Σαν σήμερα το 1953 – Ο Στάλιν και η περίπτωση της Ινδονησίας

Σαν σήμερα -5 Μάρτη- του 1953 έφυγε από τη ζωή ο ιστορικός ηγέτης της Σοβιετικής Ένωσης και του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος Ιωσήφ Στάλιν. Η προσωπικότητά του, αν και τεράστια για τον λαό της ΕΣΣΔ και το παγκόσμιο προλεταριάτο, διαστρεβλώθηκε και κακοποιήθηκε όσο λίγες στην ανθρώπινη ιστορία. Η αστική τάξη και τα ιστορικά επιτελεία της μετά το θάνατό του, ξόδεψαν τόνους μελάνι για να ξαναγράψουν την ιστορία του, καθώς την εποχή που έδρασε το κομμουνιστικό κίνημα γνώρισε μερικές από τις μεγαλύτερες επιτυχίες του. Βέβαια το παρακάτω άρθρο δεν θα σταθεί σε αυτές καθώς λίγο-πολύ είναι γνωστές, αλλά αντιθέτως επίκεντρό του είναι ένα γεγονός το οποίο δεν είναι ευρέως γνωστό και συνέβη λίγο καιρό πριν πεθάνει.

1953

Παρόλο που την περίοδο του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου το κομμουνιστικό κίνημα ανά τον κόσμο θυσίασε τα καλύτερα παιδιά του, στις περισσότερες περιπτώσεις δεν κατάφερε να καταλάβει την εξουσία. Μάλιστα μετά τον πόλεμο στις περισσότερες χώρες τα κομμουνιστικά κόμματα υπέπεσαν στον οπορτουνισμό και στην λογική της ειρηνικής συνύπαρξης καπιταλισμού-σοσιαλισμού.

Εκμεταλλευόμενοι αυτές τις περιπτώσεις οι αστοί ιστορικοί προσπαθούν να χρεώσουν την ήττα της παγκόσμιας επανάστασης στη Σοβιετική Ένωση και το Στάλιν. Με αφορμή οδηγίες με συμβιβασμούς των σοβιετικών στα μεμονωμένα κόμματα, κόβουν και ράβουν αποσπάσματα ξέχωρα από το ιστορικό πλαίσιο που συνέβησαν, ξαναγράφοντας την ιστορία. Μία τέτοια περίπτωση είναι και η περίπτωση της Ινδονησίας που για πολλά χρόνια αποτελούσε αιχμή επίθεσης κατά της ΕΣΣΔ και του Στάλιν. Όμως με τις αντεπαναστατικές ανατροπές στις χώρες του “ανατολικού μπλοκ” και το άνοιγμα των αρχείων με τα “επτασφράγιστα μυστικά”, το αστικό παραμύθι για την στροφή του Κομμουνιστικού Κόμματος Ινδονησίας ανατράπηκε δια του 1953 και μετατράπηκε σε “παραμύθι της Χαλιμάς”.

Ινδονησία

Η αποικιακή εκμετάλλευση της Ινδονησίας από την Ολλανδία που επικρατούσε από το 1800, έληξε και επίσημα το 1942 με την ήττα και των τελευταίων Ολλανδικών δυνάμεων από τους Ιάπωνες. Μολονότι η χώρα άλλαξε κατακτητή η κατάσταση παρέμεινε ίδια, καθώς η κυρίαρχη τάξη συνεργάστηκε με τον εχθρό, ενώ η μεγάλη μάζα του πληθυσμού υπέφερε τα δεινά της κατοχής. Μεγάλο κομμάτι του πληθυσμού υπέστη διακρίσεις (θρησκευτικές και φυλετικές) και στάλθηκε σε καταναγκαστική εργασία. Η κατοχή της χώρας κάτω από τον Ιαπωνικό ζυγό διήρκεσε έως την συνθηκολόγηση της Ιαπωνίας στους συμμάχους τον Αύγουστο του 1945.

Αμέσως μετά την απελευθέρωση στις 17 Αυγούστου 1945 η Ινδονησία αυτοανακηρύχθηκε ανεξάρτητη κόντρα στις αξιώσεις τις Ολλανδίας. Από τις αρχές 1946 έως τα τέλη του 1949 οι δύο χώρες βρίσκονταν σε σύγκρουση, που εκτυλίχθηκε τόσο διπλωματικά όσο και ένοπλα, από την οποία νικήτρια βγήκε η Ινδονησία. Στις 17 Αυγούστου του 1950, πέντε χρόνια ακριβώς από την αυτοανακήρυξη της ανεξαρτησίας της, η Ινδονησία ανακηρύχθηκε δημοκρατία υπό την ηγεσία του Σουκάρνο.

Το Κομμουνιστικό Κόμμα Ινδονησίας

Το Κομμουνιστικό Κόμμα Ινδονησίας ιδρύθηκε το 1914 ως “Σοσιαλδημοκρατική Ένωση Ινδιών”, μετονομάστηκε σε “Ένωση Κομμουνιστών Ινδιών” το 1920 και σε “Κομμουνιστικό Κόμμα Ινδονησίας” το 1924. Το κόμμα επηρεασμένο από την επανάσταση του 1917 αποφάσισε το 1920 την προσχώρηση στην Κομιντέρν και την υιοθέτηση της πείρας και εμπειρίας των Μπολσεβίκων. Το 1925 η Κομιντέρν προέτρεψε τους Ινδονησίους κομμουνιστές να οικοδομήσουν αντί-ιμπεριαλιστικό μέτωπο, αλλά οι ίδιοι προσανατολίστηκαν στην οργάνωση εξέγερσης. Το 1926

Η εξέγερση πραγματοποιήθηκε, αλλά ηττήθηκε, με αποτέλεσμα το 1927 το κόμμα να τεθεί εκτός νόμου. Το 1932 το κόμμα άρχισε να οικοδομεί παράνομο μηχανισμό, ενώ 1935 συμμετείχε στο συνέδριο της Κομιντέρν. Την περίοδο της Ιαπωνικής κατοχής ανέπτυξε αντιστασιακή δράση, ενώ το 1948 ήρθε σε σύγκρουση με την κυβέρνηση του Σουκάρνο και ηττήθηκε. Το 1951 άρχισε να ανασυγκροτείται και να δυναμώνει, ενώ ήδη πριν από το 1956 είχε αρχίσει να παίρνει μία οπορτουνιστική στροφή, με αποτέλεσμα το 1962 συμμετέχει στην κυβέρνηση του Σουκάρνο.

Ο Στάλιν

Αυτό που για πολλά χρόνια δεν ήταν γνωστό, είναι ότι από το 1950 έως το 1953, μέλη του κόμματος ανέπτυξαν επικοινωνία με το Στάλιν σε μια προσπάθεια να επεξεργαστούν ένα νέο πρόγραμμα. Από αυτή την περίοδο ιδιαίτερη σημασία έχουν ορισμένα σημεία 1.

1. 1. Στις 6 Οκτωβρίου του 1950 η ηγεσία του Κομμουνιστικού Κόμματος Ινδονησίας έστειλε ένα προσχέδιο του προγράμματος στον Στάλιν, ο οποίος αφού το μελέτησε έκανε τις εξής παρατηρήσεις σε σχέση με την στρατηγική του. Θεωρούσε ότι στο πρόγραμμα έπρεπε να εμπλουτιστούν τα ζητήματα γύρω από την αγροτική μεταρρύθμιση, την κοινωνικοποίηση του πλούτου και την ένοπλη πάλη. Βέβαια το πιο σημαντικό είναι ότι θεωρούσε λάθος την συγκρότηση μία δημοκρατικής κυβέρνησης συνασπισμού μετά την ανατροπή της άρχουσας τάξης (με βάση τις σημειώσεις που βρέθηκαν στο αρχείο του).

2. 2. Στο γράμμα που έστειλε ως απάντηση στο προσχέδιο του προγράμματος της 6ης Οκτώβρη 1950, πρόσθετε τα εξής για την τακτική του Κομμουνιστικού Κόμματος Ινδονησίας: “Επαναστατική δραστηριότητας της εργατικής τάξης στις πόλεις και τα βιομηχανικά κέντρα, με την ανάπτυξη οικονομικών και πολιτικών απεργιών… και υποστήριξη του ένοπλου αγώνα στην ύπαιθρο” (πάλι με βάση τις σημειώσεις που βρέθηκαν στο αρχείο του).

Το επόμενο διάστημα (τέλη 1951) το κόμμα επεξεργάστηκε το πρόγραμμα υπό το πρίσμα των νέων δεδομένων, προσπαθώντας να καθορίσει τις πολιτικές και οικονομικές συνθήκες που που είχαν διαμορφωθεί ιστορικά στην κοινωνία της Ινδονησίας. Στην προσπάθεια αυτή οι Ινδονήσιοι συμβουλεύτηκαν ξανά τον Στάλιν, ο οποίος άλλη μία φορά έδειξε ενδιαφέρον παρατηρώντας το εξής (αρχές 1952).

• •Στο πρόγραμμα τονίζονταν η επικράτηση των φεουδαρχικών σχέσεων και τρόπου παραγωγής. Αντίθετα ο Στάλιν θεωρούσε ότι με το τσάκισμα της αποικιοκρατίας και των τελευταίων θεσμών δουλείας, που μέχρι τότε υπήρχαν στο νησί, είχε τσακιστεί και η φεουδαρχία και πλέον υπήρχαν μόνο απομεινάρια της.2

Βάσει των παραπάνω οδηγιών το 1953 προέκυψε το προσχέδιο του προγράμματος του Κομμουνιστικού Κόμματος Ινδονησίας. Το κόμμα έστειλε το προσχέδιο του προγράμματος στο Στάλιν, ο οποίος εφ’ όλης της ύλης συμφωνούσε με το κείμενο. Στην απάντηση που έστειλε στους Ινδονησίους κομμουνιστές δύο βδομάδες πριν πεθάνει, θεωρούσε ότι η Ινδονησία επρόκειτο να ακολουθήσει ένα δρόμο παρόμοιο με το Μπολσεβίκικο, με το γράμμα να τονίζει το εξής.

• • “Συμμαχία των εργατών και των αγροτών σε εθνικό μέτωπο….για σύγκρουση όχι μόνο ενάντια με την ντόπια αντίδραση, αλλά και ενάντια στην ξένη απειλή”.3

Συμπεράσματα

Εν κατακλείδι μέσα από τη σχέση της ΕΣΣΔ και του Στάλιν με το Κομμουνιστικό Κόμμα Ινδονησίας, διαφαίνεται ότι την περίοδο που εμφανίστηκε ο ρεφορμισμός και ο ρεβιζιονισμός στο κομμουνιστικό κίνημα, η Σοβιετική Ένωση και ο Στάλιν ήταν οι μόνες δυνάμεις στους κόλπους του, που προσπαθούσαν να κρατήσουν ζωντανές τις επαναστατικές του νομοτέλειες. Επομένως όσο και αν προσπαθούν οι αστοί ιστορικοί να παραχαράξουν την αλήθεια, πάντα θα ανατρέπονται γιατί οι κομμουνιστές θα είναι έτοιμοι να υπερασπιστούν τις επαναστατικές αρχές τους.

Με αφορμή λοιπόν την σημερινή μέρα ας τιμήσουμε τη μνήμη του Ιωσήφ Στάλιν ακολουθώντας τον επαναστατικό δρόμο που χάραξαν οι Μπολσεβίκοι. Να πάμε κόντρα στην αλλοίωση και διαστρέβλωση της ιστορίας και να γράψουμε νέες σελίδες με κόκκινο μελάνι. Τέλος κόντρα στον αντικομουνισμό να πραγματοποιήσουμε αυτό που έλεγε ο Στάλιν.

“Ξέρω ότι μετά το θάνατό μου ένας σωρός από σκουπίδια θα συσσωρευτεί στον τάφο μου, αλλά ο αέρας της ιστορίας αργά ή γρήγορα θα τα σαρώσει χωρίς έλεος”4

Στάθης Παπαδόπουλος.

Σημειώσεις

• -Larisa Efimova: Stalin and Indonesia. Soviet Policy towards Indonesia: Unknown Pages. Stalin and Indonesia (σ.138-142), εκδ. LAP LAMBERT Academic Publishing.

• -Larisa Efimova: Stalin and Indonesia. Soviet Policy towards Indonesia: Unknown Pages. Stalin and Indonesia (σ. 158), εκδ. LAP LAMBERT Academic Publishing.

• -Larisa Efimova: Stalin and Indonesia. Soviet Policy towards Indonesia: Unknown Pages. Stalin and Indonesia (σ. 163), εκδ. LAP LAMBERT Academic Publishing.

• https://www.academia.edu/9737502/Evasive_Politics_Paradoxes_of_History_Nation_and_Everyday_Co mmunication_in_the_Republic_of_Georgia (Λόγια του Στάλιν προς τον Μολότοφ, από την 83η σελίδα, της διατριβής της Katrine Bendtsen Gotfredsen του πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης).