Ο Δημήτρης Γληνός, ο Νίκος Πλουμπίδης και η απάντηση του «Παλλαϊκού Μετώπου» στη Διδασκαλική Ομοσπονδία Ελλάδας (Δ.Ο.Ε.) παραμονές των εκλογών του 1936

Το 1936, λίγο καιρό πριν τις εκλογές που θα γίνονταν στις 26/1/1936, η Δ.Ο.Ε. μέσω του περιοδικού της, του Διδασκαλικού Βήματος, ζητούσε από τα πολιτικά κόμματα που έπαιρναν μέρος στις εκλογές, να κάνουν γνωστές τις θέσεις τους για τα ζητήματα της παιδείας και γενικότερα για τα θέματα των δημοσίων υπαλλήλων. Κι έθετε συγκεκριμένα ερωτήματα.

Το πιο ενδιαφέρον από τις απαντήσεις των αστικών κομμάτων ήταν ότι οι πολιτικοί αρχηγοί Καφαντάρης, Παπαναστασίου και Σοφούλης, αρνούνταν στους δημόσιους υπαλλήλους το δικαίωμα στην απεργία. Εμείς εδώ δημοσιεύουμε την απάντηση του «Λαϊκού Μετώπου».

Οι κομμουνιστές, έπαιρναν μέρος σ’ αυτές τις εκλογές με το “Παλλαϊκό Μέτωπο” και τυπικά επικεφαλής τον Νίκο Πλουμπίδη. Ιδιαίτερη αξία έχει αυτή η απάντηση του “Παλλαϊκού Μετώπου”, τόσο για την ουσία των όσων αναφέρει, για τη διορατικότητα και το παιδαγωγικό κριτήριο, όσο και γιατί το κείμενο αυτό το υπογράφουν από κοινού δυο τεράστιοι Κομμουνιστές Δάσκαλοι: ο Δημήτρης Γληνός κι ο Νίκος Πλουμπίδης.

Η απάντησή τους αυτή γράφτηκε και δόθηκε λογικά κάπου μεταξύ 9 και 12 του Γενάρη του 1936. Κι αυτό γιατί η ΔΟΕ έθεσε τα ερωτήματα στις 8/1/36 και ενημέρωνε ότι οι απαντήσεις θα δημοσιευτούν στο φύλο του Διδασκαλικού Βήματος στις 15/1/36. Η απάντηση αυτή έχει ως εξής :

«Προς την εφημερίδα “Διδασκαλικόν Βήμα”, ενταύθα.
Στα ερωτήματα που μας θέσατε με το γράμμα σας των 8 του Γενάρη, σας απαντούμε από μέρους του “Παλλαϊκού Μετώπου” τα ακόλουθα :

Η Ελληνική παιδεία είναι ένα από τα πιο καθυστερημένα επίπεδα του πολιτισμού μας. Εκατό τώρα χρόνια οι τάξεις που κυβερνούν τη χώρα μας και τα πολιτικά κόμματα που τις εκπροσωπούν, ποτέ δεν θέλησαν να προσέξουν σοβαρά τα προβλήματα της λαϊκής μόρφωσης και να οργανώσουν με ειλικρίνεια και σοβαρότητα την εκπαίδευση του λαού.
Έτσι άφησαν στο σκοτάδι του αναλφαβητισμού το 50% του λαού μας και το ομολογούνε χωρίς ντροπή. Έτσι αφήνουν ακόμα και σήμερα εκατοντάδες χιλιάδες παιδιά του λαού αμόρφωτα ή του δίνουν μια ψεύτικη μισομόρφωση.

Έτσι και αυτή τη μοναδική κατάχτηση της λαϊκής παιδείας, δηλαδή τη δημοτική γλώσσα την καταργούν από το σχολείο και τη νοθεύουν. Έτσι άφησαν τα σχολεία χωρίς εποπτικά μέσα. Έτσι άφησαν τους δασκάλους επί χρόνια να πεινούν και σήμερα να προσπαθούν με διάφορα μέσα να τους κρατούν σε μειονεκτική θέση. Έτσι τέλος, κάθε φορά που οι αντιθέσεις των κομμάτων αυτών και των φατριών για την κατάκτηση της εξουσίας, τις εξωθούν σε άμεση σύγκρουση μεταξύ τους, οι δάσκαλοι πληρώνουν τα φαυλοκρατικά τους όργια με παύσεις, μεταθέσεις,  και ταπεινώσεις κάθε λογής.

Το “Παλλαϊκό μέτωπο” που εκπροσωπεί τον πόθο του εργαζόμενου Ελληνικού λαού, να χειραφετηθεί από την πολιτική κηδεμονία των αστικών φατριών και να γίνει ο ίδιος κύριος και ρυθμιστής των τυχών του. Το “Παλλαϊκό μέτωπο” που εκπροσωπεί τα αληθινά συμφέροντα του εργαζόμενου Ελληνικού λαού, των εργατών, των αγροτών, επαγγελματιών, βιοτεχνών, υπαλλήλων και διανοουμένων και παρέχει κάθε εγγύηση πως θα αγωνιστεί ειλικρινά, τίμια και με κάθε θυσία για να προστατέψει τα συμφέροντα αυτά, έχει και ως προς την παιδεία ολόκληρο πρόγραμμα από διεκδικήσεις, πρόγραμμα που βγαίνει μέσα από την πραγματικότητα, τα μορφωτικά συμφέροντα του λαού και τα επαγγελματικά συμφέροντα των δασκάλων και που όταν εφαρμοστεί θα υπερνικήσει τη φοβερή καθυστέρηση της παιδείας, που τοποθετεί τον Ελληνικό λαό στο τελευταίο σκαλοπάτι του Ευρωπαϊκού πολιτισμού.

Το πρόγραμμα αυτό αρχίζει από την προσχολική παιδεία, αγκαλιάζοντας την δημοτική, την επαγγελματική και τη μέση παιδεία, φτάνοντας ως την ανώτατη εκπαίδευση, αγκαλιάζει όλα τα εκπαιδευτικά προβλήματα, καθώς και τη μόρφωση και την επαγγελματική αποκατάσταση και προστασία του δασκάλου.

Μέσα στο εκπαιδευτικό αυτό πρόγραμμα του “Παλλαϊκού μετώπου” που πάντα θα προσαρμόζεται στις ανάγκες και στις απαιτήσεις της εξελισσόμενης πραγματικότητας και θα βγαίνει από μια σταθερή συνεργασία με τις οργανώσεις των εκπαιδευτικών λειτουργών, τα σημεία που αναφέρονται στα ερωτήματά σας είναι από τα πιό σημαντικά :

1) Το “Παλλαϊκό Μέτωπο” θα προστατέψει και θα κατοχυρώσει με όλα τα μέσα καθώς και με το σύνταγμα και τους νόμους όλες τις δημοκρατικές ελευθερίες και τα δικαιώματα του ανθρώπου και του πολίτη και μέσα σ’ αυτές πρώτα πρώτα την ελευθερία της σκέψεως και τα συνδικαλιστικά δικαιώματα όλων των εργαζομένων και των κρατικών υπαλλήλων.

2) Το “Παλλαϊκό Μέτωπο” θα κατοχυρώσει με το σύνταγμα και με τους νόμους τη μονιμότητα και ισοβιότητα των δημοσίων υπαλλήλων και θα επανορθώσει όλα τα αδικήματα που η κομματική φαυλοκρατία έκαμε ενάντια στους δασκάλους και τους άλλους υπαλλήλους.

3) Το “Παλλαϊκό Μέτωπο” θα επιδιώξει την πλέρια αναδιοργάνωση της παιδείας με βάση τη δημοκρατική αγωγή και την επαγγελματική προπαίδεια όλων των παιδιών του Ελληνικού λαού, έτσι που όλα τα παιδιά να προετοιμάζονται ικανοποιητικά για τη δημιουργική εργασία.

Το οχτάχρονο γενικό υποχρεωτικό λαϊκό σχολείο είναι η βασική απαίτηση σ’ αυτό το αναμορφωτικό πρόγραμμα. Η δημοτική γλώσσα θα γίνει το μοναδικό όργανο όλης της παιδείας και όλης της πνευματικής ζωής του λαού.

Μέσα στο αναμορφωτικό αυτό πλαίσιο είναι ευνόητο πως η θέση του δασκάλου και από μορφωτική και από επαγγελματική άποψη πρέπει να εξυψωθεί έτσι, που να ανταποκρίνεται στις μορφωτικές απαιτήσεις και ανάγκες του λαού. Η Πανεπιστημιακή μετεκπαίδευση θα ολοκληρωθεί, οι Παιδαγωγικές Ακαδημίες θα αναδιοργανωθούν για να μορφώνουν το νέο δάσκαλο του οχτατάξιου σχολείου. Η διαβάθμιση των δασκάλων θα γίνει δικαιότερη, έτσι που να φτάνει και στους ανώτερους βαθμούς της υπαλληλικής ιεραρχίας.

Η διοίκηση της παιδείας θα στηριχθεί στην αποκέντρωση και αυτοδιοίκηση, με πυρήνα το ίδιο το σχολείο και τη συμμετοχή των αιρετών αντιπροσώπων των δασκάλων σε όλους τους βαθμούς της διοικητικής ιεραρχίας. Και τέλος είναι αυτονόητο, ότι τα Ταμεία Πρόνοιας και το Μετοχικό Ταμείο πρέπει να διευθύνονται από αιρετούς αντιπροσώπους των ίδιων των υπαλλήλων.

Στην απάντησή μας αυτή εδώσαμε με αναγκαστική συντομία το γενικότερο πλαίσιο των εκπαιδευτικών γραμμών του “Παλλαϊκού Μετώπου”. Στους ίδιους τους δασκάλους εναπόκειται, στη διαφώτιση του λαού από μέρους τους, στον ενθουσιασμό που θα δείξουνε για την υποστήριξη του μόνου και πρώτου κόμματος, που έρχεται ειλικρινά να υποστηρίξει τα συμφέροντα του εργαζόμενου λαού, να ιδούν το πρόγραμμα αυτό να γίνεται πραγματικότητα.

Για το Παλλαϊκό Μέτωπο
Δ. Γληνός – Παιδαγωγός
Ν. Πλουμπίδης – Δάσκαλος”»

Από το βιβλίο «Η Αριστερή παράταξη των δασκάλων στο Μεσοπόλεμο» του Γιάννη Κατσαντώνη, εκδόσεις Σύγχρονη Εποχή, 1998.

Υ.Γ. Για τις εκλογές αυτές του 1936, τα αποτελέσματα, τις διαπραγματεύσεις των κομμάτων και το πώς οδηγήθηκε η χώρα στην 4η Αυγούστου και στη δικτατορία του Μεταξά, δείτε εδώ, εδώ και εδώ  και άλλα σχετικά άρθρα του Ριζοσπάστη.
Και ακόμα πιό αναλυτικά στο “Δοκίμιο Ιστορίας του ΚΚΕ”.