Μπάμπης Ζαφειράτος: Το Βραβείο Λένιν για την Ειρήνη στον Φιντέλ (1961) — Δύο ποιήματα του Ελ Ίντιο Ναβορί και ένα Επίγραμμα για τον αθάνατο Κομαντάντε

Η ομιλία του ποιητή, μεταφραστή και συνεργάτη της Κατιούσας, Μπάμπη Ζαφειράτου, στην εκδήλωση τιμής και μνήμης για τα έξι χρόνια από τον θάνατο του Φιντέλ Κάστρο Ρους. Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε στις 25 του Νοέμβρη 2022, στον κινηματογράφο STUDIO new star art cinema (αναλυτικά δείτε εδώ).

Κούβα: Μια πατρίδα για όλον τον Κόσμο

Το Βραβείο Λένιν στον Φιντέλ (1961) — Δύο ποιήματα του Ελ Ίντιο Ναβορί και ένα Επίγραμμα του Μπάμπη Ζαφειράτου για τον αθάνατο Κομαντάντε

Να ευχαριστήσω τον Βελισσάριο Κοσσυβάκη που με προσκακαλεί σε αυτές τις σημαντικές εκδηλώσεις της New Star. Και με την ευκαιρία να πω πως πρέπει να κρατήσουμε ζωντανή ετούτη την αίθουσα. Γιατί το STUDIO, είναι το μοναδικό σινεμά στην Ελλάδα εκτός εμπορικού κυκλώματος, όπου προβάλλεται η τέχνη που καθιέρωσε ο Τζίγκα Βερτόφ και στη συνέχεια υπηρέτησαν μεγάλοι δημιουργοί, όπως ο δικός μας Τζων Κασαβέτης: Kino-Pravda ή Cinéma vérité. Σινεμά της αλήθειας, θα πει. Γιατί αυτός ο πολυχώρος είναι, στην κυριολεξία, ένα Kino-Pravda, ένα Cinéma vérité, ένα STUDIO της αλήθειας.

*

Συμπληρώνονται 152 χρόνια από τη γέννηση του Λένιν, 105 χρόνια από τη μεγάλη Οκτωβριανή Επανάσταση, 6 χρόνια από τον θάνατο του αθάνατου Κομαντάντε και σχεδόν 3 χρόνια από την παγκόσμια εκστρατεία για την απονομή του «Νόμπελ Ειρήνης 2021, στην «Κουβανική Ιατρική Ταξιαρχία, Henry Reeve» (δημιούργημα του Φιντέλ), εκστρατεία που ξεκίνησε στη χώρα μας, στις 28 Μαρτίου 2020 από την ψυχή της New Star, Βελισσάριο Κοσσυβάκη (η ομιλία του για την Ιατρική Ταξιαρχία εδώ).

*

Το Βραβείο Λένιν για την Ειρήνη στο Φιντέλ το 1961

Το Βραβείο Λένιν για την Ειρήνη απονεμόταν ετησίως στη μεγάλη γιορτή της Πρωτομαγιάς σε πολίτες οποιασδήποτε χώρας στον κόσμο, ανεξάρτητα από πολιτικές, θρησκευτικές και φυλετικές διαφορές, για τα επιτεύγματά τους στην υπεράσπιση της ειρήνης.

Αντιθέτως, το Νόμπελ Ειρήνης απονέμεται πάντα σε προσωπικότητες του δυτικού κόσμου, οι οποίες όμως ποτέ δεν στέκονται επικριτικά στις γενεσιουργές αιτίες των πολέμων, όπου «σκοτώνονται οι λαοί για τ’ αφέντη το φαΐ».

Ο Φιντέλ έλαβε το βραβείο «για τις εξαιρετικές υπηρεσίες του στον αγώνα ενίσχυσης και διατήρησης της ειρήνης ανάμεσα στους λαούς» και το παρέλαβε την επόμενη χρονιά, στις 21 Μαρ. 1962, σε ειδική τελετή στο Θέατρο Τσάπλιν στην Αβάνα, αφού την Πρωτομαγιά του 1961 ήταν αδύνατον να παραβρεθεί στη Μόσχα: Στις 17-19 Απριλίου είχε εκδηλωθεί η εισβολή στον Κόλπο των Χοίρων.

Το σκεπτικό της απονομής του Βραβείου αναφέρει:

«Ο Φιντέλ Κάστρο, ένας λαϊκός ηγέτης και πολιτικός άνδρας της Κουβανικής Δημοκρατίας, του οποίου ολόκληρη η ζωή είναι αφιερωμένη στον ευγενή αγώνα των λαών για ελευθερία και ανεξαρτησία. […] Χωρίς να φείδεται των δυνάμεών του, ούτε και της ίδιας του της ζωής, έκανε τα πάντα για να ενώσει τον λαό της Κούβας στον αγώνα ενάντια στο αντιδραστικό καθεστώς του δικτάτορα Μπατίστα. Κι αυτός ο θαρραλέος αγώνας στέφθηκε με την θριαμβευτική νίκη του λαού».

Παραθέτω ένα μικρό, επίκαιρο, λόγω και του άγριου πολέμου στην Ουκρανία, απόσπασμα από την ομιλία του Φιντέλ στην τελετή απονομής:

«Οι ιμπεριαλιστές χρειάζονται πόλεμο. “Ο καπιταλισμός, είπε ο Μαρξ, στάζει αίμα από την κορφή μέχρι τα νύχια, από τη γέννησή του ακόμη”. Ο καπιταλισμός σήμανε για την ανθρωπότητα αιματηρούς και βάρβαρους πολέμους, αποικιακούς, παγκόσμιους, τοπικούς, για τη διάσπαση του κόσμου, για την υποδούλωση των λαών, για το ξαναμοίρασμα των αγορών, όλο και πιο αιματηρούς, όλο και πιο καταστροφικούς, με όλο και περισσότερα θύματα, όλο και περισσότερο αίμα, όλο και μεγαλύτερες καταστροφές⸱ και η καταστροφή κάθε φορά συμβαίνει όλο και πιο μακριά από τα μέτωπα της μάχης, με όλο και πιο ανυπεράσπιστους πληθυσμούς, με πολέμους όλο και πιο απάνθρωπους.

Ο ιμπεριαλισμός σήμερα προμηνύει τον κίνδυνο του πολέμου, την απειλή του πολέμου, ενός πολέμου που μπροστά του οι προηγούμενοι θα ωχριούν, που θα σήμαινε την καταστροφή εκατοντάδων εκατομμυρίων ζωών, αν κάποιος μπορεί να υπολογίσει την καταστροφή που θα προκαλούσε ένας πυρηνικός πόλεμος.

Γι’ αυτό ο αγώνας για την ειρήνη σημαίνει αγώνας για να σωθεί η ανθρωπότητα από την ανείπωτη καταστροφή.

Αυτός είναι ο αγώνας για την ειρήνη, και αυτή είναι η σημασία του. Είναι επίσης αγώνας για την ανεξαρτησία των λαών, για την ελευθερία των αποικιών, για την οικονομική ανάπτυξη των φτωχότερων χωρών, για την απελευθέρωση των λαών από την εκμετάλλευση και την κυριαρχία των ιμπεριαλιστών.

Ο ιμπεριαλισμός χρειάζεται την απειλή του πολέμου, μεταξύ άλλων, για να φορτώσει με τεράστια φορολογικά βάρη τους λαούς, για να διατηρήσει τα τεράστια κέρδη των μονοπωλίων⸱ οι ιμπεριαλιστές χρειάζονται την απειλή του πολέμου για να διατηρήσουν την πολεμική τους οικονομία. Οι εργάτες των ιμπεριαλιστικών χωρών, πρέπει να πληρώνουν δεκάδες, εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως για να διατηρήσουν τα κέρδη των μονοπωλίων, τα κέρδη των εκμεταλλευτών.

Οι ιμπεριαλιστές χρειάζονται την απειλή του πολέμου για να διατηρήσουν την καταπίεση των δικών τους εργατικών τάξεων, για να δικαιολογήσουν την κούρσα των εξοπλισμών τους.

Ο αγώνας για την ειρήνη, ο αγώνας ενάντια στον πόλεμο δηλαδή, ο αγώνας για τον αφοπλισμό, σημαίνει όχι παθητική, αλλά ενεργητική στάση για ανεξαρτησία των λαών».

Και αυτόν τον αγώνα ο Φιντέλ τον έκανε πράξη, βεβαίως.

Το Βραβείο θεσπίστηκε το 1949 ως Βραβείο Στάλιν και από το 1957 —μετά τη Χρουστσοφική αποσταλινοποίηση, και την… ατσαλοποίηση του καπιταλισμού πλέον, στο 20ό Συνέδριο του 1956 (εκείνη τη χρονιά δεν απονεμήθηκε)— μετονομάστηκε σε Λένιν. Και οι βραβευμένοι με Στάλιν κλήθηκαν να… αντικαταστήσουν τα βραβεία τους πάραυτα!

Εκτός από τον Φιντέλ, έχουν βραβευτεί ο εθνικός ποιητής της Κούβας Νικολάς Γκιγιέν (1954, Βραβείο Στάλιν αυτός) και η Πρόεδρος της Ομοσπονδίας Γυναικών Κούβας, Βίλμα Εσπίν (1977-1978).

Από τη χώρα μας με το Βραβείο Λένιν τιμήθηκαν οι: Κώστας Βάρναλης (1959), Μανόλης Γλέζος (1963), Γιάννης Ρίτσος (1975-1976), Μίκης Θεοδωράκης (1980-1982), Χαρίλαος Φλωράκης (1983-1984).

Τελευταίος βραβευμένος ήταν ο Νέλσον Μαντέλα (1990). Έκτοτε το Στάλινγκραντ έγινε Βόλγκογκραντ, το Λένινγκραντ Αγία Πετρούπολη (βοήθειά μας) και ο καπιταλισμός αγορές.

Για την ιστορία, Βραβείο Λένιν εξακολουθεί να απονέμει το Κομμουνιστικό Κόμμα της Ρωσικής Ομοσπονδίας και το 2019 τιμήθηκε ο Ραούλ Κάστρο.

Τέλος, να προσθέσω ότι στις 27 Ιουν. 1972 ο Φιντέλ τιμήθηκε στο Κρεμλίνο με το Παράσημο του Τάγματος του Λένιν, που μετά το Βραβείο Λένιν για την Ειρήνη ήταν η υψηλότερη διάκριση της Σοβιετικής Ένωσης (ΕΣΣΔ), θεσπίστηκε το 1930 και απονεμόταν μέχρι το 1991, σε άτομα, ιδρύματα ή οργανισμούς, για εξαιρετικά επιτεύγματα στην έρευνα, την τέχνη, την τεχνολογία, την οικονομία.

* * *

Δύο ποιήματα του Ελ Ίντιο Ναβορί – Ένα επίγραμμα του Μπάμπη Ζαφειράτου

Studio, 25/11/2022. Μπάμπης Ζαφειράτος. Στην εκδήλωση για τα 6 χρόνια από τον θάνατο του Φιντέλ.

Το πρώτο,ένα μικρό, περιεκτικό ποίημα, με τίτλο Φιδέλ, Βραβείο Λένιν για την Ειρήνη, του Χεσούς Όρτα Ρουίς (Ελ Ίντιο Ναβορί), γράφτηκε αμέσως μετά τη βράβευση του Κομαντάντε.

Την κρίσιμη χρονιά του ποιήματος (1961), βρισκόμαστε στο 3^ο έτος από την Επανάσταση, που είχε ονομαστεί Έτος της Εκπαίδευσης, οπότε και αρχίζει η τεράστια προσπάθεια για τη μόρφωση του λαού, με την Εκστρατεία Αλφαβητισμού και πολύ αργότερα, το 2001, από τη συσσωρευμένη πείρα, θα δημιουργηθεί το πρωτοποριακό Πρόγραμμα Αλφαβητισμού «Ναι Μπορώ» —Campaña de alfabetización «Yo sí Puedo». (Αυτή η μέθοδος έχει εφαρμοστεί με επιτυχία όχι μόνο στη Λατινική Αμερική και στην Αφρική⸱ π.χ. Νέα Ζηλανδία και Σεβίλλη με 35.000 αναλφάβητους σήμερα!).

Σ’ εκείνους τους χαλεπούς καιρούς, όπου η Κούβα πολεμάει να σταθεί όρθια, η ποίηση έχει τεράστιο εκπαιδευτικό – παιδαγωγικό χαρακτήρα.

Ο Ελ Ίντιο Ναβορί μέσα σε 48 αδρούς (8σύλλαβους ανομοιοκατάληκτους) στίχους αναδεικνύει τις αρχές για τις οποίες αυτή η μικρή χώρα με τη μεγάλη ψυχή και ο λαός της με την ακόμα μεγαλύτερη δύναμη άξιζαν μια τόσο ξεχωριστή διάκριση στο πρόσωπο του Φιντέλ:

Ανθρωπισμός, δικαιοσύνη στο μοίρασμα του κοινωνικού αγαθού, εξάλειψη των φυλετικών διαφορών, πολιτική χωρίς επεκτατικές βλέψεις…

Αν και από τους στίχους «απουσιάζει» εκ των πραγμάτων η τεράστια συνεισφορά του Νησιού στον ιατρικό τομέα, οι υπόλοιπες αξίες της Επανάστασης παραμένουν αναλλοίωτες.

Το ποίημα διατηρεί στο ακέραιο την επικαιρότητά του, αφού η Κούβα, όλα αυτά τα χρόνια —και παρά τις ολέθριες συνέπειες του αποκλεισμού— εξακολουθεί να διατηρεί ακέραιο τον ανθρωπιστικό χαρακτήρα της, δικαιώνοντας όσους πιστέψαμε στο όραμά της και αποδεικνύοντας περίτρανα ότι είναι «Μια πατρίδα για όλον τον κόσμο».

Ή με τα προφητικά λόγια του ποιητή: Γιατί ο λαός της Κούβας / είναι η Ανθρωπότητα όλη.

Είναι καιρός να αρθεί το 60χρονο εγκληματικό, εμπορικό, οικονομικό και χρηματοπιστωτικό εμπάργκο, που επέβαλαν οι ΗΠΑ στον ηρωικό λαό της Κούβας από τον Οκτ. 1960 και η ΕΕ από το 1996 μέχρι τον Νοε. του 2017 (τυπικά, αφού πολλές χώρες της ΕΕ εξακολουθούν να το εφαρμόζουν).

Αξίζει να αναδειχθεί το σπουδαίο έργο διεθνιστικής αλληλεγγύης της Κούβας, όπου γης, για να ανοίξουν οι ορίζοντες και να μπορέσει να φανεί το Νησί της Επανάστασης όπως πραγματικά είναι: Μια νησίδα —κυριολεκτικά— ανθρωπιάς στη μέση ενός απέραντου ωκεανού που στερεύει.

*

Ο Χεσούς Όρτα Ρουίς (30 Σεπ. 1922 – 30 Δεκ. 2005), ποιητής, πεζογράφος, μουσικός, γνωστός με το ψευδώνυμο Indio Naborí, προς τιμή των ιθαγενών εργατών γης. Με πολλές διακρίσεις και βραβεία, έχει τιμηθεί και με Εθνικό Βραβείο Λογοτεχνίας 1995. Ήταν ανταποκριτής στον Κόλπο των Χοίρων και το 1981 περιόδευσε την Αγκόλα εμψυχώνοντας τους Κουβανούς διεθνιστές μαχητές και τους Αγκολέζους συντρόφους. (Περισσότερα για τον ποιητή δείτε από την Κατιούσα εδώ).

Φιδέλ, Βραβείο Λένιν για την Ειρήνη

Γιατί Κούβα ο Κομαντάντε
πάνω στο αγνό του στήθος
έχει το Βραβείο Λένιν
φεγγοβόλο ειρηνικό;

Γιατί ο λαός της Κούβας
είναι η Ανθρωπότητα όλη
και στον κόσμο έχει ανοίξει
μιαν αδερφική αγκαλιά.

Στη φιλία της η Κούβα
σύνορα δε θέλει να ’χει
ούτε άλλους λαούς σκοπεύει
να εκμεταλλευτεί ποτέ.

Τ’ αεροπλάνα μας δεν πάνε
σε άλλες χώρες για να σπάσουν
τους κρυστάλλινους αιθέρες
με μιαν αδηφάγα ορμή.

Και τα πλοία μας τις ξένες
θάλασσες δεν παραβιάζουν,
γιατί η Κούβα στα παιδιά της
κόβει δίκαια το ψωμί.

Ούτε και γεννάει η Κούβα
ιμπεριαλισμό κι αποίκους,
είναι οι πόλεμοι που βλέπεις
γέννημα του Μπάρμπα Σαμ.

Σέβεται τον κόσμο η Κούβα,
σε άλλες χώρες δεν εισβάλλει,
μοναχά τα μονοπώλια
σπέρνουν πείνα κι όλεθρο.

Για όλους έχει ειρήνη η Κούβα,
που μοχθούν για το καρβέλι,
στο λαό τ’ αγαθά μοιράζει
μ’ ένα σχέδιο εθνικό.

Μα ο πόλεμος σε κρίνει
μόνο απ’ την επιδερμίδα
κι απ’ αυτή μετράει και φτιάχνει
πρότυπα κοινωνικά.

Μαύροι κι άσπροι όμως στην Κούβα
σ’ ένα σώμα είναι δεμένοι
και της άμυνάς μας τα όπλα
της ειρήνης άλμπουρα.

Να γιατί η Νέα Κούβα,
στην Αλήθεια γεννημένη,
όταν αγκαλιά την πήρε

ο Μαρτί ο Φιντέλ κι ο Μαρξ,
το άξιζε· κι ο Κομαντάντε
πάνω στο αγνό του στήθος
έχει το Βραβείο Λένιν
φεγγοβόλο ειρηνικό.

Μετάφραση: Μπάμπης Ζαφειράτος, 2 Σεπτεμβρίου 2020

(Πρώτη δημοσίευση στην Κατιούσα, 7/9/2020, χωρίς το απόσπασμα της ομιλίας του Φιντέλ).

*

Το επόμενο ποίημα –ένα σονέτο– είναι το τελευταίο που έγραψε ο Ελ Ίντιο Ναβορί, στις 27 Δεκ. 2005, ημέρα Τρίτη, τρεις μέρες πριν αφήσει την τελευταία του πνοή και προοριζόταν για τα 80ά γενέθλια του Φιντέλ, στις 13 Αυγ. 2006 και διαβάστηκε κατά την ταφή του ποιητή, στις 30 Δεκ. 2005, από τον πολυβραβευμένο Κουβανό συγγραφέα και δημοσιογράφο Γουάλντο Λέυβα (1943, διευθυντής του Ιβηροαμερικανικού Κέντρου για τη 10στιχη στροφή (décima) και την Αυτοσχέδια Ποίηση, αγαπημένο είδος σε όλη τη Λατινική Αμερική, με έναν από τους πιο γνωστούς «ντεσιμίστες» τον Ελ Ίντιο Ναβορί).

Ο Φιντέλ έχει ήδη αναρρώσει από ένα πέσιμο (21 Οκτ. 2004, στην Σάντα Κλάρα, σε εκδήλωση για τον Τσε⸱ ήταν τότε 78 ετών), που του στοίχισε δυο κατάγματα και προκάλεσε την άγρια χαρά των εχθρών του. Αξίζει να σημειωθεί ότι, μετά την πτώση του, ο Φιντέλ πήρε το μικρόφωνο και δήλωσε με το αστείρευτο χιούμορ του:

«Δεν είναι πολύ σίγουρο… αλλά είμαι ολόκληρος. Ζητώ συγγνώμη που έπεσα, κι απ’ ό,τι βλέπω, για να αποφύγουμε τις εικασίες, έχω ένα κάταγμα στο γόνατο και ίσως ένα στο χέρι, ίσως, δεν είναι ακόμα σίγουρο, αλλά είμαι ολόκληρος.

Βασιστείτε σε μένα ότι θα κάνω το καλύτερο δυνατόν, αλλά όπως βλέπετε, μπορώ να μιλάω, κι ακόμα κι αν με βάλουν στο γύψο, μπορώ να συνεχίσω τη δουλειά μου.

Τώρα με ενδιαφέρει πολύ να δω τις φωτογραφίες που έχει τραβήξει ο διεθνής Τύπος από την πτώση μου, που σίγουρα θα βρίσκονται αύριο στα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων».

Ποτέ δεν έχανε το χιούμορ του. Στις 23 Ιουν. 2001, μετά από μια λιποθυμία, είχε πει: «Προσποιήθηκα τον νεκρό για να δω την κηδεία που θα μου έκαναν»(!).

Η Ουάσινγκτον υποδέχτηκε την είδηση της πτώσης του με ειρωνείες:

«Είναι σημάδι ότι το καθεστώς καταρρέει», δήλωσε αξιωματούχος του Κόλιν Πάουελ. «Η κατάσταση του Κάστρο δεν μας απασχολεί καν, αν και είναι τεράστιας σημασίας για τον λαό της Κούβας, ο οποίος υποφέρει χρόνια από τη δικτατορία του. Ελπίζουμε να έχει μια διαφορετική πτώση», δήλωσε ο εκπρόσωπος Τύπου, Ρίτσαρντ Μπούσερ. Και όταν τον ρώτησαν αν εύχεται ταχεία ανάρρωση στον Φιντέλ, είπε αδίστακτα Όχι».

Και η αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Λογιόλα δε Παλάθιο είχε δηλώσει με απίστευτη κακία:

«Ελπίζω να πεθάνει ο Κάστρο. Είναι ο μόνος δρόμος για τον εκδημοκρατισμό της Κούβας. Όλοι ελπίζουμε να πεθάνει το συντομότερο δυνατό. Δεν λέω να τον σκοτώσουν, λέω να πεθάνει. Δεν εύχομαι τον θάνατο κανενός, αλλά η μόνη λύση θα ήταν να εξαφανιστεί ο Κάστρο. Είναι ένας απαίσιος δικτάτορας».

Αλλά εξαφανίστηκε αυτή λίγο μετά τα 80ά γενέθλια του Φιντέλ (Δεκ. 2006).

Οι λυτρωτές δεν αφανίζονται απ’ το χρόνο

Άγαλμα ζωντανό εσύ από δεμένο ατσάλι,
δεν μπόρεσαν τα τέρατα από βούρκο και χρυσάφι
με σφαίρα ή δηλητήριο να σε ξεκάνουν· στράφι
τους πήγαν και ζητάνε ο χρόνος τέλος να σου βάλει.

Μετρούν τις ώρες σου και ζουν με προσδοκία μεγάλη
να δούνε τη γενειάδα σου κάτασπρη να προγράφει
το ελληνικό σου το προφίλ· το κοφτερό ξυράφι
της σκέψης σου να στόμωνε στο γκρίζο σου κεφάλι.

Μα φέρνουν ρόδα οι λαοί για τα γενέθλιά σου,
με ποιήματα και με τραγούδια υμνούν το ανάστημά σου,
που ’δωσες όραμα να βγουν μεσ’ απ’ την καταφρόνια,

γιατί η ηλικία στους ήρωες και στις μεγαλοφυΐες
δεν λογαριάζεται ποτέ με μέρες και με χρόνια
παρά με αιώνες λαμπερούς και με χιλιετίες.

Μετάφραση: Μπάμπης Ζαφειράτος, 18 Νοε. 2021

(Πρώτη δημοσίευση (πλήρης) στην Κατιούσα, 2 5/11/2020, εδώ)

* * *

Τέλος, ας μου επιτραπεί, να καταθέσω και τον δικό μου φόρο τιμής στη μεγάλη μορφή του Φιντέλ με ένα επίγραμμα που γράφτηκε… επί του πιεστηρίου, μόλις σήμερα το πρωί. Ας σημειωθεί ότι η Κούβα είναι γνωστή, εκτός από Νησί της Επανάστασης είναι γνωστή και σαν  Πράσινο Καϊμάν, ή κουβανικός κορκόδιλος, ενδημικό είδος της Κούβας.

Μπάμπης Ζαφειράτος

Επίγραμμα Για τον Φιντέλ

Το πράσινο καϊμάν με μια επανάσταση διάσωσε
Που κυνηγοί ΗΠΑνθρωποι σχεδόν το είχανε εξοντώσει
Θέλοντας και μη η Ιστορία τον δικαίωσε
Όμως κανείς ποτέ την Ιστορία δεν θα δικαιώσει.
Κι αν το παράνομο κυνήγι ακόμα συνεχίζεται
Το «Patria o Muerte» στον λαό βαθιά έχει ριζώσει.

(25 Νοεμβρίου 2022)

(Πρώτη δημοσίευση, όπου και το… Καϊμάν, στην Κατιούσα, 25/11/2022, εδώ).

Μέχρι τη Νίκη πάντα. Hasta La Poesía De La Revolución.

Μπάμπης Ζαφειράτος, Νοε. 2022

Δείτε ακόμα:

“Φιντέλ για πάντα” στο STUDIO: Τιμούμε, Διδασκόμαστε, Εμπνεόμαστε, Συνεχίζουμε (ΦΩΤΟ)