Όταν ο Πάτον δεν πολέμησε τον Ρόμελ – Η Συμμαχική Απόβαση στη Δυτική Αφρική (Operation Torch) στις 8 Νοέμβρη 1942

Το φθινόπωρο του 1942, κάποια χαραμάδα αισιοδοξίας άρχισε να χαράζει στα πρόσωπα των λαών. Οι σύμμαχοι ξεπερνούσαν τις αρχικές τους ήττες σ’ όλα τα μέτωπα και διεκδικούσαν δυναμικά την πρωτοβουλία των κινήσεων. Στο Ανατολικό μέτωπο ήταν σε εξέλιξη η μεγάλη μάχη του Στάλινγκραντ (23/8/42 – 2/2/43). Ο κόσμος κρατούσε την αναπνοή του. Μέχρι τις 19 Νοεμβρίου, όταν οι «κακόμοιροι» οι σοβιετικοί που όλοι τους υπολόγιζαν για «τελειωμένους», ξεδίπλωσαν την «επιχείρηση Ουρανός». Μια τεράστια τανάλια που έσφιξε κι έπνιξε στις δαγκάνες της τις Γερμανικές δυνάμεις.

Στη βόρεια Αφρική, ολοκληρωνόταν η μάχη του Ελ Αλαμέιν (23/10 – 5/11/1942), ενάντια στο Ρόμελ. Ήταν η πρώτη μάχη που κέρδισαν οι Άγγλοι και σταμάτησε την επιθετική δράση των Γερμανών στην Β.  Αφρική.

Οι στρατηγικές προσπάθειες του Χίτλερ με στόχο τα πετρέλαια της Μέσης Ανατολής και της Κασπίας, σταμάτησαν και από τις δύο επιθετικές τους αιχμές.

Στον Ειρηνικό οι Αμερικάνοι για πρώτη φορά μπόρεσαν να σταματήσουν την καταιγιστική επέκταση των Γιαπωνέζων προς την Αυστραλία, με τη μάχη του Γκουανταλκανάλ (7/8/42 – 9/2/43).

Μέσα σ’ αυτό το σκηνικό, οι Αμερικάνοι έκαναν μια ακόμα επιθετική προσπάθεια προκειμένου να εμπλακούν στον πόλεμο στην Ευρώπη. Ήθελαν απόβαση στην Ευρώπη, που ήταν και η συμφωνία με τους σοβιετικούς, ώστε να ελαφρύνουν την πίεση που δεχόταν ο Κόκκινος Στρατός, που πολεμούσε μόνος του στο Ευρωπαϊκό μέτωπο. Τελικά όμως υπέκυψαν στις πιέσεις του Τσώρτσιλ κι έκαναν απόβαση στο Μαρόκο και την Αλγερία. Η Μεσόγειος, η Μέση Ανατολή και τα Βαλκάνια ήταν πάντα στο κέντρο της προσοχής των Άγγλων.

Επιχείρηση Πυρσός (Torch)

Η επιχείρηση έγινε από τις 8 μέχρι τις 16 Νοεμβρίου 1942 κι ονομάστηκε «επιχείρηση Πυρσός» («Torch»). Στόχος να καθαρίσουν τη Βόρεια Αφρική από τους Γερμανούς και από κει να μπουν στην Ευρώπη μέσω Ιταλίας. Οι Αμερικάνικες δυνάμεις αποτελούνταν από 107.000 άντρες (33.000 στο Μαρόκο, 39.000 στην Αλγερία, 35.000 στο Οράν). Απέναντί τους είχαν το … Γαλλικό στρατό του Βισύ: 60.000 άντρες. Και … δύο Γερμανικά υποβρύχια. Η νίκη ήρθε εύκολα και άμεσα. Η αντίσταση υπήρξε … συμβολική.

Και μετά… σιωπή

Στο Μαρόκο, με Αιζενχάουερ και Πάτον, οι Αμερικάνοι πάτησαν πόδι στη Βόρεια Αφρική. Στην Αίγυπτο, οι Άγγλοι με Αλεξάντερ και Μοντγκόμερι είχαν τελειώσει το Ελ Αλαμέιν. Και στη μέση οι Γερμανοί στην Τυνησία. Κανείς δεν κατάλαβε ποτέ τον πραγματικό λόγο, που μέχρι τις 9 Ιουλίου του 1943, που έγινε η απόβαση στη Σικελία, οι Αγγλοαμερικανικές δυνάμεις … αγρούς αγόραζαν. Και μάλιστα απέναντι σε έναν αντίπαλο που διέθετε μόλις 35 άρματα μάχης, 57 αντιαρματικά πυροβόλα και βενζίνη για μερικά χιλιόμετρα. Οκτώ (8) ολόκληρους μήνες ηλιοθεραπεία, την ώρα που οι άλλοι στο ανατολικό μέτωπο έχυναν ποτάμια αίματος, δικού τους και Γερμανικού. Την ώρα που οι σοβιετικοί εξουδετέρωναν 800.000 Γερμανούς μόνο στο Στάλινγκραντ, έναντι 60.000 που εξουδετέρωναν οι Αγγλογάλλοι σε όλα τα άλλα μέτωπα. Η ίδια αναλογία και στους νεκρούς των «φίλιων δυνάμεων». 1 προς 10. Κι οι δυνάμεις που είχαν παραταγμένες οι Γερμανοί στα μέτωπα ήταν κι αυτές σε αναλογία 1/10 και λίγο λέω. Όλοι φυσικά γνωρίζουν που αντιστοιχεί το “1” και που τα “10”.

Απολογητικά τηλεγραφούσε  ο Τσώρτσιλ (11/3/43) στο Στάλιν ότι «… η κλίμακα των επιχειρήσεων τούτων (σ.σ. της Βόρειας Αφρικής) δεν είναι μεγάλη, συγκριτικά προς τις τεράστιες επιχειρήσεις που διευθύνεται εσείς». Κι ο Ρούσβελτ (18/8/42) του τηλεγραφούσε : «Οι ΗΠΑ αντιλαμβάνονται ότι τη φετινή χρονιά η Ρωσία επωμίζεται το κύριο βάρος του αγώνα και υφίσταται τις μεγαλύτερες απώλειες». Και του υποσχόταν ότι «… θα έλθουμε (σ.σ. για απόβαση στη Γαλλία) με όσο το δυνατόν μεγαλύτερες δυνάμεις κι όσο το δυνατόν γρηγορότερα». Έκαναν μόνο … δυο χρόνια να «πάνε». Κι αυτό όταν πιά οι Σοβιετικοί είχαν φτάσει έξω από τη Γερμανία.

Ο Στάλιν τηλεγραφεί

16 Φεβρουαρίου του 1943. Ο Στάλιν «τα χώνει» σε Τσώρτσιλ και Ρούσβελτ: «Από τις πληροφορίες σας προκύπτει ότι οι προθεσμίες που προβλέψατε για τον Φεβρουάριο του 1943, για τον τερματισμό των επιχειρήσεων στην Τυνησία, αναβάλλονται τώρα για τον Απρίλιο. Κι αυτή όμως ακόμα η προθεσμία δεν αναφέρεται σαν τελική» … «Κατά αξιόπιστες πληροφορίες μας, οι Γερμανοί στο διάστημα από τέλος Δεκεμβρίου, όταν η δράση των Άγγλο – Αμερικανικών δυνάμεων στην Τυνησία για κάποιους λόγους ανεστάλη, μετάφεραν από τη Δύση στο σοβιετογερμανικό μέτωπο 27 μεραρχίες, περιλαμβανομένων και 5 μεραρχιών αρμάτων μάχης. Έτσι αντί να βοηθηθεί η Σοβιετική Ένωση  με απόσπαση κάποιων Γερμανικών δυνάμεων από το ανατολικό μέτωπο, το αποτέλεσμα ήταν να διευκολυνθεί ο Χίτλερ, από την χαλάρωση των Άγγλο Αμερικανικών επιχειρήσεων στη Δύση».

Και λίγο αργότερα, στις 15 Μαρτίου του 1943, στέλνει σχεδόν το ίδιο τηλεγράφημα στους δύο δυτικούς ηγέτες, με μόνη διαφορά  ότι «… η Γερμανία πρόλαβε να μεταφέρει από τη Δύση εναντίον των Σοβιετικών στρατευμάτων 36 μεραρχίες, εκ των οποίων οι 6 είναι μεραρχίες αρμάτων μάχης».

Οι διακοπές του Πάτον

Με τι ασχολούταν οι Αμερικάνοι; Μια ιδέα μας δίνει το ημερολόγιο του «μεγάλου», του «πολύ», στρατηγού Πάτον (βλέπε και το «Την ώρα που ο Ζούκοφ κυνηγούσε Γερμανούς στο Στάλινγκραντ, ο Πάτον κυνηγούσε… αγριογούρουνα στο Μαρόκο».

Ο Πάτον ο ίδιος περιγράφει στο ημερολόγιό του ότι μπαινοβγαίνει όλους αυτούς τους μήνες, στο παλάτι του σουλτάνου του Μαρόκου, ανταλλάσσοντας αβροφροσύνες με τον ίδιο και με την αυλή του. Απολαμβάνει την πολυτέλεια των βασιλικών γευμάτων και παίρνει μέρος σε γιορτές και πανηγύρια όπως «η γιορτή των προβάτων» (19/12/42 – σαν σήμερα) και στις μεγαλειώδεις τελετές για την επέτειο της αναρρίχησης του Σουλτάνου στο θρόνο του (22/12/1942). Επισκέπτεται σαν τουρίστας μεσαιωνικά και μαυριτανικά κάστρα, πάει επίσκεψη στην Αίγυπτο να δει τις πυραμίδες, στη Μάλτα και στην Αλγερία. Παίρνει μέρος σε γεύματα και παρελάσεις που οργανώνουν οι στρατηγοί των… «εχθρών – Γάλλων». Και τη μέρα που ο φον Πάουλους παραδίνεται στους Σοβιετικούς στο Στάλινγκραντ (1/2/43), ο Πάτον… κυνηγά αγριογούρουνα στο Μαρόκο μαζί με το Σουλτάνο. Πόλεμος βλέπετε. Έπρεπε να ρίξει κι αυτός καμιά σφαίρα.

Αυτές τις «εχθροπραξίες» περιγράφει ο στρατηγός Πάτον στο ημερολόγιό του, εκείνες τις μέρες από το Δεκέμβρη του 1942 μέχρι την απόβαση των συμμάχων στη Σικελία (επιχείρηση Husky) το καλοκαίρι του 1943.

Για την απόβαση «Πυρσός» έχει αφιερώσει δυο σελίδες στο βιβλίο του. Για τις εθιμοτυπίες και τις αβροφροσύνες, ένα κεφάλαιο 41 σελίδων.

Kasserin – Sidi Bou Zid :

Η τελευταία νίκη του Ρόμελ

Μοναδική διακοπή του «πολεμικού τουρισμού τους» αποτέλεσε η επίθεση του Ρόμελ (Φλεβάρης 1943) στο πέρασμα του Κασερίν και στο Sidi Bou Zid, που το υπερασπίζονταν οι Αμερικάνοι του Αιζενχάουερ. Εκεί έδωσαν στο Ρόμελ τη δυνατότητα να πανηγυρίσει για την τελευταία του επίθεση και την τελευταία του νίκη στη Βόρεια Αφρική. Οι μονάδες των ΗΠΑ εκεί απωθήθηκαν, περικυκλώθηκαν, υποχώρησαν κι άφησαν πίσω τους τις δυνάμεις που δεν άντεξαν. Έχασαν περισσότερους από 2.500 άνδρες και 103 τανκς. Γι’ αυτή τη μάχη ο Πάτον δε γράφει τίποτα στο ημερολόγιό του.

ΠΗΓΕΣ – ΒΙΒΛΙΑ :

1.«Η ΑΛΛΗΛΟΓΡΑΦΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΟΥ ΥΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΗΣ ΕΣΣΔ ΜΕ ΤΟΥΣ ΠΡΟΕΔΡΟΥΣ ΤΩΝ ΗΠΑ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΥΣ ΤΗΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΒΡΕΤΤΑΝΙΑΣ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΟΥ Β’ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ 1941 – 1945». Έκδοση του Υπουργείου Εξωτερικών της ΕΣΣΔ. Μόσχα 1947.

2.«GEORGES PATTON. Ο ΠΟΛΕΜΟΣ ΟΠΩΣ ΤΟΝ ΓΝΩΡΙΣΑ». Αναμνήσεις από το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. EUROBOOKS.

3.«ΡΟΜΜΕΛ. Η ΑΛΕΠΟΥ ΤΗΣ ΕΡΗΜΟΥ». Του David Irving. Εκδόσεις Γκοβόστη.