“Σταμάτησα να φοβάμαι το θάνατο και φοβήθηκα τη δημοκρατία των ΗΠΑ και την ιδέα της περί δημοσιογραφίας…”

Οι νατοϊκοί βομβαρδισμοί στη Γιουγκοσλαβία το 1999 κράτησαν σχεδόν τρεις μήνες, σκορπώντας “δημοκρατία” σε συσκευασία θανάτου. Οι “έξυπνες βόμβες” θέρισαν τη γιουγκοσλαβική επικράτεια, τα θύματα από τον άμαχο πληθυσμό βαφτίστηκαν “παράπλευρες απώλειες” και η πιο χαρακτηριστική από αυτές ήταν ο βομβαρδισμός του κτιρίου της κρατικής ραδιοτηλεόρασης, τα ξημερώματα της 23ης Απριλίου, και ενώ εργάζονταν σε αυτό 150 άτομα.

Η γκανγκστερικού τύπου επίθεση άφησε πίσω της 30 νεκρούς, δεκάδες τραυματίες και σοβαρές υλικές ζημιές. Κατάφερε να διακόψει το σήμα της κρατικής ραδιοτηλεόρασης για έξι ώρες, ενώ έπληξε και τη δορυφορική σύνδεση που χρησιμοποιούσαν οι ξένοι απεσταλμένοι! Η ΝΑΤΟϊκή πλευρά δεν ένιωσε την παραμικρή ανάγκη να απολογηθεί για τον βομβαρδισμό, ενώ ο Τόνι Μπλερ την χαρακτήρισε ως απολύτως δικαιολογημένη, αφού έπληττε τον μηχανισμό προπαγάνδας του Μιλόσεβιτς. Η καλύτερη απόδειξη πως η “έξυπνη βόμβα” πέτυχε ακριβώς τον προγραμματισμένο στόχο της και δεν είχαμε “παράπλευρες απώλειες”…

Η περιγραφή του Γιουγκοσλάβου δημοσιογράφου Μπίλαν Μπέσεζιτς αποτυπώνει γλαφυρά την ουσία.

“Χτες βράδυ σταμάτησα να φοβάμαι το θάνατο και τρομοκρατήθηκα από την αμερικάνικη δημοκρατία και την ιδέα της περί δημοσιογραφίας. Τι διεστραμμένος τρόπος να φέρνεις τάχα τη δημοκρατία με βόμβες!”.

Την ίδια στιγμή, στην Ελλάδα η καταδίκη του χτυπήματος ήταν σχεδόν ομόθυμη από τον πολιτικό κόσμο και τους εργαζόμενους στα ΜΜΕ. Άμεση ήταν η αντίδραση των εργαζόμενων του Ριζοσπάστη και του ραδιοφωνικού τηλεοπτικού 902, που βγήκαν στη Λεωφόρο Ηρακλείου, έξω από την έδρα τους, με βασικό σύνθημα “η αλήθεια δε σκοτώνεται”, προκηρύξεις και πλακάτ διανθισμένα με πικρό χιούμορ. Εντυπωσιακές ήταν οι θερμές αντιδράσεις περαστικών οδηγών, ταξιτζήδων αλλά ακόμα και εργαζόμενων του ΗΣΑΠ.

Το ρεπορτάζ του Ριζοσπάστη της επόμενης ημέρας περιγράφει τη στιγμή όπου ένας συρμός εισέρχεται στο σταθμό του Περισσού με ένα παρατεταμένο δυνατό σφύριγμα, χαιρετίζοντας άτυπα τη συγκέντρωση, ενώ εργάτες από το απέναντι εργοστάσιο έβγαλαν ένα αυτοσχέδιο πλακάτ με το στόχο (κλασικό έμβλημα των κινητοποιήσεων, που υπονοούσε πως είμαστε όλοι στόχοι των Νατοϊκών, και τους προκαλούσε να ρίξουν τις βόμβες πάνω μας) και έκαναν το σήμα της νίκης…

Και αν αυτή η κινητοποίηση, δε μας προκαλεί ιδιαίτερη έκπληξη, υπήρχαν άλλες αντιδράσεις που στο πέρασμα του χρόνου μας φαίνονται παράξενες, σχεδόν αδύνατο να έγιναν, όπως η καταδίκη της ΝΔ και του Άρη Σπηλιωτόπουλου.

“Πράξη που προκαλεί αποτροπιασμό, απόλυτα καταδικαστέα από κάθε πολιτισμένο άνθρωπο”, χαρακτηρίζει ο εκπρόσωπος της ΝΔ Αρ. Σπηλιωτόπουλος το βομβαρδισμό της κρατικής τηλεόρασης στο Βελιγράδι. Η συγνώμη, τονίζει, δεν είναι αρκετή για τέτοιες πράξεις. “Αυτό που επιβάλλεται να γίνει είναι η άμεση διακοπή των βομβαρδισμών και η αναζήτηση λύσης με ειρηνικά μέσα”.

Ή φλογερά αντιΝατοϊκά ρεπορτάζ, όπως αυτό στα ΝΕΑ, που μπορεί να στήριζαν την κυβέρνηση Σημίτη, αλλά είχαν σε καθημερινή βάση αντίστοιχες σελίδες, αντιΝΑΤΟϊκά άρθρα του Παύλου Τσίμα (!), τα σκίτσα και την καθημερινή στήλη του σκιτσογράφου Στάθη και πολλά αντίστοιχα…

21 χρόνια μετά, ο ρόλος των ΗΠΑ δεν έχει αλλάξει στο παραμικρό, αλλά οι ελληνο-αμερικανικές σχέσεις βρίσκονται στο καλύτερο ιστορικά σημείο, χάρη και στη συμβολή της κυβερνώσας αριστεράς, που τότε βολόδερνε στο όριο της κοινοβουλευτικής επιβίωσης και αναγκαζόταν να κρατά τα αντι-ιμπεριαλιστικά προσχήματα στον αντιπολιτευτικό της λόγο.

Ο χρόνος άλλαξε ακόμα και την επικράτεια της γειτονικής χώρας -που έπαψε να είναι Ομοσπονδία και ονομάζεται πλέον Σερβία- καθώς και τις πολιτικές δυνάμεις που ανέλαβαν τη διακυβέρνησή της. Κι έτσι λοιπόν, ενώ οι Γιουγκοσλάβοι άφησαν ως έχει, βομβαρδισμένο, το κτίριο, για να θυμίζει το ιμπεριαλιστικό έγκλημα, η κυβέρνηση έχει εκφράσει την πρόθεση να το αναδιαμορφώσει -καταστρέφοντας ουσιαστικά ένα ιστορικό μνημείο.