Ερνστ Τέλμαν: μία σύντομη σκιαγράφηση της ζωής του

Ο Eρνστ Τέλμαν υπήρξε μία από τις μεγαλύτερες μορφές του κομμουνιστικού κινήματος, καθώς με τη ζωή και τη δράση του επηρέασε καθοριστικά την στρατηγική και την τακτική του, τόσο διεθνώς όσο και στην Γερμανία, περνώντας στον πάνθεον των ηρώων του. Μέσα από αυτό το κείμενο θα γίνει μία προσπάθεια να παρουσιαστεί σύντομα το βιογραφικό του και οι ιδέες του, καθώς στις σημερινές συνθήκες ανόδου του φασισμού είναι απαραίτητο να διδασκόμαστε από το παρελθόν προκειμένου να αλλάξουμε το παρόν.

Η προλεταριακή επανάσταση του 1918 και το Αμβούργο το 1923

Γερμανία: Νοέμβρης, 1918. Η γερμανική κοινωνία υπό το βάρος της φτώχειας, της εξαθλίωσης, της αηδίας του πολέμου και υπό την επιρροή της Οκτωβριανής επανάστασης βράζει. Οι Γερμανοί στρατιώτες αποτροπιασμένοι από όσα είδαν και έζησαν στα χαρακώματα της Ευρώπης επιστρέφουν στην πατρίδα τους. Όμως εκτός από το τουφέκι τους κουβαλούν και τις σοσιαλιστικές ιδέες και έτσι στις 3 Νοέμβρη 1918 ακολουθούν το δρόμο που χάραξαν οι μπολσεβίκοι και οι ναύτες του Κιέλου εξεγείρονται. Η κυβέρνηση στέλνει πεζικό για να αποκαταστήσει την τάξη, αλλά οι ναύτες απαντούν την επομένη συγκροτώντας σοβιέτ. Η πράξη των ναυτών παρασύρει τους Γερμανούς εργάτες που βρίσκονταν σε απεργίες διεκδικώντας ψωμί και αξιοπρέπεια και η επανάσταση εξαπλώνεται. Η σοσιαλιστική ομάδα Σπάρτακος καθοδηγεί το λαό και ανακηρύσσεται η Ελεύθερη Σοσιαλιστική Δημοκρατία.

Σε αυτό το σημείο γεννήθηκε και ο κομμουνιστής ηγέτης Τέλμαν, ο οποίος εγκατέλειψε το μέτωπο και πήρε μέρος στις συγκρούσεις στο Αμβούργο. Παρόλο που η επανάσταση ηττήθηκε, ο Τέλμαν έμεινε πιστός στα ιδανικά του και από εκείνη τη στιγμή αφιέρωσε τη ζωή του στην υπόθεση του σοσιαλισμού-κομμουνισμού.

Το 1919 εκλέχτηκε γραμματέας της κομματικής οργάνωσης Αμβούργου του Ανεξάρτητου Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος και ανέπτυξε πλούσια δράση, ενώ το 1920 εκλέχτηκε στην κεντρική επιτροπή του Κομμουνιστικού Κόμματος Γερμανίας. Από τα τέλη του 1922 και από τις αρχές του 1923 εργαζόταν πυρετωδώς για την προετοιμασία εξέγερσης στο Αμβούργο. Πράγματι στις 23 Οκτώβρη 1923 πραγματοποιείται προλεταριακή εξέγερση από τους εργάτες του Αμβούργου. Παρόλο που ο Τέλμαν είδε μία ακόμα εξέγερση να αποτυγχάνει, δεν το έβαλε κάτω και έβγαλε νέα συμπεράσματα. Παρατήρησε πως αν και υπήρξε ηρωισμός, πειθαρχία και εμπιστοσύνη προς τους κομμουνιστές, οι τελευταίοι δεν κατόρθωσαν να εξασφαλίσουν στήριξη από τις γειτονικές περιοχές, να ριζώσουν μέσα στις μεγάλες βιομηχανίες, να διαμορφώσουν ενιαία γραμμή πάλης και να πρωτοστατήσουν με το κόμμα τους.

Μετά από την ήττα στο Αμβούργο, ο Τέλμαν εκλέχτηκε γενικός γραμματέας στο ΚΚΓ (1925) και άρχισε να παλεύει καθημερινά για την συγκρότηση ενός μεγάλου μετώπου με κοινωνική βάση, το οποίο θα αντέτασσε το σχέδιο δράσης των εργατών απέναντι στα χτυπήματα των καπιταλιστών. Σκοπός του μετώπου ήταν η πάλη για τα καθημερινά προβλήματα -οικονομική πάλη- του λαού (όπως οι καλύτεροι όροι ζωής και εργασίας) και η ζύμωσή της μέχρι το επαναστατικό τσάκισμα -πολιτική πάλη- του καπιταλισμού (κοινωνική επανάσταση).

Ο Τέλμαν και το ΚΚΓ ουσιαστικά εφάρμοζαν μία πολιτική επεξεργασμένη από τους Λένιν-Στάλιν την οποία υιοθέτησε και η Κομμουνιστική Διεθνής: η επαναστατική δράση πρέπει να οργανωθεί γύρω από το σύνολο των αιτημάτων που βγαίνουν από τις μάζες και αυτές οι ξεχωριστές δράσεις να συγχωνευτούν, σταδιακά, και να σχηματίσουν το ισχυρό ρεύμα της κοινωνικής επανάστασης… οι αγώνες για τα επί μέρους ζητήματα ή οι μεμονωμένοι αγώνες διαφόρων τμημάτων της εργατικής τάξης να αναπτύσσονται και να παίρνουν τη μορφή ενός γενικού αγώνα της εργατικής τάξης εναντίον του καπιταλισμού, το κομουνιστικό κόμμα έχει καθήκον να διευρύνει τα συνθήματά του, ομαδοποιώντας τα γύρω από το βασικό σύνθημα της ανατροπής του εχθρού.¹

Ήταν μία πολιτική που αν και άλλαζε στον τρόπο έκφρασης, μορφής, οργάνωσης και υλοποίησης προέρχονταν από την πείρα των Μπολσεβίκων του Λένιν: “ο σκοπός και το νόημα της τακτικής του ενιαίου μετώπου συνίσταται στο να τραβηχτούν στην πάλη κατά του κεφαλαίου όλο και πιο πλατιές μάζες εργατών, χωρίς να πάψουμε να επαναλαμβάνουμε τις εκκλήσεις μας, ακόμη και προς τους ηγέτες της ΙΙ και ΙΙ½ διεθνούς, προτείνοντας να κάνουμε από κοινού μία τέτοια πάλη”.²

Το ΚΚΓ στην προσπάθεια του να εφαρμόσει αυτή την πολιτική συγκρότησε την RGO (Revolutionäre Gewerkschafts-Opposition: Επαναστατική Συνδικαλιστική Αντιπολίτευση) που κατάφερε να συγκεντρώσει αμέτρητα μέλη μέσω των μελών-σωματείων της. Η επιτυχία αυτής πολιτικής επιβεβαιώθηκε και στην πράξη καθώς ωρίμασε το ΚΚΓ σε ένα μαζικό-λαϊκό κόμμα με περίπου 6.000.000 ψήφους και περίπου 900.000 μέλη.³

Όμως στα τέλη της δεκαετίας του 1920 και στις αρχές της δεκαετίας του 1930, προέκυψε ένας νέος προβληματισμός: πώς έπρεπε να αντιμετωπιστεί ο φασισμός; Για να καταλάβει κανείς την πολιτική που ανέπτυξε το ΚΚΓ με τη συνεισφορά του ηγέτη του Τέλμαν πρέπει πρώτα να γνωρίσει τη φύση του φασισμού: δηλαδή πώς γεννιέται και γιατί και ποιος τον θρέφει και γιατί;

Ποιος βοήθησε το Χίτλερ;

Το 1928 το Εθνικοσοσιαλιστικό κόμμα του Χίτλερ έλαβε στις εκλογές το ποσοστό των 2,6 μονάδων (810,127), το οποίο στις εκλογές του 1933 μετατράπηκε σε 43,91 (17,277,180 ψήφοι). Το ερώτημα μετά από αυτή την παρατήρηση είναι πώς συνέβη αυτό, πώς δηλαδή το ποσοστό αυτό δεκαεπταπλασιάστηκε μέσα σε 2 χρόνια. Η απάντηση για να είναι σωστή, πρέπει να πατάει πάνω στις συνθήκες που επικρατούσαν εκείνη την περίοδο στην Γερμανία, αλλά και γενικότερα στην Ευρώπη και τον κόσμο.

Την περίοδο 1929-1933 ο κόσμος μαστίζονταν από βαριά καπιταλιστική οικονομική κρίση. Στην Γερμανία ο αντίκτυπος αποτυπώνονταν με τον αριθμό των 5.000.000⁴ ανέργων και με τον δείκτη της βιομηχανικής παραγωγής, ο οποίος κυμαίνονταν περίπου στο -50⁵. Παράλληλα είχαν χρεοκοπήσει οι 5⁶ μεγαλύτερες τράπεζες και περίπου 70.000⁷ επιχειρήσεις. Εκτός από την αρνητική κατάσταση στην οικονομία και το βάρος πάνω στις πλάτες του, ο Γερμανικός λαός έπρεπε επιπλέον να αποπληρώνει τα δάνεια που είχε πάρει η χώρα για την ανοικοδόμησή της μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο.

Μέσα σε αυτές τις συνθήκες το Εθνικοσοσιαλιστικό κόμμα του Χίτλερ εμφανίστηκε στο προσκήνιο με το πρόγραμμα των 25 σημείων. Βασικά σημεία ήταν η απαίτηση γης και χώρου (αποικίες) για τη διατροφή του λαού και την εγκατάσταση του πλεονάζοντος πληθυσμού (σημείο 3), η κατάργηση της συνθήκης των Βερσαλλιών -με αυτή η Γερμανία μεταξύ άλλων έχανε εδάφη και αποικίες μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο- (σημείο 2) και η εξασφάλιση των προς το ζην για όλους τους πολίτες (σημείο 7). Εδώ να ξεκαθαριστεί πως ως πολίτες ορίζονταν τα μέλη του έθνους, όσοι είχαν γερμανικό αίμα (σημείο 4), θέση πάνω στην οποία στηρίχθηκαν οι αντεπιστημονικές-ρατσιστικές θεωρίας περί καθαρότητας των Γερμανών (αρία φυλή). Τέλος δεν ήταν “άριοι” θεωρούνταν μη πολίτες και ξένοι (θέση 5).

Με τις θέσεις αυτές το κόμμα των ναζί απευθύνονταν σε ένα λαό τσακισμένο από τη φτώχεια, δυσαρεστημένο από τις μεταπολεμικές αποφάσεις, πεινασμένο από την ανεργία και εξαθλιωμένο από την κρίση. Είχε δηλαδή μία στέρεη βάση για να αναπτύξει τα επιχειρήματα του, εκ των οποίων ορισμένα φαίνονταν λογικά και φιλολαϊκά με στόχο να να εξαπατήσουν αυτή τα βάση, ενώ άλλα ήταν στην ουσία και την ρίζα πέρα για πέρα αντιδραστικά. Όμως για να κατανοηθεί αυτή η τελευταία παρατήρηση, πρέπει να εξεταστεί το γενικότερο πλαίσιο των συμφερόντων που εξυπηρετεί κάθε κόμμα μέσα σε μία κοινωνία, όπου υπάρχει η ανειρήνευτη πάλη εργατών και καπιταλιστών (ταξική πάλη), άρα και το Εθνικοσοσιαλιστικό στις συνθήκες τις εποχής. Ας δούμε λοιπόν αναλυτικά και με στοιχεία ποιος πραγματικά βοήθησε τον Χίτλερ:

1. • –Στις 27 Απρίλη 1927, ο Χίτλερ συναντήθηκε στη βίλα του Κρουπ στην Έσση με 400 επιχειρηματίες του Ρουρ, οι οποίοι με την πράξη τους αυτή δηλώσαν την υποστήριξή τους στο ναζιστικό κόμμα και άρχισαν να το χρηματοδοτούν.⁸

   • –Στα μέσα Δεκεμβρίου του 1931 η αριστοκρατία της Ανατολικής Πρωσίας ζήτησε από τον πρόεδρο της χώρας στρατάρχη Χίντεμπουργκ να διορίσει Καγκελάριο τον Χίτλερ. Παρόμοια πρόταση έκαναν τον Νοέμβρη του 1932, 17 μεγάλοι βιομήχανοι και τραπεζίτες της χώρας. Η απόφαση για την παραχώρηση της εξουσίας στους Ναζί πάρθηκε στις 4 Γενάρη του 1933 σε σύσκεψη που έγινε στο σπίτι του τραπεζίτη Σρέντερ στην Κολωνία, όπου φιγουράριζαν τα ονόματα των καπιταλιστών Σρέντερ, Φέγκλερ, Κίρντορφ, Τίσεν και των πολιτικών εκπροσώπων του κεφαλαίου Πάπεν και Χούγκεμπεργκ.⁹

   • –Στις 20 Φλεβάρη 1933 πραγματοποιήθηκε στο Βερολίνο συνάντηση βιομηχάνων και ναζί μετά από πρόσκληση του Γκέρινγκ σε 25 μεγαλοβιομηχάνους. Στην συνάντηση αυτή ο Χίτλερ παρουσίασε τις θέσεις του κόμματός του, εξηγώντας πως στόχοι του Εθνικοσοσιαλιστικού κόμματος ήταν ο ολοκληρωτικός έλεγχος της Γερμανίας, η διάλυση του κοινοβουλευτισμού, η βίαιη αντιμετώπιση της αντιπολίτευσης και η αποκατάσταση της δύναμης της Βέρμαχτ. Μεταξύ των παρευρισκομένων ήταν ο Κρουπ, επικεφαλής της πολεμικής βιομηχανίας Alfried Krupp A.G., τέσσερα ηγετικά στελέχη της I. G. Farben -ενός εκ των μεγαλυτέρων μονοπωλίων χημικών στο κόσμο-, ο A. Βόλγκερ, επικεφαλής της United Steel Works της Γερμανίας και άλλοι επιφανείς βιομήχανοι.¹⁰

   • -Στις 26 Γενάρη 1934, ο Γερμανός μεγαλοβιομήχανος Κρουπ δήλωσε, ότι “ο εθνικοσοσιαλισμός απελευθέρωσε τον Γερμανό εργάτη από τη μέγγενη ενός δόγματος που ήταν βασικά εχθρικό τόσο για τον εργοδότη όσο και για τον εργαζόμενο. Ο Αδόλφος Χίτλερ επέστρεψε τον εργάτη στο έθνος του. Τον μετέτρεψε σε πειθαρχημένο στρατιώτη της εργασίας και συνεπώς σύντροφό μας”.¹¹

   • –Τέλος ο Χίτλερ και το κόμμα του δεσμεύτηκαν την υλοποίηση των οικονομικών σχεδίων που είχαν καταρτιστεί για την ανόρθωση της Γερμανίας μετά τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο (π.χ. σχέδιο Ντοζ, σχέδιο Γιανγκ).

Πέρα από την εγχώρια στήριξη το εθνικοσοσιαλιστικό κόμμα είχε και την στήριξη ξένων κεφαλαίων του ”δημοκρατικού κόσμου” μεταξύ των οποίων ήταν τα μονοπώλια: General Motor, General Electric, ITT, Ford και IBM, με τους Αμερικανούς Προέδρους των δύο τελευταίων να τιμώνται για τις υπηρεσίες τους στο Γ’ Ράιχ με το μετάλλιο του Μεγάλου Σταυρού της Γερμανικής Τάξης του Αετού.¹²

Απέναντι στην άνοδο του φασισμού οι άλλες πολιτικές δυνάμεις είτε έμειναν απαθείς, είτε έστρωσαν το χαλί στο Χίτλερ. Από τη μία οι φιλελεύθεροι έλεγαν: “η συνταγματικότητα είναι δυνατό να διασφαλιστεί μόνο εάν ο Χίτλερ συγκεντρώσει την κοινοβουλευτική πλειοψηφία”¹³. Από την άλλη οι σοσιαλδημοκράτες αρνούνταν τις συνεχείς εκκλήσεις των κομμουνιστών για συμμαχία στα πλαίσια του κινήματος “με το πρόσχημα πως ο Χίτλερ ανέβηκε στην εξουσία νόμιμα και πως το προλεταριάτο δεν πρέπει “να σπαταλήσει πρόωρα το μπαρούτι της γενικής απεργίας”.¹⁴

Όλα αυτά λοιπόν δείχνουν πως στην καπιταλιστική κοινωνία η εξουσία δεν μπορεί να είναι τίποτε άλλο πέρα από καπιταλιστική, είτε είναι φασιστική, είτε δήθεν δημοκρατική. Προφανώς η αστικοδημοκρατική εξουσία δεν είναι το ίδιο βάρβαρη με την φασιστική εξουσία, αλλά πρέπει να παίρνουμε υπ’ όψη αυτή την λειτουργία της κοινωνίας για να καταλάβουμε την πολιτική που χάραξαν οι Γερμανοί κομμουνιστές με καθοδηγητή τον Τέλμαν. Άλλωστε τα παραπάνω στοιχεία αποδεικνύουν ότι στην καπιταλιστική κοινωνία πάντοτε θα ελοχεύει ο κίνδυνος του φασισμού, ότι η εναλλακτική δεν είναι ούτε ο φιλελευθερισμός, ούτε η σοσιαλδημοκρατία. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει πως ένας λαός πρέπει να αρνηθεί την πάλη για αποτροπή του φασισμού, αλλά αντίθετα σημαίνει ότι δεν πρέπει να μένει μόνο εκεί. Σημαίνει δηλαδή πως πρέπει να παλεύει για το οριστικό τσάκισμα και ξερίζωμα του.

Τις δεσμεύσεις που έδινε ο Χίτλερ στις συναντήσεις του με το κεφάλαιο τις υλοποίησε. Την περίοδο που διαχειρίζονταν την καπιταλιστική εξουσία το ναζιστικό κράτος προμήθευσε τα μονοπώλια με φτηνό εργατικό δυναμικό από τα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Το βιομηχανικό συγκρότημα «Buna» της I. G. Farben κατασκευάστηκε από κρατούμενους του Αουσβιτς. Περισσότεροι από 25.000 άνθρωποι εκτιμάται ότι πέθαναν στη διάρκεια της κατασκευής του, ενώ την περίοδο της λειτουργίας του απασχολούσε σχεδόν 85.000 κρατουμένους.¹⁵Μόνο από το Μαουτχάουζεν άντλησαν εργάτες 45 ιδιωτικές εταιρείες. Τα καθαρά κέρδη του ομίλου Κρουπ εκτοξεύτηκαν την χρονιά που ο Χίτλερ ανέβηκε στην εξουσία, σε 57.216.392. Το 1941 έφτασαν τα 111.555.216 μάρκα. Η αξία του διπλασιάστηκε την περίοδο 1933 – 1942, ενώ μόνο το 1942 -1943 αυξήθηκε κατά 80%!¹⁶

Βάσει των παραπάνω δεδομένων μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα πως ο Χίτλερ δεν ήταν κάποιος τρελός -όπως παρουσιάζεται-, ο οποίος κορόιδεψε τον κόσμο, αλλά ένας πανέξυπνος αστός πολιτικός που υπηρετούσε τα αστικά συμφέροντα δημαγωγώντας σε ένα λουμπενοποιημένο λαό. Η στήριξη που είχε από το κεφάλαιο σε συνδυασμό με το παραλήρημα της Γερμανικής κοινωνίας, που καθημερινά βυθίζονταν στην παρακμή και την αθλιότητα οδήγησε στην άνοδο του. Η άνοδός του ήταν επιλογή του κεφαλαίου, η οποία παρά την ήττα στον πόλεμο δικαιώθηκε, οδηγώντας το όχι μόνο σε τεράστια κερδοφορία αλλά και έξω από την παγκόσμια καπιταλιστική οικονομική κρίση του 1929-1931.

Η πάλη του ΚΚΓ και ο Τέλμαν

Το ΚΚΓ δεν έμεινε απαθές απέναντι στην άνοδο του φασισμού. Θεώρησε πως η ύπαρξη του φασισμού οφείλονταν στην ύπαρξη του καπιταλισμού και ότι επομένως το τσάκισμα του “φαινομένου” αυτού θα ήταν οριστικό μόνο με το τσάκισμα του ίδιου του συστήματος. Αυτό δεν σήμαινε πως αρνούνταν την άμεση αντιφασιστική πάλη και τον δημοκρατικό αγώνα, αλλά αντιθέτως ότι δεν έμενε μονάχα εκεί. Όλη η μαεστρία του Τέλμαν και του ΚΚΓ αποτυπώθηκε στην πολιτική που χάραξαν. Πλάι και μέσα στο μέτωπο που προσπαθούσαν να οργανώσουν οι Γερμανοί κομμουνιστές οικοδόμησαν πέρα από τα ταξικά σωματεία και την Αντιφασιστική Δράση. Η Αντιφασιστική Δράση έδρασε τόσο αμυντικά όσο και επιθετικά απέναντι στους ναζί καταφέρνοντας να συγκεντρώσει αμέτρητους αντιφασίστες στις γραμμές τις.

Με αυτόν τον τρόπο καλούσαν δηλαδή το λαό να οργανώσει τη συλλογική λαϊκή αυτοάμυνα ενάντια στα τάγματα εφόδου και τους φασίστες, αλλά και την επίθεση εφ’ όλης της ύλης ενάντια στο κεφάλαιο, με επιστέγασμα και έπαθλο το οριστικό τσάκισμα και ξερίζωμα του φασισμού και καπιταλισμού, μέσω της κοινωνικής επανάστασης και της κατάληψης της εξουσίας από το λαό και την οικοδόμηση μίας νέας κοινωνίας, σοσιαλιστικής-κομμουνιστικής. Η διαμόρφωση αυτής της πολιτικής ήταν βεβαίως υπόθεση του ΚΚΓ, αλλά οι ρίζες βρίσκονταν στις επεξεργασίες του Στάλιν ο οποίος για τα καθήκοντα των κομμουνιστών έγραφε: “δημιουργία ενιαίου μετώπου… για την αποτροπή της απειλής του ιμπεριαλιστικού πολέμου, ή, όταν ο πόλεμος αρχίσει, για τη μετατροπή του ιμπεριαλιστικού πολέμου σε εμφύλιο πόλεμο, για τη συντριβή του φασισμού, για την ανατροπή του καπιταλισμού, για την εγκαθίδρυση της Σοβιετικής εξουσίας… για την οργάνωση… της υπεράσπισης της πρώτης στον κόσμο Σοβιετικής δημοκρατίας”¹⁷ενώ συγκεκριμένα στους Γερμανούς κομμουνιστές είχε πει ότι “πρέπει να συγκροτηθεί ένα ενιαίο αντιφασιστικό μέτωπο με τους σοσιαλδημοκράτες εργάτες, και αυτοί πρέπει να οδηγούνται από μας ώστε στο ζήτημα αυτό να παρθεί ως βάση η πλατφόρμα των κομμουνιστών και κάτω από την ηγεσία τους να πραγματωθεί αυτό το ενιαίο αντιφασιστικό μέτωπο”.¹⁸

Με βάση της παρατηρήσεις αυτές ο Τέλμαν συμπέρανε από τη μία πως “με την επαναστατική ταξική πάλη μπορεί το προλεταριάτο να αναπτύξει… το μέτωπο που συγκροτείται στον αγώνα για τα δικαιώματά του και στην πάλη ενάντια στο κεφάλαιο”¹⁹και από την άλλη ότι“η αντιφασιστική δράση με όλες τις μορφές μαζικής λαϊκής αντίστασης ενάντια στοφασισμό… αγωνίζεται επαναστατικά για την προλεταριακή επανάσταση”²⁰

Ο Τέλμαν και το ΚΚΓ προσπάθησαν να οργανώσουν εξέγερση αλλά οι ναζί ανέτρεψαν τα σχέδια τους με αφορμή τον εμπρησμό του Ράιχσταγκ, που αποδόθηκε στους κομμουνιστές και λειτούργησε ως όχημα για να τους κυνηγήσουν. Η εξέγερση εν τέλει κατέληξε σε σποραδικές συγκρούσεις και στην ήττα, με αποτέλεσμα χιλιάδες κομμουνιστές να σταλθούν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης πολλοί εκ’ των οποίων θανατώθηκαν. Ανάμεσα στα μέλη του ΚΚΓ βρισκόταν και ο άνθρωπος που είχε συνεισφέρει πέρα από το μέτρο, ο ηγέτης του, ο Τέλμαν. Παρόλο που είχαν ηττηθεί, ακόμη και στα στρατόπεδα συγκέντρωσης ήταν η εμπροσθοφυλακή των κρατουμένων, οργανώνοντας και σχεδιάζοντας την αντίστασή τους.

Στις 18 Αυγούστου 1944 ο Ερνστ Τέλμαν δολοφονήθηκε στα κρεματόρια του Μπούχενβαλντ, την στιγμή που ο Κόκκινος Στρατός και τα εθνικό-απελευθερωτικά κινήματα, τα αδέρφια και οι σύντροφοί του τσάκιζαν το φασισμό-ναζισμό, ανοίγοντας το δρόμο για τον σοσιαλισμό- κομμουνισμό των μελλοντικών Λαϊκών Δημοκρατιών. Στη μία δεκαετία που παρέμεινε έγκλειστος στα στρατόπεδα συγκέντρωσης έως το θάνατο του, δεν λύγισε και άντεξε όλα τα βασανιστήρια, παραμένοντας ως το τέλος πιστός στην κοσμοθεωρία του Μαρξισμού-Λενινισμού (Μαρξ,Ένγκελς, Λένιν, Στάλιν) και στον προλεταριακό διεθνισμό.

Αυτό που μένει ως γενικευμένο -επίκαιρο αλλά και διαχρονικό- συμπέρασμα είναι η θεωρία και δράση που ανέπτυξε ο Τέλμαν και το ΚΚΓ που καθοδηγούσε: πως απέναντι στον φασισμό ένας λαός πρέπει να αγωνίζεται για τον εκδημοκρατισμό του τόπου και για την απελευθέρωση από όλα τα δεσμά του παλεύοντας για την εξουσία. Γιατί η ελευθερία απαλλαγμένη από το φασισμό, είναι ελευθερία μόνο ως αντανάκλαση, όταν δεν είναι κοινωνική, πολιτική και οικονομική.

Στάθης Παπαδόπουλος

Σημειώσεις

1. 1.  https://www.marxists.org/history/international/comintern/3rd-congress/tactics.htm : (V. Single-Issue Struggles and Single-Issue Demands).

2. 2.  Β.Ι. Λένιν: Άπαντα τόμος 44 (σ. 131), εκδ. Σύγχρονη Εποχή.

3. 3. https://www.komep.gr/2013-teyxos-4/to-kommoynistiko-komma-apenanti-sthn-anodo-toy-xitlerismoy.

4. 4. https://www.rizospastis.gr/story.do?id=1616706.

5.  5. http://www.onalert.gr/stories/1929-germania-paradinetai-sti-ftoxeia-kai-ston-xitler/24540 & https://www.rizospastis.gr/story.do?id=1616706.

6. 6. http://www.onalert.gr/stories/1929-germania-paradinetai-sti-ftoxeia-kai-ston-xitler/24540

7. 7. https://www.rizospastis.gr/story.do?id=1120069.

8. 8. https://www.rizospastis.gr/story.do?id=1120069.

9. 9. https://www.rizospastis.gr/story.do?id=1120069.

10. 10.  https://www.rizospastis.gr/story.do?id=9481690.

11.  11 https://www.rizospastis.gr/story.do?id=9481690.

12. 12 https://www.rizospastis.gr/story.do?id=9481690.

13. 13. Wolfgang Ruge, Weimar, Republik auf Zeit, VEB Deutscher Verlag, 1982, σελ. 161.

14. 14. Ακαδημία Επιστημών της ΕΣΣΔ: «Παγκόσμια Ιστορία», τ. Θ1΄-Θ2΄, εκδ. «Μέλισσα», Αθήνα, 1963, σελ. 275.

15.  15. Simpson S (1995) «The splendid blond beast» (Common Courage Press) σελ. 84.

17.  17. Ι.Β. Στάλιν: Άπαντα τόμος 11 (σ. 232), εκδ. Σύγχρονη Εποχή.

18.  18. Ο Στάλιν και η Τρίτη Διεθνής: Σοβιετικοί ιστορικοί για την ιστορία της Κομμουνιστικής Διεθνούς (Κομιντέρν) (σ. 149-150), εκδ. Γλάρος.

19. 19. Ernst Thalmann: Ernst Thalmann Volume III (σ. 240-241), Publisher Red Flag.