Όταν η ΚΝΕ μάζευε καφέ στο πλευρό των Σαντινίστας στη Νικαράγουα

Τέτοιες μέρες, 17 του Ιούλη 1979, οι αντάρτες Σαντινίστας της Νικαράγουα, εισέρχονται θριαμβευτές στην πρωτεύουσα Μανάγκουα, έχοντας καταλάβει και τις άλλες μεγάλες πόλεις, δίνοντας το τελικό χτύπημα στις δυνάμεις του αιμοσταγούς δικτάτορα Αναστάζιο Σομόζα, ο οποίος διαφεύγει στις ΗΠΑ.

Ήταν Γενάρης του 1987 όταν η τρίτη μπριγάδα της ΚΝΕ έφτανε στη Νικαράγουα. Η μπριγάδα που έφερε την ονομασία «Χρήστος Μαλτέζος», προς τιμή του ήρωα Γραμματέα της ΟΚΝΕ που δολοφονήθηκε με φριχτό τρόπο από το μεταξικό καθεστώς στις φυλακές της Κέρκυρας, συμμετείχε στη συγκομιδή του καφέ στις φυτείες της Ματαγκάλπα.

Οχτώ χρόνια μετά τη νίκη της επανάστασης, η κυβέρνηση του Μετώπου των Σαντινίστας για την Εθνική Απελευθέρωση (FSLN), με ηγέτη τον Ντανιέλ Ορτέγκα, είχε ν’ αντιμετωπίσει εκτός του πολιτικού και οικονομικού πολέμου των ΗΠΑ, τη δράση των αμερικανοκίνητων αντεπαναστατών, των λεγόμενων «κόντρας», που χρησιμοποιούσαν για ορμητήριο τα εδάφη της γειτονικής Ονδούρας, επιτίθονταν λυσσαλέα στο λαό της Νικαράγουα, προκαλώντας εμφύλιο και καταστρέφοντας υποδομές, με σκοπό το πισωγύρισμα μέσα από την ανατροπή της επαναστατικής εξουσίας.

Αυτά που θα δείτε παρακάτω, για πολλούς σήμερα αποτελούν μια μάλλον άγνωστη και ασήμαντη πτυχή της σύγχρονης ιστορίας. Κάποιοι ίσως συνειδητοποιήσουν για πρώτη φορά ότι η διεθνιστική αλληλεγγύη  εκφράζεται και με πράξεις.

Κάποιοι θα νοσταλγήσουν εκείνη την γεμάτη ακόμα αγωνιστικό παλμό δεκαετία και ίσως μελαγχολήσουν. Αυτοί που δεν σταμάτησαν ν’ αγωνίζονται θα ρουφήξουν από το οξυγόνο της ένδοξης ιστορίας των λαϊκών κινημάτων, για να πάρουν δύναμη στο δύσκολο διάβα τους στους σημερινούς αγώνες.

Ένα σπάνιο φωτογραφικό οδοιπορικό του Οδηγητή, της εφημερίδας της ΚΝΕ, περίμενε «σιωπηλά» 32 ολόκληρα χρόνια στο αρχείο, για να ξαναδεί, σήμερα, από την Κατιούσα, το φως της δημοσιότητας.

Φωτογραφίες μιας «άλλης εποχής», ίσως πουν κάποιοι. Με αγώνες, θυσίες, και όποτε χρειάστηκε και με το ίδιο τους το αίμα, οι κομμουνιστές στην εκατόχρονη διαδρομή του Κόμματός τους απέδειξαν και στους πιο δύσπιστους ότι ήταν και είναι πάντα πρωταγωνιστές την εποχής που ζουν.

Κάποιοι θ’ αναγνωρίσουν στις φωτογραφίες τα πρόσωπά τους, ή παλιούς συντρόφους. Τα χρόνια φεύγουν, κιλά έρχονται, μαλλιά ασπρίζουν, μα η καρδιά χτυπάει πάντα στο κόκκινο…

Ανάμεσα στα πρόσωπα της αποστολής, βρίσκονται αγωνιστές που δεν έκαναν τη δράση τους περιφερόμενη στα μκδ «σημαία». Περισσότερο ή λιγότερο γνωστοί, συνεχίζουν να βαδίζουν με σεμνότητα και συνέπεια στα ίδια μονοπάτια του αγώνα, για μια κοινωνία απαλλαγμένη από τα δεσμά της εκμετάλλευσης.  Οι αποστολές της ΚΝΕ στην Νικαράγουα, όπως και αργότερα ανάλογες αποστολές  στην επαναστατική Κούβα, είναι «σχολείο» χωρίς ημερομηνία λήξης. Αλληλεγγύη δεν είναι να χαρίζεις ό,τι σου περισσεύει, αλλά να μοιράζεσαι αυτό που έχεις. Ο διεθνισμός και η αντιιμπεριαλιστική αλληλεγγύη είναι βασικά χαρακτηριστικά των κομμουνιστών και δεν περιορίζονται στα λόγια.

«Εικόνες από τ’ άλλο ημισφαίριο του πλανήτη μας. Σκηνές της καθημερινής ζωής από τη ξεσηκωμένη γη του Σαντίνο. Στιγμιότυπα από τη δράση της μπριγάδας της ΚΝΕ «Χρήστος Μαλτέζος», που μόλις επέστρεψε. Ένα 16σέλιδο αφιέρωμα, με αποκλειστικές φωτογραφίες από τη Νικαράγουα που ή καθημερινότητα «περπατάει» στο δρόμο της επανάστασης…

Νικαράγουα. Στη Ματαγκάλπα. Στην 6η Μεραρχία…

Σύντροφοί μας, με τα λερωμένα, μουλιασμένα χέρια δίνουν κάθε μέρα όλο τους τον εαυτό για να μαζευτεί ακόμα πιο πολύς καφές.

Οι άντρες στο μέτωπο για να μην περάσει η ιμπεριαλιστική επίθεση και πίσω στις φυτείες διεθνιστές, απ’ όλα τα μέρη του κόσμου, λένε κι αυτοί καθημερινά το δικό τους NO PASARAN.

Στην πρωινή αναφορά η χαρά για το ξεκίνημα της δουλειάς, που σύντομα θα επιβραβευτεί με τη σημαία της πρωτοπόρας κρατικής αγροτικής μονάδας.

Τα παιδιά κι οι γυναίκες της Νικαράγουας που δουλεύουν δίπλα μας, αισθάνονται μια επιπλέον σιγουριά.

Κοπιαστική η μέρα, μα σαν φτάνει η ώρα του μετρήματος η κούραση καλύπτεται απ’ το χαμόγελο.

Την ώρα του μεσημεριάτικου φαγητού, λίγα λεπτά για ξεκούραση, κουβέντα και έλεγχο των πλάνων που έχουν μπει σε κάθε σύντροφο. Και φυσικά αυτό ήταν κάτι αναγκαίο για μια μπριγάδα που επί 22 συνεχόμενες μέρες έβγαινε πρωτοπόρα, που έκανε πράξη το σύνθημά της: σήμερα το πλάνο θα γίνει αεροπλάνο!

Ο νέος εργάτης της φωτογραφίας μας ξέρει καλά ότι η επανάσταση υπερασπίζεται με τη δουλειά, το ντουφέκι και το μολύβι.

Λαϊκή συνέλευση για το κλείσιμο της Καρτοσένας – του 14ημερου. Πρωτοπόροι εργάτες από όλες τις UPE της 6ης περιοχής παρακολουθούν με ενδιαφέρον την πολιτική ενημέρωση που γίνεται απ’ τη μεριά του FSLN.

Η σημαία λέει: «Οι φοιτητές υπερασπίζουν την παραγωγή».

Η παρουσία του εφεδρικού τάγματος του FSLN δίνει κουράγιο και δύναμη σ’ όλους. Ξέρουμε ότι το μέλλον της Νικαράγουας, το μέλλον του κόσμου ανήκει σ’ αυτούς που ποτίζουν με τον ιδρώτα και το αίμα το λουλούδι της λευτεριάς.

Νικαράγουα σημαίνει ακόμα να αγωνίζεσαι με το τραγούδι και το χαμόγελο στα χείλη.

Μετά το μάζεμα του καφέ ακολουθεί η κατεργασία του. Το πλύσιμο, το ξεφλούδισμα, το στέγνωμά του είτε στον ήλιο, είτε με αυτοματοποιημένα μέσα, το ξεδιάλεγμά του σε ποιότητες.

Η σομοζική αμερικανοκίνητη χούντα δεν κράτησε μονάχα βυθισμένη τη χώρα στο σκοτάδι. Δεν σήμαινε μόνο απάνθρωπες συνθήκες εκμετάλλευσης για την πλειοψηφία του λαού. Σήμαινε ακόμη και την εγκατάλειψη, ακόμη κι αυτού του βασικού πλούτου της χώρας, του καφέ, στον μαρασμό.

Σήμερα γίνεται μια τεράστια προσπάθεια για να βελτιωθούν οι ποιότητες του καφέ και να εκσυγχρονιστεί η εκμετάλλευσή του. Και σ’ αυτή την προσπάθεια δίνουν όλοι το μερτικό που τους αναλογεί.

Ο Ερνέστο κι η Κλαούντια είναι πολιτικοί πρόσφυγες απ’ το Σαλβαντόρ. Ονειρεύονται τα παιδιά τους να μπορούν να παίζουν κάποτε ελεύθερα και άφοβα στους δρόμους της πατρίδας τους. Μέχρι τότε είναι αποφασισμένοι μαζί με τόσα άλλα παιδιά να φωνάζουν κάθε στιγμή και να το κάνουν πράξη: Ελεύθερη πατρίδα ή θάνατος! Patria libre ο morir!

Στην καρδιά όλων όσων έζησαν την εμπειρία της Νικαράγουα, τα παιδιά έχουν τη δική τους ξεχωριστή θέση. Παίζουν ξυπόλητα με τα φτωχά αυτοσχέδια παιχνίδια τους, γελάνε με την καρδιά τους κάθε φορά που θα τα χαιρετήσεις, κι αν τα πάρεις αγκαλιά μετά δεν λένε να ξεκολλήσουν από πάνω σου.

Φτωχές οι συνθήκες για όλο το λαό, μα για τα παιδιά φτιάχτηκε ένας παιδικός σταθμός, όπου οι εργαζόμενες μητέρες μπορούν να αφήνουν τα παιδιά τους μέχρι το τέλος της δουλειάς. Φαγητό, ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και παιχνίδια είναι αυτά που μπορεί το σαντινιστικό κράτος να τους προσφέρει, δωρεάν, κι από ό,τι φαίνεται στη φωτογραφία τους αρκεί.

Το κοριτσάκι της φωτογραφίας έμενε στο ίδιο δωμάτιο με τους Έλληνες μπριγαδίστες. Το ξύλινο κρεβάτι ήταν πολύ σκληρό για το νεανικό της κορμάκι κι έτσι προτιμούσε την αιώρα. Ιδιαίτερη προτίμηση δε είχε και στους φωτογράφους που τους έλεγε κάθε λίγο: φότο, φότο.

Μέσα στις άμεσες εμπειρίες απ’ την επαναστατημένη Νικαράγουα, ήταν κι η πολιτική ενημέρωση που γινόταν ειδικά για τους διεθνιστές από στελέχη του FSLΝ. Εδώ ένα στιγμιότυπο από τη συζήτηση με νέους φαντάρους κι έναν αξιωματικό του τακτικού στρατού, γύρω από θέματα άμυνας και διαπαιδαγώγησης.

Βράδυ στην κοβάτσα (σπίτι) κι οι σύντροφοί μας ξαποσταίνουν ανταλλάσσοντας στη διεθνή γλώσσα (ελληνικά, αγγλικά, ισπανικά ανάμικτα) πείρα με τη συν. Τζοέλλα απ’ τις ΗΠΑ. Ό,τι δεν λεγόταν με λόγια, λεγόταν με το ρυθμό των συνθημάτων και το τραγούδι.

Ένας πρωτοπόρος νέος εργάτης, ανάμεσα σε χιλιάδες άλλα παιδιά της ηλικίας του. Με το ραδιόφωνό του μπορεί ν’ ακούει τώρα τις παιδικές εκπομπές, αλλά και τις ειδήσεις, γιατί πρωτοπόρος εργάτης, άσχετα από ηλικία, σημαίνει και πρωτοπόρα επαναστατική συνείδηση.

Ο Έντουιν κι η Ρόζα Μαρία πιστοί σύντροφοι και άγρυπνοι φύλακες της μπριγάδας όλες τις μέρες. Ο μαύρος μπερές του Έντουιν έχει μια τρύπα σα δεκάρικο πίσω απ’ το σηματάκι του Λένιν. Κάποτε ο μπερές ανήκε σε «κόντρα».

Ελεύθερη πατρίδα ή θάνατος! Patria libre ο morir!

Η Λαϊκή Εθνοσυνέλευση στο χωριό του Σαντίνο ήταν μια μεγάλη εμπειρία. Ο Ντανιέλ Ορτέγκα δήλωσε για άλλη μια φορά: 1987 Aqui no se rinde nadie. Εδώ δεν κουράζεται κανένας.

Μεγάλη ευθύνη να παίρνεις το λάβαρο της ΠΟΔΝ για την πρωτοπόρα οργάνωση. Η Κομμουνιστική Νεολαία Ελλάδας έχει αποδείξει όμως ότι ξέρει να κρατάει επάξια τη σημαία της διεθνιστικής αλληλεγγύης, στη Νικαράγουα, τη Χιλή, το Σαλβαντόρ, τη Ν. Αφρική, στο πλάι όλων των αγωνιζόμενων λαών.

Τελευταία μέρα στη La Estrelea. Καθαρά χέρια, πλυμένα πουκάμισα και αναμνηστική φωτογραφία που να μας θυμίζει τους ακατάλυτους συντροφικούς δεσμούς που μας έδεσαν μεταξύ μας στη Νικαράγουα».