Και η φύση υποκλίνεται: Ο παγωμένος αντάρτης της Νιάλας!

Εκεί ψηλά στη Νιάλα των Ευρυτανικών Αγράφων ακριβώς επάνω από το πετρόχτιστο μνημείο της μαχόμενης Ρωμιοσύνης ορθώνεται λογχίζοντας τους λεύτερους αιθέρες η επιβλητική πέτρινη μορφή του “ΠΑΓΩΜΕΝΟΥ ΑΝΤΑΡΤΗ”!

“Τσεκούρας” λεγόταν παλιά τούτη η κορφή. Από τη στιγμή, όμως, που ο τελευταίος επιζών αντάρτης του ΔΣΕ Βασίλης Φυτσιλής τής έδωσε το νέο της προσωνύμιο (“παγωμένος αντάρτης”), έμεινε έτσι και σε όλους εμάς που επισκεπτόμαστε ανά διαστήματα αυτό τον ιστορικό τόπο για να αποδώσουμε φόρο τιμής στους αθάνατους αγωνιστές που θυσιάστηκαν τον Απρίλη του 1947, εδώ στις παγωμένες ράχες της Νιάλας.  

Αν μπορέσεις να δεις, όχι απλά και μόνο με τα μάτια του ταξιδιώτη, αλλά κυρίως με το βλέμμα της ψυχής, θα αντικρίσεις παρατηρώντας προσεκτικά το προφίλ του βουνού, μια ανθρώπινη μορφή με τέτοια λεπτομέρεια που σε αφήνει κυριολεκτικά άναυδο!

Ας αφήσουμε όμως τον ίδιο τον Βασίλη Φυτσιλή να μας περιγράψει μέσα από το βιβλίο του “Πληγές του εμφυλίου” (εκδ. Σύγχρονη Εποχή) αυτό το φυσικό θαύμα-σύμβολο:  

Πήρα να κοιτάζω ξανά, σ’ εκείνη τη φωτογραφία, την κακοτράχαλη κορφή, τον Τσεκούρα. Τα βράχια ψηλά. Τις κρεμαστές χαλικαριές. Και ξαφνικά, μαρμάρωσα!… Έμεινα ακίνητος σαν άγαλμα, με τη φωτογραφία να σιγοτρέμει στα χέρια μου. “Ένα κεφάλι ανθρώπινο!… Ο παγωμένος αντάρτης…” μουρμούρισα ασυναίσθητα.

Κοίταξε κι εσύ, διαβάτη, που θα τύχει να περάσεις απ΄τη Νιάλα. Στάσου εδώ στο κοτρονάκι, την ώρα του μεσημεριού και πρόσεξε καλύτερα αυτή την κορφή. Δε μοιάζει τούτος ο βράχος σαν κεφάλι ανθρώπινο;… Το κεφάλι του αντάρτη, που πάγωσε εκείνη τη νύχτα, τη φαρμακερή κι έμεινε για πάντα μνήμη και ιστορία πέτρινη, εδώ στη ράχη της Νιάλας…

Τα μάτια του… Μισόκλειστα, προσπαθούν να προφυλαχτούν απ’ τη μανία της χιονοθύελλας. Τα φρύδια του κρουσταλλιασμένα, σκεπασμένα απ΄τον πάγο. Το γένι του, κοκαλωμένο, γυάλινο. Τα μαλλιά του τραβηγμένα πίσω, γλειμμένα απ’ την ορμή της χιονοθύελλας, όλο χαρακιές και ραβδώσεις. Στα χείλια του πετρωμένο το παράπονο… Το στόμα του μαι σκοτεινή τρύπα. Μια πληγή βαθιά, εκεί, ανάμεσα στα γένια του, που στάζει πίκρα και απορία. “Γιατί…”. Τι φταίξαμε εμείς, για να τιμωρηθούμε έτσι σκληρά…. Τι κακό κάναμε, για να πληρώσουμε τόσο ακριβά. Εμείς, τους Αμερικανούς, φασίστες πολεμήσαμε. Να λευτερώσουμε την πατρίδα μας, που τη σκλαβώσανε δεύτερη φορά…”

Με πνίγει ένας κόμπος στο λαιμό. Σφίγγω διπλωμένο στη χούφτα μου το χειρόγραφο και συνεχίζω έτσι αυθόρμητα να ψιθυρίζω, λόγια που δε φτάνουν στο μικρόφωνο της κάμερας: “Φταίξατε εσείς… Σταυραετοί και Διγενήδες του αγώνα μας… Τι έφταιξες εσύ, παγωμένε αντάρτη της Νιάλας… κι εσύ, σταυρωμένε καπετάν Ανάποδε της Εύβοιας κι εσείς λιοντάρια της Γκιώνας και του Ταϋγετου και του Ψηλορείτη… Διαμαντή και Πέρδικα και Ποδιά, και πρωτοκαπετάνιε αθάνατε, που το κεφάλι σου το κρέμασαν, οι Αγαρηνοί, στο φανοστάτη, στην πλατεία των Τρικάλων… Φταίξατε εσείς, Ακρίτες και φρουροί ακοίμητοι στα φυλάκια του κόσμου, που παλέψατε στα μαρμαρένια αλώνια με το Χάροντα και τον νικήσατε;…”

Α Θ Α Ν Α Τ Ο Ι  εις τους αιώνας των αιώνων!

ΥΓ. Αφιερώνεται στην άσβεστη μνήμη του Δώρη Άνθη, του ευρυτάνα ποιητή και πρωταντάρτη του Άρη Βελουχιώτη που δολοφονήθηκε από τους Εγγλέζους στις μάχες της Αθήνας, στα Δεκεμβριανά:

Δώρης Άνθης – Ο ποιητής πρωταντάρτης του Άρη Βελουχιώτη, που δολοφονήθηκε απ’ τους Εγγλέζους στη μάχη της Αθήνας

ΥΓ.2 Δείτε το αφιέρωμα για τα γεγονότα της Νιάλας, όπως επίσης και ένα σχετικό ντοκιμαντέρ.