Δώρης Άνθης – Ο ποιητής πρωταντάρτης του Άρη Βελουχιώτη, που δολοφονήθηκε απ’ τους Εγγλέζους στη μάχη της Αθήνας

Στις 3 του Γενάρη 1945, δολοφονείται από εγγλέζικο τανκ, στις μάχες της Αθήνας, ο 24χρονος Ευρυτάνας ποιητής και πρωταντάρτης του Άρη, Δώρης Άνθης. Το πραγματικό του όνομα ήταν Νίκος Ζωγραφόπουλος.

Όπως διαβάζουμε στο μπλογκ Ευρυτάνας Ιχνηλάτης, «ο Δώρης Άνθης (φιλολογικό ψευδώνυμο του Νίκου Ζωγραφόπουλου) ήταν ένας νεαρός Ευρυτάνας ποιητής από την Τατάρνα, φοιτητής της Νομικής και διαλεχτός μαχητής του ΕΛΑΣ. Γεννήθηκε το 1921, ήταν παιδί παπά και από τους πρώτους αντάρτες που ακολούθησαν τον Άρη Βελουχιώτη με το παρατσούκλι «Ιωσήφ» (βλ. εδώ).

Από μαθητής, ακόμη, γράφει σπουδαία ποιήματα (για τα οποία θα κάνουμε λόγο και σε άλλες μελλοντικές μας αναρτήσεις), αληθινά αριστουργήματα εμπνευσμένα από τη χάρη του έρωτα, από τις σπάνιες ομορφιές της βουνίσιας φύσης, από τα βάσανα και τις αγωνίες του φτωχού και αδικημένου Ευρυτανικού Λαού, καθώς και από τη μεγάλη εποποιία της Αντίστασης. Τον ονόμασαν «νέο Κρυστάλλη»!

Ακόμη και ο μεγάλος Ζαχαρίας Παπαντωνίου τον εκθείασε για το πηγαίο ταλέντο του. Οι συνθήκες της τότε εποχής δεν επέτρεψαν να εκδοθούν εκείνες οι συλλογές του Δώρη Άνθη, όμως κάποιοι παλιοί συναγωνιστές και φίλοι του (ανάμεσά τους ο εξαίρετος Μιχάλης Σταφυλάς) συγκέντρωσαν και έκαμαν γνωστά όσα μπόρεσαν να διασωθούν! Ο Δώρης Άνθης διετέλεσε και καπετάνιος ενός εκ των λόχων του 42ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ!…»

Από την ίδια ανάρτηση και το ποίημα του Δώρου Άνθη που ακολουθεί:

Ο ΕΛΑΣΙΤΗΣ

“Πες στους γονιούς μου χαιρετίσματα
και πες τους πια για μένα μη νοιαστούν.
Τα νιάτα μου τα χάρισα στολίσματα
του Λαϊκού Στρατού. Και κει ας συρτούν

κι οι σκέψεις των γερόντων αν δειλιάν
κι άθλια για το γυιό άθλιας ζωής
μοιρολογούν μιαν ώρα και χαλάν
το κόνισμα τ’ αντάρτη της τιμής.

Δεν έχει ο αντάρτης σπίτι ούτε γονιούς,
μόνο στα στήθεια μια ιδέα τρανή.
Κι από χαρές και πόθους αλγοινούς
κρατεί μονάχα «τη νίκη ή τη θανή».

Απ’ του Λαού τα σπλάχνα πήρε αντρειά.
Κι ο γυιός σου μάνα και πατέρα αυτός,
ο αντρειωμένος μ’ άρματα βαρειά
ανήκει όπου τον πρόσταξε ο Λαός.”

Δώρης Άνθης

Δώρης Άνθης: Ο ποιητής πρωταντάρτης του Άρη Βελουχιώτη, που δολοφονήθηκε απ’ τους Εγγλέζους στη μάχη της Αθήνας – Η προτομή του Δώρη Άνθη στον προαύλιο χώρο του Γυμνασίου Καρπενησίου

Ο φλογερός αγωνιστής Δώρης Άνθης έπεσε νεκρός στα 24 του χρόνια. Πώς, διαβάζουμε στον Ευρυτάνα Ιχληλάτη: «…για να υπερασπίσει τα υπόλοιπα παιδιά του λόχου του, κατά τη διάρκεια των σφοδρών συγκρούσεων που μαίνονταν στους δρόμους της πρωτεύουσας, πήρε μία μοναδική ηρωική απόφαση: Στάθηκε ολόρθος μπροστά στις εγγλέζικες ερπύστριες δίνοντας φωτεινό παράδειγμα αυτοθυσίας, έτσι όπως ήξεραν να πράττουν εκείνοι οι αλησμόνητοι γενναίοι επαναστάτες-μαχητές του λαού μας…

Στην άσβεστη μνήμη του γράφτηκε ένα ποίημα στην αντιστασιακή εφημερίδα «Ψηλά Βουνά» που έβγαινε τότε στο Καρπενήσι από τον αείμνηστο Νίκο Θάνο. Ο ανώνυμος  ποιητής υπογράφει ως «Β». Σας το παρουσιάζουμε εδώ:

ΣΤΟΝ ΠΟΙΗΤΗ ΔΩΡΗ ΑΝΘΗ

«Άθαφτος κι άκλαφτος καλέ! Αντρειά κι αν είχες άλλη
στην έκλεψε το κρύο  τάγκς. Εκόπη το κορμί,
έλυωσε πά στην άσφαλτο τ’ ολόσγουρο κεφάλι…
Κι ανάκοψες του βάρβαρου την ψεύτικη ορμή.

Στο δρόμο μένεις κόκκινη φρικιαστική κηλίδα!
Έντρομος ο αντίπαλος γυρνά «ολοταχώς»
κι αδειάζει η Ερπύστρια, δω χέρι, κει αρίδα
που τα μαζεύει ευλαβικά ξοπίσω ένας Λαός!

Χέρια….! Που χρόνια κράτησαν τ’ αντάρτικο ντουφέκι,
αιμόσταχτα θρυμματιστά σέρνονται καταγής.
Κ’ η τραγουδίστρια σου η καρδιά με αίμα της παρέκει
ποτίζει το νιοβλάσταρο της Λαϊκής οργής.

Έτσι τη μάχη έδοσες! Κι ενίκησες! Κι ενώ
σε καρτερούσε ο παπάς πατέρας στο χωριό σου,
αιμόφυρτος υψώθηκες κατά τον ουρανό,
κι έγινε σύμβολο σκληρό ο άγριος πεθαμός σου.

Και τώρα Δώρη έχε γειά! Τ’ Αγώνα ώ πεθαμένοι
κρατήστε το παράπονο και σβύστε την οργή.
Τη Λευτεριά απ΄ τ’ άγια Σας τ α  κ ό κ κ α λ α  β γ α λ μ έ ν η
την καρτερούμε, αδέρφια μας, σε τούτη δω τη Γη!»

                                                                                 Β.