Η σχέση της εντροπίας με τους ζώντες οργανισμούς (2)

Είδαμε στο Α’ Μέρος ότι η εντροπία είναι ένα από τα χαρακτηριστικά του σύμπαντος και ακολουθεί το βέλος του χρόνου. Όσο περνάει ο χρόνος, το σύμπαν βυθίζεται στην αταξία (αύξηση της εντροπίας). Τείνει να αποκτήσει μια ομοιογένεια και μια ακινησία. Το σύμπαν σκορπίζει, γίνεται πιο ομοιογενές και υποβαθμίζεται ενεργειακά. Όσο περνάει ο χρόνος, η εντροπία (αταξία) αυξάνεται!

Είδαμε, επίσης, ότι τα ίδια ισχύουν και για τον πλανήτη μας. Η ιστορία του πλανήτη είναι παρόμοια με αυτή του σύμπαντος. Στην αρχή, ήταν αναβαθμισμένος ενεργειακά και οι ήπειροι ήταν κολλημένοι μεταξύ τους. Στο τέλος θα γίνει ένας παγωμένος πλανήτης και ο ήλιος θα τον καταπιεί με την  έκρηξή του.

Ενώ ισχύουν τα παραπάνω και για τους μη-ζώντες οργανισμούς για τους ζώντες οργανισμούς ισχύουν τα αντίθετα! Οποιοσδήποτε οργανισμός που βρίσκεται γύρω μας αποσυντίθεται και πεθαίνει. Με την διάλυσή του αυξάνεται η εντροπία. Κάπου εκεί όμως η ζωή ανανεώνεται. Δημιουργούνται νέοι οργανισμοί και η εντροπία μειώνεται! 

Έστω ότι έχεις ένα δάσος που καίγεται, πεθαίνει και διαλύεται. Μετά από λίγο, ένα νέο δάσος γεννιέται στην θέση του παλιού δάσους. Το νέο δάσος σαν από θαύμα αναγεννιέται συλλέγοντας τα συντρίμμια του παλιού από το έδαφος. Αυτό δεν γίνεται στις ανθρώπινες κατασκευές. Το έχω δει μόνο σε ταινίες επιστημονικής φαντασίας τύπου Terminator. Εκεί οι ανθρώπινες μηχανές-ρομπότ διαλύονται, στην συνέχεια αναρρώνουν και επανέρχονται στην αρχική κατάσταση.

Για την ζωή του πλανήτη μας το μέγεθός της εντροπίας δεν έχει κανένα νόημα. Έτσι, διαφοροποιείται από τους μη ζώντες οργανισμούς, στους οποίους η εντροπία έχει αξία. Στους ζώντες οργανισμούς η εντροπία δεν αυξάνεται υποχρεωτικά. Δεν κινείται σε μονόδρομο αλλά σε έναν δρόμο διπλής κατεύθυνσης. Μπορεί να αυξάνεται ή να μειώνεται. Θα πρέπει να τονίσουμε, όμως, ότι η Γη, στην οποία αναπτύσσεται η ζωή, δέχεται ενέργεια από τον ήλιο. Δεν είναι ένα εντελώς κλειστό σύστημα από ενεργειακή άποψη.

Στάθης  Γεωργούλης
Δ’ ΕΛΜΕ Ανατολικής Αττικής

Στο επόμενο: Εντροπία και οικονομικά συστήματα.
(Το Α’ Μέρος εδώ)