Η θέση του ΕΚ Σάμου για τους πρόσφυγες που έφαγε “μαύρο” από την ΕΡΤ

Το Εργατικό Κέντρο Σάμου καλεί με ανακοίνωσή του το λαό του νησιού στο συλλαλητήριο για την «αγωνιστική υποδοχή του πρωθυπουργού», το Σάββατο 29 Φλεβάρη, στις 9 π.μ. στην πλατεία Πυθαγόρα. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης πραγματοποιεί την ίδια μέρα επίσκεψη στη Σάμο, ενώ τις επόμενες μέρες θα επισκεφτεί τη Λέσβο και τη Χίο.

«Όλοι στο δρόμο! Όλοι στον αγώνα!» καλεί τους εργαζόμενους και τους κατοίκους του νησιού το ΕΚ Σάμου, με κύρια αιτήματα:

Να πάρει πίσω η κυβέρνηση την Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου που επιτάσσει εκτάσεις μονιμοποιώντας τον εγκλωβισμό.

Απεγκλωβισμός προσφύγων – μεταναστών από τα νησιά και τη χώρα,να πάνε σε όποια χώρα επιθυμούν.

Να κλείσουν τα «hot spot» και να μη γίνουν άλλα, κλειστά ή ανοιχτά. Να σταματήσουν τώρα οι εργασίες στου Ζερβού.

Θυμίζουμε ότι στο Β’ μέρος του ντοκιμαντέρ “Ικαριώτες Πρόσφυγες στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο” που αιφνιδίως «έφαγε μαύρο» από την ΕΡΤ (με αστήριχτους ισχυρισμούς ματαίωσε την προγραμματισμένη προβολή του), περιλαμβανόταν η θέση του Εργατικού Κέντρου Σάμου, η οποία είχε καταγραφεί και ενταχθεί στην ύλη του προς μετάδοση υλικού. Τη θέση του ΕΚ αναπτύσσει  στο «κομμένο» ντοκιμαντέρ ο Νίκος Λαρδάς, αντιδήμαρχος Ικαρίας, εκείνη την περίοδο και νυν επικεφαλής της αντιπολίτευσης στο δημοτικό συμβούλιο με τη Λαϊκή Συσπείρωση. Την παραθέτουμε:

Ο Νίκος Λαρδάς

«Για το προσφυγικό, η στάση της τοπικής κοινωνίας, όπως αυτή εκφράζεται και μέσα από τα εργατικά συνδικάτα, αλλά και μέσα από την τοπική διοίκηση, δεν θα μπορούσε να είναι άλλη από την ιστορική εμπειρία που έχουμε στα νησιά μας, από την αντίστροφη διαδρομή των προηγούμενων ετών. Βέβαια η αντιμετώπιση του ζητήματος σε ό,τι αφορά τα εργατικά σωματεία, δεν περιορίζεται στην έκφραση αλληλεγγύης, δηλαδή μόνο στη συγκέντρωση τροφίμων, φαρμακευτικού υλικού, ρουχισμού, αλλά έχει να κάνει και με την ανάδειξη των αιτιών που έκαναν χιλιάδες κόσμο να περάσει από τα νησιά μας.

Μπορεί στην Ικαρία να πέρασαν λιγότεροι από άλλα νησιά όπως η Σάμος και η Χίος, αλλά πέρασαν και από εδώ άνθρωποι κυνηγημένοι και από τη Συρία και από το Ιράκ και από το Αφγανιστάν και από διάφορες άλλες χώρες. Εκτός της ανάδειξης των αιτίων, γίνεται και μία προσπάθεια να αναδειχτεί η ιστορική εμπειρία που χάνεται στο βάθος του χρόνου και δυστυχώς πολλοί συμπατριώτες μας δεν την έχουν υπ όψιν τους. Είναι εξαιρετικά χρήσιμο να γνωρίζουμε τη διαδρομή των παππούδων μας όταν βρέθηκαν σε ανάλογη θέση στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο για να μπορέσουμε με αυτό το κριτήριο να διδαχτούμε, κρίνοντας τα διδάγματα αυτά είτε ως θετική, είτε ως αρνητική εμπειρία.

Εξαιρετικά ενδιαφέρον από τη διαδρομή των παππούδων μας, όταν αναγκάστηκαν να φύγουν κατά χιλιάδες από τα νησιά μας στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, σημειώνουμε ότι από την Ικαρία έφυγαν περίπου 3.000 κόσμος, από τη Σάμο από 12.000 έως 15.000 και κάτι ανάλογο σε μικρότερη κλίμακα συνέβη και στο νησί των Φούρνων. Είναι λοιπόν εξαιρετικά ενδιαφέρον μελετώντας τις μαρτυρίες τους, να συγκρατήσουμε κάποια στοιχεία.

Ένα πρώτο ενδιαφέρον στοιχείο, είναι το πώς δέχτηκαν τους Έλληνες πρόσφυγες, ο απλός λαός στα παράλια της Τουρκίας, που ήταν εξαιρετικά φιλικός και προσπάθησε να βοηθήσει τους πρόσφυγες που ήταν σε αυτή την κατάσταση, σε αντίθεση με τις παραστρατιωτικές οργανώσεις, τους πρόγονους των σημερινών Γκρίζων Λύκων, που στην κυριολεξία θέριζαν κόσμο.

Εξαιρετικά ενδιαφέρον είναι ότι η θεωρητικά ουδέτερη Τουρκία με τη στήριξη των Άγγλων είχαν οργανώσει όλη τη διαδικασία υποδοχής και διαχείρισης των προσφυγικών ροών.

Επίσης είναι ενδιαφέρον ότι εκείνα τα χρόνια τα ελληνόπουλα που βρέθηκαν να είναι πρόσφυγες στις συγκεκριμένες περιοχές, είχαν δεδομένο ότι θα είχαν εκπαίδευση, κάτι που στις μέρες μας και στη χώρα μας, αλλά και προς τα νησιά μας, δυστυχώς, δεν είναι απλά ζητούμενο, αλλά είναι προς διεκδίκηση.

Σημαντικό στοιχείο είναι ότι οι πρόσφυγες από το Βόρειο Αιγαίο (Λέσβος, Χίος, Σάμος, Ικαρία) αποτέλεσαν στην ουσία κατά συντριπτική πλειονότητα τη ραχοκοκαλιά του ελληνικού στρατού της εξόριστης ελληνικής “κυβέρνησης” και βέβαια υπήρξαν ο κορμός της Αντιφασιστικής Στρατιωτικής Οργάνωσης, όπου τόσο πολύ στις μέρες μας έχει ξεχαστεί η θετική εμπειρία που είχε αναπτυχθεί με τη δράση της μέσα στο στράτευμα και την καθαρά αντιφασιστική στάση που κράτησε μέσα στις ιδιαίτερα δύσκολες συνθήκες.

Από αυτή την άποψη έχει εξαιρετικά μεγάλο ενδιαφέρον η προσπάθεια καταγραφής που γίνεται από την ΕΡΤ σήμερα, αλλά και από άλλους φορείς, όπως τα συνδικάτα του νομού μας, να καταγραφεί όλη αυτή η εμπειρία, να αναδειχτεί και να μεταλαμπαδευτεί, ώστε να έχει θετική επήρεια στις νέες γενιές. Σε αυτή την κατεύθυνση έγινε από το συνδικάτο οικοδόμων της Ικαρίας, μία ιδιαίτερα μεγάλη καταγραφή μαρτυριών και μία αρκετά σημαντική εκδήλωση με μεγάλη αποδοχή από την τοπική κοινωνία.

Και αυτή η προσπάθεια θα συνεχιστεί σε αυτή την κατεύθυνση, ώστε να αναδειχτούν όλα όσα περιγράψαμε συνοπτικά, με εκτενέστερο τρόπο ώστε να είναι προσβάσιμα, τόσο από τους εργαζόμενους, όσο και από τους μελετητές που θέλουν να έχουν μία ολοκληρωμένη άποψη για το τι συνέβη εκείνα τα χρόνια με τους πρόσφυγες από την Ικαρία προς τα μικρασιατικά παράλια».