“Σοσιαλιστική” Monopoly και τα μυαλά στα μπλέντερ

Τι θα γινόταν αν η ΔΑΠ αποφάσιζε να βγάλει επιτραπέζιο; Μάλλον κάτι σαν τη “Monopoly-Σοσιαλισμός”, μια εκδοχή του κλασικού επιτραπέζιου παιχνιδιού της Hasbro, που μας εξηγεί με “χιούμορ” πόσο κακό πράγμα είναι ο σοσιαλισμός, ή εν πάσει περιπτώσει, αυτό που φαντάζονται ως σοσιαλισμό οι εμπνευστές του. Μπορεί κανείς να μην εντυπωσιάζεται από αυτή την εξέλιξη, καθώς και η απλή Monopoly είναι μια αποθέωση του καπιταλισμού και μια εξ απαλών ονύχων εισαγωγή στη λογική της συσσώρευσης κερδών με κάθε τρόπο. Στην πραγματικότητα, η αυθεντική Monopoly, χωρίς να είναι προφανώς αντικαπιταλιστική, είχε σαφώς χαρακτήρα ειρωνείας απέναντι στην κερδοσκοπία των ενοικίων, αφού έφερε τον τίτλο “Το παιχνίδι του ιδιοκτήτη γης”. Ήταν μια εφεύρεση της Αμερικανίδας σχεδιάστριας παιχνιδιών Lizzie Magie, που ήθελε να καταγγείλει τα μονοπώλια στην αγορά γης. Αργότερα κάποιος Τσαρλς Ντάροου έκλεψε τους κανόνες του παιχνιδιού, το μετέτρεψε σε ανοιχτά φιλοκαπιταλιστικό και το πουλούσε ως “Monopoly”. Σύντομα οι αδερφοί Πάρκερ αγόρασαν τα δικαιώματα του παιχνιδιού από τον Ντάροου, δίνοντάς την μορφή με την οποία καθιερώθηκε ως ένα από τα δημοφιλέστερα επιτραπέζια του Δυτικού Κόσμου.

Σε μια προσπάθεια “λίφτινγκ” του brand name, κατά καιρούς έχουν κυκλοφορήσει διάφορες εκδοχές του επιτραπέζιου, η συγκεκριμένη πάντως φαίνεται να απευθύνεται κατά προτίμηση σε ανθρώπους που μεγάλωσαν στον Ψυχρό Πόλεμο και θεωρούν “σοσιαλισμό” διάφορα πράγματα που έχουν γίνει του συρμού τα τελευταία χρόνια, χωρίς να έχουν καμία σχέση με αυτό. Ανάμεσά τους η βίγκαν, διατροφή και οι δενδροφυτεύσεις, που διακωμωδούνται ανελέητα στο παιχνίδι.

Τα “αστεία” ξεκινούν από τον υπότιτλο του επιτραπεζίου, που είναι “Η νίκη είναι για τους καπιταλιστές”, για να καταλάβουμε όλοι τι λούζερς είναι αυτοί οι αριστεροί. Εξάλλου είναι γνωστό πως απέχουν από ανταγωνιστικές δραστηριότητες, όπως ο αθλητισμός ή τα επιτραπέζια. Προς μεγάλη απογοήτευση του φιλοθεάμονος κοινού, αντί για σφυροδρέπανα το παιχνίδι χρησιμοποιεί ως σύμβολα του σοσιαλισμού μόνο το κόκκινο τριαντάφυλλο, αλλά τι σοσιαλδημοκρατία, τι σοσιαλισμός, το ίδιο και το αυτό για το τάργκετ γκρουπ της Hasbro.

Ανάμεσα στα πιόνια θα βρει κανείς μια γραφομηχανή, ένα παλιό τηλέφωνο, ένα γραμμόφωνο, ένα ρολόι τσέπης και μια παλιά τηλεόραση χωρίς τηλεκοντρόλ, για όσους δεν πιάνουν από λεπτούς συμβολισμούς και θέλουν στο πιάτο πως ο σοσιαλισμός είναι παρωχημένος κι ενάντια στην τεχνολογική εξέλιξη.

Την αντίληψη περί δημόσιας παιδείας και υγείας, πυλώνες του “σοσιαλισμού” κατά φαντασίαν Hasbro, αποτυπώνουν οι ονομασίες του νοσοκομείου και του σχολείου, που λέγονται “Υγεία για όλους” (κι όχι μόνο γι’ αυτούς που πληρώνουν χιλιάδες δολάρια σε ασφαλιστικές κάθε χρόνο, αδιανόητ0) και “Είμαστε όλοι νικητές” (ευθύ χτύπημα στην αριστεία, όπου η νικητές εξορισμού είναι λίγοι).

Πυρήνας του σοσιαλισμού στην εν λόγω Monopoly είναι το “κοινοτικό τομείο”, που θεωρητικά στηρίζει έναν παίκτη όταν δεν έχει να πληρώσει για κάτι. Θυμίζει λίγο ευρωπαϊκού τύπου κοινωνικό κράτος, παλιάς κοπής, πάντα μακριά από το σοσιαλισμό, αλλά ας δεχτούμε ότι πλησίασε κάποια χιλιοστά στην έννοια. Μόνο που για να αποδείξει πόσο δυσλειτουργικός και αδηφάγος είναι, αυτό το ταμείο έχει σχεδιαστεί επίτηδες να ξεμένει από χρήματα, ώστε μόνη λύση είναι να κάνουν συνεχείς δωρεές οι παίχτες. Όταν δε έρχεται η ώρα των φόρων, αυτοί δεν πηγαίνουν στο κοινοτικό ταμείο, αλλά σε μια ιδιωτική τράπεζα. Η οποία κανείς δεν ξέρει τι κάνει στο σοσιαλισμό και γιατί τη χρηματοδοτούν οι φορολογούμενοι, όπως συμβαίνει πχ με τις ανακεφαλαιοποιήσεις τους στον καπιταλιστικό κόσμο.

Η ίδια τράπεζα εισπράττει επίσης και τις αυξήσεις στον κατώτατο μισθό, ο οποίος ανέρχεται μόλις σε 50 δολάρια αντί 200 όπως στις κοινές εκδοχές του παιχνιδιού, για να καταλάβουμε όλοι ότι σοσιαλισμός σημαίνει εξίσωση προς τα κάτω. Δε λείπουν φυσικά και βάρβαρες διώξεις πλουσίων. Μετά από ψηφοφορία, υπάρχει η δυνατότητα δήμευσης περιουσίας, η οποία όμως στη συνέχεια αντί να αναδιανεμηθεί απλά καταστρέφεται και βγαίνει εκτός παιχνιδιού, προφανώς γιατί ο σοσιαλισμός μισεί τον πλούτο. Οι ψηφοφορίες πάντως κάνουν συχνά την εμφάνισή τους στο παιχνίδι, ως αγαπημένο χόμπι των σοσιαλιστών, χρησιμεύοντας κυρίως στο να δημιουργούν αναστάτωση, όπως εξάλλου ξέρουμε καλά ότι θεωρούν τις εκλογές οι καπιταλιστές.

Η εν λόγω εκδοχή αυτοδιαφημίζεται ως “παρωδία” της κανονικής Monopoly για ενήλικες, το μόνο όμως που παρωδείται στην πραγματικότητα είναι οι ακροδεξιές αντιλήψεις και η αγραμματοσύνη των σχεδιαστών της.

Βασισμένο σε νήμα του Nick Kapur