«Πολέμησες κι έπεσες, και μας έρχεσαι πάλι, Σωτηρία, απ’ το χαρούμενο μέλλον…»

“Μικρή μας συντρόφισσα, καλωσόρισες κι απόψε στη συντροφιά μας –
λάμπουν τα μάτια σου πίσω απ’ τα γυαλιά σου,
επάνω στα γυαλιά σου λάμπουνε σκηνές απ’ το χαρούμενο μέλλον, που γι’ αυτό
πολέμησες κι έπεσες, και μας έρχεσαι πάλι, Σωτηρία,
απ’ το χαρούμενο μέλλον το γεμάτο
δέντρα, πουλιά, ψωμί, νερό, βιβλία,
γεμάτο Αγάπη, Ειρήνη, Ελευθερία…”

Γιάννης Ρίτσος (εδώ)

Ήταν μεσημέρι, 28 του Ιούλη 1980, όταν έξω από την πύλη του εργοστασίου της ΕΤΜΑ δολοφονήθηκε η κομμουνίστρια φοιτήτρια της Παντείου Σωτηρία Βασιλακοπούλου.

Η Σωτηρία ήταν μέλος της ΚΝΕ και με συντρόφους της οργάνωσής της βρίσκονταν έξω από την πύλη για να μοιράσουν στους εργάτες προκηρύξεις για την πανεργατική απεργία που θα γινόταν την επόμενη μέρα. Η εργοδοσία, στηριγμένη και στις πλάτες της αστυνομίας που βρισκόταν στον περίβολο του εργοστασίου, είχε δώσει ρητή διαταγή στους μπράβους της: «Να μην πάρουν οι εργάτες προκηρύξεις του ΚΚΕ. Για κανέναν λόγο…»!

Όταν σχόλασε η βάρδια και άνοιξε η πύλη, ο Μάριος Χαρίτος γνωστός τραμπούκος της εργοδοσίας και οδηγός ενός από τα λεωφορεία που μετέφεραν τους εργάτες, με μεγάλη ταχύτητα έπεσε πάνω στους φοιτητές. Το λεωφορείο πέρασε πάνω από το σώμα της Σωτηρίας και τη σκότωσε. Οι αστυνομικοί που παρακολουθούσαν από απόσταση τη δολοφονική επίθεση φυγάδευσαν τον δολοφόνο οδηγό και κατέγραψαν στα συμβάντα της ημέρας την εν ψυχρώ δολοφονία ως «τροχαίο ατύχημα».

Λίγο μετά τη δολοφονία χιλιάδες εργατών και λαού έξω από το εργοστάσιο διαδηλώνουν και αφήνουν λουλούδια στο ποτισμένο με το αίμα της Σωτηρίας σημείο του δρόμου, ακριβώς έξω από την πύλη που χωρίζει τους εργάτες του εργοστασίου από τους διαδηλωτές. Μια εργάτρια της ΕΤΜΑ θα πει: «Η Σωτηρία ήταν δικό μας σπλάχνο… Τη φάγανε κι είχαν όλους εμάς στο νου τους…». Οι δυνάμεις καταστολής χτυπούν τους διαδηλωτές.

Ο αξέχαστος σύντροφος Μάνος Δούκας, θυμάται:

«Την άλλη μέρα είχαμε πανεξόρμηση Ριζοσπάστη σ’ όλη την Αθήνα. Αλλά … πανεξόρμηση όμως. Στη γωνία Ακαδημίας και Μπενάκη ήμασταν τέσσερεις. Ένας σε κάθε γωνία. Στην επόμενη διασταύρωση άλλοι τέσσερεις. Όλοι κλαίγαμε. Τόσους Ριζοσπάστες δεν έχω ξαναπουλήσει ποτέ. Έπερναν όλοι οι περαστικοί. Είχε κυκλοφορήσει το … νέο.

Κι η κηδεία … Τεράστια διαδήλωση … Συγκίνηση και προβληματισμός … Ιδιαίτερα ανάμεσα στα μέλη της ΚΝΕ της σπουδάζουσας.
Τι είναι ηρωισμός;
Γιατί η Σωτηρία;
Γιατί όχι εγώ;

Τις απαντήσεις τις δίνει η συμμετοχή στο κίνημα.
Ήρωας είναι αυτός που υπηρετεί την ιστορία … Που βαδίζει στα βήματα της αναγκαιότητας … της πραγματικής ελευθερίας …

Αυτή την πατημένη και σκορπισμένη φαιά ουσία δεν θα τη ξεχάσω ποτέ…»

Για το έγκλημα δεν τιμωρήθηκε κανείς. Ο εισαγγελέας Θεοφανόπουλος έκρινε τη δολοφονία της Σωτηρίας «τροχαίο ατύχημα» και άσκησε δίωξη κατά του δολοφόνου Χαρίτου για «ανθρωποκτονία εξ αμελείας». Στους ηθικούς αυτουργούς του εγκλήματος, δηλαδή στην εργοδοσία της ΕΤΜΑ, δεν ασκήθηκε καμία δίωξη.

Την επόμενη μέρα πραγματοποιήθηκε η προγραμματισμένη πανεργατική απεργία. Η θυσία της Σωτηρίας συντέλεσε στο να σπάσει η τρομοκρατία στην ΕΤΜΑ και η συμμετοχή των εργατών του εργοστασίου να είναι καθολική.

Η Σωτηρία Βασιλακοπούλου πήρε τη θέση της δίπλα στους ήρωες-μάρτυρες της ταξικής πάλης, που θυσίασαν τη ζωή τους για μια κοινωνία χωρίς εκμετάλλευση, για τη νίκη της εργατικής τάξης, για έναν κόσμο σοσιαλιστικό. Τα οράματα και τα ιδανικά της  Σωτηρίας είναι σήμερα επίκαιρα όσο ποτέ. Η θυσία της παραμένει ζωντανή στη μνήμη και την καρδιά, και εμπνέει τους σύγχρονους αγώνες της εργατιάς, του λαού, της νεολαίας.

Πατώντας εδώ μπορείτε να περιηγηθείτε σε όλες τις πολύ ενδιαφέρουσες αναρτήσεις του περιοδικού για τη Σωτηρία Βασιλακοπούλου.