«Ο Ζέρβας, τον ήξερε αυτός, έναν ήχο αγαπούσε: της λίρας κι ένα βρόντο σκιαζόταν: της κουμπούρας…»

Σαν σήμερα, στις 10 του Δεκέμβρη 1957, πέθανε ο Ναπολέων Ζέρβας, ιδρυτής του ΕΔΕΣ και μανιώδης διώκτης των κομμουνιστών και ΕΑΜιτών κατά τη βραχύβια θητεία του ως υπουργός Δημόσιας Τάξης, το 1947.

«Θα αδικούσαμε τον κ. Ζέρβα αν του καταλογίζαμε ασυνέπεια. Είναι ο συνεπέστερος από τους στρατιωτικούς και ας πούμε πολιτικούς μας. Αρχή του είναι να μην έχει καμιά αρχή. Ήταν κάποτε ο σωματοφύλακας του Παγκάλου. Τον πούλησε. Πήγε να γίνει του Κονδύλη. Τον πούλησε. Οι χαρτοπαιχτικές επιχειρήσεις τράβηξαν για καιρό τη δραστηριότητά του. Ώσπου που, από δρόμους ύποπτους και σκοτεινούς, ο απόστρατος αντισυνταγματάρχης έγινε «στρατηγός» και βγήκε αντάρτης. Με δυο λίρες το κεφάλι το μήνα -όπως δήλωσε ο ίδιος προχτές- έφτιαξε στρατό μισθοφόρων, πρωτότυπο στα σύγχρονα αντάρτικα χρονικά της Ευρώπης. Ένα στρατό μισθοφόρων που ορκιζόταν στο πρόγραμμα της σοσιαλιστικής δημοκρατίας «αριστερότερης από τον κομμουνισμό», όπου οι περισσότεροι αξιωματικοί ήταν μοναρχικοί και φασίστες!» σημείωνε ανάμεσα σε άλλα ο διευθυντής του Ριζοσπάστη Κώστας Καραγιώργης, το 1946, σκιαγραφώντας το πορτρέτο του ιδρυτή και αρχηγού του ΕΔΕΣ.

Βασικός σκοπός της ίδρυσης Εθνικού Δημοκρατικού Ελληνικού Συνδέσμου (ΕΔΕΣ – ιδρύθηκε στις 9 του Σεπτέμβρη 1941) ήταν να αποτελέσει «αντίβαρο» του ΕΛΑΣ.  Αυτό δεν έγινε δυνατό, έξω από τα όρια της Ηπείρου όπου κυρίως ο ΕΔΕΣ έδρασε, υποστηριζόμενος και ενισχυόμενος αδρά με χρυσές λίρες και οπλισμό από τους  Άγγλους.

Για την προσωπικότητα του αρχηγού του Ναπ. Ζέρβα και τη σχέση του με τον Άρη Βελουχιώτη, σημαντική καταγράφεται η μαρτυρία του Ηπειρώτη ποιητή – συγγραφέα Γιώργου Κοτζιούλα, που εκτός των άλλων γνώρισε τον Ζέρβα και προσωπικά. Αναφερόμενος στη συμφωνία της Πλάκας (29 του Φλεβάρη 1944) που υπογράφτηκε κάτω από την πίεση της αγγλικής διπλωματίας, και ουσιαστικά διέσωσε τον ΕΔΕΣ από τη διαφαινόμενη διάλυσή του από τις δυνάμεις του ΕΛΑΣ, ο Κοτζιούλας σημειώνει ανάμεσα σε άλλα: «Ο Άρης απ’ την άλλη μεριά έστεκε χολιασμένος. Η συμφωνία της Πλάκας, κάθε συμφωνία με τον εχθρό, ήταν γι’ αυτόν η χειρότερη λύση. Τέτια ημίμετρα κι αναβολές του έδιναν στα νεύρα. Ο Ζέρβας, τον ήξερε αυτός, έναν ήχο αγαπούσε: της λίρας -κι ένα βρόντο σκιαζόταν: της κουμπούρας. Από διπλωματίες και πρωτόκολλα δεν έπαιρνε χαμπέρι».

Ο Ναπολέων Ζέρβας δεν έκρυβε πως οι πραγματικοί εχθροί του ήταν οι κομμουνιστές και ο ΕΛΑΣ. Στις 29 του Δεκέμβρη 1944, τις μέρες που τα αεροπλάνα και τα τανκς των Άγγλων σπέρνουν θάνατο και καταστροφή στις συνοικίες της Αθήνας στην πρώτη σελίδα του «επίσημου οργάνου» του ΕΔΕΣ, σημειωνόταν ανάμεσα σε άλλα τα εξής: «Αφού οι άνθρωποι του ΕΛΑΣ υπέστησαν ανίατον εγκληματικήν παραφροσύνην και εξ αυτής και άλλων αιτίων – άφθονου πληρωμής από τους αδυσωπήτους εχθρούς του Ελληνισμού – δεν εννοούν να καταθέσουν τα όπλα, βαρύς θα πέση ο πέλεκυς της δικαιοσύνης. Της εκκαθαρίσεως, της εξοντώσεως…»

Πατώντας εδώ μπορείτε να περιηγηθείτε σε όλες τις ενδιαφέρουσες αναρτήσεις του περιοδικού για τον Ναπολέοντα Ζέρβα.