Αστρονομικές αποστάσεις

Ο περασμένος μήνας είχε τρεις μικρές ενδιαφέρουσες ειδήσεις φυσικής και διαστήματος. Ας τις δούμε πηγαίνοντας από τη Γη προς τα έξω.

🌒

Ο διαστημικός σταθμός που κατασκευάζει η Κινέζικη Εθνική Υπηρεσία Διαστήματος δέχτηκε τους τρεις πρώτους “ταϊκοναύτες”. Το πλάνο είναι να μείνουν για τρεις μήνες στο πρώτο τμήμα του, που τέθηκε σε τροχιά πριν λίγες εβδομάδες, συμμετέχοντας στην κατασκευή του και διεξάγοντας πειράματα. Η Υπηρεσία έχει προγραμματίσει άλλες δέκα επανδρωμένες αποστολές σε διάστημα ενός χρόνου μέχρι να ολοκληρωθεί ο σταθμός.

🌓

Μία έρευνα πλανητών σε άλλα αστρικά συστήματα βρήκε ότι αρκετοί από αυτούς κινούνται κάθετα ως προς τα άστρα τους.

Όταν λέμε κάθετα, εννοούμε ως προς το πώς περιστρέφονται γύρω απ’ τον εαυτό τους τα ίδια τα αστέρια. Δηλαδή αντί οι εν λόγω πλανήτες να γυρίζουν γύρω από τον ισημερινό των “ήλιων” τους, περνάνε πάνω από τους πόλους τους. Αυτό είναι αναπάντεχο καθώς οι πλανήτες σχηματίζονται μέσα σε δίσκους σκόνης που αρχικά περιστρέφονταν μαζί με το εκάστοτε αστέρι.

Μέχρι τώρα η κλίση ανάμεσα στις τροχιές των πλανητών και τους άξονες των αστεριών τους έχει μετρηθεί για 57 πλανήτες. 38 από αυτούς είναι “κανονικοί”, ενώ 18 είναι “κάθετοι” (και ένας δεν είναι τίποτα από τα δύο).

Τα νούμερα είναι μικρά αλλά σίγουρα δείχνουν ότι αυτό είναι κάτι που συμβαίνει συχνά. Παρ’ όλο που βέβαια δεν είναι ακόμα γνωστός ο λόγος, μια πιθανή εξήγηση είναι ότι γιγάντιοι πλανήτες μπορεί με τη βαρύτητά τους να εκτόξευσαν άλλους μικρότερους εκτός της αρχικής τους τροχιάς.

🌕

Το LIGO, το πείραμα που έχει γίνει γνωστό τα τελευταία πέντε χρόνια για την ανίχνευση βαρυτικών κυμάτων από συγκρουόμενες μαύρες τρύπες και από συγκρουόμενους αστέρες νετρονίων, τώρα έπιασε τη σύγκρουση ανάμεσα σε μια μαύρη τρύπα και έναν αστέρα νετρονίων. Για την ακρίβεια ανακοίνωσε ότι είδε δύο συγκρούσεις αυτού του είδους σε διάστημα δέκα ημερών, στις αρχές της περασμένης χρονιάς.

Εντάξει, για να είμαστε ειλικρινείς δεν πρόκειται στ’αλήθεια για “συγκρούσεις”: σε αυτή την περίπτωση η μαύρη τρύπα απλά καταπίνει τον αστέρα νετρονίων. Παρ’όλ’αυτά, παραμένει γεγονός τέτοιας κλίμακας που η βαρύτητα στην περιοχή του αναταράσσεται, και το ρυτίδισμά της φτάνει μέχρι εμάς αφού διασχίσει αστρονομικές αποστάσεις.