Μνημείο Μιχάλη Παπαμαύρου: Ελάχιστη τιμή στη μεγάλη προσφορά του εμπνευσμένου Παιδαγωγού και ασυμβίβαστου Αγωνιστή
Ο χώρος τοποθέτησης του μνημείου από τον Σύλλογο Εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Ηλιούπολης «Μιχάλης Παπαμαύρος», επιλέχθηκε να είναι στη διασταύρωση των οδών Δαιδάλου και Εθνάρχου Μακαρίου, όπου έζησε ο Μ. Παπαμαύρος τα τελευταία χρόνια της ζωής του.
Ολοκληρώνεται η κατασκευή του μνημείου προς τιμή του σεμνού αγωνιστή, παιδαγωγού Μιχάλη Παπαμαύρου, του οποίου το όνομα φέρει ο Σύλλογος Εκπαιδευτικών Ηλιούπολης.
Στην ανακοίνωσή του ο Σύλλογος Εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Ηλιούπολης «Μιχάλης Παπαμαύρος» αναφέρει: «Ο χώρος τοποθέτησης του μνημείου επιλέχθηκε να είναι στη διασταύρωση των οδών Δαιδάλου και Εθνάρχου Μακαρίου, καθώς στην οδό Δαιδάλου 3 έζησε ο Μιχάλης Παπαμαύρος τα τελευταία χρόνια της ζωής του.
Σεμνός, ταπεινός, βαθιά ανθρωπιστής, εμπνευσμένος Παιδαγωγός, δημοτικιστής, καινοτόμος, οραματιστής, φλογερός και ασυμβίβαστος αγωνιστής στον εκπαιδευτικό και κοινωνικό αγώνα. Δάσκαλος και κοινωνικός αναμορφωτής.
Πρωτεργάτης μαζί με τόσους άλλους διαλεχτούς στον Εκπαιδευτικό Όμιλο (Δ. Γληνό, Ρόζα Ιμβριώτη, Κώστα Σωτηρίου, κ.α), βάδισε σταθερά και ολοένα αριστερά, τον ανηφορικό και γεμάτο εμπόδια δρόμο, φτάνοντας με αυτοθυσία στον επιστημονικό σοσιαλισμό. Με αυτή την κοσμοθεωρία έγραψε και δίδαξε την παιδαγωγική θεωρία και πράξη. πρωταγωνιστής στους αγώνες για την καθιέρωση της Δημοτικής γλώσσας, τη “μιχτή εκπαίδευση “, τα σχολεία εργασίας, τις σχολικές κοινότητες. κλπ
Κυνηγημένος από τις αστικές κυβερνήσεις από το 1933 μα αλύγιστος, παίρνει μέρος στον αγώνα της Εθνικής Αντίστασης. Ο Μιχάλης Παπαμαύρος συμμετείχε στο Εθνικό Συμβούλιο που συγκλήθηκε στις 14 Μαρτίου 1944 στους Κορυσχάδες Ευρυτανίας. Στη συνέχεια κατ’ εντολή της κυβέρνησης της Ελεύθερης Ελλάδας που είχε την έδρα της στα Άγραφα, μαζί με τον επίσης παιδαγωγό Κώστα Σωτηρίου οργανώνουν και λειτουργούν τα Παιδαγωγικά Φροντιστήρια τα οποία υπήρξαν ταχύρυθμες παιδαγωγικές σχολές ώστε να καλυφθούν περισσότερα σχολεία με εκπαιδευτικούς σε όλη την Ελλάδα.
Οι πολυετείς φυλακίσεις και οι διωγμοί δεν αποθαρρύνουν τον Μιχάλη Παπαμαύρο και δεν τον εμποδίζουν να αφήσει πλούσιο το συγγραφικό του έργο. Το “Σύστημα Νέας Παιδαγωγικής” βιβλίο οδηγός για τις επόμενες γενιές των δασκάλων, “Διδακτικές αρχές του Σχολείου Εργασίας”, “Είκοσι Γράμματα στον Έλληνα Δάσκαλο”, “Οι γονείς και τα παιδιά τους”. Το έργο του γνώρισε πολλές εκδόσεις με συμπληρώσεις και αγαπήθηκε απ’ τους δασκάλους, έγινε το Ευαγγέλιο της διδακτικής πράξης τους.
Έγραψε επίσης πρωτότυπα παιδαγωγικά έργα, δοκίμια, μελέτες, άρθρα, μεταφράσεις, ακόμα και πολλά σχολικά βιβλία (Αναγνωστικά και κυρίως βοηθητικά), βιβλία «Διδακτέας ύλης».
Το 1945 συνελήφθη, χωρίς ένταλμα και οδηγήθηκε χωρίς κατηγορητήριο στις φυλακές Χατζηκώστα Στο τέλος του 1945 εξορίστηκε στη Γυάρο, όπου ως κρατούμενος οργάνωσε πρόγραμμα μαθημάτων για τους κρατουμένους προκειμένου “η φυλακή να γίνει σχολείο”. Αργότερα μεταφέρθηκε στις φυλακές Αίγινας και στις 27 Ιουλίου 1952 εστάλη στις φυλακές Αβέρωφ. Αποφυλακίστηκε στις 25 Αυγούστου 1952.
Το 1947 μέσα από τις φυλακές της Αίγινας, γράφει το αναγνωστικό της Γ΄ και Δ΄ τάξης «Μεγάλα χρόνια – Το αναγνωστικό της φυλακής».
Το 1961 ξαναδικάστηκε για το περιεχόμενο και τον τρόπο διακίνησης του βιβλίου “Σύστημα νέας Παιδαγωγικής” και φυλακίστηκε για 6 μήνες στις φυλακές Αγρινίου.
Το Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης προτίμησε να αφήσει κενή την έδρα της Παιδαγωγικής, γνωρίζοντας ότι ο Παπαμαύρος ήταν ο μόνος που είχε τα απαιτούμενα προσόντα για να την καταλάβει.
Το μνημείο που ολοκληρώνει ο Σύλλογός μας είναι μια ελάχιστη τιμή, στην μεγάλη προσφορά του Μιχάλη Παπαμαύρου στη λαϊκή εκπαίδευση και στον άνθρωπο. Είναι μια αφορμή για να θυμόμαστε το έργο του και να βαδίζουμε στα αποτυπώματα που άφησαν τα μεγάλα σταθερά και αταλάντευτα βήματά του».