Τα «χαΐρια» του μονοπωλιακού καπιταλισμού σήμερα στη Ρωσία – Μετά τη διάλυση της ΕΣΣΔ δεν έχει προηγούμενο η τραγωδία που βιώνουν οι λαοί

Κυκλοφόρησε το νέο διπλό τεύχος της ΚΟΜΕΠ, με πλούσια αρθρογραφία για το ξεδίπλωμα της ιδεολογικής αντεπίθεσης. Ο Ριζοσπάστης δημοσιεύει σήμερα αποσπάσματα από το άρθρο του ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Δημήτρη Κουτσούμπα, για τα 100 χρόνια από την ίδρυση της ΕΣΣΔ, καθώς και από το κείμενο της Ιδεολογικής Επιτροπής της ΚΕ για τον μονοπωλιακό καπιταλισμό σήμερα στη Ρωσία.

Δίνουμε αυτήν την τραγωδία σε σύντομους «τίτλους»:

– Στυγνή εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο. Κατακτήσεις δεκαετιών της εργατικής τάξης, των λαών πετάχτηκαν στον «κάλαθο των αχρήστων». Εργασιακός μεσαίωνας. Διάλυση της Κοινωνικής Ασφάλισης. Περιορισμός συνδικαλιστικών ελευθεριών και δικαιωμάτων. Αύξηση της ανεργίας. Οικονομικές κρίσεις και σειρά αντεργατικών – αντιλαϊκών νόμων. Οξυμένο πρόβλημα στέγασης. Πλειστηριασμοί πρώτης κατοικίας. Κίνδυνος ενεργειακής φτώχειας, ανατιμήσεις, πληθωρισμός που κατατρώει το λαϊκό εισόδημα. Μεγάλη φορολογία.

– Κακοποίηση των γυναικών, διεύρυνση της ανισοτιμίας αντρών – γυναικών. Ελλειψη προστασίας των παιδιών. Εξαρση της μάστιγας των ναρκωτικών. Διόγκωση των φαινομένων παιδικής κακοποίησης, όπως στην «Κιβωτό του Τρόμου». Εξαρση του ρατσισμού, του εθνικισμού, του φασισμού – ναζισμού. Κρατική καταστολή και βία. Υποκλοπές και παρακολουθήσεις από εγχώριες και ξένες μυστικές υπηρεσίες, διαφθορά και σκάνδαλα.

– Οξυνση των ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών. Αντιθέσεις, συγκρούσεις, ιμπεριαλιστικός πόλεμος, με πιο πρόσφατο αυτόν στην Ουκρανία. Προσφυγιά, μετανάστευση. Κίνδυνος πυρηνικής απειλής.

– Καταστροφή του περιβάλλοντος. Ενταση καταστροφών από καιρικά φαινόμενα, χωρίς προστασία των λαϊκών οικογενειών από πλημμύρες, σεισμούς, πυρκαγιές κ.ά. Ενεργειακή φτώχεια και έλλειψη ρεύματος, Ενέργειας. Κίνδυνος επισιτιστικής κρίσης. Πόλεμος για το νερό. Και τόσα άλλα, ατελείωτος αριθμός προβλημάτων.

Αυτός είναι ο καπιταλισμός, βάρβαρος και αδυσώπητος για τους λαούς και τη νεολαία.

Οσοι περίμεναν ή υπολόγιζαν βελτίωση της διεθνούς κατάστασης, νέα περίοδο ευημερίας για τους λαούς στις διάφορες χώρες του κόσμου και σε όλες τις ηπείρους, διαψεύστηκαν οικτρά.

Οι καπιταλιστές είχαν σχέδιο. Τα αστικά επιτελεία δούλευαν συστηματικά για την επαναφορά της βαρβαρότητας μέσα από την ανατροπή του σοσιαλισμού και τη διάλυση της ΕΣΣΔ. Ο προπαγανδιστικός τους μηχανισμός παρέσυρε αγνούς ανθρώπους που πίστευαν σε κάτι πιο όμορφο.

Πολλοί και πολλές παρασύρθηκαν. Είναι καιρός να δουν τώρα πώς και ποιοι έσκαβαν τον λάκκο των ανθρώπων του μόχθου, της προόδου, των κομμουνιστών, για να φτάσει η ανθρωπότητα ξανά σε στιγμές της προϊστορίας της. Ολοι αυτοί, με αφορμή τα 100 χρόνια από την ίδρυση της ΕΣΣΔ που θυμόμαστε και τιμάμε φέτος, ίσως είναι καιρός να βγάλουν πλέον ουσιαστικά συμπεράσματα και, με το χέρι στην καρδιά και το νου πιο καθαρό, να ενταχτούν στη μεγάλη στρατιά της παγκόσμιας επανάστασης.

Είμαστε πεισμένοι ότι οι αντεπαναστατικές ανατροπές δεν αλλάζουν τον χαρακτήρα της εποχής. Ο 21ος αιώνας θα είναι ο αιώνας μιας καινούργιας ανόδου του παγκόσμιου επαναστατικού κινήματος και μιας νέας σειράς κοινωνικών επαναστάσεων. Οι αγώνες που περιορίζονται μόνο στο να διαφυλάξουν κάποιες κατακτήσεις, παρότι είναι αναγκαίοι, δεν μπορούν να δώσουν ουσιαστικές και μόνιμες λύσεις, καταλήγουν να είναι ένα μικρό βήμα μπρος και δύο μεγάλα βήματα πίσω.

Μόνη διέξοδος και νομοτελειακή προοπτική παραμένει ο σοσιαλισμός, παρά την πρώτη μεγάλη ήττα του προς το τέλος του 20ού αιώνα.

Η αναγκαιότητα του σοσιαλισμού αναδύεται από την όξυνση των αντιθέσεων του σύγχρονου καπιταλιστικού κόσμου, του ιμπεριαλιστικού συστήματος. Απορρέει από το γεγονός ότι στο ιμπεριαλιστικό στάδιο ανάπτυξης του καπιταλισμού, που χαρακτηρίζεται από την κυριαρχία των μονοπωλίων, έχουν ωριμάσει πλήρως οι υλικές προϋποθέσεις που κάνουν αναγκαίο το πέρασμα σε ανώτερο κοινωνικοοικονομικό σύστημα.

Αλλωστε, ο σοσιαλισμός εξακολουθεί να μην είναι μια επινόηση κάποιων ονειροπόλων, αλλά ο τελικός σκοπός και το αναγκαίο αποτέλεσμα της ίδιας της μεγάλης ανάπτυξης των παραγωγικών δυνάμεων της σύγχρονης κοινωνίας.

Το Κόμμα μας δίνει συνέχεια στη μελέτη και έρευνα, στην καλύτερη κωδικοποίηση των συμπερασμάτων, όπως και σε θέματα που μέχρι σήμερα δεν έχει ακόμα θίξει ολοκληρωμένα. Ταυτόχρονα κάνει σημαντική προσπάθεια για να γίνουν τα συμπεράσματα αυτά και οι εκτιμήσεις μας κτήμα όλου του κομματικού δυναμικού και του δυναμικού της ΚΝΕ, ιδιαίτερα των νεότερων ηλικιών.

Από αυτό το καθήκον κρίνεται και η ικανότητα του Κόμματος να συνδέει ολοκληρωμένα τη στρατηγική του με την καθημερινή πάλη, να επεξεργάζεται στόχους για τα άμεσα προβλήματα των εργαζομένων, σε σύνδεση με τη στρατηγική για την κατάκτηση της επαναστατικής εργατικής εξουσίας και τη σοσιαλιστική οικοδόμηση.

Ο μονοπωλιακός καπιταλισμός στη Ρωσία

Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, συνέπεια του διεθνούς ανταγωνισμού μεταξύ ΗΠΑ, ΝΑΤΟ, ΕΕ και της Ρωσίας, αποτελεί σημαντικό ζήτημα της πολιτικής διαπάλης. Για το επαναστατικό κίνημα έχει εξαιρετική σημασία ο καθορισμός του χαρακτήρα του πολέμου, των δυνάμεων που τον διεξάγουν, των πραγματικών στόχων της κάθε πλευράς, η χάραξη αυτοτελούς πολιτικής γραμμής. Το ΚΚΕ (στην Απόφαση της ΚΕ στις 9/3/22) κάνει συγκεκριμένη ανάλυση της κατάστασης και καλεί τον ελληνικό λαό σε επαγρύπνηση και συναγερμό ενάντια στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο και την ελληνική εμπλοκή.

Σε σειρά αναλύσεων, που ασκούν κριτική στη θέση του ΚΚΕ για τον χαρακτήρα του πολέμου στην Ουκρανία, ανάμεσα σε άλλα, πολιτικού χαρακτήρα, επιχειρήματα παρουσιάζονται με επιλεκτικό τρόπο στοιχεία για την οικονομία της Ρωσίας, όπου δίνεται έμφαση είτε σε επιμέρους χαρακτηριστικά της (π.χ. το μεγάλο ειδικό βάρος του εξορυκτικού τομέα) είτε στη σχετική θέση της χώρας στο διεθνές ιμπεριαλιστικό σύστημα.

Το ΚΚΕ, με βάση τη λενινιστική μέθοδο επιστημονικής ανάλυσης του ιμπεριαλιστικού σταδίου του καπιταλισμού, μελετά τη σύγχρονη πραγματικότητα, λαμβάνοντας υπόψη ότι στη διάρκεια εκατό και πάνω χρόνων από το πέρασμα του καπιταλισμού στο ιμπεριαλιστικό στάδιο, και ιδιαίτερα μετά την ανατροπή του σοσιαλιστικού συστήματος, ο μονοπωλιακός καπιταλισμός επικρατεί πλέον ως παγκόσμιο σύστημα, στο οποίο η θέση της κάθε χώρας καθορίζεται από την οικονομική, την πολιτική και τη στρατιωτική ισχύ της, μέσα σ’ ένα δυναμικό αντιφατικό πλέγμα ανισότιμων αλληλεξαρτήσεων, και μεταβάλλεται σύμφωνα με τον νόμο της ανισόμετρης ανάπτυξης (…)

Η σύγχρονη οικονομία της Ρωσίας προέκυψε από τη διάλυση του ενιαίου σοσιαλιστικού κρατικού μονοπωλίου, τόσο τομεακή – κλαδική όσο και γεωγραφική, και τη διαμόρφωση και συγκεντροποίηση του ιδιωτικού κεφαλαίου με τη διαδικασία που ξεκίνησε επίσημα τη δεκαετία του ’90 και συνεχίζεται μέχρι σήμερα.

Η σημερινή (τουλάχιστον μέχρι τις 24 Φλεβάρη και με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία) εικόνα δείχνει ότι στην οικονομία της Ρωσίας έχει εμπεδωθεί η παρουσία σειράς μονοπωλιακών ενώσεων, που «παίζουν αποφασιστικό ρόλο στην οικονομική ζωή».

Ο πίνακας που ακολουθεί παρουσιάζει την πρώτη δεκάδα των μονοπωλίων της Ρωσίας, με βάση τα κριτήρια που περιγράφονται στην αντίστοιχη στήλη (βλέπε Πίνακα 1).

Πίνακας 1

Από τη συνοπτική εικόνα για τα οικονομικά μεγέθη και τον όγκο της απασχόλησης εξάγεται αβίαστα το συμπέρασμα ότι στη σύγχρονη καπιταλιστική οικονομία της Ρωσίας, με ιδιαίτερη έμφαση στους κλάδους της εξόρυξης – Ενέργειας, των τραπεζών, των τηλεπικοινωνιών και του εμπορίου, έχουν διαμορφωθεί και κυριαρχούν μονοπωλιακές ενώσεις, που καθορίζουν αποφασιστικά την οικονομική ζωή της χώρας και παίζουν σημαντικό ρόλο στις διεθνείς εξελίξεις.

Τα παραδείγματα που ακολουθούν ενισχύουν το επιχείρημα περί της ισχύος και του διεθνούς ρόλου ορισμένων, τουλάχιστον, μονοπωλιακών ενώσεων της Ρωσίας.

Με ναυαρχίδα την «Γκαζπρόμ», το ρωσικό κράτος είναι σε θέση να επιβάλλει τους δικούς του όρους στον ανταγωνισμό του με τη «συλλογική Δύση», ιδιαίτερα με την ΕΕ, που αναζητεί νέους τρόπους κάλυψης των ενεργειακών της αναγκών.

Η «Ροσατόμ», με 250.000 εργαζόμενους, συνενώνει πάνω από 400 επιχειρήσεις. Ενδεικτικά στοιχεία: Το 2018 έφτασε να κατέχει το 67% της παγκόσμιας αγοράς κατασκευής ατομικών σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Κατέχει τον μοναδικό στον κόσμο πυρηνοκίνητο παγοθραυστικό στόλο και το μοναδικό πλωτό ΑΗΣ. Εξάγει εμπλουτισμένο ουράνιο σε ΗΠΑ, Μεξικό, Μ. Βρετανία, Σουηδία, Γαλλία, Βέλγιο, Γερμανία, Ισπανία, Ελβετία, Φινλανδία, ΗΑΕ, Ν. Αφρική, Κίνα, Ν. Κορέα, Ιαπωνία. Στη «Ροσατόμ» ανήκουν όλες οι επιχειρήσεις που σχετίζονται με τα ατομικά όπλα της Ρωσίας. Είναι δεύτερη στον κόσμο ως προς τα αποθέματα ουρανίου και πέμπτη ως προς την εξόρυξη (…)

Η χρηματιστηριακή ολιγαρχία της Ρωσίας και η όξυνση της βασικής αντίθεσης

Στη σύγχρονη Ρωσία η συγχώνευση του τραπεζικού με το βιομηχανικό κεφάλαιο έχει προχωρήσει σε μεγάλο βαθμό. Στη βάση του τραπεζικού συστήματος της Ρωσίας βρίσκεται η Κεντρική Τράπεζα, που διαχειρίζεται το συναλλαγματικό απόθεμα, εκδίδει χρήμα, διαχειρίζεται την ισοτιμία του και καθορίζει τα επιτόκια.

Οι δραστηριότητες των τραπεζών (ΒΤΜπ, Σμπερμπάνκ, Γκαζπρομπάνκ κ.ά.), πέρα από την έκδοση δανείων, επεκτείνονται στις πληρωμές, συγκεντρώνοντας τη μισθοδοσία, ανοίγοντας λογαριασμούς διακανονισμού μεταξύ επιχειρήσεων και διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη διαδικασία της παραγωγής και στην οικονομική ζωή της χώρας γενικότερα.

Σύμφωνα με την Κεντρική Τράπεζα της Ρωσίας, το συνολικό ποσό των δανείων που χορήγησαν οι 30 μεγαλύτερες τράπεζες σε νομικά πρόσωπα, στις αρχές του 2019, ανήλθε στα 35.004.598 εκατομμύρια ρούβλια. Από αυτά, τα 1.559.655 εκατ. ρούβλια χορηγήθηκαν στην εξορυκτική βιομηχανία, τα 5.103.695 εκατ. ρούβλια στον τομέα της μεταποίησης, 420.304 εκατ. ρούβλια στη χημική βιομηχανία, 822.250 εκατ. ρούβλια στη μεταλλουργική βιομηχανία, 248.315 στην παραγωγή μηχανημάτων. Οι τράπεζες της Ρωσίας συμμετέχουν καθοριστικά στη χρηματοδότηση της βιομηχανίας, ορίζοντας με τις επιχειρηματικές τους επιλογές την κατεύθυνση της ανάπτυξής της.

Για παράδειγμα, από τις ετήσιες εκθέσεις της ΒΤΜπ προκύπτει ότι «η τράπεζα συμμετείχε ενεργά στη χρηματοδότηση νέων περιφερειακών και ομοσπονδιακών έργων στον τομέα των κοινωνικών υποδομών, της οδοποιίας και της σιδηροδρομικής υποδομής, στην οργανωμένη χρηματοδότηση για την κατασκευή εγκαταστάσεων θαλάσσιων μεταφορών για τον τομέα του πετρελαίου και του φυσικού αερίου, συνέχισε να παρέχει πιστώσεις σε εταιρείες στον τομέα των μεταφορικών υποδομών, συμπεριλαμβανομένων των αεροδρομίων και των θαλάσσιων λιμανιών (…) συνεχίζεται η χρηματοδότηση έργων στον τομέα εξόρυξης και “πράσινης” Ενέργειας στη Ρωσική Ομοσπονδία». «Ο όμιλος ΒΤΜπ έχει συνάψει μια σειρά συναλλαγών για να συμμετάσχει στο μετοχικό κεφάλαιο των μεγαλύτερων ρωσικών εταιρειών, γεγονός που επέτρεψε στις τελευταίες να βελτιστοποιήσουν το βάρος του χρέους και τη διάρθρωση του κεφαλαίου».

Ορισμένα ακόμη παραδείγματα της συγχώνευσης του τραπεζικού με το βιομηχανικό κεφάλαιο, όπως περιγράφονται σε άρθρο των Ι. Φέρμπεροφ και Α. Ουστάλιχ:

— Ο βιομηχανικός όμιλος «Γκαζπρόμ» κατέχει την Γκαζπρομπάνκ και το μη κρατικό συνταξιοδοτικό ταμείο «Γκαζφόντ». Οι εταιρείες αυτές κατέχουν από κοινού τον ασφαλιστικό όμιλο «Σογκάζ» και μέσω αυτού την εταιρεία διαχείρισης «Λίντερ» (επενδυτικά και συνταξιοδοτικά ταμεία).

— Η κρατική Σμπερμπάνκ κατέχει το εργοστάσιο συναρμολόγησης αυτοκινήτων «Ντερβέις» στο Τσερκέσκ, τις κατασκευαστικές εταιρείες «Κράσναγια Πολιάνα», «Ρουμπλιόβο – Αρχάνγκελσκογιε» και άλλες. Από το 2019 κατέχει το διυλιστήριο «Αντιπίνσκι».

— Η «Ροσνέφτ» (τμήμα της «Ροσνεφτγκάζ») κατέχει την Πανρωσική Τράπεζα Περιφερειακής Ανάπτυξης.

— Ο γνωστός ισχυρός καπιταλιστής Βέκσελμπεργκ είναι ιδιοκτήτης της «Renova Holding» (Μπαχάμες), η οποία με τη σειρά της κατέχει τον όμιλο εταιρειών «Ρενόβα» στη Ρωσία, στον οποίο ανήκει η Μετκομπάνκ, και το Μεγάλο Συνταξιοδοτικό Ταμείο. Ταυτόχρονα, αυτός ο μεγάλος τραπεζικός όμιλος κατέχει το εργοστάσιο επεξεργασίας μη σιδηρούχων μετάλλων «Κάμενσκ – Ουράλσκ», την κατασκευαστική εταιρεία ΚΟΡΤΡΟΣ, την εταιρεία χόλντινγκ «Αεροδρόμια των Περιφερειών», το πακέτο μετοχών του διαδικτυακού παρόχου «Ακάντο», το εργοστάσιο παραγωγής τουρμπινών των Ουραλίων και άλλες εταιρείες. Και ταυτόχρονα, ο Βέκσελμπεργκ κατέχει και ένα μέρος της «Ρουσάλ» (συνιδιοκτήτης του «Νορίλσκι Νίκελ»).

— Ο Ρομάν Αμπράμοβιτς φέρεται σήμερα να κατέχει, μεταξύ άλλων, το 31% της «Εβράζ», πολυεθνικής εταιρείας εξόρυξης και παραγωγής χάλυβα, το 24% του «Πρώτου Καναλιού» της ρωσικής τηλεόρασης και το 5,87% των μετοχών της «Νορίλσκι Νίκελ».

— Οι Αλισερ Ουσμάνοφ, Βλαντίμιρ Σκοτς και Φαρχάντ Μοσίρι είναι κάτοχοι μιας από τις μεγαλύτερες μεταλλευτικές και μεταλλουργικές εταιρείες, της «Μεταλοϊνβέστ», στην οποία ανήκουν εργοστάσια εξόρυξης και βιομηχανικές εταιρείες. Ταυτόχρονα, κατέχουν την Τράπεζα Ράουντ.

— Ο «ολιγάρχης» Πρόχοροφ μέσω της «Onexim Holdings Ltd» (Κύπρος) κατέχει το εργοστάσιο τεχνολογίας λεντ «Οπτογκάν», την κατασκευαστική εταιρεία ΟΠΙΝ, το δίκτυο θερμοηλεκτρικών σταθμών «Κβάντρα» και μια σειρά από μέσα ενημέρωσης. Επιπλέον, την τράπεζα Ρενεσάνς Κρεντίτ, την επενδυτική εταιρεία «Ρενεσάνς Καπιτάλ». Και επίσης ένα μέρος της «Ρουσάλ».

— Ενας από τους πλουσιότερους ανθρώπους στη Ρωσία, ο Βλαντίμιρ Γιεφτουσένκοφ, κατέχει το 64,2% των μετοχών της «ΑΦΚ Σιστέμα», η οποία, μέσω της ΜΤΣ, κατέχει την MTS-Bank και άμεσα τα εργοστάσια ραδιομηχανικής ΡΤΙ, το 89% της «Μπασνέφτ» και το 92% των δικτύων διανομής ηλεκτρικής ενέργειας της Μπασκιρίας, καθώς και ένα δίκτυο ΜΜΕ και λιανεμπορίου.

— Ο γνωστός Ντεριπάσκα κατέχει την εταιρεία χόλντινγκ «Βασικό Στοιχείο», στην οποία ανήκουν η «Ινγκοστράχ», η μεγάλη τράπεζα Σογιούζ, το συνταξιοδοτικό ταμείο «Σότσιουμ» και ταυτόχρονα έναν ολόκληρο όμιλο εργοστασίων κατασκευής μηχανών (μεταξύ άλλων η ΓκΑΖ), κατασκευαστικές εταιρείες και γεωργικές εκμεταλλεύσεις.

Και ο κατάλογος συνεχίζεται…

Τα παραδείγματα αυτά αποδεικνύουν τη συγχώνευση του τραπεζικού με το βιομηχανικό κεφάλαιο και την ύπαρξη ισχυρού χρηματιστικού κεφαλαίου στη Ρωσία.

Πίνακας 2

Την ίδια περίοδο ενισχύεται η τάση σχετικής και απόλυτης εξαθλίωσης της εργατικής τάξης της Ρωσίας και οξύνονται τα προβλήματα του λαού. Η διευρυμένη αναπαραγωγή του κεφαλαίου και η κερδοφορία των μονοπωλιακών ομίλων εδράζονται στη Ρωσία, όπως και σε κάθε άλλο αστικό κράτος, στην αύξηση του βαθμού εκμετάλλευσης των εργαζομένων. Δίνουμε ορισμένα στοιχεία στον πίνακα που ακολουθεί (βλέπε Πίνακα 2).

Συμπερασματικά

Τα περιεχόμενα του τεύχους

 

ΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ100 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΙΔΡΥΣΗ ΤΗΣ ΕΣΣΔ

Δημήτρης Κουτσούμπας ΕΣΣΔ: Απέδειξε την ανωτερότητα του σοσιαλισμού έναντι του καπιταλισμού

Ελισαίος Βαγενάς Η πορεία της ΕΣΣΔ: Συμπεράσματα για τη σύγχρονη ταξική πάλη, σε συνθήκες ιμπεριαλιστικού πολέμου

Διακήρυξη για τον σχηματισμό της Ενωσης Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών

Συμφωνία για τον σχηματισμό της Ενωσης των Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών

ΙΔΕΟΛΟΓΙΑ – ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Γιώργος Μαρίνος Η επικίνδυνη πορεία των ελληνοτουρκικών σχέσεων επιβάλλει την ενίσχυση της λαϊκής πάλης

Μάκης Παπαδόπουλος Δικτατορία του κεφαλαίου: Το αληθινό πρόσωπο του «επιτελικού κράτους δικαίου»

ΓΥΝΑΙΚΕΙΟ ΖΗΤΗΜΑ

Ελένη Μπέλλου: Ερωτικές σχέσεις, συμβίωση, γάμος: Είναι ατομικά δικαιώματα;

ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ

Παρέμβαση του ΚΚΕ στην 22η ΔΣΚΕΚ Ο σοσιαλισμός είναι το μέλλον και οι λαοί η μόνη υπερδύναμη που μπορεί να τον πραγματώσει

Ιδεολογική Επιτροπή της ΚΕ του ΚΚΕ: Ορισμένα στοιχεία για την οικονομία της Ρωσίας

ΠΑΙΔΕΙΑ

Κυριάκος Ιωαννίδης Για την παρέμβαση των κομμουνιστών στους φορείς των γονέων των μαθητών

ΤΕΧΝΗ – ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Αλέκα Παπαρήγα Αποχαιρετάμε τον σπουδαίο κομμουνιστή καλλιτέχνη, τον αγαπημένο σύντροφό μας στις χαρές και πίκρες της ζωής και του αγώνα, Κώστα Καζάκο

Θοδωρής Χιώνης Στους μεγάλους αγώνες που έχουμε μπροστά μας, θα μας πεισμώνουν αταλάντευτα τα τραγούδια του Μίκη Θεοδωράκη

Ελένη Μηλιαρονικολάκη Πόλεμος και ταξική σύγκρουση στην ελληνική λογοτεχνία τα χρόνια της θύελλας (1940-1950)

ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

ΚΟΜΜΑΤΙΚΑ ΝΤΟΚΟΥΜΕΝΤΑ