Σελίδες απ’ την Εθνική Αντίσταση και τον ΔΣΕ: «Εσύ δημιούργησες τον Παλαμά και δεν τον ξέρεις;»…
Ένα φιλολογικό μνημόσυνο προς τιμή του μεγάλου ποιητή Κωστή Παλαμά, στο μέσο της φασιστικής κατοχής, στα Γιάννενα, θορυβεί τους Ιταλούς-Γερμανούς καταχτητές κι ένας φασίστας Έλληνας χαφιές – πρωτοπαλίκαρο συνεργάτης τους, σπεύδει να αποκαλύψει το περιεχόμενο του εγκεφάλου του…
Ένα φιλολογικό μνημόσυνο προς τιμή του μεγάλου ποιητή Κωστή Παλαμά, στο μέσο της φασιστικής κατοχής, στα Γιάννενα, θορυβεί τους Ιταλούς-Γερμανούς καταχτητές κι ένας φασίστας Έλληνας χαφιές – πρωτοπαλίκαρο συνεργάτης τους, σπεύδει να αποκαλύψει το περιεχόμενο του εγκεφάλου του…
Ο Παλαμάς είχε φύγει από τη ζωή λίγους μήνες πριν, στις 27 του Φλεβάρη 1943, και την επόμενη μέρα η κηδεία του μετατράπηκε σε αντικατοχική διαδήλωση.
Μεταφέρουμε το σχετικό απόσπασμα από το βιβλίο του αγωνιστή-συγγραφέα Δήμου Κ. Βότσικα “Στη Θύελλα” (Αναμνήσεις από την Εθνική Αντίσταση και τη δράση του ΔΣΕ στην Ήπειρο και στη Δυτική Μακεδονία), Αθήνα 1985.
Στα τέλη του Ιούλη 1943 με ειδοποίησε ο σύνδεσμος της Περιφερειακής Επιτροπής ότι στο Μεϊντάνι πρέπει να συναντηθώ με την Ευτυχία Πρίντζου.
Σε λίγες μέρες, μου είπε η Ευτυχία μόλις με αντίκρυσε, το Γραφείο της Περιφερειακής Επιτροπής του ΚΚΕ, το ΕΑΜ και η ΕΠΟΝ οργανώνουν φιλολογικό μνημόσυνο αφιερωμένο στον ποιητή Κωστή Παλαμά. Πρέπει οπωσδήποτε όλοι οι επισιτιστές και οι τσαγκαράδες να πάρουν μέρος. Τη μνήμη του Παλαμά, συνέχισε, πρέπει να την τιμήσουμε, γιατί, παρά την αναποφασιστικότητά του και τους δισταγμούς του, ήταν ένας μεγάλος αστός επαναστάτης ποιητής, ήταν δάσκαλος, οδηγός και συνείδηση του έθνους.
Ο ποιητής Κωστής Παλαμάς
Παρά τη μεγάλη τρομοκρατία στο φιλολογικό Μνημόσυνο προς τιμή του Κωστή Παλαμά, που έγινε στις 6 Αυγούστου 1943, στον κινηματογράφο TITAN πήραν πολλοί Γιαννιώτες μέρος: διανοούμενοι, υπάλληλοι, επαγγελματίες, μαθητές, σπουδαστές και προπαντός εργάτες.
Στο Φιλολογικό Μνημόσυνο μίλησαν για τη ζωή και το έργο του ποιητή οι καθηγητές Τάκης Σιωμόπουλος και Λέανδρος Παπαβρανούσης, απήγγειλε ποιήματά του η Ίντα Χριστενάκη, κόρη αξιωματικού χωροφυλακής. Έδωσαν καλλιτεχνικό πρόγραμμα οι μουσικοί Τάκης Βερντόδουλος και Τάκης Αποστολίδης.
Η καραμπινιερία και η χωροφυλακή, ενώ στην αρχή δεν έδωσαν προσοχή στο φιλολογικό Μνημόσυνο, αργότερα θορυβήθηκαν, γι’ αυτό και εξαπέλυσαν τους χαφιέδες τους να ερευνήσουν και να μάθουν ποιοι οργάνωσαν αυτή τη γιορτή. Έτσι, μια μέρα στο εστιατόριο «ΕΛΛΑΣ», όπου πήγα να συναντήσω ένα σερβιτόρο, γραμματέα του πυρήνα και να συζητήσω μαζί του, κάθισε στο τραπέζι που έτρωγα, χωρίς μάλιστα να με ρωτήσει, ο συνεργάτης των Ιταλών και Γερμανών Γιάννης Σίμος και μου είπε:
– Μεγάλος ποιητής ο Παλαμάς.
– Δεν σε καταλαβαίνω, απάντησα. Δεν διάβασα τίποτα δικό του, μα ούτε σκαμπάζω από ποίηση.
– Εσύ δημιούργησες τον Παλαμά και δεν τον ξέρεις; με σταμάτησε θυμωμένα.
Τα χρειάστηκα. Το εστιατόριο ήταν γιομάτο από καραμπινιέρηδες, γκεσταπίτες και χαφιέδες.
Από το αδιέξοδο με έβγαλε το γκαρσόνι. Είπε στο Σίμο ότι τον γυρεύει μια παρέα Ιταλών αξιωματικών και μόλις απομακρύνθηκε ο χαφιές με έβγαλε στο δρόμο από την πόρτα της υπηρεσίας.
Μετά τη νίκη, που κατήγαγε η Περιφερειακή Επιτροπή, με την απελευθέρωση των κρατουμένων και τη βραδιά προς τιμή του Παλαμά αποφάσισε να δυναμώσει η πάλη του Γιαννιώτικου λαού για την επιβίωσή του και ενάντια στην τρομοκρατία. Ανέθεσε, λοιπόν, στο Συμβούλιο των συνοικιακών επιτροπών να οργανώνει κινητοποιήσεις των κατοίκων της πόλης απ’ όλες τις συνοικίες στον Ερυθρό Σταυρό, στη Γενική Διοίκηση, στη Μητρόπολη. Από την Περιφερειακή Επιτροπή καθοδηγούσαμε αυτή τη δουλειά ο Στέφος Κατσουλίδης και γω. Η Ευτυχία Πρίντζου σύντασσε τα υπομνήματα.
Στη διάρκεια του καλοκαιριού κάναμε πολλές κινητοποιήσεις στη Μητρόπολη και ιδιαίτερα στον Ερυθρό Σταυρό, ο οποίος αναγκάστηκε να κάνει μερικές διανομές.
Ο Δήμος Βότσικας γεννήθηκε το 1920 στο χωριό Σταυράκι Γιαννίνων. Τέλειωσε το Δημοτικό Σχολείο του χωριού του, πήγε τρία χρόνια στο Γυμνάσιο Αρρένων (Ζωσιμαία Σχολή), φοίτησε στη Γαλακτοκομική Σχολή και εργάστηκε τυρεργάτης, υπάλληλος της Ένωσης Συνεταιρισμών Γιαννίνων και σε διάφορες άλλες δουλειές.
Το 1937 οργανώθηκε στην ΟΚΝΕ και το 1942 στο ΚΚΕ. Στην Εθνική Αντίσταση πήρε ενεργό μέρος σαν ηγετικό στέλεχος του νομού.
Για την πατριωτική του δράση πιάστηκε από τον ΕΔΕΣ και κλείστηκε στο στρατόπεδο της Αη – Παρασκευής Γιωργάνων, όπου βασανίστηκε άγρια, πιάστηκε από τους Γερμανούς και κλείστηκε στη Ζωσιμαία Σχολή, όπου, επίσης, βασανίστηκε απάνθρωπα.
Το μεταβαρκιζιανό καθεστώς τον κυνήγησε, τον συνέλαβε, τον κακοποίησε και τον έκλεισε στις φυλακές του Άη – Κοσμά.
Τον Ιούλη του 1946 βγήκε στο βουνό και πήρε μέρος σε πολλές μάχες, που έδωσε ο ΔΣΕ στην Ήπειρο και στη Μακεδονία. Στις 12 του Φλεβάρη 1949 τραυματίστηκε βαριά στη μάχη της Φλώρινας.
Στο Δημοκρατικό Στρατό Ελλάδας διατέλεσε διαδοχικά αντάρτης, ομαδάρχης, βοηθός διμοιρίτη, επιμελητής Αρχηγείου Ηπείρου, επίτροπος της 137 Ταξιαρχίας της 8ης Μεραρχίας του ΔΣΕ, διευθυντής της Μονάδας Μεταφορών του ΓΑ, διοικητής της Μονάδας Εφοδιασμού (ισότιμης με Μεραρχία) του ΓΑ του ΔΣΕ, διοικητής της ιδιαίτερης φρουράς του Γενικού Αρχηγείου, ακόλουθος του Γενικού Γραμματέα της ΚΕ του ΚΚΕ Νίκου Ζαχαριάδη, ονομάστηκε Ταγματάρχης Πολιτικός Επίτροπος του ΔΣΕ. Μετά τη λήξη του εμφυλίου πολέμου, έζησε στη Σοβιετική Ένωση, σαν πολιτικός πρόσφυγας 33 χρόνια, όπου εργάστηκε στη βιομηχανία και στις οικοδομές.
Από το 1960 άρχισε να δημοσιεύει χρονικά του αγώνα, αφηγήσεις, διηγήματα στην εφημερίδα «ΝΕΟΣ ΔΡΟΜΟΣ» των Ελλήνων πολιτικών προσφύγων, που εκδίδονταν στην Τασκέντη. Από το 1969 μέχρι το 1980 εργάστηκε συντάκτης στην ίδια εφημερίδα και από το 1980 ως το 1982 αρχισυντάκτης της.
Με την επιστροφή του στην Ελλάδα εξέδωκε το βιβλίο «Η Ήπειρος ξαναζώνεται τ’άρματα» και άλλα βιβλία – κάποια τα έγραψε με σοβαρότατα προβλήματα στην όρασή του, σχεδόν τυφλός.
Ήταν μέλος της ΚΟΒ Γαλατσίου του ΚΚΕ, ως το τέλος της ζωής του. Έφυγε από τη ζωή στις του 5 Οκτώβρη 2006.
«Σελίδες απ’ την Εθνική Αντίσταση και τον ΔΣΕ». Η στήλη παρουσιάζει πτυχές από γνωστά και λιγότερο γνωστά γεγονότα, φιλοξενεί αναμνήσεις αγωνιστών και καταγράφει μικρές και μεγάλες στιγμές, που χαράχτηκαν με αγώνες και αίμα στις χρυσές σελίδες της Εθνικής μας Αντίστασης και του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας.
Σελίδες απ’ την Εθνική Αντίσταση και τον ΔΣΕ: Δείτε τις όλες εδώ.
Δείτε ακόμα:
Το διήγημα της Πέμπτης: «Οι περιπέτειες μιας βιβλιοθήκης» του Δήμου Βότσικα
