«Θα στείλω τους Έλληνες στρατιώτες όπου θέλω, χωρίς κανέναν περιορισμό!» – Ας θυμηθούμε τη Γιουγκοσλαβία το 1999

Ζούμε έναν ακόμη καταστροφικό για τους λαούς πόλεμο. Οι νέοι στρατευμένοι, τα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων, ο λαός μας βρίσκονται και πάλι σε κίνδυνο. Το δισέλιδο του «Ριζοσπάστη» παρουσιάζει το πώς βίωσαν τότε οι στρατευμένοι την απόφαση της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ, το 1999, να εμπλέξει την Ελλάδα στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο εναντίον της τότε Γιουγκοσλαβίας.

Τότε, για 78 μέρες, ο γιουγκοσλαβικός λαός ήταν στόχος, με συνεχείς βομβαρδισμούς του ΝΑΤΟ, που άρχισαν στις 24 Μάρτη 1999.

Η τότε κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ έλεγε ότι «οι συμμαχικές δεσμεύσεις μάς επιβάλλουν να στείλουμε στην Αδριατική το Α/Τ “Θεμιστοκλής”». Και τι γινόταν τότε στην Αδριατική Θάλασσα; Η περιοχή του Ιονίου Πελάγους και μέχρι την Τεργέστη της Ιταλίας ήταν χαρακτηρισμένη από το ΝΑΤΟ ως εμπόλεμη ζώνη. Τα πλοία του ΝΑΤΟ περιπολούσαν σε όλη αυτήν τη θαλάσσια περιοχή εφαρμόζοντας ΝΑΤΟικό ναυτικό αποκλεισμό και ταυτόχρονα βομβάρδιζαν με πυραύλους την τότε Γιουγκοσλαβία.

Οι Σέρβοι με μαζικές συγκεντρώσεις φύλαγαν τα βράδια τις γέφυρες του Βελιγραδίου, της Νις, τα εργοστάσια, τις πλατείες τους. Ανάμεσα σε πυραύλους, που σκόρπιζαν απεμπλουτισμένο ουράνιο στις πόλεις τους, παίζανε ποδόσφαιρο και μπάσκετ σε κατάμεστα γήπεδα. Χιλιάδες λαού φοράγανε στο στήθος τους τον στόχο… προκαλώντας τους πιλότους του ΝΑΤΟ να τους σημαδέψουν. Πτώματα, φωτιές, ερείπια, πρόσφυγες, ανάπηροι και ξεριζωμένοι.

Και τότε ο ελληνικός λαός «βομβαρδιζόταν» – από τους πάντα αντικειμενικούς καναλάρχες – με ένα ακόμη ΝΑΤΟικό αφήγημα. «Μαρτυρίες» και «ρεπορτάζ» για τον «δικτάτορα Μιλόσεβιτς», τον Πρόεδρο της Γιουγκοσλαβίας, που «διέπραττε γενοκτονία εναντίον των Κοσοβάρων που διεκδικούσαν την ανεξαρτησία τους». Οπως και σήμερα, όλος ο «πολιτικός κόσμος», ΠΑΣΟΚ, ΝΔ, Συνασπισμός, συμφωνούσε απόλυτα με τις «ΝΑΤΟικές δεσμεύσεις». Κι ο λαός; Οι στρατευμένοι; Αυτοί θεωρούνταν εμπόδιο. Συνθήματα αντηχούσαν σε όλες τις γειτονιές της Ελλάδας. Πανό έξω από τα στρατόπεδα απαιτούσαν …«Κανένας φαντάρος στη Γιουγκοσλαβία – εμείς δεν πολεμάμε για ΗΠΑ – Γερμανία».

Στο αντιτορπιλικό (Α/Τ) «Θεμιστοκλής» οι συζητήσεις μεταξύ των ναυτών φούντωναν. Ολοι συζητούσαν για τον πόλεμο όχι πια σαν «ειδικοί» – «διεθνολόγοι» τηλεοπτικών συζητήσεων. Τώρα ο πόλεμος ήταν στο «σπίτι» τους, ο ένας μετά τον άλλον άρχισαν να βγαίνουν αναφορές «παραπονούμενων». Το κοινό στοιχείο των αναφορών ήταν ότι δεν συμφωνούσαν με την αποστολή του πλοίου στον πόλεμο. Η διοίκηση ήταν αρχικά σε αμηχανία.

Φτιάχτηκε η πρώτη επώνυμη επιστολή προς τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης και τον υπουργό Αμυνας. «ΑΡΝΟΥΜΑΙ» ήταν το κυρίαρχο. «Αρνούμαι να υπηρετήσω το ΝΑΤΟ». Υπογράφει ο ναύτης Τ/ΠΒ Νικόλαος Γαρδίκης. Βγαίνει αναφορά υπάρχου. Ο «Ριζοσπάστης» στο πρωτοσέλιδό του γράφει: «Η σημαία του ΝΑΤΟ δεν ταιριάζει σε κανένα Ελληνόπουλο!»

Μετά τις πέντε (5) αναφορές «παραπονούμενων» ναυτών δίνεται εντολή να μην ξαναγίνει αναφορά. Ακολουθεί χιονοστιβάδα επιστολών στον Τύπο. Αλλη μία επώνυμη δημόσια επιστολή. Επιπλέον ομαδικές επιστολές δημοσιεύονται στον Τύπο. Ενας αξιωματικός αρνείται να ακολουθήσει το πλοίο. Ναυτοδικείο. Ενας άλλος ναύτης αρνείται να επιβιβαστεί. Οι ανθυπασπιστές, όλοι μαζί, ενημερώνουν τον κυβερνήτη ότι δεν πρόκειται να οπλίσουν τα κανόνια του πλοίου σε καμιά περίπτωση.

Τις επόμενες μέρες, οι εφημερίδες και τα κανάλια κυριαρχούνταν από επιστολές καταγγελίας του πολέμου και συμπαράστασης στους ναύτες του Α/Τ «Θεμιστοκλής». Το Α/Τ «Θεμιστοκλής» γίνεται σύμβολο της άρνησης και εμπλοκής στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο. Ναύτες, σμηνίτες, στρατιώτες από όλη την Ελλάδα στέλνουν δημόσιες επιστολές…! ΕΞΩ Η ΕΛΛΑΔΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΟΛΕΜΟ – ΚΑΜΙΑ ΕΜΠΛΟΚΗ – ΚΑΝΕΝΑΣ ΦΑΝΤΑΡΟΣ ΕΞΩ ΑΠΟ ΤΑ ΣΥΝΟΡΑ. ΚΕΒΟΠ, Ναύσταθμος Σαλαμίνας, πολεμικά πλοία, Ναύσταθμος Κρήτης, στρατόπεδα Εβρου, νησιών Ανατολικού Αιγαίου, Λάρισας, Θεσσαλονίκης, Αττικής… Οι αναφορές και οι επιστολές τους κατακλύζουν τα μέσα ενημέρωσης. Οι κυβερνητικοί του ΠΑΣΟΚ λυσσάνε. Τους συμπαραστέκονται οι αντιπολιτευόμενοι της ΝΔ, όλοι μαζί «εθνικά ομόψυχοι». Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Δημήτρης Ρέππας, μιλάει για λιποτάχτες. Ο υπουργός Αμυνας, Ακης Τσοχατζόπουλος, δηλώνει ότι δεν διαπραγματεύεται με ναύτες. Ο Ανδρέας Λοβέρδος, υπουργός του ΠΑΣΟΚ, λέει ότι «…η εναντίωση στη συμμετοχή των Ενόπλων Δυνάμεων ενάντια στη Γιουγκοσλαβία είναι λιποταξία που τιμωρείται με εκτέλεση σε καιρό πολέμου…!» Εργάτες, καλλιτέχνες, απόστρατοι, δικαστικοί, φοιτητές, μαθητές, μητέρες στρατευμένων δημοσιεύουν επιστολές συμπαράστασης στους ναύτες. Εργατικά συνδικάτα, σύλλογοι γονέων, φοιτητικοί σύλλογοι κάνουν Γενικές Συνελεύσεις όπου διαβάζονται οι επιστολές των στρατευμένων…

Τα βράδια μετά τη νυχτερινή κατάκλιση στο πλοίο οι ναύτες συζητούν. Ο στενός κύκλος μεγαλώνει. Διαφωνίες, εντάσεις, τσακωμοί, συμφωνίες, αποφάσεις, φόβος, εμψύχωση. Δυνατά συναισθήματα! Πρωτόγνωρα για όλους. Η διοίκηση του πλοίου και του Στόλου ξεπερνά την πρώτη αμηχανία. Σκορπίζει τους πρωτεργάτες σε διάφορα καθήκοντα στο πλοίο. Στους διαδρόμους υπαξιωματικοί τούς σφίγγουν το χέρι στα… γρήγορα. Από τα μεγάφωνα ακούγεται συνεχώς: Ναύτης στο καρέ αξιωματικών, στη γέφυρα, στην τραπεζαρία πληρώματος, στο οπλονομείο, στο καρέ ανθυπασπιστών, στο κατάστρωμα πυροβόλου 52… Η «τιμωρία» της ορθοστασίας γεννά νέα συμπαράσταση.

Οι μέρες περνούν. Το κύμα συμπαράστασης δίνει νέα ώθηση στις αντιπολεμικές συγκεντρώσεις. Ο Ναύσταθμος Σαλαμίνας πολιορκείται από τα εργατικά σωματεία της Ζώνης του Περάματος. Αποφασίζεται από τον κυβερνήτη η ακύρωση όλων των «εξόδων» πληρώματος. Ζητάνε 9 ναύτες να ξεκινήσουν οι αναφορές ξανά. Δεν απαντάνε σε κανέναν. Αρχίζουν ξανά οι «έξοδοι». Απειλητικά τηλεφωνήματα σε σπίτια ναυτών. Τα τηλεφωνήματα συμπαράστασης πολλαπλασιάζονται επίσης. Η μέρα απόπλου πλησιάζει. Ανησυχούν οι γονείς των στρατευμένων. Ο πρωθυπουργός της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ, Κώστας Σημίτης, σαν λοχίας του ΝΑΤΟ, λέει: «Θα στείλω τους Ελληνες στρατιώτες όπου θέλω, χωρίς κανέναν περιορισμό!». Οσμή θανάτου…

Στο Α/Τ «Θεμιστοκλής» πέφτει η τελική απομόνωση πριν από τον απόπλου. Φήμες δίνουν και παίρνουν. Η διοίκηση τρέμει την αντίδραση των εργατικών σωματείων. Τα ΜΑΤ φυλάνε το Ναύσταθμο! Στο πορθμείο του Περάματος γίνονται αστυνομικοί έλεγχοι. Ο «Θεμιστοκλής» δένει σε ΝΑΥΔΕΤΟ (σημαδούρα) έξω ακριβώς από τον Ναύσταθμο, για να μην έχει επικοινωνία με την ξηρά. Σκοπιές παντού…

Το πλοίο αποπλέει ξημερώματα, ενώ οι ακτές της Σαλαμίνας ήταν γεμάτες κόσμο με πανό, με αυτοκίνητα… Την ησυχία της αυγής σκίζει το σύνθημα «ΚΑΝΕΝΑΣ ΦΑΝΤΑΡΟΣ ΣΤΗ ΓΙΟΥΓΚΟΣΛΑΒΙΑ – ΕΜΕΙΣ ΔΕΝ ΠΟΛΕΜΑΜΕ ΓΙΑ ΗΠΑ – ΓΕΡΜΑΝΙΑ».

Το Α/Τ «Θεμιστοκλής» πλέει υπό τις διαταγές Αμερικανού ναυάρχου στην Αδριατική Θάλασσα, μαζί με τους ναύτες που αρνούνταν να οπλίσουν. Σε κάθε αναφορά, η διοίκηση βρίσκει αφορμή να δηλώσει ότι το πλοίο και η αρμάδα (SNFM) που συμμετέχει είναι «ουδέτερα». Το δηλώνει στα Αγγλικά κι ο ναύαρχος των ΗΠΑ στο κατάστρωμα του πλοίου, εν πλω, σε κλήση του πληρώματος. Οι ναύτες μαζεύουν υπογραφές. Δημοσιεύεται στις εφημερίδες της Ελλάδας κείμενο 38 υπογραφών των ναυτών. Ενα βράδυ ρίχνουν στη θάλασσα τα σύμβολα του ΝΑΤΟ που κυμάτιζαν στις πλευρές του αντιτορπιλικού…

Στην πλατεία Συντάγματος γίνεται «λαϊκό δικαστήριο» για εγκλήματα πολέμου με τον Κώστα Καζάκο. «Κατηγορούμενοι» ήταν οι ηγέτες των ΗΠΑ, της Γερμανίας, της Ιταλίας, του ΝΑΤΟ… Στη Θεσσαλονίκη αποβιβάζονται στρατεύματα του ΝΑΤΟ με προορισμό τα βόρεια σύνορα της χώρας. Το λιμάνι πολιορκείται καθημερινά από διαδηλωτές. Μπλοκάρουν τα τρένα με τα ΝΑΤΟικά τεθωρακισμένα και γράφουν πάνω τους συνθήματα με κόκκινη μπογιά: NATO KILLERS GO HOME. Στην παραλία του Λιτόχωρου κάνουν απόβαση πεζοναύτες των ΗΠΑ. Τους «υποδέχονται» διαδηλωτές. Η ΝΑΤΟική βάση της Σούδας, στα Χανιά, πολιορκείται σχεδόν καθημερινά. Το ίδιο κάνουν και οι Λαρισαίοι στο ΝΑΤΟικό Στρατηγείο. Μια από τις καθημερινές πορείες της Αθήνας, περνά μέσα από την αγγλική πρεσβεία. Θεσσαλονικείς αλλάζουν τις ταμπέλες στους δρόμους της πόλης. Φάλαγγα Αμερικανών καταλήγει μέσα στη λαχαναγορά της πόλης!

Το λαϊκό κίνημα προστάτεψε τους στρατευμένους που αντέδρασαν οργανωμένα στις μονάδες τους. Στο αντιτορπιλικό «Θεμιστοκλής» δεν τόλμησαν ποτέ να δώσουν διαταγή να βομβαρδίσει. Οι 40 μέρες φυλακής που εισέπραξε ο ναύτης Νίκος Γαρδίκης του «Θεμιστοκλή», για τη στάση του, είναι παράσημα του ελληνικού λαού για την αντιιμπεριαλιστική του πάλη. Δεν τόλμησαν να του επιβάλουν να τις υπηρετήσει. Ενας πολυήμερος αγώνας ένωσε έναν λαϊκό κόσμο που υπάρχει μέσα στον στρατό και λαό! Λαϊκός αγώνας που έδειξε ότι «εδώ είναι Βαλκάνια, δεν είναι παίξε – γέλασε», όπως λέγεται απλά.

Σε τούτα εδώ τα μάρμαρα κακιά σκουριά δεν πιάνει…

Οπόλεμός τους καταστρέφει ό,τι αφήνει όρθιο η ειρήνη τους.

Σήμερα οι στρατευμένοι ανησυχούν. Το ίδιο και οι οικογένειές τους. Η αναστάτωση που έχουν όχι μόνο οι φαντάροι αλλά και όλος ο ελληνικός λαός πατάει σε πραγματικά γεγονότα. Η κυβέρνηση μπλέκει τη χώρα μας στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο, διαλέγοντας το ευρωΝΑΤΟικό στρατόπεδο, μεταξύ των φονιάδων των λαών. Η αποστολή στρατιωτικού υλικού στην αντιδραστική ουκρανική κυβέρνηση, η παραχώρηση των στρατιωτικών βάσεων στην Αλεξανδρούπολη, στο Στεφανοβίκειο, στη Σούδα, στη Λάρισα και αλλού καθώς και η προθυμία για αποστολή στρατευμάτων είναι μερικά από τα πεπραγμένα της κυβέρνησης σε αυτήν την κατεύθυνση. Διαχρονικά οι κυβερνήσεις βάζουν σε όλο και περισσότερες περιπέτειες τον λαό και τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας μας.

ΗΠΑ, ΕΕ και Ρωσία τη Γη ξαναμοιράζουν, με των λαών το αίμα τα σύνορα χαράζουν.

Η απαράδεκτη εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία είναι ένα ακόμη επεισόδιο στον πόλεμο που διεξάγεται εδώ και χρόνια μεταξύ ΗΠΑ – ΝΑΤΟ – ΕΕ και Ρωσίας με επίκεντρο το μοίρασμα του ορυκτού πλούτου, της Ενέργειας, εδαφών και εργατικού δυναμικού, αγωγών και δικτύων μεταφοράς εμπορευμάτων, γεωπολιτικών στηριγμάτων, μεριδίων των αγορών. Ενας πόλεμος που περιλαμβάνει τη στρατιωτική περικύκλωση της Ρωσίας, πραξικοπήματα, προβοκάτσιες, δολοφονίες, βομβαρδισμούς, εκτοπισμούς, προσφυγιά, εξαγορές, επενδύσεις, εξοπλισμούς και τώρα και ιμπεριαλιστική στρατιωτική εισβολή.

Και οι στρατευμένοι;

Η κυβέρνηση της ΝΔ με τη συναίνεση και των κομμάτων ΠΑΣΟΚ/ΚΙΝΑΛ και ΣΥΡΙΖΑ, που κυβέρνησαν παλιότερα, έχει μπλέξει τις Ενοπλες Δυνάμεις σε έναν ακόμη ιμπεριαλιστικό πόλεμο. Μετατρέπουν τις στρατιωτικές μονάδες σε στόχους των αντιπάλων των ΗΠΑ, του ΝΑΤΟ και της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Το ίδιο και τις πόλεις μας, τα λιμάνια, τα τρένα και άλλες υποδομές. Μετατρέπουν τη χώρα μας σε ορμητήριο για τον πόλεμό τους. Δεν διαλέγουμε ληστή. Ούτε με το ΝΑΤΟ ούτε με τη Ρωσία. Είμαστε με τον ελληνικό λαό, τους λαούς όλου του κόσμου, τα θύματα των ιμπεριαλιστικών πολέμων.

Στεκόμαστε απέναντι στα πολεμοκάπηλα σχέδιά τους και τους πολέμους τους, αντίθετα και αγωνιστικά.

Βγαίνουμε αναφορές. Απαιτούμε να μη συμμετέχουν οι Ενοπλες Δυνάμεις και οι στρατιωτικοί σε αποστολές εκτός συνόρων. Να κλείσουν τώρα οι στρατιωτικές βάσεις των ΗΠΑ στη χώρα μας. Αποδέσμευση τώρα από το ΝΑΤΟ και την ΕΕ.

Καταδικάζουμε την ελληνική εμπλοκή.

…Θα νικήσουμε!

Λάζαρος Ανδρόπουλος

Αναδημοσιεύεται από το δισέλιδο «Για τους ένστολους» του «Ριζοσπάστη του Σαββατοκύριακου» 19-20 Μάρτη 2022.