Ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ για τον κομμουνισμό
Ο Κινγκ σε γενικές γραμμές απέρριπτε τον κομμουνισμό, τον οποίο σεβόταν ωστόσο ως “μοναδικό αντίπαλο του χριστιανισμού”, ενώ ειδικά προς το τέλος της ζωής του στηλίτευσε αποφασιστικά τον υστερικό αντικομμουνισμό της εποχής του.
Ο άνθρωπος που συνέδεσε όσο κανείς το όνομά του με το κίνημα για τη χειραφέτηση των Αφροαμερικανών στην Αμερική της δεκαετίας του ’60, ο βαπτιστής πάστορας Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, γεννημένος σαν χτες το 1929, είχε ουκ ολίγες φορές να αντιμετωπίσει κατηγορίες για φιλοκομμουνιστικές συμπάθειες, όπως για άλλη μία φορά αποκάλυψαν αρχεία που δημοσιεύτηκαν πριν λίγους μήνες. Η πραγματικότητα ήταν αρκετά πιο περίπλοκη, καθώς ο Κινγκ σε γενικές γραμμές απέρριπτε τον κομμουνισμό, τον οποίο σεβόταν ωστόσο ως “μοναδικό αντίπαλο του χριστιανισμού”, ενώ ειδικά προς το τέλος της ζωής του στηλίτευσε αποφασιστικά τον υστερικό αντικομμουνισμό της εποχής του. Οι ρήσεις του Κινγκ για τη σχέση Χριστιανισμού και Κομμουνισμού αποκτούν μάλιστα μια ξαφνική κι απρόσμενη επικαιρότητα, μετά τις ήδη διαβόητες δηλώσεις του Ρώσου πρέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν για το θέμα. Παραθέτουμε μεταφρασμένα εκτενή αποσπάσματα από τη σχετική καταχώρηση της Εγκυκλοπαίδειας για τον Κινγκ από το πανεπιστήμιο του Στάνφορντ.
Στο ψυχροπολεμικό κλίμα της δεκαετίας του ’50 και του ’60, η απειλή του κομμουνισμού ερέθιζε τη φαντασία της κοινής γνώμης. Το 1953 ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ αποκαλούσε τον κομμουνισμό “ένα από τα σημαντικότερα θέματα του καιρού μας”. Καθώς ο Κινγκ γινόταν γνωστότερος, συχνά έπρεπε να υπερασπιστεί τον εαυτό του από κατηγορίες πως είναι κομμουνιστής, παρότι η άποψη του πως “Ο χριστιανισμός κι ο κομμουνισμός είναι θεμελιωδώς ασύμβατοι” δεν άλλαξε. Παρότι έδειχνε συμπάθεια για τη βασικό μέλημα του κομμουνισμού, την κοινωνική δικαιοσύνη, ο Κινγκ παραπονιόταν πως με “τον ψυχρό αθεϊσμό του, τυλιγμένο στα ενδύματα του υλισμού, ο κομμουνισμός δεν έχει χώρο για το Θεό ή το Χριστό”.
Ο Κινγκ αρχικά μελέτησε τον κομμουνισμό μόνος του, όντως φοιτητής του Θεολογικού Σεμιναρίου Κρόζερ το 1949. Στα απομνημονεύματά του το 1958, ανέφερε πως ενώ απέρριπτε τις κεντρικές ιδέες του κομμουνισμού, συμπαθούσε την κριτική του Μαρξ στον καπιταλισμό, θεωρώντας ηθικά λάθος το “χάσμα μεταξύ του περιττού πλούτου και της απέραντης ένδειας” που υπήρχε στις ΗΠΑ. Γράφοντας στη μελλοντική του σύγυζο, Λορέτα Σκωτ, το πρώτο καλοκαίρι της σχέσης τους, της είπε ότι “είμαι πιο φιλοσοσιαλιστής στην οικονομική μου θεωρία, παρά καπιταλιστής. Και παρόλαυτα δεν αντιτίθεμαι τόσο στον καπιταλισμό ώστε να μη βλέπω τα σχετικά του πλεονεκτήματα.”
Ο Κινγκ ξεκίνησε το κήρυγμα σχετικά με την “Πρόκληση του Κομμουνισμού προς το Χριστιανισμό” το 1952, επαναλαμβάνοντας σχετικά κηρύγματα καθ’ όλη τη διάρκεια της καριέρας του και περιλαμβάνοντας έναν στο πρώτο κεφάλαιο του κεφαλαίου των κηρυγμάτων του που εκδόθηκαν το 1963 με τίτλο “Δύναμη Αγάπης”. Η παρουσία του κομμουνισμού απαιτούσε “νηφάλια συζήτηση”, κήρυττε, γιατί “ο Κομμουνισμός είναι ο μόνος σοβαρός αντίπαλος του Χριστιανισμού”. Ο Κινγκ επέκρινε τον ηθικό σχετικισμό του κομμουνισμού, που επέτρεπε σε κακά και καταστροφικά μέσα να καθαγιάζουν έναν ιδεαλιστικό σκοπό. Ο Κομμουνισμός, έγραφε ο Κινγκ “στερεί από τον άνθρωπο την ιδιότητα εκείνη που τον κάνει άνθρωπο”, δηλαδή το να είναι “τέκνο του Θεού”.
Παρά τη σταθερή απόρριψη του κομμουνισμού από τον Κινγκ, το 1962 οι σχέσεις του με κάποιους θεωρούμενους κομμουνιστές οδήγησαν το FBI σε διεξαγωγή έρευνας για τις σχέσεις που εικαζόταν πως είχε με το Κομμουνιστικό Κόμμα. Το 1976 η επιτροπή της Γερουσίας που επιθεώρησε την έρευνα του FBI για τον Κινγκ σημείωνε: “Δεν έχουμε δει καμία ένδειξη πως κάποιος από τους συμβούλους αυτούς προσπάθησε να εκμεταλλευτεί το κίνημα για τα δικαίωματα των Αφροαμερικανών για να προωθήσει τα σχέδια του Κομμουνιστικού κόμματος. Από μυστικές ηχογραφήσεις που είχαν ξεκινήσει το 1963, το FBI διέρρεε αμφιλεγόμενες πληροφορίες στο Λευκό Οίκο και το αποκάλυπτε σε φίλιους δημοσιογράφους, σε μια προσπάθει να υπονομεύσει τον Κινγκ. Το 1964 ο Κινγκ είπε σε κοινό στο Τζάκσον του Μισσισίπι πως “είχε απαυδήσει από όσους λένε πως το κίνημα του έχει γεμίσει κομμουνιστές… Υπάρχουν τόσοι Κομμουνιστές στο κίνημα αυτό ελευθερίας, όσοι Εσκιμώοι υπάρχουν στη Φλόριντα”.
Το 1963 ο Κινγκ υπέκυψε στις επιθυμίες της κυβέρνησης Κέννεντυ και απέλυσε τον υπάλληλο του SCLC Τζάκ ο’ Ντελ, αφότου το FBI ισχυρίστηκε πως ήταν κομμουνιστής. Επίσης δέχτηκε να κόψει την άμεση επικοινωνία με το φίλο και κοντινότερο λευκό του σύμβουλο, τον Στάνλεϋ Λέβισον, παρότι τελικά απεκατέστησε την επαφή μαζί του το Μάρτη του 1965. […]
Η θέση του Κινγκ για τον πόλεμο κατά των Κομμουνιστών στο βόρειο Βιετνάμ, όπως και η συνολική του θέση για τον κομμουνισμό, ήταν ριζωμένη στη χριστιανική του πίστη στην αδελφοσύνη. Πράγματι, το καλοκαίρι του 1965 ο τύπος ανέφερε τις εκτός κειμένου δηλώσεις του Κινγκ κατά τη διάρκεια ενός συνεδρίου κορυφής Χριστιανών ηγετών των Νοτίων Πολιτειών στη Βιρτζίνια: “Δε θα κερδίσουμε τον κομμουνισμό με βόμβες και όπλα και αέρια… Πρέπει να το επιλύσουμε μέσα στο δημοκρατικό μας πλαίσιο”. Στο βιβλίο του το 1967 “Πού βαδίζουμε από εδώ: Χάος ή κοινότητα;” ο Κινγκ κατήγγειλε τον “νοσηρό φόβο” της Αμερικής για τον κομμουνισμό, υποστηρίζοντας πως παρεμπόδιζε τους ανθρώπους να υιοθετήσουν ένα “επαναστατικό πνεύμα και… να δηλώσουν αέναη εναντίωση στη φτώχεια, το ρατσισμό και το μιλιταρισμό”.
