«Θα πρέπει να συνηθίσετε να βλέπετε ξανά εφημερίδες με σφυροδρέπανα αναρτημένες στα περίπτερα…»

Στις 18 του Δεκέμβρη 1911 γεννήθηκε η Ελένη Βλάχου, δημοσιογράφος και εκδότρια της Καθημερινής, του εμβληματικού εντύπου της δεξιάς – ναυαρχίδας της αντίδρασης και του αντικομμουνισμού, που ίδρυσε ο πατέρας της Γ. Βλάχος και μετά από μια μακρά περίοδο που την διηύθυνε η ίδια, την πούλησε τελικά στον Κοσκωτά. Έφυγε από τη ζωή στις 14 του Οκτώβρη 1995.

Η Ελένη Βλάχου ήταν γνωστή για τα αντικομμουνιστικά της αισθήματα. Ανασκαλεύοντας στο αρχείο του Ριζοσπάστη ανακαλύψαμε μερικά χαρακτηριστικά παραδείγματα.

Όπως αυτό που περιγράφει η Πέπη Δαράκη, από μια επίσκεψη της Ελ. Βλάχου στη Μόσχα, συμμετέχοντας σε  αντιπροσωπεία ανθρώπων των Γραμμάτων και των Τεχνών. Βλέποντας τα έργα τέχνης  να κοσμούν τους σταθμούς του μετρό της Μόσχας είχε πει: «“Όλα τα αριστουργηματικά έργα τέχνης που κοσμούν το Μετρό της Μόσχας θα έπρεπε να βρίσκονται σε Μουσεία κι όχι στα υπόγεια του μετρό…”. Σαν καρπός, όμως και παράγοντας της οικονομικής ολιγαρχίας η Ελένη Βλάχου αδυνατούσε να συλλογιστεί ότι τα έργα τέχνης τοποθετήθηκαν σκόπιμα στις στάσεις του μετρό της Μόσχας για να μπορούν να τα απολαμβάνουν καθημερινά όλοι οι εργαζόμενοι που είναι τελικά αυτοί που όχι μόνο δίνουν ζωή σ’ όλο το φάσμα της παραγωγής, αλλά και τη δυνατότητα να παράγεται πολιτισμός».

Όταν επαινούσε στα απομνημονεύματά της τον Κωνσταντίνο Καραμανλή που «δεν παρασύρθηκε στα βουνά», αναφερόμενη στην περίοδο της Κατοχής, που φούντωνε η αντίσταση του λαού μας ενάντια στους χιτλερικούς καταχτητές, με μπροστάρηδες τις δυνάμεις του ΕΑΜ – ΕΛΑΣ και τους κομμουνιστές.

Ή όταν τέτοιες μέρες, Δεκέμβρη του 1944 «διεμαρτύρετο και εμέμφετο τους ΕΛΑΣίτες επειδή προσπαθώντας με τα τουφέκια τους να σταματήσουν τα τανκς των Βρετανών (…) προκαλούσαν… ψυχολογικό σοκ στη γάτα της, στο Κολωνάκι»…

Τα παραπάνω σε προκαλούν να χαμογελάσεις ή και να γελάσεις. Όταν όμως η πραγματικότητα ήταν τέτοια που δεν άφηνε περιθώρια για διαφορετικές ερμηνείες-παρερμηνείες, τότε η ίδια δεν δίσταζε να αναδιπλωθεί, προβάλλοντας ένα πιο σοβαρό προφίλ, που δεν είμαστε βέβαιοι πόσο διέφερε από τη σοβαρότητα που κάποια στελέχη της ιστορικής εφημερίδας, πολλά χρόνια αργότερα, θα πρότειναν να υιοθετηθεί από άτομα που φέρουν ανάλογα αισθήματα για ό,τι έχει να κάνει με τον σοσιαλισμό-κομμουνισμό και τους κομμουνιστές:

«Ορίστε και η μαρτυρία της εκδότριας της «Καθημερινής» κυρίας Ελένης Βλάχου που, το 1953, από το ραδιοφωνικό σταθμό της Μόσχας ζήτησε συγνώμη για τα όσα δημοσίευσε μέχρι τότε εναντίον της Σοβιετικής Ενωσης. «Αυτά που είδα και έζησα, δήλωσε, με καταπλήξανε για την πρόοδό σας. Ζητώ συγνώμη για τα μέχρι σήμερα δημοσιεύματά μου στην εφημερίδα μου».

Για το τέλος αυτής της σύντομης αναφοράς μας, κρατήσαμε ένα παράδειγμα που δείχνει πως όταν ο λαός επιβάλλει κάτι με τη δύναμή του, ακόμα και οι μεγαλύτεροι πολέμιοι των συμφερόντων του δεν μπορούν παρά να αποδεχτούν τη βούλησή του. Αναφερόμαστε στην επανακυκλοφορία του Ριζοσπάστη, νόμιμα πια, το 1974, μετά από σχεδόν τέσσερις δεκαετίες παρανομίας. Τότε που η Ελένη Βλάχου θα γράψει στην τακτική της στήλη στην Καθημερινή, «προετοιμάζοντας» τους αναγνώστες της: «Θα πρέπει να συνηθίσετε να βλέπετε ξανά εφημερίδες με σφυροδρέπανα αναρτημένες στα περίπτερα»…