη έπειτα από προφορική συναίνεση των Συμμάχων, που μετά τη λήξη του Μεγάλου Πολέμου (Α΄ Παγκόσμιος) συνεδριάζουν στο Παρίσι. Ακολουθούν αιματηρά επεισόδια, τα οποία υποθάλπουν και …οι Σύμμαχοι Ιταλοί. Μάλιστα συστήθηκε Διασυμμαχική Ανακριτική Επιτροπή και έγινε βαρύς καταλογισμός ευθυνών σε βάρος της Ελλάδας για τα έκτροπα στη Σμύρνη. Συγκεκριμένα η νεοσύστατη ύπατη Αρμοστεία με επικεφαλής τον Αριστείδη Στεργιάδη κλήθηκε να πληρώσει δύο εκατομμύρια τουρκικές λίρες για αποζημιώσεις των παθόντων Τούρκων! Τον Ιούλιο του 1920 ο «θριαμβευτής» Βενιζέλος υπογράφει τη Συνθήκη των Σεβρών αλλά οι μεγάλοι μας Σύμμαχοι δεν καλοβλέπουν τον μεγαλοϊδεατισμό της Ελλάδας «των δύο ηπείρων και των πέντε θαλασσών». Καμία εκ των Εγγυητριών Δυνάμεων δεν θα επικυρώσει τη Συμφωνία στο Κοινοβούλιο της! Η ήττα του Βενιζέλου στις εκλογές και η επάνοδος του βασιλιά Κωνσταντίνου δίνουν το τέλειο πρόσχημα στους Συμμάχους να λοξοκοιτάζουν ολοφάνερα πλέον προς τον Μουσταφά Κεμάλ. Τον Μάρτιο του 1921 Γάλλοι και Ιταλοί αποχωρούν από τη Μικρασία αφήνοντας τα λιμάνια ανοιχτά για ανεφοδιασμό και τις αποθήκες τους γεμάτες όπλα και πυρομαχικά για τους Τούρκους. Μάλιστα τον Οκτώβριο της ίδιας χρονιάς η Γαλλία υπογράφει τη Συμφωνία της Άγκυρας, ένα σύμφωνο οικονομικής συνεργασίας με τον Κεμάλ που θα αποτελέσει διπλωματικό πλήγμα για την Ελλάδα. Οι Μικρασιάτες Έλληνες στρέφονται προς τον πρωθυπουργό της «Ιγκλετέρας» Λόιντ Τζωρτζ – Λωλοτζώρτζη τον αποκαλούσαν στη Σμύρνη- αλλά εις μάτην. 

«Όταν είδαν (οι Εγγλέζοι) ότι ποντάρανε σε κουτσό άλογο, δηλαδή στην Ελλάδα, μήτε μια κανονιά δε τολμήσανε να ρίξουνε απ’ τα καράβια τους στη Σμύρνη για να σταματήσουνε τους Τούρκους. Για να προστατέψουνε ως «προστάτριες» δυνάμεις που ήταν- τρομάρα τους- τον αθώο τον κοσμάκη που σφαζόταν μπροστά στα μάτια τους… Αλλά έτσι, σαν «ουδέτεροι», δήθεν αμερόληπτοι και με άθικτες τις αποικιοκρατικές στρατιωτικές τους δυνάμεις στην Εγγύς Ανατολή, οι Εγγλέζοι κατάφεραν μετά τη θύελλα του ’22 να προσεταιριστούν τον Κεμάλ και να βάλουν πόδι στα πετρέλαια της Μοσούλης» (από το βιβλίο μου Ο ύπατος της Σμύρνης, εκδόσεις Κέδρος, σελ. 349). 

Η μικρασιατική καταστροφή, αυτή η εθνική τραγωδία με τις εκατόμβες των νεκρών και ενάμιση εκατομμύριο πρόσφυγες θα συντελεστεί ακριβώς έναν αιώνα πριν. Αλλά εμείς, δηλαδή αυτοί, οι κυβερνώντες «δειλοί, μοιραίοι και άβουλοι» επαίρονται πως «είμαστε στη σωστή πλευρά της Ιστορίας» σήμερα εθελοτυφλώντας και αδυνατώντας να διακρίνουν ανατριχιαστικές ομοιότητες με το χθες.   

Πόσες άλλες αποδείξεις χρειαζόμαστε λοιπόν για να διατρανώσουμε  παλλαϊκά  να σταματήσει ο πόλεμος στην Ουκρανία ΤΩΡΑ και να απεμπλακεί η χώρα μας από τη δίνη του;    

Σωτηρία Μαραγκοζάκη

(Η Σωτηρία Μαραγκοζάκη είναι δημοσιογράφος και συγγραφέας)