Το VAR και το “Λαϊκό Μέτωπο”

Ετυμολογικά οι βάρβαροι ως λέξη προέρχονται πιθανότατα από το “βαρ-βαρ” που άκουγαν οι αρχαίοι Έλληνες στην -ακατανόητη για αυτούς- ομιλία των ξένων φυλών. Σήμερα αντιθέτως το VAR έρχεται ως καρπός της τεχνολογικής ανάπτυξης και της προόδου να δώσει λύση σε ένα σοβαρό πρόβλημα που εμφανίζεται επανειλημμένα στις μεγάλες διοργανώσεις -δημιουργώντας ίσως νέα στη θέση του- και να μειώσει την γκρίνια για τις λανθασμένες διαιτητικές αποφάσεις.

Το πιο κλασικό παράδειγμα είναι πιθανότατα το γκολ-φάντασμα του Τζεφ Χαρστ, που συνεχίζει να πλανάται πάνω από τον κόσμο και την ιστορία του Μουντιάλ, δίνοντας στους Άγγλους το Κύπελλο και τη μοναδική μεγάλη επιτυχία της Γηραιάς Αλβιόνας (που έχει σήμερα πρεμιέρα στα γήπεδα της Ρωσίας). Στον τελικό οι Άγγλοι αντιμετώπιζαν τη Δυτική Γερμανία, που είχε αποκλείσει τους Σοβιετικούς στον ημιτελικό. Η κανονική διάρκεια του αγώνα βρήκε τους δύο αντίπαλους ισόπαλους με 2-2, που έλυσαν τις διαφορές τους στην παράταση. Εκεί όπου έλαβε χώρα μία από τις πιο διάσημες φάσεις στα χρονικά του Μουντιάλ.

Ο Τζεφ Χαρστ πήρε την μπαλιά του Άλαν Μπολ στη μεγάλη περιοχή, έκανε μια στροφή γύρω από τον εαυτό του και με ένα ωραίο βολέ νίκησε το Γερμανό Χανς Τιλκόβσκι. Ή μήπως όχι; Η μπάλα τράνταξε το οριζόντι δοκάρι, έσκασε με δύναμη και κινηματογραφική ταχύτητα στο έδαφος. Ναι αλλά μέσα ή έξω από τη γραμμή; Ακολούθησε ένα μικρό πανδαιμόνιο, ένταση, διαβουλεύσεις και τελικά τη λύση έδωσε ο Σοβιετικός επόπτης γραμμών, Τοφίκ Μπαχράμοφ, που κατακύρωσε το γκολ, παρά τις διαμαρτυρίες των Γερμανών. Στη συνέχεια ο Χαρστ πέτυχε ένα ακόμα γκολ και έγινε ο μόνος παίκτης με χατ-τρικ σε τελικό Μουντιάλ, σφραγίζοντας τον αγγλικό θρίαμβο με 4-2.

Αλλά το γκολ φάντασμα απέκτησε σχεδόν μυθικές διαστάσεις στην ιστορία του Μουντιάλ, μεγαλύτερες και από αυτόν καθαυτόν τον τελικό. Το ριπλέι και τα μέσα της εποχής δε διαφωτίζουν την επίμαχη φάση, ενώ έχουν υπάρξει έκτοτε αρκετές επιστημονικές μελέτες, με σύγχρονους υπολογιστές και συστήματα προσομοίωσης που προσπαθούν να αποδείξουν αν πέρασε ή όχι η μπάλα τη γραμμή, καταλήγοντας σε διαφορετικά συμπεράσματα, ανάλογα με την προέλευση της επιστημονικής ομάδας…

Όσο για το Σοβιετικό επόπτη, που πήρε πάνω του τη φάση, δίνοντας μια αθλητική εκδοχή “Λαϊκού Μετώπου” εναντίον των Γερμανών, που είχαν αποκλείσει τους Σοβιετικούς στον ημιτελικό, είχε αζέρικη καταγωγή, πέθανε το 1993, λίγα χρόνια μετά τη νίκη της αντεπανάστασης, και σήμερα είναι ίσως το πιο γνωστό ποδοσφαιρικό πρόσωπο της πατρίδας του, δίνοντας μάλιστα και το όνομά του, στο κεντρικό στάδιο της πρωτεύουσας, στο Μπακού. Ένα στάδιο που είναι γεμάτο φωτογραφίες του Μπαχράμοφ, είχε θεωρητικά το σχήμα C από το αρχικό όνομα του Στάλιν στο κυριλλικό αλφάβητο, άλλαξε όμως διάφορες ονομασίες (λεγόταν στάδιο Λένιν από το 1956 και μέχρι τη διάλυση της ΕΣΣΔ), για να φτάσει στη σημερινή του ονομασία: στάδιο Τόφικ Μπραχράμοφ…
Όσο για τη “Νάσιοναλ Μάνσαφτ”, η χτεσινή ήττα της από το Μεξικό στη Μόσχα, έκανε πολλούς να σκεφτούν συνειρμικά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και ότι φεύγουν πάντα ηττημένοι από τη Ρωσία…

Η άτυπη διαιτητική ρεβάνς ήταν ένα πιάτο που σερβιρίστηκε κρύο για τους Γερμανούς, με 44 χρόνια καθυστέρηση, στο Μουντιάλ της Ν. Αφρικής, σε ένα νοκ-άουτ αγώνα για τη φάση των 16, που έληξε υπέρ τους με θρίαμβο και το εμφατικό 4-1. Μόνο που στο ενδιάμεσο, μια φάση σημάδεψε τον αγώνα και θα μπορούσε να έχει αλλάξει τη ροή του.

O Λάμπαρντ κεραυνοβολεί το Νόιερ, ο Καπέλο πανηγυρίζει στον πάγκο την ισοφάριση, η μπάλα έχει χτυπήσει δύο φορές στο οριζόντιο δοκάρι και στο ενδιάμεσο μέσα από τη γραμμή του τέρματος, κάτι που φαίνεται με γυμνό μάτι. Δε γίνεται αντιληπτό όμως από το διαιτητή και το βοηθό του, λες και ήθελαν να ισοφαρίσουν το χρέος της ιστορίας και της διαιτησίας προς τη Γερμανία, που πάντως δεν πήγε πολύ μακριά, αφού αποκλείστηκε στη συνέχεια από τους Ισπανούς.

Όσο για το VAR σήμερα, ίσως προκαλεί προβληματισμό και μεγάλες συζητήσεις η αξιοπιστία του, εφόσον εμπλέκεται πάλι ο ανθρώπινος παράγοντας και το ενδεχόμενο λάθος, ήδη όμως άρχισε να λειτουργεί στους αγώνες του Παγκοσμίου Κυπέλλου, δείχνοντας τη χρησιμότητά του στις αμφισβητούμενες φάσεις και αποτρέποντας πολλά λάθη. Τόσο που μπαίνει πλέον το ζήτημα, τι θα κάναμε χωρίς VAR και χωρίς βαρβάρους. Είναι κι αυτοί μια κάποια λύση…

Δείτε εδώ όλες τις Μουντιαλικές Ιστορίες…