17 Αυγούστου 1944: Το Μπλόκο της Κοκκινιάς – Η συγκλονιστική μαρτυρία του γιου του ήρωα Αντώνη Χατζηευστρατίου

Χαράματα Παρασκευής 17 του Αυγούστου 1944, Γερμανοί, χωροφύλακες και γερμανοτσολιάδες κυκλώνουν την ηρωική Κοκκινιά. Μέσα σε μια ατμόσφαιρα τρόμου, πυροβολισμούς  και απειλές βγάζουν από τα σπίτια τους όλους τους άνδρες 14 ως 60 χρονών (συνολικά περίπου 20.000) και τους συγκεντρώνουν στην Πλατεία Οσίας Ξένης.

Μετά από ομαδικά βασανιστήρια και ταπεινώσεις, οι ντόπιοι συνεργάτες των καταχτητών, φορώντας μάσκες για να μην τους αντικρίζει η ντροπή, διαλέγουν τα παλικάρια που θα εκτελεστούν στη συνέχεια απ’ τους ταγματασφαλίτες στη ματωμένη μάντρα της Κοκκινιάς, μπροστά στα μάτια των δικών τους.

Από το Μπλόκο της Κοκκινιάς, οι χιτλερικοί και οι προδότες συνεργάτες τους θα μεταφέρουν 8.000 άντρες στο φοβερό στρατόπεδο του Χαϊδαριού και απ’ αυτούς 1.000 θα σταλούν όμηροι στα κάτεργα της Γερμανίας, απ’ όπου πολλοί δε γύρισαν ποτέ. Συνολικά 315 ήταν τα θύματα της θηριωδίας του Μπλόκου της Κοκκινιάς.

Ανάμεσα στους δολοφονημένους αφανείς ήρωες του Μπλόκου της Κοκκινιάς  που πρόσφεραν τη ζωή τους θυσία στο βωμό της λευτεριάς και της προόδου του λαού, βρίσκεται ο φλογερός ΕΑΜίτης αγωνιστής Αντώνης Χατζηευστρατίου.

Ο γιος του ήρωα Αντώνη Χατζηευστρατίου, Μανώλης, είναι παιδάκι εφτά χρονών όταν θα ζήσει τη φρίκη του Μπλόκου. Οι στιγμές της φρίκης θα τυπωθούν για πάντα στη μνήμη και την ψυχή του. Μετά από πολλά χρόνια θα τις μοιραστεί με τους αναγνώστες του περιοδικού «Εθνική Αντίσταση» (τ. 3/2015), της ΠΕΑΕΑ-ΔΣΕ. Ο ίδιος είναι τότε Γεν. Γραμματέας του παραρτήματος Κοκκινιάς της ΠΕΑΕΑ-ΔΣΕ. Μεταφέρουμε και στους αναγνώστες μας τη συγκλονιστική μαρτυρία του.

 Ο ήρωας Αντώνης Χατζηευστρατίου στο μπλόκο της Κοκκινιάς

του Μανώλη Χατζηευστρατίου

Αυτή η μέρα θα μείνει για πάντα χαραγμένη στο μυαλό των κατοίκων της ανταρτομάνας Κοκκινιάς. Κανείς δεν φανταζόταν το δράμα και την απελπισία των κατοίκων αυτή την καλοκαιρινή μέρα που βύθισαν το λαό στην οδύνη και τον σπαραγμό.

Ήμουν 7 χρονών όταν πρωί – πρωί ξυπνήσαμε εγώ και τα μικρότερα αδέρφια μου, Βλαδίμηρος 3 χρονών και Μιχάλης 2 μηνών, από τα χωνιά των φασιστών που καλούσαν τους άνδρες από 15 χρονών μέχρι 60 να παρουσιαστούν στην πλατεία της Οσίας Ξένης. Προειδοποιούσαν ότι όποιος δεν παρουσιαστεί στον τόπο της συγκέντρωσης θα του κάψουν το σπίτι και θα σκοτώσουν όλη την οικογένεια.

Ο ήρωας Αντώνης Χατζηευστρατίου και η γυναίκα του Κατίνα Χατζηευστρατίου

Ο πατέρας μου, Αντώνης Χατζηευστρατίου, ήταν οργανωμένος στο ΕΑΜ Κιλικιανών της Κοκκινιάς. Μικρός τον θυμάμαι που έφερνε στο σπίτι μας την οργάνωση και συνεδρίαζαν, παίρνοντας αποφάσεις ενάντια στους γερμανοτσολιάδες. Ο πατέρας μου μαζί με έναν θείο μου, ξεκίνησαν να πάνε στην πλατεία της Οσίας Ξένης, λέγοντας: «δεν θα μας κάνουν τίποτα, μετά από λίγο θα μας αφήσουν να φύγουμε». Στα μισά του δρόμου γύρισε σπίτι και άφησε στη μάνα μου το δακτυλίδι που φορούσε, ίσως προαισθανόμενος ότι δεν θα ξαναγυρίσει.

Πέρασαν ώρες δύσκολες περιμένοντας τον πατέρα μου, όταν ξαφνικά ακούσαμε δυνατά χτυπήματα στην πόρτα. Έτρεξε η μάνα μου ν’ ανοίξει, κρατώντας το μικρό μου αδελφάκι στην αγκαλιά της. Μπήκαν οι γερμανοί με “έλληνες” προδότες, που φώναζαν: «Πού είναι ο άνδρας σου; Πού είναι κρυμμένος;»

Η μάνα μου τρομοκρατημένη με τρία παιδιά που έκλαιγαν, τους έλεγε πως πήγε στην Οσία Ξένη, αλλά αυτοί δεν την πίστευαν. Προφανώς τον έψαχναν στην πλατεία και δεν τον εύρισκαν, γιατί η πλατεία είχε γεμίσει από κόσμο.

Ο πατέρας μου ήταν παλαιστής, είδαν μια φωτογραφία του στον τοίχο, μας την πήραν και έφυγαν. Βλέποντας η μάνα μου ότι δεν γύριζε ο πατέρας μου, πήγε στον τόπο του μαρτυρίου, παίρνοντας και κάποια χρυσαφικά για να τα δώσει στους φασίστες, μπας και γλιτώσει τον πατέρα μας. Οι αδίστακτοι δολοφόνοι δεν την άφηναν να πλησιάσει. Είχαν πάει και άλλες γυναίκες για τον ίδιο σκοπό. Οι φασίστες πολλές φορές πυροβολούσαν τις γυναίκες.

Ήρθε το βράδυ και ο πατέρας μου δεν γύρισε. Αντίθετα ο θείος μου είχε γυρίσει και μας είπε ότι ο πατέρας μου σηκώθηκε να πάει να ουρήσει και τότε τον είδαν οι γερμανοτσολιάδες και τρεις προδότες “έλληνες” φασίστες, που είπαν πως ήταν οργανωμένος στο ΕΑΜ. Αναφέρω τους προδότες: Μπατράνης, Βακαλόπουλος κι ένας κουρέας.

Οι Γερμανοί αυτοί τη μέρα σκότωσαν 138 πατριώτες και πολλοί από αυτούς ήταν ηλικίας 16-20 ετών. Πήγαν τους σκοτωμένους και τους πέταξαν σ’ ένα λάκκο στο Τρίτο Νεκροταφείο.

Η μητέρα μου πήγε και τον αναγνώρισε από τα ρούχα που φορούσε. Περάσαμε δύσκολες μέρες στην οικογένειά μου, όμως η οργάνωση του ΕΑΜ δεν μας άφησε να πεινάσουμε, τα βράδια ακούγαμε ελαφρά χτυπήματα στην πόρτα μας, και όταν πήγαινε η μάνα μου να ανοίξει έβλεπε ένα κιβώτιο με τρόφιμα.

Η οργάνωση του ΕΑΜ αναγνώρισε τους αγώνες του πατέρα μου που άφησε γυναίκα και τρία παιδιά ορφανά.

Αργότερα, περνώντας τα χρόνια, εγώ μικρό παιδί τότε είχα όνειρα και φαντασία ότι ίσως ο πατέρας μου δεν σκοτώθηκε αλλά τον πήραν αιχμάλωτο στη Γερμανία και κάποια στιγμή θα γυρίσει στην οικογένειά του. Πέρασαν κάποια χρόνια και η μητέρα μου οργανώθηκε στην Εθνική Αλληλεγγύη. Πολλές φορές την έπιαναν οι αστυνομικοί και την πήγαιναν στο τμήμα, όπου και δικάστηκε τρία χρόνια με αναστολή. Πέρασαν 71 χρόνια από την μέρα της καταστροφής που σημάδεψαν πολλές οικογένειες στη δυστυχία. Σήμερα η φωτογραφία του πατέρα μου, και όλων των αγωνιστών που έδωσαν τη ζωή τους κατά του φασισμού κοσμούν το Μουσείο της Εθνικής Αντίστασης στην πλατεία της Οσίας Ξένης.