17 Οκτώβρη 1997: Οι σοροί του Ερνέστο Τσε Γκεβάρα και των συντρόφων του ενταφιάζονται στο Μαυσωλείο της Σάντα Κλάρα (βίντεο)

Σαν σήμερα, στις 17 του Οκτώβρη 1997, με την πρέπουσα τιμή και μπροστά σε εκατοντάδες χιλιάδες Κουβανούς, ενταφιάζονται στο Μαυσωλείο της Σάντα Κλάρα, οι σοροί  του Ερνέστο Τσε Γκεβάρα και των έξι συντρόφων του που έπεσαν, στη Βολιβία, για μια κοινωνία πανανθρώπινη χωρίς εκμετάλλευση. Τα οστά του Κομαντάντε Τσε Γκεβάρα και των έξι ανταρτών είχαν φτάσει στην Αβάνα, στις 12 του Ιούλη του ίδιου χρόνου. Ο τόπος που είχαν ενταφιαστεί οι σοροί τους έμενε άγνωστος για δεκαετίες.

Δέκα χρόνια νωρίτερα, στις 9 του Οκτώβρη 1967, ένας Βολιβιανός στρατιωτικός άδειαζε το όπλο του πάνω στο σώμα του αιχμάλωτου Ερνέστο Τσε Γκεβάρα, σε μια αίθουσα του σχολείου στο χωριό Λα Ιγκέρα της Βολιβίας. Ο Κομαντάντε, τραυματισμένος στο πόδι και με μπλοκαρισμένο το δικό του όπλο του, είχε πιαστεί μια μέρα νωρίτερα στο φαράγγι του Γιούρο, από Βολιβιανούς στρατιώτες και πράκτορες των μυστικών υπηρεσιών των ΗΠΑ. Μαζί του, σε διπλανή αίθουσα του σχολείου, δολοφονήθηκαν επίσης δυο συλληφθέντες αντάρτες.

Άποψη του Μαυσωλείου του Τσε, στην Σάντα Κλάρα, Κούβα

Ο Φιντέλ, στον περίφημο επικήδειο λόγο του στη μνήμη του Τσε, μεταξύ άλλων θα πει: «Ο Τσε έπεσε υπερασπιζόμενος τα συμφέροντα, υπερασπιζόμενος της υπόθεση όλων όσων ζουν κάτω από την εκμετάλλευση και την καταπίεση σε αυτήν την ήπειρο. Ο Τσε έπεσε υπερασπιζόμενος την υπόθεση των φτωχών και των ταπεινών αυτής της γης. Και ακόμη και οι πιο άσπονδοι εχθροί του δεν τολμούν να αμφισβητήσουν τον παραδειγματικό τρόπο και την ανιδιοτέλεια με την οποία υπερασπίστηκε αυτή την υπόθεση.

Και μπροστά στην ιστορία, οι άνθρωποι που δρουν όπως εκείνος, που κάνουν τα πάντα και τα δίνουν όλα για την υπόθεση των ταπεινών, κάθε μέρα που περνά υψώνουν όλο και περισσότερο το ανάστημά τους και μπαίνουν όλο και βαθύτερα στην καρδιά των λαών. Και οι ιμπεριαλιστές εχθροί άρχισαν ήδη να το αντιλαμβάνονται και δε θα αργήσουν να διαπιστώσουν ότι ο θάνατος του θα είναι μακροπρόθεσμα σαν το σπόρο από όπου θα ξεπηδήσουν πολλοί άνθρωποι αποφασισμένοι να τον μιμηθούν, πολλοί άνθρωποι αποφασισμένοι να ακολουθήσουν το παράδειγμά του».