“Σ’ αυτό το φέρετρο ακουμπά η Ελλάδα! Ένας λαός, σηκώνοντας τα μάτια του τη βλέπει…”

Το 1943 η Ελλάδα στενάζει κάτω από τη χιτλερική μπότα. Ο λαός αντιστέκεται πολεμώντας τον καταχτητή. Στις 28 του Φλεβάρη 1943, χιλιάδες κόσμου διασχίζουν τους δρόμους της Αθήνας με κατεύθυνση το Α’ Νεκροταφείο, συγκροτώντας μια ιδιαίτερη, μαχητική διαδήλωση. Συνοδεύουν τον Κωστή Παλαμά στην τελευταία του κατοικία. Ο λαός αποχαιρετά τον μεγάλο ποιητή που την προηγούμενη μέρα έκλεισε τα μάτια του για πάντα.

Μπροστά στο φέρετρο ο Άγγελος Σικελιανός απαγγέλει τους ιστορικούς στίχους:

«Ηχήστε οι σάλπιγγες… Καμπάνες βροντερές,
δονήστε σύγκορμη τη χώρα πέρα ως πέρα…
Βογκήστε τύμπανα πολέμου… Οι φοβερές
σημαίες, ξεδιπλωθείτε στον αέρα!
Μα εσύ Λαέ, που τη φτωχή σου τη μιλιά,
Ήρωας την πήρε και την ύψωσε ως τ’ αστέρια,
μεράσου τώρα τη θεϊκή φεγγοβολιά
της τέλειας δόξας του, ανασήκωσ’ τον στα χέρια
γιγάντιο φλάμπουρο κι απάνω από μας
που τον υμνούμε με καρδιά αναμμένη,
πες μ’ ένα μόνο ανασασμόν: “Ο Παλαμάς!”,
ν’ αντιβογκήσει τ’ όνομά του η οικουμένη!
Σ’ αυτό το φέρετρο ακουμπά η Ελλάδα! Ένας λαός,
σηκώνοντας τα μάτια του τη βλέπει…
κι ακέριος φλέγεται ως με τ’ άδυτο ο Ναός,
κι από ψηλά νεφέλη Δόξας τονε σκέπει.»
(απόσπασμα)

Ο Άγγελος Σικελιανός αποχαιρετώντας τον Κωστή Παλαμά…

Το φέρετρο σηκώνουν στους ώμους τους νεολαίοι. Η πομπή περνάει μπροστά από τους πάνοπλους Γερμανούς καταχτητές. Η λαοθάλασσα μ’ ένα στόμα ψάλλει τον εθνικό ύμνο.

Η κηδεία του Κωστή Παλαμά έχει μετατραπεί σε μια μαχητική διαδήλωση κατά των καταχτητών, μια γενναία αντιστασιακή πράξη. Χιλιάδες άνθρωποι ξεχύνονται στους δρόμους της πόλης, διασπούν τον αστυνομικό κλοιό, αψηφώντας τους Ιταλούς καραμπινιέρους, πυρπολούν το υπουργείο Εργασίας, όπου είχε γίνει ο προπαρασκευαστικός σχεδιασμός για την επιστράτευση, καταστρέφουν το γραφείο του κατοχικού πρωθυπουργού στη Βουλή. Τρεις διαδηλωτές σκοτώνονται και τριάντα τραυματίζονται σοβαρά.

Κωστής Παλαμάς: “Αυτό το λόγο θα σας πω, δεν έχω άλλον κανένα/ μεθύστε με τ’ αθάνατο κρασί του Εικοσιένα…”

«Ήταν μία κρύα μέρα του Φλεβάρη. Τρεις μέρες ύστερα από την ίδρυση της ΕΠΟΝ. Ψιλόβρεχε (…) την ώρα που εμείς στο Πανεπιστήμιο μαθαίνουμε την είδηση για το θάνατο του Κωστή Παλαμά» θυμάται ο δημοσιογράφος του Ριζοσπάστη, αγωνιστής της Εθνικής Αντίστασης, Νίκος Καραντηνός. «Ζούσαμε μια συγκλονιστική στιγμή, καθώς στο φέρετρο εκείνο ακουμπούσε η Ελλάδα. Και αγωνιστικά, με ελπίδες και πίστη, τα νιάτα, με μπροστάρηδες τους φοιτητές, αψηφώντας τις χιτλεροφασιστικές απαγορεύσεις, τιμούσαν το μεγάλο βάρδο της ρωμιοσύνης, τον ποιητή και το δάσκαλο, που, τον Οκτώβρη του 1940, τους είχε ορμηνέψει: Αυτό το λόγο θα σας πω, δεν έχω άλλον κανένα/ μεθύστε με τ’ αθάνατο κρασί του Εικοσιένα»…