Τομά Σανκαρά: “Μιλάω στο όνομα του φτωχού παιδιού που πεινάει”

Στις 15 Οκτωβρίου 1987, δολοφονείται σε πραξικόπημα ο «Τσε Γκεβάρα της Αφρικής», πρόεδρος της Μπουρκίνα Φάσο, Τομά Σανκαρά. Το σώμα του Αφρικανού μαρξιστή επαναστάτη και θεωρητικού του παναφρικανισμού, διαμελίσθηκε και θάφτηκε εσπευσμένα σε έναν ανώνυμο τάφο
Ο δικτάτορας Κομπαορέ αφού κατέλαβε την εξουσία, ανέστρεψε τις εθνικοποιήσεις, επανέφερε το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και την Παγκόσμια Τράπεζα, κατάργησε τις Επιτροπές για την Υπεράσπιση της Επανάστασης και τα λαϊκά-επαναστατικά όργανα.

Απόσπασμα από την ομιλία του Σανκαρά στον ΟΗΕ στις 4/10/1984:

«Έρχομαι εδώ φέρνοντας μαζί μου τον αδελφικό χαιρετισμό μιας χώρας όπου εφτά εκατομμύρια παιδιά, γυναίκες και άντρες αρνούνται πλέον να πεθαίνουν από αμορφωσιά, πείνα και δίψα. Έρχομαι να σας μιλήσω στο όνομα ενός λαού που επέλεξε να διεκδικήσει και να αναλάβει πάνω στη γη των προγόνων του την ευθύνη της Ιστορίας του, με όλες τις θετικές και τις αρνητικές της όψεις, χωρίς κανένα σύμπλεγμα κατωτερότητας.… Δεν έχω πρόθεση να διατυπώσω κανένα δόγμα. Δεν είμαι ούτε μεσσίας ούτε προφήτης. Δεν κατέχω καμιάν αλήθεια. Μια φιλοδοξία έχω μονάχα, κι έναν διπλό στόχο:

Πρώτον, να μπορέσω σε απλή γλώσσα, αυτήν της σαφήνειας και της καθαρότητας, να μιλήσω στο όνομα του λαού μου, του λαού της Μπουρκίνα Φάσο. Δεύτερον, να κατορθώσω να εκφράσω με το δικό μου τρόπο το παγκόσμιο πλήθος των απόκληρων, δηλαδή όλους εκείνους που ανήκουν στον εκ του πονηρού αποκαλούμενο Τρίτο Κόσμο, και να διατυπώσω, έστω κι αν δεν γίνουν αντιληπτοί, τους λόγους που έχουμε να εξεγειρόμαστε.
Κανείς δεν θ’ απορήσει που η Μπουρκίνα Φάσο κατατάσσεται στην αποθήκη των περιφρονημένων, δηλαδή στον Τρίτο Κόσμο, που οι άλλοι κόσμοι επινόησαν την εποχή των τύποις ανεξαρτητοποιήσεων για να διασφαλίσουν καλύτερα την πολιτισμική, οικονομική και πολιτική μας αλλοτρίωση.
Θέλουμε ωστόσο να συμπεριληφθούμε σ’ αυτόν, χωρίς να σημαίνει πως υιοθετούμε αυτόματα και την τεράστια φαλκίδευση της Ιστορίας. Κι ακόμα λιγότερο πως συναινούμε στο να παίξουμε το ρόλο της πίσω αυλής μιας χορτάτης Δύσης. Το κάνουμε όμως για να ενισχύσουμε στη ίδια μας τη συνείδηση το γεγονός ότι ανήκουμε σ’ ένα ευρύτερο τρι-ηπειρωτικό σύνολο, και πως ως αδέσμευτοι, μια πολύ ιδιαίτερη αλληλεγγύη συνδέει τις τρεις ηπείρους της Ασίας, της Λατινικής Αμερικής και της Αφρικής σε μια κοινή μάχη ενάντια στους ίδιους πολιτικούς λαθρέμπορους και τους ίδιους οικονομικούς εκμεταλλευτές.

Ενδυναμωμένοι απ’ αυτήν μας την πεποίθηση, θέλουμε ο λόγος μας ν’ αγκαλιάσει όλους όσοι υποφέρουν στο πετσί τους, όλους όσοι η ανθρώπινη αξιοπρέπειά τους χλευάζεται από μια μειοψηφία ανθρώπων ή από ένα σύστημα που τους συντρίβει.
Μιλάω στο όνομα των εκατομμυρίων που ζούνε στα γκέτο γιατί έχουν μαύρο δέρμα ή γιατί είναι φορείς μιας διαφορετικής κουλτούρας και απολαμβάνουν μεταχείρισης μόλις καλύτερης εκείνης που επιφυλάσσεται στα ζώα.
Υποφέρω στο όνομα των Ινδιάνων που σφαγιάστηκαν, ποδοπατήθηκαν, ταπεινώθηκαν και ζούνε εδώ κι αιώνες περιορισμένοι στις «ρεζέρβες» ώστε να μην χαίρουν κανενός δικαιώματος και ο πολιτισμός τους να μην μπορεί να εμπλουτιστεί ερχόμενος σ’ ευτυχισμένο γάμο με άλλες κουλτούρες, συμπεριλαμβανομένης κι αυτής του καταχτητή.
Κραυγάζω στο όνομα των ανέργων ενός συστήματος δομικά άδικου, καταδικασμένων ν’ αντιλαμβάνονται από τη ζωή μονάχα την αντανάκλαση εκείνης που ζούνε οι έχοντες.
Μιλάω στο όνομα των γυναικών όλου του κόσμου που υποφέρουν μέσα σ’ ένα εκμεταλλευτικό σύστημα που επέβαλαν οι αρσενικοί.
… Μιλάω στο όνομα των μανάδων των στερημένων χωρών μας, που βλέπουν τα παιδιά τους να πεθαίνουν από μαλάρια ή διάρροια, αγνοώντας πως υπάρχουν απλά μέσα για να τα σώσουν.
Μέσα που δεν τους προσφέρει η επιστήμη των πολυεθνικών καθώς προτιμάνε να επενδύουν στα εργαστήρια καλλυντικών και στην πλαστική χειρουργική, ικανοποιώντας τα καπρίτσια λίγων γυναικών ή αντρών των οποίων η φιλαρέσκεια απειλείται από το περίσσευμα θερμίδων γευμάτων τόσο πλούσιων και τόσο συχνών που σ’ εμάς προκαλούνε ζάλη.
Μιλάω επίσης στο όνομα του παιδιού. Του φτωχού παιδιού που πεινάει, κι αλληθωρίζει κρυφά προς τη συσσωρευμένη αφθονία σ’ ένα μαγαζί για πλούσιους. Σ’ ένα μαγαζί προστατευμένο από παχύ τζάμι. Ένα τζάμι προστατευμένο από απροσπέλαστα κάγκελα. Κάγκελα φυλασσόμενα από έναν κρανοφορεμένο και γαντοφορεμένο αστυνομικό, οπλισμένο με γκλομπ.

… Η χώρα μου είναι η συμπύκνωση των συμφορών όλων των λαών, μια οδυνηρή σύνθεση όλων των πόνων της ανθρωπότητας.
Αλλά είναι επίσης, και κυρίως, η συμπύκνωση των ελπίδων των αγώνων μας.
Γι’ αυτό και δονούμαι στο όνομα των αρρώστων που στρέφουν τα μάτια με αγωνία στον ορίζοντα μιας επιστήμης αγορασμένης από τους εμπόρους των όπλων.
Οι σκέψεις μου πάνε σε όλους εκείνους που θίγονται από την καταστροφή της Φύσης, και στα τριάντα εκατομμύρια ανθρώπους που όπως κάθε χρόνο θα πεθάνουν, θερισμένοι από το τρομαχτικό όπλο της πείνας.
… Αναγνωρίζοντας τη θέση μας στους κόλπους του Τρίτου Κόσμου, και παραφράζοντας τον Χοσέ Μαρτί, επιβεβαιώνουμε «ότι αισθανόμαστε πάνω στο μάγουλό μας κάθε χαστούκι που δίνεται σ’ οποιονδήποτε άνθρωπο στον κόσμο».

Μέχρι σήμερα στρέφαμε και το άλλο μάγουλο. Τα χαστούκια διπλασιάστηκαν. Μα η καρδιά των μοχθηρών δεν συγκινήθηκε. Ποδοπάτησαν την αλήθεια του δίκιου. Του Χριστού προδώσανε το λόγο.
Μετατρέψανε τον σταυρό του σε ρόπαλο. Κι αφού φορέσανε το χιτώνα του, ξέσκισαν τα κορμιά και τις ψυχές μας.
Συσκότισαν το μήνυμά του. Το δυτικοποίησαν, την ίδια στιγμή που εμείς το υποδεχόμασταν ως μήνυμα οικουμενικής απελευθέρωσης.
Ανοίξαμε τότε τα μάτια μας στην πάλη των τάξεων. Δεν θα υπάρξουν πλέον άλλα χαστούκια».

Πηγή: guernicaeu